Xẹp đốt sống lưng: Nguyên nhân và phương pháp điều trị triệt để

Thiên Hương

26-12-2022

goole news
16

Xẹp đốt sống lưng là tình trạng liên quan đến sức khỏe chủ yếu do nguyên nhân tuổi già hoặc gặp chấn thương. Bệnh gây nên những cơn đau đớn nghiệm trọng và tác động tới khả năng vận động của cơ thể. Vậy lún đốt sống lưng có điều trị khỏi dứt điểm được không? Làm cách nào để phòng ngừa bệnh trước khi có dấu hiệu nghiêm trọng? Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc này.

Tổng quan về bệnh xẹp lún đốt sống lưng

Xẹp đốt sống là gì? Xẹp đốt sống (còn gọi là lún đốt sống lưng) là tình trạng thân đốt sống bị tác động khiến không giữ được chiều cao vốn có, gây nên những tổn thương nặng nề cho vùng cột sống, ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. 

Xẹp đốt sống lưng liên quan tới yếu tố tuổi tác hoặc chấn thương, làm tăng nguy cơ gãy đốt sống. Vị trí của các đốt sống lưng là vùng chịu áp lực trọng lượng lớn nhất của cơ thể, nằm giữa xương sườn và xương chậu.

Người bệnh thường bị xẹp đốt sống l1, xẹp đốt sống lưng l2, xẹp đốt sống lưng l5 và xẹp đốt sống d12. Bệnh cần được điều trị kịp thời để không gây nên tình trạng dính đốt sống gây thoái hoá cột sống và thoát vị đĩa đệm.

Xẹp đốt sống thường có liên quan tới yếu tố loãng xương do tuổi tác hoặc chấn thương.

Xẹp đốt sống thường có liên quan tới yếu tố loãng xương do tuổi tác hoặc chấn thương.

Nguyên nhân gây xẹp đốt sống lưng

Bệnh lý xẹp đốt sống lưng có thể xảy ra do rất nhiều nguyên nhân, cụ thể:

Do loãng xương

Tuổi tác gia tăng gây nên tình trạng loãng xương, đây chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng xẹp đốt sống thắt lưng. Khi bị loãng xương, mật độ các chất trong xương ngày càng giảm dần, xương mỏng, giòn, các đốt sống không còn đủ vững chãi để nâng đỡ cơ thể. Theo các thống kê cho biết, có tới 1/3 nữ giới và 1/8 nam giới trên 50 tuổi có nguy cơ cao bị loãng xương.

Đa phần các đốt sống bị xẹp do loãng xương gặp ở những người tuổi cao sẽ bị xẹp lún mặt trước. Tình trạng xẹp đốt sống ở người già này khiến đốt sống biến dạng thành hình nêm, dẫn tới gù cột sống, người bệnh sẽ phải sinh hoạt trong tư thế khom lưng.

Do chấn thương

Một số trường hợp do gặp phải các chấn thương như tai nạn lao động, tai nạn giao thông, trượt té trong tư thế ngồi dập mông xuống đất,... Khi này các xương đốt sống phải chịu một lực đột ngột rất lớn dẫn tới chấn thương, gây xẹp, gãy đốt sống.

Xẹp đốt sống lưng do mắc bệnh lý

Tình trạng xẹp lún đốt sống còn xảy ra ở những người mắc các bệnh lý ác tính như viêm tủy xương, viêm xương biến dạng Paget, ung thư di căn, ung thư xương…. Các tế bào ung thư tấn công vào xương khiến xương trở nên giòn và yếu đi, gãy lún đốt sống kể cả khi không bị chấn thương.

Các yếu tố nguy cơ dẫn tới xẹp đốt sống lưng

Một số các yếu tố nguy cơ khác có thể làm tăng khả năng bị xẹp đốt sống lưng đó là:

  • Do chủng tộc: Phụ nữ châu Á và da trắng có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.
  • Do tuổi tác: Người trên 50 tuổi, tuổi càng cao thì nguy cơ càng tăng dần.
  • Người bị suy dinh dưỡng, còi xương dễ mắc bệnh.
  • Phụ nữ mãn kinh sớm, trước 50 tuổi.
  • Người có thói quen hút thuốc lá lâu năm mật độ xương giảm dần khiến xương bị yếu đi.

Triệu chứng của lún sống lưng

Theo thống kê có tới khoảng 2/3 trường hợp bị lún đốt sống lưng không có dấu hiệu rõ rệt nên không được chẩn đoán. Nhiều bệnh nhân còn nhầm tưởng các triệu chứng của bệnh là dấu hiệu của viêm khớp và ảnh hưởng của tuổi tác nên không có sự thăm khám để can thiệp.

Bạn có thể tham khảo một số dấu hiệu để nhận biết tình trạng này:

  • Vùng lưng bị đau đột ngột, đau dữ dội khi đứng lên, vận động, giảm cơn đau khi được nằm nghỉ ngơi.
  • Cột sống giảm khả năng cử động linh hoạt.
  • Chiều cao sụt giảm.
  • Vẹo cột sống, gù lưng.

Lún đốt sống lưng gây đau đớn và giảm khả năng vận động.

Lún đốt sống lưng gây đau đớn và giảm khả năng vận động.

Đối tượng có nguy cơ cao bị xẹp đốt sống

Tình trạng xẹp đốt sống lưng có thể gặp ở bất cứ ai nhưng nguy cơ cao nhất vẫn là người cao tuổi. Tuy nhiên, nếu thuộc những đối tượng này, bạn sẽ cần thực hiện các biện pháp dự phòng để giảm khả năng bị bệnh nhất có thể:

  • Phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh có nguy cơ cao bị xẹp đốt sống lưng.
  • Người có tình trạng phát triển kém về thể chất.
  • Người bị loãng xương thứ phát (do ít vận động, ăn uống thiếu chất, lao động nặng,...)
  • Người trong gia đình có người bị loãng xương.
  • Người thường xuyên sử dụng thuốc lá, cà phê, bia rượu.
  • Người đã từng can thiệp cắt buồng trứng, bị thiểu năng sinh dục (suy buồng trứng, thiểu năng tinh hoàn,...),
  • Người mắc các bệnh lý về nội tiết như cường tuyến cận giáp, cường tuyến giáp, suy thận mạn, chạy thận nhân tạo,...
  • Người mắc bệnh lý xương khớp mạn tính như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp,... dễ bị gãy xẹp đốt sống.

Biến chứng của bệnh

Xẹp đốt sống lưng có nguy hiểm không? Bệnh xẹp đốt sống thường dễ bị bỏ qua do sự chủ quan của người mắc. Tuy nhiên, khi thuộc đối tượng có nguy cơ cao, đã xuất hiện các biểu hiện nhẹ của bệnh mà không được chẩn đoán và điều trị sớm thì bệnh có thể gây nên các biến chứng như:

  • Làm tăng nguy cơ thoái hoá đốt sống.
  • Đốt sống và cột sống bị biến dạng dẫn tới tình trạng gù lưng, giảm chiều cao, vẹo cột sống.
  • Dây thần kinh tại đốt sống bị tổn thương, gây đau đớn, tê liệt, dẫn tới tàn phế.
  • Đốt sống bị xẹp lâu ngày chèn ép lên cơ quan nội tạng.

Biện pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán tình trạng xẹp đốt sống lưng chính xác, ngoài việc thăm khám lâm sàng thông qua biểu hiện bệnh, các bác sĩ sẽ có thể chỉ định các kỹ thuật cận lâm sàng như sau:

Đo mật độ xương (DEXA)

Đây là phương pháp được thực hiện để chẩn đoán bệnh loãng xương chính xác hàng đầu hiện nay. Theo kết quả, nếu mật độ khoáng xương ≤ -2,5 độ lệch chuẩn (T-Score) thì người bệnh sẽ được chẩn đoán là bị loãng xương.

Đo mật độ xương là tiêu chuẩn vàng giúp đánh giá sức khỏe của xương.

Đo mật độ xương là tiêu chuẩn vàng giúp đánh giá sức khỏe của xương.

Chụp X-quang

Thông qua kết quả chụp X-quang sẽ giúp các bác sĩ quan sát được hình ảnh thân đốt sống, khớp, xương và đĩa đệm, đánh giá mức độ biến dạng cột sống và thoái hoá đốt sống. Các bác sĩ sẽ xem xét kết quả để có thể lên kế hoạch thực hiện phẫu thuật trong trường hợp cần thiết.

Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI)

Phương pháp CT Scan này sẽ giúp đánh giá các tình trạng như nguy cơ rò rỉ cement vào ống sống, độ lún xẹp, mảnh rời,... CT Scan kết hợp với chụp tủy sống cản quang sẽ giúp phát hiện ra hiện tượng hẹp ống sống và quan sát chi tiết xương.

Ngoài ra, chụp cộng hưởng từ cũng có thể được chỉ định để chẩn đoán bệnh giúp cung cấp thông tin về sinh học xương hoặc phát hiện sự xâm nhập ác tính khi có các tình huống nhiễm trùng

Đo hấp thụ tia X kép, đo đậm độ xương

Phương pháp này giúp bác sĩ đo lường được mật độ khoáng của xương giúp nhận định tình trạng loãng xương. Đồng thời, còn giúp khảo sát xương sống, cột sống, vùng hông, các chi và toàn bộ cơ thể.

Xẹp đốt sống lưng và cách điều trị

Xẹp đốt sống lưng có chữa được không? Để điều trị xẹp lún đốt sống lưng, hiện nay các bệnh viện đang thực hiện các phương pháp sau đây:

Điều trị không cần phẫu thuật (bảo tồn đốt sống)

Bệnh nhân sẽ bị giới hạn hoạt động, nằm nghỉ tại giường trong thời gian ngắn. Bị xẹp đốt sống lưng uống thuốc gì? Bác sĩ sẽ kê thuốc chống loãng xương, thuốc giảm đau OTC, thuốc giãn cơ và thuốc kháng viêm không steroid, thuốc ức chế hủy cốt bào cùng với nẹp để hạn chế cử động vị trí đốt sống bị xẹp và nâng đỡ cơ thể. Thời gian áp dụng biện pháp này sẽ được bác sĩ cân nhắc và có thể chuyển sang điều trị phẫu thuật nếu tình trạng nẹp khiến yếu cơ, mất xương tiến triển hay phát sinh các biến chứng như viêm phổi ứ đọng, loét tì đè, thuyên tắc mạch,...

Điều trị can thiệp phẫu thuật

Nếu phương pháp điều trị xẹp đốt sống lưng bằng việc cố định không mang lại hiệu quả thì dựa vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định một trong các phương pháp sau đây:

Tạo hình đốt sống

Sử dụng một kim nhỏ có chứa xi măng cột sống acrylic (xi măng sinh học) để tiêm vào đốt sống xẹp qua cuống hoặc đường ngoài cuống không bóng (Vertebroplasty) hoặc có bóng (Kyphoplasty). Xi măng khi bơm vào có dạng lỏng sẽ tràn vào và lấp đầy các bè xương xốp sau đó cứng lại giúp các đốt sống bị gãy xẹp cứng lại và ổn định vững chắc.

Phương pháp này cũng có tác dụng giảm đau và được thực hiện trong khoảng 1-2 giờ đồng hồ tùy vào số đốt sống bị xẹp cần điều trị. Theo Hội Chấn thương chỉnh hình Đức năm 2018, phương pháp này được chia thành 5 tuyp:

  • Xương gãy lún tuýp 1 và tuyp 2 (gãy vững): Chủ yếu sẽ được điều trị bằng cách bơm xi măng đơn thuần.
  • Gãy lún tuýp 3 (Không vững, vỡ không hoàn toàn): Nếu bệnh nhân vẫn có thể di chuyển được nhưng tình trạng lún thêm không xảy ra thì sẽ được bơm xi măng đơn thuần. Nếu không di chuyển được, bệnh nhân sẽ có thể được đặt thêm dụng cụ cố định lối sau.
  • Gãy tuýp 4 (Gãy vỡ mất vững): Khi này bác sĩ sẽ thực hiện bơm xi măng kết hợp với dụng cụ lối sau. Với tuyp hình kim sẽ sử dụng dụng cụ lối sau kết hợp với tái tạo cột trước.
  • Gãy tuýp 5 (Cột trước và chấn thương PPL): Sử dụng dụng cụ lối sau cấu trúc dài để bơm xi măng sinh học hoặc dùng thiết bị đo sau đoạn ngắn trong các trường hợp kết hợp tái tạo đoạn trước.

Bơm xi măng sinh học giúp đốt sống lưng cố định chắc chắn hơn

Bơm xi măng sinh học giúp đốt sống lưng cố định chắc chắn hơn.

Tạo hình vùng gù

Bác sĩ sẽ tiến hành rạch 2 vết nhỏ để đặt đầu dò vào khoang cột sống bị xẹp lún.

  • Khoan xương rồi chèn đệm xương vào hai bên bong bóng. Hai bong bóng nãy sẽ được bơm chất cản quang cho đến khi giãn tới độ cao cần thiết rồi lấy ra.
  • Khoảng trống giữa hai bong bóng này sẽ được lấp xi măng vào.

Phẫu thuật mổ xẹp đốt sống

Sử dụng nẹp vít cột sống bằng các hệ thống móc, vít chân cung thông thường, vít rỗng nòng, vít xương cứng, lồng titanium,...

Các phương pháp phẫu thuật này được chỉ định trong các trường hợp xẹp gãy đốt sống lưng do loãng xương kèm đau đớn, biến dạng nặng gây chèn ép thần kinh, ung thư di căn, đa u tủy xương, hoại tử xương đốt sống, u máu đốt sống gây đau hoặc cần củng cố thân xương sống bị yếu.

Chống chỉ định trong trường hợp bệnh nhân đáp ứng với phương pháp điều trị bảo tồn, xẹp > 80-90% thân đốt sống, xẹp gãy trên một năm, thoát vị đĩa đệm và hẹp ống sống không liên quan đến xẹp đốt sống, cong cột sống không do loãng xương, viêm đĩa đệm, viêm tủy xương, rối loạn đông máu, chèn ép ống sống do xương vỡ và u.

Điều trị hậu phẫu

Bị xẹp đốt sống lưng phải làm sao? Xẹp đốt sống gây nên bởi các bệnh lý cần điều trị căn nguyên gây bệnh, nếu không các cuộc phẫu thuật cũng chỉ giải quyết được bề nổi của bệnh, dẫn đến vòng tuần hoàn bị bệnh - điều trị - bị lại… gây ảnh hưởng đến sức khỏe, giảm chất lượng cuộc sống và tốn chi phí. Do đó, trong và sau quá trình can thiệp điều trị, bệnh nhân cần:

  • Điều trị loãng xương bằng nhóm Biphosphonat và thuốc ức chế tiêu xương.
  • Điều trị thông qua dinh dưỡng kết hợp với phục hồi chức năng, vật lý trị liệu và vận động nhẹ.

Biện pháp phòng ngừa bệnh

Phòng ngừa luôn mang đến hiệu quả cao nhất cho sức khỏe. Để không bị mắc các căn bệnh xương khớp nói chung và xẹt đốt sống lưng nói riêng, bạn và người thân trong gia đình hãy thực hiện những lời khuyên sau đây của bác sĩ:

  • Những người cao tuổi và phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh nên ăn uống đủ chất và tập luyện điều độ. Bị xẹp đốt sống lưng nên ăn gì? Người bệnh nên bổ sung đầy đủ các khoáng chất như canxi, vitamin D và các loại vitamin khác để cơ thể luôn đủ chất, không bị thiếu hụt.
  • Thực hiện lối sống lành mạnh, hạn chế bia, rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác.
  • Tập luyện thể dục thể thao để thúc đẩy sức mạnh và sự dẻo dai của xương khớp.
  • Lao động nhẹ nhàng, tránh mang vác nặng, làm việc nhà tránh trơn trượt, tham gia giao thông an toàn.
  • Làm việc và vận động đúng tư thế.
  • Khám sức khỏe định kỳ.

Khám và điều trị bệnh về xương khớp ở đâu?

Để khám và điều trị các bệnh lý liên quan đến xương khớp hoặc nghi ngờ bị xẹp đốt sống lưng, người bệnh hãy đến Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được các chuyên gia đầu ngành chẩn đoán và chữa trị. Với sự đầu tư tối đa về hạ tầng, trang thiết bị và trọng tâm là xây dựng đội ngũ giáo sư, tiến sĩ đầu ngành, bệnh viện mang đến cho bạn dịch vụ phẫu thuật và điều trị chất lượng nhất hiện nay.

Điều trị an tâm tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông.

Điều trị an tâm tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông.

Với 5 phòng mổ ngoại khoa vô khuẩn đạt chuẩn quốc tế, trang bị đầy đủ dụng cụ tiên tiến như dàn máy mổ nội soi của Đức, máy thở hiện đại, máy XQ tăng sáng, dao điện cao tần, hệ thống đèn mổ gắn camera giúp hội chẩn Quốc tế, hội chẩn từ xa nếu cần thiết,... cùng phòng điều trị nội trú chuẩn 5 sao mang đến cho người bệnh sự thoải mái như được nghỉ ngơi tại các khu nghỉ dưỡng cao cấp. Do đó bạn hãy yên tâm tuyệt đối khi sử dụng dịch vụ tại bệnh viện.

Xẹp đốt sống lưng có thể dẫn đến những biến chứng khó lường khiến cuộc sống của bệnh nhân đi xuống. Chính vì điều này, bạn hãy quan tâm đến sức khỏe xương khớp của mình ngay từ hôm nay và thực hiện khám định kỳ để phát hiện sớm những bất thường của cơ thể và điều trị kịp thời.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

2,403

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

19001806 Đặt lịch khám