Tất tần tật những điều cần biết về độ cận thị

Cận thị là gì?

Cận thị (Myopia, Nearsightedness) là tật khúc xạ thường gặp nhất ở mắt, tình trạng này đang trở nên phổ biến hơn trong những năm gần đây, đặc biệt là ở học sinh và người lao động trẻ.

Khi bị cận thị, hình ảnh sẽ được hội tụ trước võng mạc thay vì hội tụ ở võng mạc như mắt người bình thường. Khi bị cận thị, sức nhìn sẽ giảm gây cản trở, khó khăn trong việc học tập và sinh hoạt hàng ngày. Học sinh từ 7- 16 tuổi rất dễ bị cận thị và động cận tăng nhanh do mắt phải điều tiết nhiều.

Cận thị ngày càng phổ biến, nhất là ở học sinh và người trẻ

Độ cận thị là gì?

Là thông số để chỉ mức độ cận nặng hay nhẹ, từ đó đưa ra biện pháp cải thiện thị lực phù hợp. Khi nhắc đến cận thị người ta thường nói đến thuật ngữ Diop. Vậy diop là gì?

Diop chính là độ cong của thấu kính được sử dụng để đeo giúp mắt có thể nhìn thấy mọi vật một cách bình thường. Đơn vị Diop càng lớn chứng tỏ tình trạng cận thị càng nặng và độ dày của thấu kính càng tăng. Diop ký hiệu viết tắt là D.

Các cấp độ khi cận thị

Các mức độ cận thị hay các độ cận của mắt gồm:

• Cận thị nhẹ < – 3,0D
• Cận thị trung bình – 3,0D đến  – 6,0D
• Cận thị nặng  > – 6,0D 

Phân loại cận thị theo thể bệnh

Cận thị đơn thuần

Nếu là cận thị đơn thuần thì thị lực của bạn sẽ giảm khi nhìn xa nhưng khi ở gần thì vẫn nhìn bình thường, đây là dạng cận thị phổ biến nhất trên Thế giới. 

Cận thị đơn thuần có thể đi kèm với loạn thị

Theo thuật ngữ chuyên môn, loại cận thị này hình thành do sự bất cân xứng giữa công suất quang hệ (B và thể thủy tinh) với chiều dài trục trước sau của nhãn cầu. Một số trường hợp hiếm gặp hơn đó là do công suất của quang hệ quá cao trong khi chiều dài của trục nhãn cầu thì bình thường.

Cận thị đơn thuần thường thấp hơn -6,00D, một số trường hợp là 4 hoặc 5 Diop. Tình trạng này thường không gây tổn thương ở đáy mắt và có thể đi kèm với loạn thị. Xử lý bằng kính áp tròng hoặc gọng kính, nhẹ hơn thì cũng không cần sử dụng.

Cận thị giả

Cận thị giải nếu không để mắt nghỉ ngơi hợp lý thì sẽ thành cận thị thật

Là khi mắt làm việc, điều tiết quá nhiều, thường là nhìn vật ở xa bị mờ sau một thời gian làm việc kéo dài hoặc học sinh trong quá trình ôn thi, khi thử đeo kính thì thấy rõ vật hơn hẳn.

Cận thị giả xảy ra khi mắt gia tăng điều tiết hay do cơ quắp cơ thể mi. Đây là một dạng rối loạn chức năng tương đối hiếm gặp, khi đó ánh sáng song song từ vô cực sẽ hội tụ trước võng mạc giống cận thị thật.

Tuy nhiên, nếu bạn không để mắt nghỉ ngơi hợp lý và điều độ thì sẽ có nguy cơ cao trở thành cận thị thật.

Cận thị thoái hóa

Là cận thị kèm theo thoái hóa bán phần sau nhãn cầu. Do đó nó còn được gọi là cận thị bệnh lý, thường xảy ra sớm khi trẻ chưa đi học và có tính chất gia đình.

Cận thị thoái hóa phát triển rất nhanh làm thị lực giảm nhanh chóng, có thể gây tăng nhãn áp hoặc bong võng mạc, thậm chí là mù lòa. Bệnh khá hiếm gặp và thường phát triển khi còn nhỏ, do đó phụ huynh cần thường xuyên đưa trẻ đi khám tại các bệnh viện uy tín.

Cận thị bệnh thường có Diop trên -7D, thậm chí là lên tới -20 hoặc -30D và có tổn hại ở đáy mắt. Ở bệnh nhân này, thị lực rất thấp khi chưa điều chỉnh bằng kính và dù có dùng kích thích hợp thì thị lực cũng chỉ đạt tới 4- 5/100, có khi chỉ là 1/10 hoặc 2/10.

Cận thị ban đêm

Cận thị ban đêm là chỉ xảy ra vào ban đêm

Loại cận thị này khá đặc biệt do nó chỉ xảy ra vào ban đêm hoặc khi có ánh sáng yếu làm cho mắt không phân biệt được rõ.

Do ánh sáng yếu khiến cho cảnh vật có độ tương phản không tốt dẫn tới mắt không có một điểm kích thích điều tiết nên nhìn mọi thứ gần như không có độ tương phản lại.

Cận thị thứ phát

Loại cận thị này có thể gây ra do một số loại thuốc, bệnh đái tháo đường, đục nhân thể thủy tinh và các điều kiện bất thường khác. Thường chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và có thể trở về bình thường.

Cách tính độ cận thị của mắt

Dùng bảng đo độ cận của mắt

Đây là cách đo độ cận thông dụng nhất. Người cần đo sẽ ngồi trước bảng, sau đó bác sĩ hoặc kỹ thuật viên chỉ vào bảng, người cần đo sẽ che 1 bên mắt (thay phiên 2 bên) rồi đọc các ký hiệu trên bảng theo yêu cầu.

Bảng thị lực chữ cái giúp đo độ cận thị cho người bệnh

Có nhiều loại bảng đo thị lực, tùy từng đối tượng mà sẽ áp dụng các đo với những bảng đó khác nhau:

• Bảng thị lực vòng tròn hở của Landolt
• Bảng thị lực chữ E Armaignac
• Bảng thị lực bằng chữ cái của Snellen với những chữ cái: L F D O I E
• Bảng thị lực hình dùng cho trẻ em hoặc người không biết chữ.

Dùng máy kiểm tra mắt cận

Cách đo bằng máy thường được tiến hành qua 2 bước là đo bằng máy điện tử và bằng lắp kính mẫu.

Do độ cận bằng công nghệ hiện đại

Bước 1: Đo bằng máy điện tử

Bước này dùng để đánh giá tình trạng của mắt, chỉ ra rằng bạn có đang bị cận hay không.

Bước 2: Đo bằng kính mẫu

Bạn sẽ được cho đeo một chiếc kính mẫu, nếu nhìn rõ và thoải mái, không bị hoa mắt, chóng mặt khi đeo tầm 10 phút thì độ kính đó là độ cận thích hợp với bạn.

Sử dụng phần mềm đo mắt cận online

Cách kiểm tra độ cận của mắt online khá phù hợp cho người bận rộn hoặc có những lý do bất tiện mà chưa thể đến bệnh viện hoặc cơ sở đo mắt uy tín. Hay đơn giản chỉ vì bạn tò mò muốn biết độ cận của mình trước khi đi khám.

Dưới đây là một số phần mềm đo độ cận của mắt mà bạn có thể tham khảo:

• Eye Care Plus
• Eye exam
• Eye test
• iCare Eye Test
• Eye Chart HD – Screen Vision

Đo cận thị bằng phần mềm giúp tiết kiệm thời gian

Các phần mềm này có giao diện khác nhau, bạn có thể trải nghiệm để lựa chọn phần mềm phù hợp nhé!

Tùy từng đối tượng mà dùng cách tính mức độ cận thị với bảng đo sử dụng sẽ khác nhau. Chỉ số này được tính dựa vào điểm cực cận và điểm cực viễn của mỗi người. Ảnh của vật nằm sẽ trong giới hạn 2 điểm sẽ được mắt nhìn thấy rõ ràng.

Với trẻ cận thị, điểm cực viễn thường là 2m, tương đương với cận -1D, điểm cực viễn là 1m tương đương cận -1.5D. Nếu điểm cực viễn là 50cm thì độ cận của mắt sẽ là -2D. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận và hướng cách khắc phục.

Cách đo cận thị tại nhà đơn giản

Chuẩn bị dụng cụ đo

• Bảng đo thị lực
• 1 thước cây có chia đơn vị cm
• 1 sợi cước hoặc chỉ trắng dài 105- 110 cm
• 2 cây viết màu mực khác nhau
• 1 bìa cứng in chữ không dấu bất kỳ, sử dụng phông chữ Times New Roman với cỡ chữ 14 và in đậm.

Lưu ý: Khi thực đo độ cận tại nhà nên có 2 người vì 1 mình sẽ lóng ngóng, không biết đo như thế nào là đúng.

Bạn hoàn toàn có thể đo độ cận của mắt tại nhà

Cách kiểm tra độ cận tại nhà

• Dùng 1 tay che mắt lại, tay còn lại cầm 1 đầu dây đặt dưới mắt cần đo ở vị trí mang bằng với mũi, cách mũi 1cm.
• Trong 2 người thực hiện phép đo, 1 người dùng 1 tay căng dây, tay còn lại cầm bìa giấy di chuyển chầm chậm từ sát mắt ra xa trên sợi dây để xác định điểm cực cận và cực viễn của mắt.
• Khi kéo bìa giấy từ từ ra xa đồng thời yêu cầu người đối diện đọc chữ trên giấy rồi xác định khoảng cách xa nhất mà người đó có thể nhìn thấy rõ, dùng bút đánh dấu lại.
• Thư giãn 3 phút mới thực hiện đo mắt còn lại. Cách thực hiện tương tự trên nhưng dùng màu mực khác để đánh dấu, phân biệt.

Công thức đo:

Độ cận = 100/ khoảng cách (cm)

Ví dụ: Khoảng cách nhìn rõ là 50cm, thì độ cận = 100/50 = 2 độ.

Lưu ý, thực hiện vào ban ngày và nơi có đủ độ sáng.

Độ cận cao nhất là bao nhiêu? Thực tế không có giới hạn về chỉ số cận nặng nhất là bao nhiêu. Có người chỉ cận 0,5 độ hoặc 14 độ, thậm chí lên đến 20- 25 độ. Nhiều khả năng những người bị cận trên 10 độ là do có bệnh về mắt.

Cách khắc phục cận thị

Chữa cận bằng phương pháp vật lý

Xoa bóp, bấm huyệt, chườm đá, tập nhìn xa, sau thời gian làm việc mỏi mắt thì nên nhắm mắt để mắt được nghỉ ngơi.

Mát xa mắt để chữa cận

Sử dụng thuốc điều trị cận thị

Hiện nay có nhiều thuốc hỗ trợ điều trị cận thị hoặc hạn chế cận thị tiến triển nặng:

• Bổ sung vitamin A và tiền vitamin A giúp tăng cường thích ứng với ánh sáng.
• Bổ sung vitamin nhóm B: những người làm việc quá gần máy tính sẽ gây mệt mỏi, nhức mắt, đau đầu, mất năng lượng là do thiếu hụt vitamin nhóm B (vitamin liên quan đến quá trình dẫn truyền thần kinh) do vậy cần bổ sung vitamin nhóm này.
• Thuốc bảo vệ đáy mắt: các nguyên tố vi lượng vitamin E như Zn, Cu, Fe, So, Cr trong thuốc có tác dụng bảo vệ và giúp giảm thiếu tiến triển của bệnh.
• Thuốc nhỏ mắt atropine: có tác dụng làm giãn đồng tử mắt, đây là một phần trong quá trình khám mắt hoặc trước và sau phẫu thuật mắt. Với liều lượng khác nhau, trường hợp cụ thể thuốc có thể giúp làm chậm sự tiến triển của tật cận thị.

Khắc phục chứng cận thị bằng đeo kính

• Kính gọng: với những người cận nhẹ thì đeo kính có gọng sẽ phù hợp hơn, khi chơi hoặc không tập trung có thể không cần đến kính. Ngoài ra cũng cần lưu ý khi ngồi trên xe không nên đọc sách vì khoảng cách từ mắt đến sách thay đổi liên tục khiến mắt phải điều chỉnh nhiểu.

Đeo kính là cách phổ biến nhất để khắc phục cận

• Kính áp tròng: kính áp tròng sẽ làm phẳng giác mạc (giảm độ cong của giác mạc). Với kính này sẽ đảm bảo thẩm mỹ tuy nhiên hạn chế của nó là gây khô mắt nên người bệnh được khuyên chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn.
• Kính áp tròng cứng đeo đêm (Ortho-K): phương pháp Ortho-K hiệu quả đặc biệt cho người cận thị độ 2, bệnh nhân cận thị vừa và cao. Người bệnh không cần đeo kính trong ngày mà độ cận thị gần như không tăng. Bệnh nhân đeo Ortho-K vào ban đêm và bỏ ra sau khi thức dậy vào sáng hôm sau, thị lực sẽ rõ ràng mà không cần đến kính.

Chữa cận thị bằng phẫu thuật

• Phẫu thuật tật khúc xạ: ưu điểm của phương pháp này là hiệu quả tốt, độ an toàn cao, thời gian hồi phục ngắn, có thể trị dứt điểm tật khúc xạ nhưng chi phí phẫu thuật cao và nhiều người vẫn đang e ngại khi động "dao kéo".

Phẫu thuật là lựa chọn khi độ cận quá lớn

• Phẫu thuật Phakic: hay còn gọi là đặt kính nội nhãn, thường áp dụng cho những bệnh nhân có số Diop cao nhưng không đủ điều kiện để phẫu thuật khúc xạ. Nhược điểm của phương pháp này là nguy cơ nhiễm tăng nhãn áp, viêm nhiễm, thời gian hồi phục lâu.
• Phẫu thuật thay thủy tinh thể: đây là phương pháp cuois cùng trong điều trị tật khúc xạ và nó chỉ được áp dụng với những bệnh nhân có độ Diop quá cao mà không thể áp dụng các phương pháp kể trên.

Phòng tránh nguy cơ bị cận thị 

Cận thị ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng sinh hoạt hàng ngày, chi phí chữa trị cũng khá cao. Do đó, phòng tránh nguy cơ bị cần thị là điều bạn nên làm mọi lúc mọi nơi. Dưới đây là một số biện pháp để phòng tránh bệnh mà BVĐK Phương Đông khuyến nghị:

Ngồi đúng tư thế giúp tránh cận thị

• Học tập và làm việc khoa học, cho mắt nghỉ ngơi sau thời gian làm việc nhất định
• Bảo vệ mắt khi phải làm việc, tiếp xúc với hóa chất độc hại, bảo vệ mắt khỏi tia UV và ánh nắng mặt trời bằng cách đeo kính mát
• Thường xuyên kiểm tra mắt ở cơ sở y tế uy tín, đeo kính đầy đủ nếu bị cận để tránh số Diop tăng lên
• Tăng cường bổ sung vitamin A và các chất dinh dưỡng cho mắt
• Với học sinh thì cần chú ý tư thế ngồi học, không học ở nơi thiếu ánh sáng, kê bàn ghế chuẩn khoa học. Hạn chế dùng đồ công nghệ như máy tính, điện thoại,...

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ và nền y học, các cách tính độ cận thị được tiến hành nhanh chóng và chính xác bằng máy móc giúp bác sĩ có được kết luận chuẩn xác để đưa ra phương án điều trị phù hợp. Chuyên khoa mắt tại BVĐK Phương Đông là nơi khám chữa mắt đạt chuẩn quốc tế với chức năng thăm khám, chữa bệnh liên quan đến mắt đảm bảo chất lượng cả về chuyên môn lẫn dịch vụ y tế.

Khám mắt tại bệnh viện Phương Đông

Chuyên khoa mắt tại Bệnh viện Phương Đông có chức năng chăm sóc sức khỏe mắt và thị giác toàn diện cho trẻ em, người lớn và người già gồm: kiểm tra tật khúc xạ, đo thị lực, điều trị bằng laser và phẫu thuật. Với chuyên môn, kinh nghiệm và sự tâm huyết, đội ngũ bác sĩ bệnh viện đảm bảo mang đến cho khách hàng dịch vụ khám chữa bệnh tốt nhất.

Để được tư vấn trực tiếp về đặt lịch khám hoặc giải đáp các câu hỏi liên quan đến cận thị, quý khách hàng vui lòng liên hệ theo số Hotline 1900 1806.