Cổ tử cung ngắn là như thế nào? Có nguy hiểm không?

Ngọc Anh

26-04-2024

goole news
16

Cổ tử cung là cầu nối giữa tử cung với âm đạo, có vai trò quan trọng với sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Trung bình phụ nữ mang thai có cổ tử cung dài 30mm, nếu chiều dài <25mm thì gọi là ngắn. Khi đó, mẹ sẽ phải dự phòng sinh non và khâu cấp cứu cổ tử cung nếu cần thiết. Để chủ động bảo vệ sức khỏe cho bé, mẹ nên đo chiều dài tử cung từ tuần thứ 16 để kiểm soát những trường hợp có thể xảy ra.

Cổ tử cung ngắn là gì? Cổ tử cung bị ngắn thì sao?

Cổ tử cung có độ dài từ 30mm - 50mm là bình thường, nếu chiều dài <25mm thì được gọi là cổ tử cung ngắn. Vấn đề lớn nhất khi người mẹ có tử cung ngắn là không giữ được thai, đặc biệt là đa thai. Biến chứng thường gặp nhất của trường hợp này là chuyển dạ sớm và sinh non. 

(Hình 1 - So sánh chiều dài tử cung bình thường - bất thường khi mang bầu)

So sánh chiều dài tử cung bình thường - bất thường khi mang bầu

Nếu thai phụ đã được chẩn đoán tử cung ngắn thì phải thực hiện khảo sát sinh non. Ngoài chiều dài tử cung, bác sĩ sẽ đánh giá hình dạng của cổ tử cung. Thông thường, cổ tử cung ngắn dạng chữ I có tiên lượng tốt hơn cổ tử cung dạng chữ U và dạng chữ Y. 

Tại sao cổ tử cung lại bị ngắn?

Tình trạng bất thường của cổ tử cung có thể xuất phát từ các nhân tố:

  • Bẩm sinh khiến cơ quan sinh dục phát triển kém, biểu hiện là cổ tử cung bị ngắn
  • Ảnh hưởng từ phẫu thuật như tiền sử can thiệp y khoa vào cổ tử cung cũng có thể khiến biến dạng cổ tử cung. Phá thai không an toàn là một trong số đó.
  • Nguyên nhân bệnh lý như viêm âm đạo, nhiễm trùng âm đạo, viêm niêm mạc tử cung,... khiến cổ tử cung bị tổn thương và khác biệt về kích thước so với bình thường.
  • Tử cung yếu khiến cổ tử cung co giãn kém gây ngắn cổ tử cung. 
  • Cơ địa mỗi người phụ nữ khác nhau

(Hình 2 - Các vấn đề về vùng kín có thể dẫn đến dị dạng cổ tử cung khi mang thai)

Các vấn đề về vùng kín có thể dẫn đến dị dạng cổ tử cung khi mang thai

Để biết được cổ tử cung của mình có kích thước đạt chuẩn hay không, các chị em nên đến các Bệnh viện lớn để được bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ. Thao tác đo chiều dài cổ tử cung  qua siêu âm qua đầu dò âm đạo hoặc qua đường bụng sẽ được đưa ra.

Dấu hiệu nhận biết cổ tử cung ngắn?

Không dễ để nhận biết cổ tử cung ngắn. Vì nhiều trường hợp bệnh nhân không có triệu chứng. Nếu có biểu hiện rất đột ngột, tình trạng đau bụng cũng rất ít. Đồng thời, thời gian phát bệnh của người bệnh rất nhanh chóng. Nếu đã mang thai, chỉ vài cơn gò và vỡ ối, thai có thể đã thoát ra ngoài. 

Vì thế, chị em phải tập trung quan sát từng sự thay đổi nhỏ nhất của cơ thể trong thai kỳ để có cơ hội phát hiện được bất thường này. Nếu bạn có cổ tử cung ngắn, bắt đầu từ tuần 14, bạn sẽ cảm thấy:

  • Áp lực lên vùng chậu gây đau đớn, khó chịu
  • Chuột rút bất thường
  • Đau lưng
  • Tiết dịch âm đạo nhiều bất thường có hồng nhạt hoặc nâu
  • Xuất huyết âm đạo, lượng ít và không đáng kể. 

(Hình 3 - Cổ tử cung ngắn sẽ khiến mẹ phải trải qua một thai kỳ khó khăn)

Cổ tử cung ngắn sẽ khiến mẹ phải trải qua một thai kỳ khó khăn

Khi nào cần kiểm tra chiều dài tử cung?

Các thai phụ phải được đo chiều dài tử cung chậm nhất vào tuần thứ 16 của thai kỳ và duy trì trong các lần khám thai tiếp theo.

Cách tốt nhất là phụ nữ đều nên kiểm tra sức khoẻ sinh sản tiền hôn nhân hoặc trước khi mang thai. Bạn có nhiều nguy cơ dị dạng về cổ tử cung hơn nếu:

  • Có tiền sử sinh non hoặc có người thân đã từng sinh non
  • Đã sinh nở nhiều lần
  • Từng thực hiện phẫu thuật can thiệp vào cổ tử cung như khoét chóp cổ tử cung,...
  • Đã lớn tuổi
  • Không được nghỉ ngơi, chăm sóc khoa học và thiếu chất dinh dưỡng sau sinh nở
  • Thường xuyên sử dụng các chất kích thích: rượu bia, thuốc lá,...

Cách điều trị cho các trường hợp cổ tử cung ngắn 

Mặc dù là bệnh lý ảnh hưởng đến tương lai sinh sản nhưng chị em nên giữ bình tĩnh và phối hợp điều trị khi được chẩn đoán. 

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Phụ nữ có cổ tử cung ngắn nên lưu ý trong chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày như sau:

  • Hạn chế vận động mạnh, mang vác đồ vật nặng, làm việc quá sức
  • Đi lại nhẹ nhàng, chậm rãi, đặc biệt là về cuối thai kỳ
  • Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể bằng các thực phẩm giàu chất xơ, rau củ quả, trái cây tươi, sữa, cá và các loại hạt
  • Kiêng các loại thực phẩm có thể gây ra các cơn co bóp như dứa, đu đủ xanh, sữa tươi chưa tiệt trùng, nha đam,...

(Hình 4 - Thăm khám sớm từ đầu thai kỳ và định kỳ mẹ bầu sẽ được tư vấn kỹ càng từ các bác sĩ chuyên khoa)

Thăm khám sớm từ đầu thai kỳ và định kỳ mẹ bầu sẽ được tư vấn kỹ càng từ các bác sĩ chuyên khoa

Điều trị bằng thuốc

Thuốc Progesterone (thuốc nội tiết tố) thường được chỉ định cho các mẹ bầu có tử cung ngắn. Nó có tác dụng giảm các cơn co thắt tử cung, giảm bớt áp lực cho cổ tử cung và làm chậm quá trình chuyển da. Đây là loại thuốc hàng đầu để hạn chế nguy cơ sinh non cho phụ nữ.

Bệnh nhân có thể uống, tiêm hoặc đặt âm đạo, hậu môn tại nhà theo đơn thuốc của bác sĩ chuyên khoa.

Khâu vòng eo tử cung

Đây là thủ thuật hiệu quả nhất, hỗ trợ can thiệp trực tiếp với những sản phụ bị ngắn tử cung. Nếu được xác nhận từ bác sĩ chuyên khoa, chị em sẽ được khâu vài mũi ở vòng eo tử cung để giữ trương lực của cổ tử cung lại. Sau đó, mẹ sẽ được cắt chỉ khâu vòng eo tử cung vào tuần thai thứ 37 - 38 để sản phụ có thể chuyển dạ sinh thường. 

Tuy nhiên, khâu vòng eo cổ tử cung là thủ thuật xâm lấn, có thể gây nhiễm trùng. Biến chứng nguy hiểm nhất là nếu sản phụ chuyển dạ mà không cắt chỉ khâu kịp thời có thể gây vỡ tử cung và đe dọa đến tính mạng của người mẹ. 

(Hình 5 - Minh hoạ cổ tử cung sau khi được khâu vòng eo)

Minh hoạ cổ tử cung sau khi được khâu vòng eo

Ngoài khâu vòng cổ tử cung thì bác sĩ cũng có thể chỉ định đặt vòng nâng Pessary. Đây là dụng cụ có tác dụng hỗ trợ trương lực, giảm khả năng chuyển dạ, doạ sinh non và sinh non.

Cổ tử cung ngắn có mang thai được không? Có ảnh hưởng gì không?

Phụ nữ bị cổ tử cung ngắn vẫn có thể mang thai. Tuy nhiên theo các chuyên gia Sản khoa thì: Phụ nữ bị ngắn cổ tử cung khi mang thai có thể khiến cổ tử cung giãn ra sớm hơn trước khi thai nhi đủ tháng, Hậu quả là mẹ bầu dễ bị sảy thai hoặc sinh non hơn bình thường. Đồng thời, nguy cơ tử vong chu sinh do các cơ quan của thai nhi phát triển chưa toàn diện cũng có thể xảy ra. Em bé sinh non dễ phải nằm trong lồng ấp từ vài tuần đến vài tháng và phải đối mặt với các khuyết tật về tim mạch, thần kinh, thính giác và thị giác. 

Làm thế nào để phòng tránh nguy cơ sinh non do cổ tử cung ngắn?

Các bác sĩ sản khoa cho biết: Từ tuần 16, tất cả các thai phụ phải đo chiều dài cổ tử cung. Vì cổ tử cung ngắn thường không có dấu hiệu nhận biết, khi mang thai lại cổ tử cung lại bị tụt ngắn lại. Mặt khác nếu không đo, các bác sĩ cũng không thể biết được cổ tử cung ngắn hay dài. Hơn hết, chúng ta chưa thể loại trừ những sai số chiều dài cổ tử cung do những bác sĩ siêu âm khác nhau thực hiện đo. 

(Hình 6 - Siêu âm tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông)

Siêu âm tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

Trung bình 100 mẹ bầu sẽ có khoảng 23 người bị ngắn cổ tử cung nên phải dự phòng sinh non kịp thời. Thai phụ có khả năng sinh non cực lớn nếu:

  • Cổ tử cung ngắn 23mm
  • Cổ tử cung ngắn 18mm
  • Cổ tử cung ngắn 15mm

Lưu ý dành cho bà bầu có cổ tử cung ngắn

Sinh non là một trong các tai biến sản khoa có mối quan hệ mật thiết với cổ tử cung ngắn. Nếu dị dạng về cổ tử cung này không được phát hiện kịp thời thì có thể xảy ra trường hợp chuyển dạ sớm, cổ tử cung xoè ra và thai tụt ra ngoài. Trên lâm sàng có không ít sản phụ cảm thấy cứng bụng và có dấu hiệu chuyển dạ khi đến bệnh viện thì em bé đã tụt ra ngoài nhưng người mẹ vẫn không có cảm giác gì. 

Nhìn chung không phải tất cả các trường hợp cổ tử cung ngắn đều bị sinh non. Ngay khi phát hiện ra cổ tử cung bất thường thì bác sĩ sẽ dự phòng đẻ non dựa trên cắt cơn co tử cung bằng thuốc. Vì thế ngay cả khi mẹ bầu có tử cung ngắn nhưng không có cơn co tử cung thì cũng không cần quá lo lắng. 

Ngoài ra, cũng phải làm rõ rằng: Cổ tử cung của người mẹ sẽ có xu hướng ngắn đi vào 3 tháng cuối để giúp đầu thai nhi đi vào cổ tử cung của mẹ và cố định ngôi. Khi đầu em bé vào đúng ngôi và khi chuyển dạ, cơn co thực sự diễn ra thì cổ tử cung sẽ mở ra dễ dàng để mẹ có thể sinh con dễ dàng.

Địa điểm thăm khám khác nhau có ảnh hưởng đến kết quả đo chiều dài cổ tử cung không?

"Có", mỗi lần cổ tử cung tụt sẽ khó đánh giá hơn nếu mẹ bầu đi siêu âm ở nhiều phòng khám, bệnh viện khác nhau. Việc theo dõi cổ tử cung sẽ khó khăn hơn bình thường nếu mẹ đi khám mỗi lúc một nơi, thậm chí bác sĩ siêu âm khác nhau ở cùng 1 bệnh viện cũng có thể cho ra kết quả khác nhau. 

(Hình 7 - Mẹ nên đi khám thai tập trung tại một Bệnh viện uy tín)

Mẹ nên đi khám thai tập trung tại một Bệnh viện uy tín

Ngoài ra, đo chiều dài cổ tử cung bằng đầu dò âm đạo và đi chiều dài cổ tử cung qua đường bụng cũng cho độ dài không giống nhau.

Siêu âm thai tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

Chính vì vậy, mẹ nên đi thăm khám duy trì tại các Bệnh viện uy tín và thực hiện đo cổ tử cung sớm để có một thai kỳ khỏe mạnh. Nếu bạn đang ở Hà Nội thì Khoa Phụ Sản Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ siêu âm thai đáng tin cậy bởi:

  • Quy trình tiết kiệm thời gian, nhanh chóng, thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ Sản khoa chuyên môn cao từ các Bệnh viện lớn: BV Phụ Sản TW, Bệnh viện Hiếm muộn và Nam học Việt Bỉ, Bệnh viện Thanh Nhàn,....
  • Đầy đủ mọi khâu thăm khám xét nghiệm theo từ tổng quát đến chi tiết (tùy trường hợp) như kiểm tra vết mổ cũ, đo chiều dài tử cung, nghe tim thai,...
  • Máy siêu âm thai Affinity 30 nhập khẩu giúp chẩn đoán chính xác số lượng thai, cân nặng thai, kiểm tra dị tật bẩm sinh và phát hiện bất thường sản khoa
  • Đọc kết quả chi tiết, bao gồm cả tư vấn chế độ sinh dưỡng, kế hoạch chăm sóc thai kỳ,... cho mẹ bầu
  • Đa dạng gói dịch vụ trọn gói Thai Sản, Lưu trữ máu cuống rốn, Tiêm phòng, Kiểm tra sức khoẻ sau sinh,... với chính sách thanh toán kết hợp bảo hiểm và nhiều chương trình ưu đãi thường xuyên.

(Hình 8 - Sản phụ nghỉ ngơi tại Phòng Tổng thống - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông)

Sản phụ nghỉ ngơi tại Phòng Tổng thống - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

Có thể nói, cổ tử cung ngắn là bất thường sản khoa tiềm tàng nhiều nguy cơ sinh non - đẻ non. Việc mẹ trang bị đầy đủ kiến thức trong thai kỳ để thực hiện siêu âm đo chiều dài cổ tử cung ở các Bệnh viện lớn định kỳ là hết sức quan trọng để hạn chế các rủi ro không đáng có!

Nếu các mẹ bầu có các thắc mắc nào khác thì đừng ngần ngại để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806 để Bệnh viện đa khoa Phương Đông kịp thời hỗ trợ.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

101

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

19001806 Đặt lịch khám