Hướng dẫn cách nấu bột ăn dặm cho bé đảm bảo dinh dưỡng

Khi nào cần cho bé ăn dặm?

Có rất nhiều mẹ mới sinh em bé đầu tiên luôn bỡ ngỡ với nhiều điều. Trong đó có cả thắc mắc khi nào cần cho bé ăn dặm hay trẻ bắt đầu ăn dặm vào thời điểm nào? Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, khi bé được 6 tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450 kcal/ngày. Trong khi đó cơ thể trẻ lớn dần cần nhiều dưỡng chất hơn thế, khoảng gần 700 kcal/ngày.

Chính vì vậy, cho bé ăn dặm đúng cách là điều cần thiết để bù đắp khoảng cách thiếu hụt năng lượng này. Đặc biệt, nếu không đảm bảo đủ bữa ăn dặm trẻ sẽ còi cọc, phát triển chậm. Nên lượng thức ăn trong các bữa ăn dặm cũng cần tăng lên khi trẻ lớn lên. 

Khi được 6 tháng tuổi, trẻ có thể được ăn bổ sung ngoài sữa mẹ

Hơn nữa trong cơ thể trẻ 6 tháng tuổi sẽ không còn lượng sắt dự trữ. Do vậy trẻ sẽ thiếu sắt nếu chỉ được cung cấp từ nguồn sữa mẹ. Nếu cơ thể trẻ không có đủ lượng sắt cần thiết trẻ sẽ bị thiếu máu. Và nguy cơ thiếu máu lớn nhất cũng thường xuất hiện vào lúc trẻ 6 - 12 tháng tuổi. Vì vậy, ăn dặm sẽ là nguồn cung cấp đủ lượng sắt cần thiết để bù đắp sự thiếu hụt đó cho cơ thể trẻ nhỏ. 

Tuy nhiên, có nhiều mẹ cho bé ăn dặm trước 4 tháng tuổi. Điều này dễ khiến bé chán sữa mẹ nên bú ít đi. Dẫn đến tình trạng thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, quan trọng từ sữa mẹ. Đồng thời, hệ tiêu hóa khi bé 4 tháng tuổi vẫn chưa hoàn thiện và cơ thể chưa có đủ men amylase để tiêu hóa chất bột và những thức ăn phức tạp khác; nên bé dễ bị dị ứng thực phẩm, nguy cơ cao bị tiêu chảy; rối loạn tiêu hóa đặc biệt là những bé có cơ địa nhạy cảm. Điều này làm sức đề kháng của cơ thể trẻ giảm đi rõ rệt; tăng nguy cơ suy dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển.

Ngược lại, nếu cho bé ăn dặm muộn sau 6 tháng tuổi sẽ khiến trẻ tăng trưởng chậm. Nhiều khả năng trẻ sẽ đứng cân bởi vì sữa mẹ sẽ không cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho trẻ 6 tháng phát triển.  

Nguyên tắc nấu bột ăn dặm cho bé

Nên chuẩn bị cho bé bắt đầu ăn dặm bằng những loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa

Để biết cách nấu bột ăn dặm cho bé 6 tháng bạn cần nắm được các nguyên tắc ăn dặm cụ thể như sau: 

• Ăn từ số lượng ít đến nhiều: Khi bé mới làm quen với việc ăn dặm. Mẹ chỉ nên cho bé ăn ít một và tăng dần; số bữa ăn trong ngày cũng bắt đầu từ 1 bữa đến 2 bữa rồi tăng dần lên 3 bữa 1 ngày. Điều này sẽ giúp hệ tiêu hóa của bé có thời gian thích nghi với việc ăn dặm. Và dễ dàng hấp thụ các chất dinh dưỡng. 
• Ăn từ lỏng tới đặc: Khi mới bắt đầu ăn dặm bé mới bắt đầu làm quen với việc chuyển từ sữa mẹ sang bột. Do đó lúc đầu mẹ nên chế biến bột ăn dặm cho bé với độ đặc vừa phải; giúp bé dễ thích nghi sau đó mới cho đặc dần. 
• Cho bé ăn từ dặm từ ngọt đến mặn: Ngay khi bé vừa bắt đầu ăn dặm mẹ chưa nên cho bé ăn các loại bột ngọt có chứa thịt, cá. Hãy cho bé làm quen với các loại bột ngọt như bột gạo, yến mạch với rau củ, sữa… Sau đó mới bắt đầu cho bé ăn thêm các loại thịt cá và hải sản. 
• Tìm hiểu kỹ các loại thực phẩm trước khi cho bé ăn: Đây là thời gian bé làm quen với các loại thực phẩm mới ngoài sữa mẹ. Do đó trước khi cho bé ăn bất kỳ thực phẩm nào; mẹ cần tìm hiểu xem có phù hợp với độ tuổi của bé không. Và nên cho bé thử 1 ít để kiểm tra tình trạng dị ứng trước khi ăn nhiều. 
• Chế biến bột ăn dặm đúng cách: Việc chế biến đồ ăn dặm cho bé cũng đòi hỏi mẹ phải chế biến đúng cách. Trước hết mẹ cần đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cho bé. Đồng thời thay đổi thực đơn thường xuyên; đa dạng các món để giúp tránh tình trạng thiếu chất dinh dưỡng.  
• Tránh nêm nếm gia vị: Khi bé dưới 1 tuổi, thận của bé còn non nớt nên mẹ cần hạn chế nêm nếm các gia vị vào bột ăn dặm cho bé. Mẹ không nên cho thêm muối hoặc đường. Vì các thực phẩm tự nhiên đã cung cấp đủ cho bé. Sau 1 tuổi bé có thể ăn thêm muối. Tuy nhiên cũng đặc biệt chỉ nêm nếm nhạt, không cho nhiều muối vào thức ăn của bé.
• Lựa chọn thực phẩm an toàn, tươi ngon: Để đảm bảo an toàn cho hệ tiêu hóa non nớt của bé. Mẹ nên chọn thực phẩm tươi sạch và rửa kỹ càng trước khi chế biến. 

Cách nấu bột ăn dặm - Thực đơn cho bé

Bột gạo với sữa công thức cho bé bắt đầu ăn dặm

Nguyên liệu: 10g bột gạo, 2 thìa sữa bột, 200ml nước.

Cách thực hiện: Cho bột gạo vào 200ml nước và khuấy đều cho tan hết. Bắc nồi lên bếp nấu cho đến khi bột sệt lại. Đổ bột ra bát và đợi bột nguội bớt sau đó trộn sữa và cho bé ăn.

Bột yến mạch và sữa

Bột ăn dặm cho bé bằng yến mạch và sữa công thức

Cách nấu bột ăn dặm với yến mạch và sữa như sau:

Nguyên liệu cần có: khoảng 50g bột yến mạch, 2 thìa sữa công thức và 200ml nước. 

Mẹ cho 200ml nước lên bếp đun sôi sau đó cho yến mạch vào khuấy đều. Khi yến mạch chín thì đổ ra bát cho nguội bớt và tiếp tục cho sữa và. Cho bé ăn khi bột còn ấm. 

Cách nấu bột ăn dặm bí đỏ, sữa cho bé

Sữa bí đỏ thích hợp cho bé ăn dặm

Nguyên liệu cần chuẩn bị: 10g bột gạo, khoảng 20g bí đỏ, 2 thìa sữa công thức, 200ml nước

Cách làm như sau: Mẹ gọt vỏ bí đỏ, luộc chín rồi nghiền nhuyễn. Tiếp theo cho bột gạo vào 200ml nước khuấy đều và đun nhỏ lửa cho bột chín. Sau đó cho bí đỏ vào. Đổ bột ra bát cho nguội bớt sau đó cho sữa vào khuấy đều.

Cách nấu bột ăn dặm khoai lang sữa cho bé

Chuẩn bị nguyên liệu: 30g khoai lang, 10g bột gạo, 2 muỗng sữa bột, 200ml nước

Cách làm như sau: Mẹ gọt vỏ khoai lang hấp chín sau đó nghiền nhỏ. Cho bột gạo vào nước và khuấy tan đều. Sau đó đun nhỏ lửa cho bột chín mịn. Tiếp theo cho khoai lang vào khuấy đều. Cuối cùng mẹ đổ bột ra bát cho nguội bớt và cho thêm sữa vào khuấy đều rồi cho bé ăn.

Bột ăn dặm thịt heo cải bó xôi

Bột thịt heo cải bó xôi ngon miệng cho bé

Nguyên liệu cần có: 10g lá cải bó xôi, 10g bột gạo, 10g thịt nạc, 200ml nước và 1 muỗng nhỏ dầu ăn.

Cách thực hiện như sau: Thịt nạc và rau cải bó xôi xay nhuyễn. Cho bột gạo vào nước khuấy cho tan đều sau đó cho thịt nạc và rau đã xay vào. Cho lên bếp đun nhỏ lửa cho đến khi bột sánh lại thì cho thêm 1 thìa dầu ăn rồi tắt bếp.

Cách nấu bột ăn dặm thịt bò cà rốt

Bột ăn dặm thịt bò cà rốt chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho cơ thể trẻ

Nguyên liệu cần có: 10g bột gạo tẻ, 10g thịt bò và khoảng 10g cà rốt, 1 thìa dầu ăn và 200ml nước.

Cách thực hiện như sau: Thịt bò xay nhuyễn, cà rốt hấp chín và nghiền nhỏ. Cho bột gạo vào nước khuấy đều. Sau đó bắc lên bếp đun nhỏ lửa sau đó cho thịt bò và cà rốt vào đun. Sau khi thịt bò chín cho tiếp dầu ăn vào và tắt bếp.

Lưu ý khi cho bé ăn dặm

Hiện nay, nhiều bậc cha mẹ thường bỏ qua những khuyến cáo khoa học; mà cho con ăn dặm theo những lời rỉ tai vô căn cứ hoặc theo ý mình. Vô tình, điều này lại gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của bé như trẻ bị táo bón, thiếu các chất quan trọng, còi xương… Để tình trạng này không xảy ra, mẹ cần biết một số lưu ý khi cho trẻ ăn dặm như sau:

Lựa thời điểm thích hợp cho bé ăn dặm

Thời điểm thích hợp cho bé ăn dặm đó là khi trẻ được 4 - 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết rằng tuổi tác không phải là yếu tố duy nhất cần để bắt đầu thời kỳ ăn dặm ở trẻ. Bé còn cần phải có khả năng quay đầu đi nơi khác, ngồi vững với sự hỗ trợ từ người lớn và có thể nhai nuốt thức ăn tốt. 

Vẫn cho trẻ tiếp tục bú sữa mẹ/sữa bột

Hệ tiêu hóa của trẻ 6 tháng tuổi chưa phát triển hoàn thiện. Nên bé thường không thể ăn nhiều thức ăn rắn ngay lập tức. Vì vậy, cha mẹ cần hiểu rằng thức ăn rắn ở giai đoạn này sẽ là một món thêm vào. Chứ không phải là sự thay thế hoàn toàn cho sữa mẹ hoặc sữa công thức. Hãy nhớ rằng, bé đang trong quá trình tập ăn dặm chứ không thể thay đổi hoàn toàn chế độ ăn uống của bé. 

Hãy bắt đầu cho bé ăn dặm bằng ngũ cốc

Ngũ cốc là sự lựa chọn tốt để bắt đầu cho bé ăn dặm. Loại thực phẩm này đã được tăng cường chất sắt dành riêng cho trẻ sơ sinh chẳng hạn như gạo; để bé có thể dễ dàng ăn, tiêu hóa tốt mà không xảy ra hiện tượng dị ứng như các loại ngũ cốc khác. Để bé đỡ bỡ ngỡ khi mới ăn thực phẩm rắn. Mẹ có thể trộn ngũ cốc với sữa mẹ hoặc sữa bột cho đến khi bé quen dần với loại thức ăn mới này. 

Bé cần thời gian để làm quen với thức ăn mới

Đối với người lớn, việc ăn thức ăn rắn là điều quen thuộc. Nhưng đây lại là một điều hết sức mới mẻ với trẻ nhỏ. Bởi cho đến khi được 6 tháng tuổi, bé chỉ có thể uống chất lỏng. Trẻ sẽ cần thời gian để làm quen với cảm giác có thức ăn rắn trong miệng và cách cầm nắm thìa, dĩa. Vì vậy, đừng mong đợi con mình sẽ ăn hết toàn bộ đĩa thức ăn; mà hãy biết rằng bé chỉ có thể ăn một hoặc hai muỗng cà phê trong ngày đầu mới tập ăn dặm. Thay vì cố gắng để bé ăn được một lượng cụ thể thì cách cho bé ăn dặm đó là hãy tập cho bé làm quen với trải nghiệm mới này trước.  

Cho bé bắt đầu ăn dặm với trái cây và rau quả cùng lúc

Ngũ cốc, rau quả, trái cây và thậm chí cả các loại thịt xay nhuyễn nên có mặt trong bữa ăn dặm của bé. Mẹ có thể xem xét phản ứng của bé bằng cách để bé ăn tất cả chúng cùng một thời gian. Nếu bé không ăn vào bữa đầu, hãy thử lại vào những bữa tiếp theo. Nếu trẻ có hiện tượng dị ứng thực phẩm, mẹ nên thông báo ngay cho bác sĩ Nhi khoa. 

Tránh cho trẻ uống sữa và dùng mật ong

Hầu hết, các chuyên gia Nhi khoa đều khuyến cáo các bậc phụ huynh không nên cho trẻ dưới 1 tuổi uống sữa bò. Bởi một số trẻ có thể khó tiêu hóa ngay. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý không cho mật ong vào sữa cho trẻ dưới 1 tuổi. Vì có thể gây nguy cơ ngộ độc cao do hệ thống miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. 

Ngừng cho bé ăn dặm khi con không muốn nữa

Khi trẻ muốn ngừng ăn, bé sẽ cho bạn biết bằng các biểu hiện như: nhè thức ăn vào muỗng; quay đầu đi nơi khác; khóc ré lên; bặm môi thật chặt hoặc nhổ ra bất cứ thứ gì bạn đặt trong miệng của bé. Lúc này, điều cần làm đó là đừng ép bé phải ăn hết. Trẻ em sẽ dừng lại khi đã no và ăn tiếp khi còn đói. Một khi hiểu được điều này thì cha mẹ sẽ tránh được việc ép bé ăn quá nhiều và sẽ mang lại nhiều lợi ích khi trẻ lớn lên. 

Đừng ép bé ăn

Trẻ không thích một món ăn mới không có nghĩa bé sẽ không ăn món đó mãi mãi. Mẹ nên chờ một vài ngày và thử lại để cho bé có nhiều thời gian hơn thích nghi với món ăn mới. Ngoài ra, mẹ không nên dùng các món đồ chơi với mục đích “dụ dỗ” để bé ăn thực phẩm mới và đừng ép buộc trẻ ăn. 

Làm quen với bãi chiến trường phải thu dọn khi cho bé tập ăn dặm

Các mẹ thường truyền tai nhau rằng ăn dặm là một cuộc chiến. Do đó, các mẹ phải học cách kiên nhẫn; làm quen dần với bãi chiến trường phải thu dọn khi cho bé tập ăn dặm. Tuy nhiên, giai đoạn này sẽ không kéo dài mãi mãi; khi lớn lên, trẻ sẽ cố gắng tự học cách ăn nên các mẹ đừng lo quá nhé. Ngoài ra, bạn nên chuẩn bị thật tốt cho bữa ăn của bé bằng cách đặt khay nhựa trên ghế cao; hoặc đeo yếm che cho con để bé ngồi ăn dặm dễ dàng. 

Hãy cho bé ăn dặm bằng tay khi bé sẵn sàng

Hãy cho bé ăn bằng tay khi bé sẵn sàng

Trẻ được 9 tháng tuổi đã có thể chọn những miếng đồ ăn nhỏ mềm để ăn. Tuy vậy, các bậc phụ huynh hay người chăm sóc trẻ vẫn cần phải dùng thìa bón thức ăn cho bé trong một thời gian; và tiếp tục cho bé bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức. Một số thức ăn cầm tay phù hợp cho trẻ như cà rốt, chuối chín, mì nấu chín, phô mai, trứng và ngũ cốc khô. Mẹ không nên cho trẻ ăn những loại đồ ăn như: xúc xích, nho, nho khô, khoai tây chiên, rau sống, kẹo cứng… để tránh tình trạng trẻ bị nghẹt thở.    

Cho bé ăn dặm không chỉ cần đúng cách, đúng thời điểm; mà còn có rất nhiều điều cha mẹ cần phải chú ý, quan sát biểu hiện của con trẻ mỗi ngày để luôn đảm bảo dưỡng chất sẽ được trẻ hấp thu tốt và đầy đủ. Vậy nên, các bậc phụ huynh cần lập kế hoạch, thực đơn ăn dặm cho bé một cách khoa học, phù hợp. Đồng thời kiên nhẫn và tuân theo lộ trình phát triển khi trẻ đã sẵn sàng. 

Với các cách nấu bột ăn dặm cho bé ở trên chắc hẳn mẹ đã nắm được nguyên tắc cũng như 1 số món ăn dặm dễ làm đủ dinh dưỡng cho bé. Cùng với việc cho bé ăn đúng cách; mẹ cần quan tâm đến các vấn đề sức khỏe. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì cần được giải đáp; hãy liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông theo số 19001806 để được tư vấn và hỗ trợ.