Xẹp nhĩ nguy hiểm như thế nào? Vì sao nên điều trị càng sớm càng tốt?

Xẹp nhĩ là gì? Có nguy hiểm không?

Xẹp nhĩ là tình trạng màng nhĩ bị lõm sâu vào bên trong khoang tai giữa, thay vì căng phẳng như bình thường. Khi áp suất trong tai giữa thấp hơn bên ngoài, màng nhĩ sẽ bị hút ngược vào trong, dính sát vào các cấu trúc như xương con và thành tai giữa.

Các bác sĩ chuyên khoa cho hay, đây không phải là bệnh lý độc lập mà là biến chứng do viêm tai giữa màng nhĩ đóng kín, thường do tắc vòi nhĩ (vòi Eustachian) – con đường duy nhất giúp cân bằng áp suất tai giữa. Điều này khiến chức năng vòi nhĩ bị rối loạn, lớp sợi của màng nhĩ tiêu đi và màng nhĩ trở nên trong suốt, mỏng nhẹ hơn.

Bất thường này ở tai có thể khiến chức năng vòi nhĩ rối loạn, màng nhĩ mỏng hơn

Trên thực tế, tình trạng mành nhĩ có thê chỉ xảy ra ở 1 phần của màng nhĩ hoặc xẹp ở toàn bộ màng nhĩ. Bệnh khá nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, xẹp nhĩ lâu ngày có thể gây ra nhiều hậu quả như:

• Giảm thính lực, nghe kém, thậm chí mất thính lực vĩnh viễn
• Viêm tai giữa mạn tính.
• Hình thành túi co kéo, dễ gây viêm tai xương chũm, teo ống tai, ăn mòm xương con hoặc u nang cholesteatoma

Cơ chế gây ra tình trạng xẹp nhĩ? Có mấy nguyên nhân dẫn đến tình trạng này?

Tai giữa là một khoang kín, nối với mũi họng bằng vòi nhĩ. Bình thường, mỗi lần chúng ta nuốt hoặc ngáp, vòi nhĩ mở ra để không khí từ mũi họng đi vào tai giữa, giữ cho áp suất hai bên màng nhĩ cân bằng.

Khi vòi nhĩ bị tắc hoặc chức năng kém, không khí trong tai giữa không được lưu thông, tạo ra áp lực âm. Điều này khiến màng nhĩ bị hút lõm vào trong, gây ra xẹp nhĩ. Một số nguyên nhân có thể tăng nguy cơ xẹp nhĩ của người bệnh có thể kể đến như viêm tai giữa, bệnh tăng quánh nhầy, dị ứng, viêm nhiễm hô hấp hay xương chũm không phát triển. 

Các nguyên nhân gây ra xẹp ở màng nhĩ bao gồm viêm xoang, viêm tai giữa, viêm VA phì đại,...

Đặc biệt, bệnh lý viêm tai giữa thanh dịch kéo dài dễ khiến cho dịch ứ đọng lâu ngày làm rối loạn áp lực tai giữa, tạo tiền đề cho xẹp nhĩ. Một số yếu tố khác hiếm gặp hơn bao gồm viêm mũi dị ứng, u vùng vòm mũi họng,... cũng tác động theo nguyên lý tạo sức ép lên vòi nhĩ, ngăn cản sự lưu thông khí.

Phân loại xẹp nhĩ theo phân độ Sade, Tos và Poulsen

Dựa theo thang phân loại của Sade, tình trạng xẹp ở màng nhĩ được chia thành các cấp độ như sau:

Tuy nhiên, nếu dựa theo khung của Tos và Poulsen, mức độ xẹp của màng nhĩ được phân loại hơi khác một chút:

Biến chứng nghiêm trọng nhất của xẹp nhĩ là Cholesteatoma

Triệu chứng của xẹp nhĩ

Xẹp nhĩ có thể không gây triệu chứng rõ ràng khi mới khởi phát. Tuy nhiên, khi tình trạng kéo dài, người bệnh có thể có các biểu hiện như sau:

• Ù tai kéo dài
• Nghe kém, giảm thính lực qua nhiều năm
• Đau tai, cảm giác tức tai, đặc biệt khi xẹp nhĩ kèm viêm nhiễm.
• Dễ tái phát viêm tai giữa
• Cảm giác có tiếng vang trong tai

Bất thường này có thể khiến bạn cảm thấy đau nhức tai

Chẩn đoán tình trạng xẹp nhĩ

Để chỉ ra những bất thường trong màng nhĩl, các bác sĩ sẽ cần thực hiẹn các phương pháp chẩn đoán như sau:

• Khám tai
• Nội soi tai mũi họng để khảo sát màu sắc, hình thái và sự liên kết của màng nhĩ với các thành phần bên trong hòm tai
• Đo thính lực, nhĩ lượng để đánh giá tổn thương về sức nghe và chức năng của vòi nhĩ
• Chụp CT xương thái dương để xác định rõ mức độ tổn thương và cân nhắc phương hướng phẫu thuật sau này

Điều trị xẹp nhĩ như thế nào?

Mục tiêu của các phương án khắc phục tình trạng xẹp nhĩ tập trung vào tái tạo lại kích thước bình thường của hòm nhĩ và khôi phục lại hoạt động của chuỗi xương con. Để đạt được hiruj quả này, các bác sĩ sẽ ứng dụng:

• Bơm hơi vòi nhĩ cho các ca bệnh xẹp ở màng nhĩ nhẹ (ít áp dụng)
• Đặt ống thông màng nhĩ để thông khí tai giữa, cân bằng áp suất.
• Tăng cường màng nhĩ, bỏ túi co kéo và đặt mảnh vá thay thể để vá lại màng nhĩ

Tất nhiên, tuỳ theo mức độ phức tạp của tình trạng xẹp nhĩ, các bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp điều trị khác nhau. Cách tốt nhất là bạn nên đến các Bệnh viện uy tín để được thăm khám và điều trị đúng cách, kịp thời.

Đặt ống thông màng nhĩ là một trong các cách điều trị bệnh

Có thể nói, xẹp nhĩ là bệnh lý iềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Từ những biểu hiện tưởng chừng đơn giản như ù tai, nghe kém thoáng qua, đến các biến chứng nặng nề như viêm tai giữa mạn tính hay hình thành cholesteatoma, bất thường ở tai này cần được theo dõi và điều trị bài bản theo từng mức độ. Để chủ động bảo vệ sức khoẻ thính lực, bạn đi thăm khám kiểm tra tai mũi họng định kỳ, đặc biệt đi khám càng sớm càng tốt khi phát hiện tai có các dấu hiệu bất thường kéo dài.