Đái tháo đường hay tiểu đường được xếp vào nhóm các bệnh nguy hiểm nhất thời đại. Không chỉ người lớn tuổi mà tỷ lệ các bạn trẻ mắc bệnh đái tháo đường ngày càng tăng, trong đó thường gặp nhất có đái tháo đường type 1, type 2 và tiểu đường thai kỳ. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loại type 1 trong bài viết hôm nay.
Đái tháo đường hay còn gọi là bệnh tiểu đường là một dạng rối loạn chuyển hóa làm cho nồng độ đường trong máu cao hơn bình thường, từ đó dẫn tới phát sinh nhiều biến chứng không tốt cho cơ thể. Có 3 dạng đái tháo đường thường gặp là đái tháo đường type 1, đái tháo đường type 2 và tiểu đường thai kỳ.
Đái tháo đường type 1 là dạng bệnh khiến cơ thể người phụ thuộc vào insulin. Đây là bệnh lý mãn tính phát sinh từ việc tuyến tụy không thể tiết ra hormone insulin hoặc sản sinh không đủ lượng insulin cần thiết để điều tiết lượng glucose cần bằng cho cơ thể. Khi không có lượng insulin phù hợp, glucose sẽ tích tụ trong máu dẫn đến tiểu đường. Theo sau bệnh đái tháo đường là các biến chứng gây bệnh liên đới tới các bộ phận khác như tim, hệ thần kinh, mắt, thận,…
Đái tháo đường type 1 vì thiếu hụt hormone insulin
Đái tháo đường loại này thường được chẩn đoán ở trẻ em hoặc người trẻ tuổi nên còn được gọi là bệnh đái tháo đường vị thành niên. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể khởi phát ở nhiều lứa tuổi khác nhau do nhiều nguyên nhân đặc biệt khác.
Thực tế bệnh đái tháo đường tuýp 1 ít gặp hơn loại tuýp 2. Thống kê cho thấy, đái tháo đường tuýp 1 chỉ chiếm khoảng 5-10% trên tổng số bệnh nhân mắc bệnh này.
Xem thêm: Tiểu đường type 2: Nguyên nhân, dấu hiệu và các biến chứng
Dù đái tháo đường tuýp 1 chiếm từ 5%- 10% trong tổng số người mắc bệnh đái tháo đường song nguyên nhân chính là do tế bào beta ở tuyến tụy bị phá hủy, do đó mà cơ thể không còn hoặc không đủ insulin cung cấp cho quá trình vận chuyển lượng đường trong máu để chuyển hóa thành năng lượng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới bệnh này, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do cơ chế tự miễn.
Nguyên nhân này chiếm 95% các trường hợp được xét nghiệm thăm khám bệnh đái tháo đường type 1. Lý do cơ thể phát sinh cơ chế tự miễn là do hệ miễn dịch của bệnh nhân đã nhận diện lỗi và tấn công nhầm đối tượng, dẫn tới phá hủy các tế bào đang đảm nhiệm nhiệm vụ tiết ra insulin ở tuyến tụy. Những người bệnh này bắt buộc phải được cung cấp insulin từ bên ngoài vào thay thế cho cơ chế tự sản sinh bên trong cơ thể.
Hiện tại, các chuyên gia y tế vẫn không ngừng nghiên cứu thêm các nguyên nhân khác để hỗ trợ quá trình điều trị. Dựa trên số trường hợp mắc bệnh, các nhà khoa học ghi nhận thêm một tình trạng nữa là: khi gia đình có thành viên mắc bệnh đái tháo đường tuýp 1 thì những người còn lại cũng có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Bệnh tiểu đường nói chung thường âm thầm tiến triển trong cơ thể người từ vài tháng đến vài năm trước khi bộc lộ rõ nét các triệu chứng đầu tiên. Các triệu chứng khi khởi phát thì có thể kéo dài trong vài tuần đến vài tháng và nhanh chóng có những triệu chứng nghiêm trọng hơn tùy vào thể trạng cơ thể. Đặc biệt đái tháo đường type 1 thường có những triệu chứng dồn dập và nguy hại hơn so với các loại khác.
Các triệu chứng phổ biến thường gặp của đái tháo đường type 1
Các biến chứng nổi bật của đái tháo đường type 1
Nếu bệnh đái tháo đường type 1 không được kiểm soát và điều trị sớm sẽ dẫn tới phát sinh các biến chứng nguy hại cho các bộ phận khác, có thể dẫn tới tàn tật hay nguy hại tới tính mạng:
Tùy thuộc chẩn đoán ban đầu của bác sĩ mà bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu thông qua phân tích mẫu máu và nước tiểu:
Đái tháo đường type 1 khi đã bộc lộ ra ngoài thì các triệu chứng thường rất dồn dập và nguy cấp khiến người bệnh khó lòng thích ứng hay kiểm soát tình hình. Nhiều bệnh nhân khi phát hiện ra thì lập tức phải nhập viện theo dõi do quá nghiêm trọng. Lúc này, bệnh nhân cần đặc biệt nghiêm túc trong việc đo lượng đường huyết thường xuyên hàng giờ, hàng ngày, hàng tuần cho tới khi ổn định.
Bên cạnh đó, các bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân bị đái tháo đường type 1 uống các loại thuốc điều trị đặc trị, đồng thời kết hợp một số phương pháp điều trị phổ biến nếu cần khác như sau:
Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị dứt điểm bệnh đái tháo đường tuýp 1. Việc cần làm là bệnh nhân phải được cung cấp đủ nhu cầu insulin cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Liều lượng linh hoạt từng thể trạng mỗi người. Bệnh nhân có thể đến các cơ sở y tế hoặc tự bổ sung insulin qua đường tiêm ở tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ, thường thì mỗi ngày từ 2-3 lần.
Mục đích cuối cùng của việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng chuyên biệt chính là điều tiết lượng đường được đưa vào cơ thể mỗi ngày để không bị quá tải. Khi không may bị đái tháo đường loại này thì lời khuyên cho các bệnh nhân là hãy tìm tới chuyên gia dinh dưỡng hoặc xin tư vấn chi tiết từ bác sĩ của mình. Ví dụ như: Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ, nhiều bữa phụ trong ngày, ưu tiên ăn các loại đường đa hay đường đơn, chất béo loại nào thì phù hợp…
Chế độ dinh dưỡng chuyên biệt cho người đái tháo đường type 1
Chưa cần tới khi bị bệnh thì việc luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày đã giúp chúng ta tăng sức đề kháng, tăng lưu thông máu và chuyển hóa chất. Người mắc bệnh đái tháo đường được khuyên là thường xuyên áp dụng các bài tập phù hợp mỗi ngày, tuần để kiểm soát lượng đường huyết.
Bên cạnh đó, cần chú ý tới việc kiểm tra mắt, chân tay thường xuyên để ngăn chặn, lường trước các biến chứng ngay từ giai đoạn sớm bằng việc định kỳ thực hiện các sàng lọc và kiểm soát biến chứng.
Bệnh nhân chủ động trang bị cho mình thiết bị đo đường huyết hằng ngày và chăm chỉ kiểm tra sức khỏe khi cần.
Bệnh nhân tự kiểm tra đường trong máu tại nhà
Điều tối quan trọng với người có nguy cơ tiểu đường là cần duy trì cân nặng hợp lý ổn định và cắt giảm lượng mỡ, tinh bột, đường trong khẩu phần ăn hằng ngày
Lời khuyên chung cho một chế độ dinh dưỡng hợp lý nhằm phòng bệnh đái tháo đường type 1:
Tại Việt Nam, đái tháo đường type 1 nói riêng và tiểu đường nói chung nằm trong nhóm 4 bệnh nghiêm trọng có tốc độ phát triển nhanh nhất và gây thiệt hại lớn cho con người và xã hội. Điều cần thiết hiện tại là các cơ quan y tế và mỗi cá nhân cùng chung tay trong việc phát hiện các biểu hiện của tiểu đường type 1 càng sớm càng tốt. Khi đó khả năng chữa bệnh sẽ dễ dàng hơn, hạn chế tối đa các biến chức sức khỏe không mong muốn.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Hormon tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong rất nhiều hoạt động của cơ thể như ổn định nhiệt độ, nhịp tim và thực hiện các chức năng khác.
