Sữa mẹ được sản xuất dựa vào tín hiệu nhu cầu từ bé truyền qua cơ thể mẹ thông qua hoạt động ti sữa. Khi trẻ bú càng nhiều, cơ thể người mẹ sẽ tiếp nhận thông tin và tự động sản sinh ra lượng sữa phù hợp. Tuy nhiên vẫn có trường hợp bé bú nhiều nhưng nguồn sữa của mẹ lại không đủ để đáp ứng. Vậy đâu là nguyên nhân và dấu hiệu mẹ ít sữa như thế nào? Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ hỗ trợ mẹ cách nhận biết để sớm có giải pháp giúp tăng nguồn sữa khi con đang cần.
Mẹ ít sữa, không đủ để con bú sẽ khiến trẻ thiếu đi nguồn dinh dưỡng để phát triển tầm vóc và trí tuệ. Điều này cũng ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của người mẹ khi lựa chọn nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Nhận biết ngay 7 dấu hiệu mẹ ít sữa bằng những dấu hiệu sau đây:
Sữa non được hình thành từ tháng thứ 7 của thai kỳ và bắt đầu tiết ra sau 2-3 ngày sau sinh. Cùng với sự chào đời của bé, nhau thai bong ra cũng là tín hiệu cho cơ thể mẹ bắt đầu tiết sữa. Lượng sữa sẽ về nhiều từ ngày thứ 4 trở đi sau sinh và trong tuần đầu lượng sữa tiết ra không nhiều, mẹ mới sinh ít sữa là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, khi sinh sau 1 tuần mà sữa tiết ra vẫn ít như những ngày đầu tiên thì đây chính là dấu hiệu mẹ ít sữa.
Sau sinh 1 tuần nếu sữa mẹ vẫn không đủ chứng tỏ mẹ bị ít sữa.
Kích thước của ngực ở mỗi phụ nữ là khác nhau, thế nhưng trong thời gian sinh nở, bầu ngực sẽ luôn căng tròn bởi lượng sữa được trữ trong các nang sữa trong ngực. Nếu ở thời điểm này mà ngực người mẹ nhỏ lại và xẹp xuống thì đồng nghĩa với việc trong các nang sữa đã cạn kiệt và không đủ để cho bé bú.
Ngực của sản phụ sẽ trong tình trạng căng và ấm nhưng chỉ đau nhức trong trường hợp bé cắn khi bú. Thế nhưng nếu ngay cả khi bé không bú mà đầu ngực vẫn có cảm giác này thì khả năng cao là mẹ bị tắc tia sữa. Sữa mẹ do không được vắt kiệt trong các cữ bú sẽ tồn đọng lại gây tắc, có nguy cơ gây viêm hoặc áp xe nếu không được xử lý sớm. Dấu hiệu mẹ ít sữa này cần điều trị sớm để tránh gây ảnh hưởng nặng nề.
Theo các nghiên cứu tại Mỹ, những phụ nữ có bầu vú với các đặc điểm khác biệt như kích thước hai bên vú không đều nhau, bầu vú không phát triển trong thời gian mang thai, khoảng cách hai vú xa,... thì lượng sữa ở những người này thường sẽ chỉ tiết ra với lượng bằng một nửa so với bình thường trong tuần đầu. Đây cũng là dấu hiệu mẹ ít sữa sớm nhất từ khi chưa mang thai để chị em có thể dự phòng sớm.
Trung bình mỗi cữ bú của trẻ sẽ kéo dài 10-20 phút. Với những mẹ có nhiều sữa, khi bú trẻ sẽ rất tập trung và mẹ có thể nghe thấy tiếng bú và nuốt sữa của con. Tuy nhiên nếu thời gian bú của con nằm ngoài khoảng trung bình, bé bú quá nhanh hoặc quá lâu thì có thể sữa mẹ không đủ cho trẻ bú. Khi mẹ bị ít sữa, trẻ có thể bỏ bú do không đủ cung cấp cho cơ thể và đây chính là nguy cơ mẹ bị mất sữa nếu kéo dài tình trạng này.
Sữa mẹ chứa đựng nguồn dưỡng chất thiết yếu và cân bằng với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. So với những trẻ khác, trẻ được nuôi dưỡng hoàn toàn bằng sữa mẹ có nền tảng thể chất và trí tuệ tốt hơn, đồng thời sự tăng trưởng cũng rất rõ rệt. Nếu trẻ vẫn được duy trì bú đều đặn nhưng không tăng cân, tăng chiều cao thì mẹ hãy chú ý tới lượng sữa đang cho bé bú. Rất có thể bé đang được bú quá ít và đây chính là dấu hiệu của mẹ ít sữa.
Trẻ không được bú đủ sẽ chậm tăng cân và chậm phát triển chiều cao.
Trẻ sơ sinh thường đi tiểu trên 6 lần một ngày, trung bình số lượng bỉm/ngày trong tuần đầu sau sinh là khoảng 5-6 cái, sau đó có thể tăng lên 6-8 cái. Nếu trẻ bú ít sữa, số lần đi tiểu sẽ ít hơn 6 lần, khi này mẹ có thể nhận biết được trẻ đang được bú với lượng sữa ít hơn so với nhu cầu.
Có nhiều nguyên nhân khiến mẹ ít sữa, biết rõ được đâu là điều ảnh hưởng đến lượng sữa sẽ giúp mẹ sớm có giải pháp cải thiện, để con yêu được nuôi dưỡng trọn vẹn từ sữa mẹ.
Bé 3 tháng tuổi mẹ ít sữa có thể do người mẹ bị stress. Hai loại hormone của cơ thể ảnh hưởng đến cơ chế tiết sữa đó chính là Prolactin và Oxytocin. Khi mẹ bị stress sẽ kéo theo sự suy giảm hormone tạo sữa. Tình trạng này càng lâu, khả năng mất sữa càng cao.
Xem thêm: Cảnh báo những dấu hiệu của trầm cảm sau sinh và cách điều trị
Con 5 tháng mẹ ít sữa có thể do mẹ bị mắc các bệnh lý liên quan đến tuyến vú như viêm tuyến vú, áp xe vú, tắc tia sữa, thiếu sản tuyến vú, can thiệp phẫu thuật ngực… cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa.
Nếu xuất hiện những dấu hiệu mẹ ít sữa, mẹ hãy xem lại ngay chế độ dinh dưỡng của mình. Nhiều mẹ sau sinh do kiêng khem quá mức dẫn tới cơ thể thiếu chất, không đủ dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho mẹ. Chính vì vậy mà sữa tiết ra không đủ cả về lượng và chất, thiếu hụt dinh dưỡng không đủ để nuôi dưỡng bé. Bên cạnh đó, nhiều mẹ thiếu kinh nghiệm sau sinh sử dụng các thực phẩm gây mất sữa như măng, rau bạc hà, lá lốt, rau mùi tây, mỳ tôm, cà phê, bia rượu,....
Vì nhiều nguyên nhân mà có các bà mẹ lựa chọn sử dụng máy hút sữa, vắt sữa và cho trẻ bú từ bình. Nếu dùng thiết bị đúng cách, sữa mẹ sẽ vẫn về đều bởi tác động từ lực hút máy được mô phỏng theo nhịp trẻ bú. Tuy nhiên, nếu dùng không đúng cách sẽ khiến tuyến vú bị tổn thương, đồng thời trẻ sẽ bỏ thói quen ti mẹ mà chuyển sang yêu thích bú bình. Do đó, việc dùng bình bú quá sớm hoặc cho trẻ ngậm ti giả quá nhiều sẽ có ảnh hưởng tới việc tiết sữa.
Trẻ bú bình quá sớm sẽ chán ti mẹ.
Mẹ ít sữa có nên cho con ăn sữa ngoài? Không thể phủ nhận sữa công thức có vị ngọt, độ thơm và được thêm rất nhiều chất dinh dưỡng nên trẻ sẽ rất thích uống. Do vậy, nếu mẹ đan xen cữ bú mẹ với sữa công thức thì sau một thời gian bé sữa chán sữa mẹ, bỏ ti và chỉ thích bú sữa công thức. Khi trẻ không bú nữa thì cơ thể mẹ cũng sẽ không tiếp tục sản sinh ra sữa để nuôi con theo cơ chế tự nhiên.
Nguyên nhân xuất hiện dấu hiệu mẹ ít sữa có thể là do mẹ sinh mổ, sinh non. Trong quá trình sinh con, mẹ sẽ phải tiêm thuốc tê, thuốc mê và dùng các loại thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm. Đây chính là nguyên nhân khiến hoạt động của tuyến sữa bị ảnh hưởng. Chính bởi vậy mà những mẹ sinh mổ sẽ ít sữa và dễ bị mất sữa hơn so với mẹ sinh thường.
Khi cơ thể mẹ bị rối loạn nội tiết sẽ làm thay đổi nồng độ hormone tiết sữa là prolactin, oxytocin làm gián đoạn quá trình tạo sữa. Ngoài ra, nếu sản phụ bị thiếu máu sau sinh cũng sẽ khiến cho cơ thể bị suy nhược, không đủ máu để duy trì hoạt động của cơ thể, kể cả việc tiết sữa.
Trẻ dưới 3 tháng tuổi bú mỗi cữ rất ít nên để đủ nhu cầu sẽ cần chia thành nhiều bữa trong ngày. Thời gian đầu, hoạt động này sẽ giúp kích thích tuyến vú tạo sữa, tuy nhiên lâu dần sẽ khiến cơ thể mẹ nhầm tưởng rằng nhu cầu sữa của trẻ ít như vậy và sẽ hạn chế tiết thêm. Mẹ ít sữa bé không chịu bú càng khiến cho lượng sữa tạo ra ít dần.
Tuy tình trạng sót rau hiện nay khá hiếm gặp bởi y học ngày càng hiện đại. Tuy nhiên, nếu không may gặp phải, rau khi sót còn bám trên tử cung sẽ khiến lượng hormone progesterone không thể giảm xuống, tử cung vẫn có những cơn co bóp dẫn tới cản trở quá trình tiết sữa.
Gọi sữa về, duy trì lượng sữa này trong suốt thời gian cho con bú luôn khiến nhiều mẹ phải đau đầu. Điều này sẽ càng khó khăn hơn với những mẹ ít sữa. Khi có dấu hiệu mẹ ít sữa, bạn hãy tham khảo ngay những phương pháp giúp sữa mẹ dồi dào:
Cho trẻ bú mẹ đều các cữ trong ngày giúp kích thích tuyến vú tiết sữa.
Lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho mẹ ít sữa:
Lượng sữa tiết ra ở mỗi người là khác nhau, người dồi dào trẻ bú không hết cần phải vắt sữa trữ đông, người sữa ít không đủ cho con bú. Do đó, nếu như xuất hiện các dấu hiệu mẹ ít sữa thì chị em cần phải sớm có phương pháp để thay đổi chế độ ăn và nghỉ ngơi, đồng thời điều trị những bệnh liên quan đến tuyến vú để không ảnh hưởng tới chất lượng sữa và quá trình tạo sữa.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Răng bé bị mảng bám đen là tình trạng khiến nhiều cha mẹ cảm thấy lo lắng. Các mảng bám đen này đến từ nhiều nguyên nhân, nên có cách...
