Tổng quan về bệnh ung thư đại tràng và những câu hỏi liên quan

Phan Ngọc Linh

04-06-2022

goole news
16

Ung thư đại tràng là một căn bệnh về đường tiêu hóa gặp ở độ tuổi 50 trở lên nhưng hiện nay ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Nguyên nhân chính của bệnh vẫn chưa xác định được và còn nhiều tranh cãi xoay quanh. Bệnh Viện Phương Đông xin chia sẻ những thông tin tổng quát có liên quan đến căn bệnh nguy hiểm này, bạn đọc đừng bỏ lỡ.

Ung thư đại tràng là gì?

Ung thư đại tràng hay ung thư ruột già là một trong những căn bệnh thường gặp ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới. Đây là căn bệnh đường tiêu hóa có tiên lượng tốt nếu như phát hiện bệnh sớm khi bệnh còn ở giai đoạn sớm hoặc những tổn thương ở mức tiền ung thư. Nhưng nếu như phát hiện bệnh muộn, khả năng điều trị sẽ giảm đi và ít hiệu quả hơn. 

Ung thư đại tràng có thể gặp tại bất cứ vị trí nào của đại tràng như đại tràng xuống, đại tràng ngang, đại tràng sigma, đại tràng lên và manh tràng. Bệnh ung thư này sẽ phát triển đi qua 4 giai đoạn chính, được phân loại dựa trên cấu trúc chính của đại tràng và cách tế bào lây lan từ đại tràng đến những bộ phận khác nhau của cơ thể. Giai đoạn càng muộn, tiên lượng càng giảm.

Ung thư đại tràng là căn bệnh khá phổ biến ở nước ta và thế giới

Ung thư đại tràng là căn bệnh khá phổ biến ở nước ta và thế giới

Các giai đoạn điển hình của bệnh ung thư đại tràng

Bệnh ở giai đoạn càng sớm càng dễ điều trị. Để bạn hiểu rõ hơn các dấu hiệu theo giai đoạn, sau đây là thông tin dành cho bạn:

Giai đoạn 1

Ung thư đại tràng giai đoạn 1 là giai đoạn rất sớm của bệnh và được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ. Trong thời điểm này, những tế bào bất thường sẽ được tìm thấy trong các biểu mô lớp niêm mạc và có khả năng phát triển thành ung thư, việc lây lan sang những phần xung quanh là rất cao. 

Giai đoạn 2

Cũng như ở giai đoạn 1, ung thư đại tràng giai đoạn 2 được xem là giai đoạn đầu. Lúc này, những tế bào ung thư bắt đầu hình thành lây lan đến những phần mô ở bên cạnh phần niêm mạc và lớp cơ của phần thành đại tràng. Lúc này những tế bào ung thư vẫn chưa xuất hiện di căn, những tế nào đang thuộc giới hạn khu vực đại tràng. 

Tế bào ung thư bắt đầu hình thành là lan đến những phần mô ở bên cạnh 

Tế bào ung thư bắt đầu hình thành là lan đến những phần mô ở bên cạnh

Giai đoạn 3

Ung thư đại tràng giai đoạn 3 sẽ được chia thành nhiều dấu hiệu khác nhau nhỏ hơn, cụ thể là:

  • Giai đoạn 3A: Đây là lúc ung thư đã đi qua lớp cơ của thành đại tràng đến phần lớp ngoài cùng (thanh mạc) của đại tràng.
  • Giai đoạn 3B: Lúc này các tế bào ung thư đã lan rộng qua phần thanh mạc và đi đến phần mô lót (phúc mạc nội tạng) đến các cơ quan trong ổ bụng.
  • Giai đoạn 3C: Tế bào ung thư đã lan rộng qua thanh mạc tại thành ruột kết và sắp xâm nhập những cơ quan lân cận. 

Giai đoạn 4

Ung thư giai đoạn 4 cũng được chia thành nhiều giai đoạn nhỏ hơn, bao gồm:

  • Giai đoạn 4A: Lúc này phần khối u đã phát triển đến hoặc xuyên qua các phần lớp cơ và có thể tìm thấy các tế bào này qua phần bạch huyết gần đó. Tuy nhiên nó vẫn chưa lây lan đến những mô và các cơ quan ở xa.
  • Giai đoạn 4B: Phần khối u đã phát triển qua thanh mạc đại tràng, qua phúc mạc của nội tạng hoặc những cấu trúc khác. Tế bào ung thư lúc này có thể tìm từ 1 đến 3 mạch bạch huyết hoặc khối u không đi quan các lớp bên ngoài của thành ruột kết mà có trong nhiều hạch bạch huyết gần đó.
  • Giai đoạn 4C: Ung thư đã phát triển vượt qua ngoài các lớp cơ, những tế nào ung thư cũng được tìm thấy từ 4 hoặc nhiều hạch bạch huyết xung quanh đó. 

Giai đoạn 4 phần khối u đã phát triển đến hoặc xuyên qua các phần lớp cơ

Giai đoạn 4 phần khối u đã phát triển đến hoặc xuyên qua các phần lớp cơ

Giai đoạn cuối

Thời kỳ ung thư đại tràng giai đoạn cuối còn được gọi là ung thư đại tràng di căn, bước sang giai đoạn 5. Ở giai đoạn 5A đã cho thấy ung thư đã lan đến những cơ quan xa như phổi, gan. Còn ở giai đoạn 5B, đây là giai đoạn phát triển nhanh nhất của ung thư, tế bào đã lan từ hai đến nhiều cơ quan xa đại tràng như xương, não.

 Ở giai đoạn 5A đã cho thấy ung thư đã lan đến những cơ quan xa 

Ở giai đoạn 5A đã cho thấy ung thư đã lan đến những cơ quan xa 

Nguyên nhân phát sinh ung thư đại tràng

Hiện nay chưa có tài liệu chính thức nào công bố nguyên nhân chuẩn xác của bệnh nhưng về cơ  bản. Những nguyên nhân sau đây có liên quan đến phát sinh ung thư đại tràng:

  • Polyp đại tràng: Đây là một trong những nguyên nhân lớn, chiếm đến 50% trường hợp ung thư phát sinh. Số lượng của hạt polyp càng nhiều, tỷ lệ dẫn đến ung thư sẽ càng cao.
  • Đại tràng mãn tính: Bệnh ung thư này có thể phát triển dựa vào tổn thương của một số bệnh như gang mai, thương hàn, lỵ, amip, lao… và những bệnh lý mãn tính của đại tràng khác. 
  • Chế độ ăn uống nhiều đạm động vật: Chế độ ăn này khiến cho hệ vi khuẩn yếm khí của đại tràng bị thay đổi và biến đổi những chất acid mật và cholesterol thành chất gây ung thư. Bên cạnh đó, sử dụng thức ăn ít bã làm giảm khối lượng phân gây táo bón, những chất gây ung thư sẽ tiếp xúc với niêm mạc lâu hơn. 
  • Yếu tố di truyền: Bệnh polyp đại tràng có thể di truyền bởi có liên quan đến đột biến gen APC (Adenomatous polyposis coli). Bên cạnh đó còn có hội chứng Lynch, liên quan tới gen P53, RAS và DCC gây ra bệnh.

Polyp đại tràng là một trong những nguyên nhân lớn gây ra bệnh này

Polyp đại tràng là một trong những nguyên nhân lớn gây ra bệnh này

Dấu hiệu của ung thư đại tràng như thế nào?

Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh là hết sức quan trọng để tìm ra được phương pháp chữa trị kịp thời: 

Đau bụng

Đau bụng là một trong những dấu hiệu sớm nhất báo hiệu bệnh và xuất hiệu ở 70 - 80% bệnh nhân ung thư đại tràng. Cơn đau xuất hiện không theo bất cứ nguyên tắc nào, xuất hiện thời điểm bất kỳ, không liên quan đến bữa ăn và vị trí đau thường ở vùng có tế nào hay ngắn. Cơn đau có thể dài hoặc ngắn, cường độ đau lúc đầu thì ít về sau ngày càng nhiều.

Ung thư đại tràng dấu hiệu còn có triệu chứng bán tắc ruột, người bệnh sẽ đau bụng từng cơn. Đôi khi bụng sôi lên và sau khi trung tiện được sẽ bớt đau, hội chứng này gọi là Koenig.

Đau bụng là một trong những dấu hiệu sớm nhất báo hiệu bệnh 

Đau bụng là một trong những dấu hiệu sớm nhất báo hiệu bệnh 

Rối loạn tiêu hoá

Tình trạng rối loạn tiêu hóa thường có ở 60% bệnh nhân và biểu hiện rõ ràng là táo bón, tiêu lỏng hoặc xen kẽ hai tình trạng. Táo bón thường gặp ở ung thư đại tràng trái, bên cạnh đó còn kèm theo chán ăn, mệt mỏi ảnh hưởng đến sức khỏe. Người bệnh dùng nhuận tràng để cải thiện bệnh nhưng sau đó lại tái diễn. 

Ung thư khiến cho lòng hẹp ruột, gây cản trở đường lưu thông của phân, ứ đọng làm tăng quá trình sinh hơi bụng chướng. Sau đó, tăng bài tiết chất nhầy lại gây ra tiêu lỏng với phân lẫn chất nhầy, đôi khi lẫn máu. 

Phân lẫn máu

Người bệnh có dấu hiệu phân lẫn máu do chảy máu ở vị trí ung thư. Tình trạng xuất huyết ở đại tràng phải khiến cho phân thường có màu đỏ sẫm còn ở đại tràng trái thường có màu đỏ tươi. Hiện tượng này xuất hiện từ từ, từng ít một nên lúc đầu không gây ảnh hưởng quá nhiều đến người bệnh, sau đó mất máu kéo dài gây thiếu máu. 

Triệu chứng toàn thân

Triệu chứng toàn thân khi mắc bệnh ung thư đại tràng được biểu hiện như sau:

  • Sụt cân: Cơ thể sụt cân từ từ làm người bệnh không để tâm nhưng đôi khi cũng kèm theo sụt cân nhanh đi kèm với chán ăn mệt mỏi. 
  • Thiếu máu: Biểu hiện này không thực sự rõ ràng nên khó phát hiện.
  • Sốt cao: Có khoảng từ 16%- 18% bệnh nhân có triệu chứng này.

Người bệnh có dấu hiệu phân lẫn máu do chảy máu ở vị trí ung thư

Người bệnh có dấu hiệu phân lẫn máu do chảy máu ở vị trí ung thư

Khối u

Ung thư tại đại tràng phải dễ sờ thấy khối u hơn đại tràng ở vị trí trái và khi đã sờ thấy khối u đồng nghĩa với việc bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn. Có 60% bệnh nhân sẽ xuất hiện khối u khi bước sang giai đoạn muộn. 

Những ai có nguy cơ cao dễ mắc ung thư đại tràng?

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư đại tràng cụ thể:

  • Những người trên 50 tuổi.
  • Người có tiền sử mắc bệnh liên quan đến viêm nhiễm mãn tính.
  • Trong phả hệ hoặc bản thân mắc polyp đại tràng.
  • Ăn uống kém khoa học, lười hoạt động, béo phì, hút thuốc…

Phương pháp điều trị ung thư đại tràng áp dụng hiện nay

Một phác đồ điều trị bệnh thường bao gồm một nhiều hoặc nhiều phương pháp kết hợp với nhau, điều này còn phụ thuộc vào giai đoạn, sức khỏe người bệnh. Một số phương pháp điều trị được áp dụng đó là:

Phẫu thuật

Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến cho hầu hết bệnh nhân của các giai đoạn ung thư. Theo đó, phẫu thuật sẽ giúp cắt bỏ khối u có trong ruột kết thông qua:

  • Nội soi: Đây là thủ thuật áp dụng cho khối u kích thước nhỏ, khu trú một vùng. Bác sĩ sẽ chèn một ống mỏng, dẻo có gắn đèn vào cùng với camera để loại bỏ mô ung thư.
  • Phẫu thuật nội soi: Rạch một vài đường nhỏ ở bụng và đưa các dụng cụ camera để loại bỏ khối u lớn hơn.

Phẫu thuật giảm nhẹ để làm giảm những triệu chứng bệnh trong trường hợp, các tế bào ung thư đã di căn hoặc không thể điều trị được. Các bác sĩ sẽ cố gắng loại bỏ nhiều tế bào ung thư nhất có thể để làm giảm sự tắc nghẽn trong đại tràng để kiểm soát các cơn đau và những hiểu hiện khác.

Phẫu thuật giảm nhẹ để làm giảm những triệu chứng bệnh

Phẫu thuật giảm nhẹ để làm giảm những triệu chứng bệnh

Hóa trị liệu

Hóa trị liệu là phương pháp sử dụng là phương pháp sử dụng thuốc qua đường tiêm trực tiếp hoặc tiêm tĩnh mạch để tiêu diệt những tế bào ung thư. Cụ thể:

  • Hóa trị trước phẫu thuật: Giúp làm nhỏ kích thước của những khối u lớn để loại bỏ dễ dàng hơn bằng phương pháp phẫu thuật.
  • Hóa trị sau phẫu thuật: Khi khối u có kích thước lớn hoặc đã di căn đến các mạch bạch huyết, sẽ sử dụng thuốc để loại bỏ những tế bào ung thư còn sót lại trong cơ thể đồng thời làm giảm nguy cơ tái phát bệnh. 

Ngoài ra, liệu pháp hóa trị còn kết hợp sử dụng với xạ trị để làm giảm nhẹ những triệu chứng của ung thư đã bào giai đoạn cuối, lan đến những tế bào ung thư trong cơ thể. Bệnh nhân ở giai đoạn cuối cũng có thể có đợt hóa trị ngắn sau phẫu thuật để giảm tác dụng phụ của hóa trị truyền thống.

Xạ trị

Xạ trị liệu là sử dụng nguồn năng lượng cao mạnh từ proton hoặc tia X để loại bỏ những tế bào ung thư. Việc này có tác dụng làm thu nhỏ kích thước của khối u lớn trước khi phẫu thuật để cắt bỏ dễ dàng hơn. Nếu như bệnh nhân không đáp ứng phương pháp phẫu thuật, xạ trị được sử dụng để thay thế làm giảm nhẹ triệu chứng và kết hợp với hóa trị liệu. 

Thuốc nhắm mục tiêu

Phương pháp điều trị với thuốc nhắm mục tiêu là tập trung vào những bất thường cụ thể và ngăn chặn chúng. Thuốc nhắm mục tiêu có thể được chỉ định kết hợp với hóa trị. 

Liệu pháp miễn dịch

Đây là phương pháp điều trị ung thư đại tràng mới và dành cho bệnh nhân giai đoạn cuối nhằm tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Trước khi thực hiện, bác sẽ có thể làm xét nghiệm trước để xem đáp ứng cơ thể của người bệnh.

Bên cạnh những phương pháp trên, còn có thể áp dụng phương pháp hỗ trợ từ Đông Y. Tuy không có tác dụng chữa dứt điểm bệnh nhưng sẽ giúp quá trình điều trị đạt kết quả tốt, nâng cao thể trạng người bệnh. 

Biện pháp ngừa ung thư đại tràng như thế nào?

Để phòng nguy cơ ung thư tại đại tràng, bạn cần lưu ý thực hiện các phương pháp phòng ngừa như sau: 

Kiểm tra định kỳ

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe chính là phương pháp hiệu quả phát hiện sớm mọi loại bệnh. Đối với những bệnh nhân khi phát hiện polyp trong đại tràng càng nên kiểm tra thường xuyên. Bệnh viện Đa Khoa Phương Đông đang có nhiều phương pháp chẩn đoán sớm ung thư dạ dày bằng phương pháp:

  • Khám tổng quát.
  • Xét nghiệm.
  • Chẩn đoán hình ảnh.
  • Thăm dò chức năng
  • Nội soi phát hiện polyp sớm.

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe chính là phương pháp hiệu quả

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe chính là phương pháp hiệu quả

Chế độ ăn lành mạnh

Bạn nên áp dụng chế độ ăn lành mạnh để phòng tránh bệnh tật, đồng thời bổ sung nhiều chất xơ, rau xanh để tăng tiêu thụ acid folic. Chất xơ giảm ứ đọng phân và giảm pH trong đại tràng. Không ăn quá nhiều thịt đỏ như thịt bò,thịt cừu và các đồ chiên nướng, thịt mỡ… Bên cạnh đó, hạn chế những đồ uống có cồn, thuốc lá đồng thời phải kết hợp với luyện tập thường xuyên. 

https://benhvienphuongdong.vn/dich-vu/goi-kham-tam-soat-va-phat-hien-som-ung-thu-thuc-quan-da-day-ta-trang/

Bạn nên áp dụng chế độ ăn lành mạnh để phòng tránh bệnh tật

Giải đáp thắc mắc liên quan đến ung thư đại tràng

Rất nhiều người lo lắng và băn khoăn khi mắc bệnh này, sau đây Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ giải đáp cụ thể:

Mắc bệnh Ung thư đại tràng có chữa được không?

Đây là loại bệnh có khả năng gây tử vong cao thứ 4 trên thế giới, nếu phát hiện ở giai đoạn sớm có thể chữa khỏi lên đến 90%. Có tiên lượng sống 5 năm trở lên tùy theo giai đoạn, nếu như bệnh vào giai đoạn muộn chữa trị gặp nhiều khó khăn, các phương pháp chỉ giúp bệnh nhân giảm nhẹ triệu chứng, làm chậm sự phát triển tế bào ung thư và kéo dài thời gian sống. 

Bị bệnh Ung thư đại tràng sống được bao lâu?

Theo ACS (Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ) khả năng sống sót của bệnh nhân ung thư là 5 năm và được phân loại theo mức độ và giai đoạn lây lan tế bào ung thư như sau:

  • Giai đoạn 1: 90%.
  • Giai đoạn 2: 80-83%.
  • Giai đoạn 3: 60%.
  • Giai đoạn 4: 11%.

Theo ACS khả năng sống sót của bệnh nhân ung thư là 5 năm 

Bị bệnh ung thư đại tràng có nguy hiểm không, có lây không?

Đây là bệnh nguy hiểm, nhưng nếu như phát hiện sớm vẫn có thể chữa khỏi. Hiện nay chưa có nghiên cứu nào chỉ ra bệnh này lây trực tiếp từ người sang người hay những con đường khác như tiêu hóa, ăn uống.

Bệnh ung thư đại tràng có thể điều trị được nếu như phát hiện ở giai đoạn sớm và thậm chí có người sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau đó. Phương pháp cận lâm sàng của bệnh viện Đa khoa Phương Đông có thể phát hiện nhanh chóng và hỗ trợ điều trị hiệu quả.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

1,514

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

Cần chuẩn bị gì trước khi nội soi dạ dày, đại tràng?

Nội soi dạ dày, tá tràng là biện pháp thăm dò chức năng đường tiêu hóa phổ biến, giúp đưa ra những chẩn đoán, đánh giá chính xác về tình trạng của bệnh nhân

19001806 Đặt lịch khám