Sụp mí (ptosis) hay sụp mi là tình trạng mi mắt trên bị sa thấp hơn vị trí bình thường, che phủ một phần hoặc che phủ toàn bộ con ngươi, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và thị lực (đặc biệt ở trẻ em).
Sụp mí (ptosis) hay sụp mi là tình trạng mi mắt trên bị sa thấp hơn vị trí bình thường, che phủ một phần hoặc che phủ toàn bộ con ngươi, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và thị lực (đặc biệt ở trẻ em).
Sụp mí (ptosis) hay sụp mi là tình trạng mi mắt trên bị sa thấp hơn vị trí bình thường, che phủ một phần hoặc che phủ toàn bộ con ngươi, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và thị lực (đặc biệt ở trẻ em).
Trong một nghiên cứu về bệnh mắt ở trẻ em dưới 5 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh cho thấy tỉ lệ bệnh bẩm sinh ở mí chiếm đến 1,8%, cao hơn lác chỉ chiếm 0,52 %. Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng tỷ lệ sụp mí phụ thuộc vào nghiên cứu và quần thể dân số nhưng thường dao động ở mức 0.18% đến 1.41%, với tỷ lệ 0.79 đến 1.99 trên 10000 người.
Dựa vào độ tuổi phát sinh bệnh, sụp mí được chia làm 2 loại:
Cả hai loại sụp mí trên đều có thể do các nguyên nhân sau đây:
Sụp mi bẩm sinh là tình trạng sụp mi xảy ra từ lúc mới sinh, sụp mi bẩm sinh một bên chiếm 75% các trường hợp, 25% còn lại sụp mi hai bên. Ở trẻ em bị sụp mi bẩm sinh, phải chú ý tới tật khúc xạ nặng và chức năng thị giác để chẩn đoán và điều trị nhược thị.
Sụp mi bẩm sinh có thể do cơ nâng mí không phát triển như bình thường từ trong bụng mẹ, có thể đã bị tổn thương hoặc số lượng phát triển chưa đủ. Ngoài ra sụp mi bẩm sinh còn có thể do yếu cơ thẳng trên, do sa mí mắt Marcus Gunn, do di truyền, liệt dây thần kinh sọ não thứ III, do mắc hội chứng Horner, do chấn thương không may khi sinh,...
2.1.1 Sụp mi do cơ (Congenital Myogenic Ptosis): Phổ biến nhất
Các sợi cơ nâng mi trên bị thay thế bởi các mô xơ-mỡ làm giảm chức năng của cơ nâng mi và gây sụp mi.
2.1.2 Sụp mi bẩm sinh do cân cơ (Congenital Aponeurotic Ptosis):
Hiếm gặp sụp mi bẩm sinh do cân cơ nguyên phát., thường do chấn thương trong khi sinh, đặc biệt là do sinh bằng cặp kéo dẫn tới cân cơ nâng mi ở chỗ bám vào mặt trước sụn bị đứt, nứt,hoặc yếu.
2.1.3 Sụp mi bẩm sinh do nguyên nhân cơ học (Congenital Mechanical Ptosis):
Sụp mi do nguyên nhân cơ học có thể là một bất thường bẩm sinh do một khối chèn ép ở mi trên, cung mày hoặc hốc mắt.
2.1.4 Sụp mi bẩm sinh do thần kinh (Congenital Neurogenic Ptosis):
Sụp mi bẩm sinh do nguyên nhân thần kinh là do sự phân bố thần kinh bất thường trong quá trình phát triển phôi.
- Liệt dây thần kinh III bẩm sinh (Congenital third nerve palsy)
- Hội chứng Horner bẩm sinh (Congenital Horner's syndrome) là một bệnh hiếm gặp, bao gồm sụp mi nhẹ kèm theo co đồng tử, giảm tiết mồ hôi, giảm sắc tố của mống mắt và viền đồng tử bên tổn thương
- Sụp mi thể đơn thuần: Biểu hiện ngay sau sinh hoặc biểu hiện rõ trong vài tháng, có thể bị một hoặc hai bên, thường do sự bất thường phát triển cơ nâng mi trên
-Sụp mi thể phức tạp: thường phối hợp với sự bất thường vận nhãn, hàm mặt
Sụp mi do nhược cơ là một tình trạng rối loạn miễn dịch tương đối hiếm gặp
Sau khi đã xác định căn nguyên và tính chất của sụp mi, có thể đề ra phương pháp điều trị. Phần lớn các trường hợp sụp mi cần được phẫu thuật. Điều trị phẫu thuật cần nhắm vào căn nguyên gây bệnh.
- Tạo hoặc làm tăng thêm tính cân đối của mắt ở vị trí nguyên phát.
- Nâng mí trên tới mức có thể chấp nhận được.
- Tạo nếp mi
- Bảo tồn tối đa cơ chế bảo vệ mắt.
Phương pháp cụ thể được quyết định dựa vào mức độ chức năng của cơ nâng mi (CNCNM): trong nước đối với CNCNM <4 mm , vẫn có thể tiến hành cắt ngắn cơ nâng mí nếu có kinh nghiệm phẫu tích cơ hoàn toàn khỏi dây chằng ngang Whinall