Ngày nay, việc lưu trữ các tế bào gốc phổ biến đã không còn quá mới mẻ. Việc điều trị bệnh lý bằng các tế bào gốc đã đem lại niềm hy vọng mới cho nhiều bệnh nhân và hứa hẹn nhiều đột phá trong nền y học hiện đại. Dưới đây là một số thông tin cần thiết liên quan đến các loại tế bào gốc kể trên.
Tế bào gốc là những tế bào đặc biệt có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào thực hiện nhiều chức năng chuyên biệt trong cơ thể. Trên thực tế, cơ thể người có khoảng 220 tế bào gốc trú ngụ ở tuỷ xương, máu dây rốn, mỡ,... và số lượng giảm dần theo thời gian. Tuỳ lượng nguồn gốc mà tế bào gốc có số lượng và độ tinh khiết khác nhau nhưng thông thường trẻ em sẽ sở hữu nhiều tế bào gốc với độ tinh khiết cao nhất. Càng trưởng thành, số lượng tế bào gốc càng giảm.
Các loại tế bào gốc có nguồn gốc khác nhau sở hữu tính chất khác nhau
So với các tế bào bình thường đã biệt hoá và chỉ thực hiện được 1 chức năng cụ thể như tế bào thần kinh, tế bào da, tế bào tóc,...Tế bào gốc nói chung và các loại tế bào gốc phổ biến như tế bào gốc trung mô từ mô mỡ, tế bào gốc tạo máu,..nói riêng được đánh giá cao hơn bởi các đặc điểm như:
Khả năng tăng sinh và việt hoá mạnh mẽ khiến các tế bào này có thể sinh ra tế bào mới chữa lành các tổn thương cũ
Nếu bạn đang tò mò về các loại tế bào gốc phổ biến là gì thì có thể tham khảo thông tin dưới đây:
Tế bào gốc phôi (Embryonic Stem Cells) là tế bào đầu tiên được hình thành sau khi quá trình thụ tinh kết thúc. Hợp tử được hình thành chuyển sang giai đoạn nguyên bào phôi và bắt đầu phân chia thành 4 - 8 tế bào.
Trong số các loại tế bào gốc phổ biến, đây là nhóm các tế bào được hiến tặng với mục đích nghiên cứu, được thụ tinh ống nghiệm chủ yếu phục vụ mục đích khoa học trong phòng thí nghiệm.
Trong giai đoạn mới phân chia, tế bào gốc phôi đã hình thành
Đây là loại tế bào gốc phổ biến có khả năng tăng sinh tốt nhưng tiềm năng biệt hoá thành công thấp hơn so với tế bào gốc phôi. Nguyên nhân là các tế bào này là kết quả của quá trình lão hoá tự nhiên, thường tìm thấy ở người trưởng thành nên khả năng tái tạo, phân lập để duy trì và sửa chữa mô bị giảm sút.
Ứng dụng của tế bào gốc trưởng thành được nhắc đến cụ thể như sau:
Trong số các loại tế bào gốc phổ biến, tế bào gốc dây rốn được coi là nguồn tế bào gốc có khả năng tăng sinh mạnh mẽ nhất với tiềm năng biệt hoá cao nhất. Cụ thể, các nhà khoa học tìm thấy tế bào gốc trung mô trong mô dây rốn của trẻ sơ sinh với khả năng biệt hoá hình thành các mô đa dạng hơn như tế bào xương, tế bào da,....
Các tế bào này có ưu điểm dễ nhận thấy là số lượng lớn, tăng sinh dễ dàng, thu nhập thuận lợi và độ tinh khiết cao. Tuy nhiên, các MSC chỉ có 1 cơ hội lưu trữ nên phải được thu thập ngay khi em bé chào đời.
Tế bào gốc sau khi được thu thập để được xử lý và đưa vào máy ly tâm để phân tách
Nếu như mô dây rốn là nguồn dồi dào chứa tế bào trung mô thì máu dây rốn lại có khả năng phân tách thu thập được rất nhiều tế bào gốc tạo máu (HSC). Các tế bào này có thể thay thế tuỷ xương với khả năng biệt hoá đa năng ra mọi thành phần tạo máu như bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu.
Chính vì đặc tính này, nó được áp dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý ác tính về máu như ung thư máu, u Lympho, suy tuỷ xương, tan máu bẩm sinh,... Mặc dù tế bào gốc tạo máu có thể lấy từ máu ngoại vi, tuỷ xương nhưng quá trình thu thập hết sức phức tạp còn thu thập từ nguồn dây rốn thì hạn chế đữo xâm lấn, nhanh chóng và dễ dàng. Đây cũng là một trong các lý do lưu trữ máu/ mô cuống rốn trở thành xu thế trong những năm gần đây.
Máu cuống rốn thu thập tại Ngân hàng Mô Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Khác với các loại tế bào gốc phổ biến ở trên, tế bào gốc đa năng cảm ứng là tế bào nhân tạo được tạo ra ở phòng thí nghiệm. Đặc điểm của chúng tương tự tế bào gốc phôi nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm trước khi đưa vào áp dụng trong điều trị lâm sàng.
Các loại tế bào gốc phổ biến được cho là quý giá bởi khả năng ứng dụng vào nhiều mục đích khác nhau như:
Các nhà khoa học đã thành công ứng dụng tế bào gốc đa năng biệt hoá thành các loại tế bào cơ tim, phổi, gan,... và kỳ vọng chúng sẽ phát triển thành mô mới để áp dụng trong cấy ghép các bộ phận cơ thể người và y học tái tạo.
Có thể kể đến như các bác sĩ đã thành công sử dụng tế bào gốc ngay dưới bề mặt da để tạo thành mô da mới để chữa lành vết bỏng nặng.
Tế bào gốc được kỳ vọng rất lớn trong tương lai
Thông qua các quá trình nghiên cứu, các cơ chế bệnh lý được khai thác rõ đã đem lại những ảnh hưởng cụ thể và tích cực trong quá trình khám chữa và điều trị bệnh. Ngoài ra, các loại tế bào gốc phổ biến cũng được ứng dụng phổ biến vào trong các nghiên cứu và thử nghiệm thuốc và đem lại các kết quả tích cực.
Có thể nói, các loại tế bào gốc phổ biến hiện nay đang là một trong các xu thế ấn tượng bởi các đặc trưng biệt hoá, tăng sinh và chữa bệnh hiệu quả mà nó đem lại. Tuy nhiên, đây vẫn còn là một trong các lĩnh vực mới mẻ, cần được nghiên cứu liên tục và trải qua nhiều thử nghiệm trước khi được đưa vào áp dụng sâu rộng.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Trung tâm tế bào gốc và Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Trung tâm tế bào gốc và Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc
Trên thực tế có các loại tế bào gốc phổ biến như tế bào gốc phôi, tế bào gốc mô và máu dây rốn, tế bào gốc đa năng cảm...
