Viêm phế quản cấp có nguy hiểm không? Cách điều trị bệnh

Phạm Thị Lương

25-07-2023

goole news
16

Viêm phế quản cấp là bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp dễ gặp nhất là ở người có hệ miễn dịch yếu, thời tiết giao mùa. Nếu không được điều trị dứt điểm có thể gây viêm phổi và suy hô hấp. Cùng bệnh viện Phương Đông tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm phế quản cấp.

Viêm phế quản cấp là gì?

Phế tức là phổi, quản là ống, vậy phế quản có nghĩa là ống dẫn khí đi vào bên trong phổi. Hệ thống phế quản có cấu tạo như một cái cây, được chia ra làm nhiều cành và nhánh từ lớn đến nhỏ. Trong đó, có hai nhánh lớn là phế quản gốc trái và phải.

Viêm phế quản cấp là hiện tượng xảy ra khi niêm mạc phế quản từ vị trí thanh quản đến nhu mô phổi bị viêm nhiễm, phù nề tổ chức dưới niêm mạc, co thắt các cơ trơn dưới lớp mô niêm mạc và tiết dịch gây các hiện tượng như ho, khò khè, có đờm…

Viêm phế quản cấp tính hay gặp khi thời tiết thay đổi đột ngột.Viêm phế quản cấp tính hay gặp khi thời tiết thay đổi đột ngột.

Bệnh viêm phế quản cấp rất hay gặp ở mọi lứa tuổi, nhất là lúc chuyển mùa. Bệnh có thể tự khỏi sau 1-2 tuần và không để lại di chứng gì, nhưng cũng có thể gây biến chứng nặng nếu không được chữa dứt điểm.

Đặc biệt bệnh đôi khi không có triệu chứng điển hình nên dễ bị nhầm lẫn với bệnh khác. Một số trường hợp bị viêm phế quản cấp dễ bị bội nhiễm khiến bệnh kéo dài trở thành mãn tính, khó điều trị hơn.

Các triệu chứng dễ nhận biết của bệnh viêm phế quản cấp

Việc nhận biết dấu hiệu bệnh sớm giúp ích cho việc điều trị kịp thời. Do đó, bạn không nên chủ quan và chú ý quan sát theo dõi các triệu chứng viêm phế quản cấp ở người lớn như:

  • Ho: Đây là một triệu chứng không đặc hiệu, thể hiện có hiện tượng viêm ở vị trí nào đó trong đường hô hấp, từ mũi họng xuống đến phổi. Tuy nhiên đối với những bác sĩ có kinh nghiệm có thể nghe tiếng ho mà biết được người bệnh bị viêm phần nào của đường hô hấp. Người bệnh viêm phế quản cấp tính có thể ho kéo dài, ho khan hay ho đờm, ho theo cơn hay ho từng tiếng. Đôi khi ho còn kèm theo dấu hiệu chảy nước mũi và tức ngực.
  • Sốt: Có người sốt cao, người sốt nhẹ, sốt theo từng cơn hoặc liên tục.
  • Sổ mũi, nghẹt mũi.
  • Có đờm: Đờm là sản phẩm của phản ứng viêm, là dịch tiết của đường hô hấp. Đờm có thể có màu trắng, xanh hay vàng, tuy nhiên màu này không phải là yếu tố phân biệt viêm do vi khuẩn hay virus.
  • Khò khè: Nguyên nhân là do thành phế quản bị phù nề dẫn đến lòng phế quản thu hẹp lại, do co thắt cơ trơn phế quản hay có đờm trong lòng phế quản… Cần phân biệt với hiện tượng khụt khịt mũi do đang bị viêm mũi phát ra.
  • Đau họng: Đi kèm tình trạng cổ họng ngứa rát, đau họng khi nuốt, họng sưng to hoặc nhỏ tùy vào tiến triển của bệnh.
  • Cơ thể xanh xao, uể oải và mệt mỏi, đau nhức khắp người.
  • Một số biểu hiện khác như: thở nhanh, khó thở, thở rít,...

Dấu hiệu ho khan hay ho có đờm có thể báo hiệu bạn bị viêm phế quản.Dấu hiệu ho khan hay ho có đờm có thể báo hiệu bạn bị viêm phế quản.

Khi khám người bệnh viêm phế quản cấp bác sĩ có thể phát hiện một số bất thường như: Rale ẩm tạo ra do tiết dịch đờm, đờm di chuyển trong ống phế quản mỗi khi không khí xuống tạo thành tiếng bất thường. Ngoài ra, xét nghiệm công thức máu cho thấy lệ bạch cầu đa nhân trung tính tăng cao, CRP tăng,...

Viêm phế quản cấp ở trẻ em khá phổ biến, nhất là trẻ dưới 1 tuổi. Bệnh thường khó nhận biết hơn do các dấu hiệu hay bị nhầm lẫn. Một số dấu hiệu ở trẻ như bị sổ mũi hay nghẹt mũi, có thể kèm theo khò khè, khó thở; ho khan hay ho có đờm, ho nhiều về đêm hoặc sáng sớm; sốt nhẹ hoặc sốt cao trên 39 độ C; trẻ mệt mỏi, đau cơ, bú kém và nôn ói.

Một số rất ít trường hợp bị viêm phế quản cấp có biểu hiện khó thở, hay sốt, thậm chí đau ngực. Để tránh nhầm lẫn với những bệnh nhiễm trùng hô hấp khác, tất cả những bệnh nhân ho, đờm và kèm theo dấu hiệu như: kéo dài quá 5 ngày, kèm sốt, tức ngực, mệt nhiều cần đi khám ngay.

Nguyên nhân gây viêm phế quản cấp

Có nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm phế quản cấp tính nhưng chủ yếu là do vi rút. Cùng tìm hiểu cụ thể các nguyên nhân như sau:

Virus

Đây là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh ở mọi lứa tuổi. Trong đó, virus Adenovirus, coronavirus, virut cúm A, B, RSV, một số chủng herpes virus là yếu tố hàng đầu gây bệnh.

Vi khuẩn

So với vi rút, yếu tố vi khuẩn ít gặp hơn ở người viêm phế quản. Nếu có thì thường gặp nhất là nhóm các vi khuẩn không điển hình như Chlamydia, Mycoplasma, các vi khuẩn gây mủ hiếm gặp hơn nữa. Cũng có thể do phế cầu khuẩn gây ra.

Sức đề kháng yếu

Điều này có thể là hậu quả của bệnh như cảm lạnh hoặc từ một tình trạng bệnh mãn tính khác khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể bị tổn hại. Những người có sức đề kháng yếu như người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai là đối tượng dễ mắc bệnh hơn cả.

Trẻ em là đối tượng dễ mắc viêm phế quản do đề kháng yếu.Trẻ em là đối tượng dễ mắc viêm phế quản do đề kháng yếu.

Thời tiết thay đổi

Sự thay đổi đột ngột khi thời tiết chuyển mùa rất dễ gây kích ứng niêm mạc hô hấp dẫn đến tình trạng viêm, sưng. Đặc biệt là vào mùa đông xuân thời tiết thay đổi đột ngột thích hợp cho sự phát triển của virus nên đỉnh điểm của bệnh rơi vào mùa này.

Do hoá chất 

Những người làm việc xung quanh một số chất gây kích ứng phổi như vải dệt hay các loại hạt hoặc thường xuyên tiếp xúc với hơi hóa chất như amoniac, clo,... là đối tượng nguy cơ cao mắc viêm phế quản cấp tính và mãn tính.

Khói thuốc lá

Nếu bạn là người thường xuyên hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc bạn sẽ có nguy cơ cao hơn mắc phải bệnh viêm phế quản. Nguyên nhân là do chất nicotin có trong khói thuốc sẽ khiến niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương và bị viêm.  

Ngoài ra. một số bệnh lý như trào ngược dạ dày, bệnh về phổi có thể khiến bạn dễ mắc bệnh viêm phế quản.

Viêm phế quản cấp có thể lây truyền qua đâu?

Là bệnh lý phổ biến, virus dễ phát tán, lây lan nên người bệnh cần chú ý vệ sinh cá nhân khi mắc bệnh bởi bệnh có thể lây truyền qua:

  • Từ người sang người khi người bệnh tiếp xúc gần với người lành và lây qua hơi thở, giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện ở khoảng cách gần.
  • Lây qua vật tiếp xúc như tay nắm cửa, bàn ghế, đồ chơi của trẻ,... người khoẻ mạnh cầm nắm vào rồi đưa lên mắt, mũi, miệng có thể là nguồn lây của bệnh.

Các biến chứng của viêm phế quản cấp

Thông thường, viêm phế quản cấp chỉ kéo dài khoảng 5 -7 ngày rồi có thể tự khỏi. Tuy nhiên, một số trường hợp do chủ quan không phát hiện bệnh sớm để điều trị dứt điểm hoặc điều trị không đúng cách có thể biến chứng nguy hiểm.

Viêm phế quản cấp có nguy hiểm không? Cụ thể bệnh có thể tái đi tái lại nhiều lần thành viêm phế quản mãn tính rất khó điều trị dứt điểm, gây biến chứng viêm giãn phế quản, thậm chí gây viêm phổi nghiêm trọng hơn là suy hô hấp rất nguy hiểm.

Nếu xuất hiện các triệu chứng ho, tiết đờm, sốt, khó thở trên 5 ngày không thuyên giảm giảm bạn nên đi khám với bác sĩ chuyên khoa, không tự ý mua thuốc uống ở nhà.

Biến chứng suy hô hấp rất nguy hiểm ở người bệnh nếu không được điều trị dứt điểm.Biến chứng suy hô hấp rất nguy hiểm ở người bệnh nếu không được điều trị dứt điểm.

Phương pháp điều trị viêm phế quản cấp

Phần lớn (hơn 90% trường hợp) viêm phế quản là do virus do đó, việc điều trị ít khi phải dùng kháng sinh, chủ yếu là điều trị triệu chứng và chăm sóc bệnh nhân đúng cách. Cụ thể:

Liệu pháp kháng sinh

Kháng sinh chỉ dùng khi có những điểm nhiễm trùng do vi khuẩn như sốt kéo dài, đờm xanh, vàng, đờm mủ hoặc những người viêm phế quản cấp kèm theo bệnh tim, phổi, gan, thận, suy giảm miễn dịch, thần kinh cơ,...

Điều trị triệu chứng

Đây là giải pháp điều trị phổ biến, quan trọng để đẩy lui bệnh. Tuy nhiên thuốc được kê phải do bác sĩ chỉ định, uống đủ và đủ liều.

  • Sốt: Thuốc điều trị viêm phế quản cấp được sử dụng như thuốc hạ sốt acetaminophen (paracetamol) hay ibuprofen. Lưu ý tuyệt đối không hạ sốt cho trẻ em, người bị hen, người bị loét dạ dày- tá tràng bằng aspirin.
  • Ho: Ho là một phản xạ tốt khi bị viêm để tống đờm, vi khuẩn ra khỏi cơ thể. Nên uống nhiều nước, và dùng thêm thuốc long đờm nếu có đờm đặc, hoặc khó khạc đờm.
  • Sổ mũi, nghẹt mũi: Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý; không dùng các thuốc kháng histamin hay thuốc chống sung huyết mũi vì nguy cơ tác dụng phụ cao hơn công dụng điều trị. Ở trẻ em, nếu không khò khè thì không cần khí dung nước muối hoặc thuốc giãn phế quản.
  • Đờm: Uống nhiều nước và dùng thuốc làm loãng đờm như acetylcystein, carbocystein, bromhexin,...
  • Khí dung thuốc giãn phế quản: Chỉ nên khí dung nếu tình trạng khò khè và khí dung có sự cải thiện ở những lần trước đó. Không nên sử dụng các loại thuốc giãn phế quản bằng đường uống vì hiệu quả thấp và có tác dụng phụ như: run tay, đánh trống ngực, hồi hộp, đỏ mặt…
  • Thuốc kháng virus: Không sử dụng thường xuyên, một số trường hợp nghi ngờ yếu tố gây bệnh là virus cúm, thì bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus cúm sớm.
  • Khoáng chất và vitamin: Việc uống thuốc cần được sự hướng dẫn của bác sĩ về bổ sung vitamin C hay kẽm,...

Chăm sóc người bệnh phù hợp

Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách, nhất là viêm phế quản cấp ở trẻ em. Ba mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi nhiều, uống đủ nước, ăn đồ dễ tiêu, ăn uống đủ chất, tăng cường hoa quả để bổ sung vitamin. Đặc biệt là theo dõi sát sao các dấu hiệu nặng lên ở trẻ.

Đối với bệnh nhân là người lớn có thể áp dụng:

  • Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá, khói bụi và ẩm mốc.
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài.
  • Chế độ ăn uống đủ chất, bồi bổ sức khỏe giúp tăng cường miễn dịch.
  • Nghỉ ngơi nhiều nếu cơ thể mệt mỏi, đuối sức.
  • Bạn có thể tập thể dục thể thao vừa sức và phù hợp.

Người bệnh viêm phế quản cần được ăn uống đủ chất.Người bệnh viêm phế quản cần được ăn uống đủ chất.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm phế quản cấp

Viêm phế quản cấp tính có thể khiến người bệnh khó chịu nhất là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, do đó các biện pháp phòng bệnh có thể giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh như:

  • Không tiếp xúc gần với người đang có dấu hiệu viêm hô hấp
  • Bạn nên hình thành thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng diệt khuẩn
  • Vệ sinh các bề mặt như bàn ghế, đồ chơi, sàn nhà, tay nắm cửa sạch sẽ
  • Uống nhiều nước và giữ ấm cơ thể vào nhất là lúc giao mùa đông xuân
  • Bổ sung vitamin bằng thực phẩm hoặc thuốc do bác sĩ kê đơn
  • Ăn đa dạng thực phẩm và tiêm phòng vacxin phòng cúm hàng năm.

Bệnh viêm phế quản cấp khá phổ biến ở mọi lứa tuổi, bạn cần biết triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị để không bị uống kháng sinh “oan uổng” hoặc chăm sóc cho nhanh lành bệnh.

Nếu bạn có triệu chứng và muốn được tư vấn có thể gọi đến số điện thoại tổng đài 19001806 hoặc để lại thông tin đăng ký tại phần Đặt lịch khám để đặt lịch khám tại Phương Đông.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
1,002

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám