Ung thư phổi di căn: Triệu chứng, hướng điều trị và phòng ngừa

Phương Loan

09-09-2024

goole news
16

Tế bào u ác tính ở phổi khi phát triển đến mức độ nhất định có thể phân tách, di chuyển và hình thành khối u ở bộ phận khác. Ung thư phổi di căn là giai đoạn nguy hiểm, yêu cầu phác đồ điều trị chuyên môn hóa ngăn chặn sự diễn tiến cũng như tác động của các triệu chứng bệnh.

Ung thư phổi di căn là gì?

Ung thư phổi di căn là tình trạng các tế bào ung thư lan rộng, xâm lấn vào các cơ quan lân cận hoặc ở xa. Tế bào ác tính thường gây ảnh hưởng, hình thành khối u mới ở não, xương, gan, tuyến thượng thận, hạch bạch huyết, dạ dày, tuyến tụy,...

Ung thư phổi di căn là tình trạng lan rộng và xâm lấn của các tế bào ác tính

Ung thư phổi xâm lấn là tình trạng lan rộng và xâm lấn của các tế bào ác tính

Trên thế giới, ước tính có khoảng 11,6% ca bệnh ung thư phổi trên tổng số các ca ung thư được phát hiện. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh cao hơn trung bình thế giới, lên tới 14,4% tổng số ca bệnh ung thư.

Quá trình tế bào ung thư phổi di căn

Tế bào ung thư phổi di căn và xâm lấn vào bộ phận khác rất phức tạp, trải qua nhiều bước:

  • Tách rời: Tế bào ác tính ở phổi bắt đầu tách rời khỏi khối u nguyên phát. Enzym do tế bào ung thư sản xuất có khả năng phá hủy lớp nền, giúp chúng thuận lợi di chuyển đến bộ phận khác.
  • Xâm nhập: Tế bào ung thư bắt đầu xâm lấn vào hệ thống mạch máu, bạch huyết. 
  • Di chuyển: Theo dòng chảy của hệ thống bạch huyết và máu, tế bào ung thư dễ dàng di chuyển đến những vị trí trên cơ thể.
  • Bám dính: Protein trên bề mặt tế bào ung thư tương tác qua lại với protein trên thành mạch máu, tạo điều kiện cho khối u bám dính vào các bộ phận khác.
  • Xâm lấn mô: Sau khi đã bám dính, tế bào ung thư bắt đầu phá hủy các mô khỏe mạnh và hình thành khối u mới.

Quá trình phân tách và bám dính của các tế bào ung thư di căn

Quá trình phân tách và bám dính của các tế bào ung thư di căn

Triệu chứng ung thư phổi di căn

Tùy theo vị trí khối u, mức độ lan rộng mà người bệnh sẽ có những biểu hiện khác nhau:

  • Mệt mỏi.
  • Sụt cân.
  • Đau dữ dội, khó chịu.
  • Khó thở.
  • Khàn giọng.
  • Ho triền miên, ho ra máu.
  • Chảy máu.
  • Tràn dịch màng phổi, viêm phổi.
  • Chán ăn, mất vị giác, ăn không ngon miệng.
  • Suy nhược thể chất và tinh thần.

Ung thư phổi di căn đến những bộ phận khác nhau cũng gây những triệu chứng khác nhau:

Vị trí

Biểu hiện

Ung thư phổi di căn xương

- Đau nhức đột ngột, dữ dội, tăng theo thời gian hoặc đau nhiều khi di chuyển.

- Dễ gãy xương, bao gồm cả những chấn thương nhẹ.

- Tăng nồng độ canxi trong máu làm buồn nôn, nôn, táo bón, nhịp tim nhanh, rối loạn ý thức,...

- Yếu cơ, tê bì các chi làm khó đi lại, mất khả năng di chuyển.

Ung thư phổi di căn não

- Nhức đầu đột ngột, dữ dội không đáp ứng với thuốc thông thường.

- Buồn nôn, nôn không do ăn uống.

- Suy giảm thị lực như mờ mắt, mất thị lực.

- Khó tập trung, sụt giảm trí nhớ, lú lẫn, tính cách thay đổi.

- Co giật.

- Gặp khó khăn khi nói, diễn đạt ngôn từ.

- Khó giữ thăng bằng cơ thể, dễ bị ngã.

- Tâm trạng, hành vi, tính cách đột ngột thay đổi.

Ung thư phổi di căn hạch

- Ho dai dẳng kèm máu.

- Khó thở, thường xuyên đau tức ngực.

- Giảm cân ngay cả khi không tập thể dục hoặc dùng thuốc.

- Thường xuyên mệt mỏi và chán ăn.

- Sưng hạch ở cổ, nách, bẹn.

- Khàn tiếng, thay đổi giọng nói do khối u chèn ép thanh quản.

Ung thư phổi di căn gan

- Đau do căng tức bao gan.

- Vàng da, vàng mắt.

- Mệt mỏi, sụt cân.

- Xuất huyết.

- Báng bụng.

Ung thư phổi xâm lấn tuyến thượng thận

- Khối u lớn chèn ép gây đau bụng, chướng bụng, đau lưng.

- Chán ăn, sụt cân.

- Buồn nôn.

Biểu hiện tế bào u ác tính phổi di căn không quá đặc trưng, dễ nhầm lẫn với bệnh lý thông thường khác. Giai đoạn đầu bệnh cũng thường diễn tiến âm thầm, rất khó phát hiện bằng quan sát lâm sàng.

Ung thư phổi di căn có chữa được không?

Ung thư phổi di căn giai đoạn nặng không thể hồi phục hoàn toàn, hướng điều trị chỉ nhằm mục đích giảm nhẹ và kiểm soát tế bào ung thư phát triển. Phác đồ tập trung cải thiện triệu chứng, tác dụng phụ xuất hiện trong liệu trình điều trị.

Ung thư phổi di căn không thể điều trị dứt điểm, phác đồ chỉ giảm nhẹ và cải thiện triệu chứng

Ung thư phổi di căn không thể điều trị dứt điểm, phác đồ chỉ giảm nhẹ và cải thiện triệu chứng

Ung thư phổi di căn có lây không?

Ung thư phổi không phải bệnh lây nhiễm, không có khả năng phát tán hay truyền bệnh ra môi trường xung quanh. Sự hình thành, phát triển và xâm lấn của các khối u ác tính xuất phát từ các tế bào đột biến.

Ung thư phổi di căn sống được bao lâu?

Tiên lượng sống trên 5 năm của bệnh nhân ung thư phổi xâm lấn vào khoảng 9%. Có những trường hợp, người bệnh duy trì sự sống trong 4 - 11 tháng, tùy theo vị trí và tình trạng khối u.

Phương pháp chẩn đoán

Để kết luận ung thư phổi di căn, ngoài chẩn đoán lâm sàng bác sĩ còn cần dựa vào các kết quả xét nghiệm cận lâm sàng khác như:

  • Nội soi phế quản: Quan sát trong lòng đường dẫn khí phổi, lấy mẫu tế bào hoặc mẫu u xét nghiệm.
  • Chụp CT Scan: Đo kích thước, xác định vị trí khối u, đánh giá mức độ xâm lấn.
  • Chụp MRI: Phát hiện tế bào ung thư di căn vào não, tủy sống hay không.
  • Chụp PET-CT: Đánh giá hoạt động tế bào ác tính bằng cách sử dụng chất phóng xạ.
  • Sinh thiết kim nhỏ FNA: Nhằm tìm, xác định vị trí nghi ngờ có tế bào ung thư hay không.
  • Sinh thiết mẫu mô: Chẩn đoán phát hiện tế bào ác tính, đánh giá đặc điểm tế bào.
  • Xét nghiệm mô: Kiểm tra chức năng gan, thận, huyết học và chất chỉ định ung thư CEA, Cyfra 21-1.

Phương pháp phát hiện và chẩn đoán ung thư phổi di căn

Phương pháp phát hiện và chẩn đoán ung thư phổi di căn

Phương pháp điều trị

Ung thư phổi xâm lấn những bộ phận xung quanh thường được áp dụng một trong hai phương pháp điều trị sau:

  • Hóa trị là phương pháp điều trị ung thư bằng hóa chất, được truyền trực tiếp qua tĩnh mạch. Thông thường bệnh nhân tiến hành hóa trị theo đợt, có khoảng nghỉ để sức khỏe hồi phục.
  • Xạ trị là phác đồ điều trị ung thư sử dụng tia bức xạ làm tổn thương tế bào ung thư, khiến chúng dừng sinh sản và chết đi. Bệnh nhân được xạ trị trực tiếp vào khối u ở phổi, xạ trị khối u di căn.

Hóa trị và xạ trị có thể được kết hợp nhằm tăng hiệu quả điều trị, hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư. Đồng thời kiểm soát triệu chứng do ung thư gây ra, tăng tỷ lệ sống sót.

Biện pháp phòng ngừa

Không có biện pháp phòng ngừa triệt để ung thư phổi cũng như ung thư phổi xâm lấn. Tầm soát ung thư định kỳ hàng năm là giải pháp tối ưu, giúp kịp thời phát hiện sự tồn tại của tế bào ung thư trong cơ thể.

Thay đổi lối sống cũng là cách giảm nguy cơ mắc bệnh, sự diễn tiến của tế bào ung thư:

  • Giảm căng thẳng, stress, hỗ trợ tăng sức khỏe hệ miễn dịch.
  • Ngủ đủ giấc và tránh thức khuya, giúp cơ thể phục hồi, tăng cường hệ miễn dịch.
  • Thực đơn ăn uống lành mạnh, ưu tiên rau củ quả, hạn chế thịt đỏ và đồ uống có cồn.
  • Thể dục thể thao thường xuyên, trung bình 30 - 60 phút/ngày.
  • Không hút thuốc lá, khói thuốc là tác nhân hàng đầu gây bệnh ung thư.

Biện pháp phòng ngừa tình trạng phân tách và di chuyển của tế bào ung thư phổi

Biện pháp phòng ngừa tình trạng phân tách và di chuyển của tế bào ung thư phổi

Điều trị ung thư phổi di căn là thách thức lớn đối với lĩnh vực y học, song những tiến bộ không ngừng mở ra nhiều cơ hội cho bệnh nhân. Trong đó bệnh nhân là yếu tố quan trọng, mỗi người cần chủ động thay đổi lối sống và giữ tinh thần lạc quan nhằm tăng tỷ lệ sống sót.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
395

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

PGS.TS.BS

NGUYỄN TRUNG CHÍNH

Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

PGS.TS.BS

NGUYỄN TRUNG CHÍNH

Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
19001806 Đặt lịch khám