Xét nghiệm Beta HCG là gì? Các chỉ số hcg liên quan thế nào đến tuổi thai?

Đỗ Linh Chi

07-05-2022

goole news
16

Xét nghiệm Beta hCG là 1 xét nghiệm khá đơn giản và được thực hiện phổ biến trong thai kỳ. Việc thực hiện xét nghiệm Beta hCG không chỉ giúp mẹ biết chính xác mình đã có thai hay chưa mà còn giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên không phải ai cũng biết được ý nghĩa của các chỉ số kết quả cũng như khi nào cần làm xét nghiệm này.

Xét nghiệm beta HCG là gì?

Bào thai trong bụng mẹ sẽ được bánh nhau nuôi dưỡng và các chất dinh dưỡng sẽ được vận chuyển thông qua dây rốn. Bánh nhau không chỉ thực hiện nhiệm vụ trao đổi chất giữa mẹ và bào thai mà còn có chức năng tiết các hormone điều hòa trong thời gian mang thai.

HCG là một trong những loại hormone mà bánh nhau tiết ra. HCG (Human Chorionic Gonadotropin) có bản chất peptid và có vai trò đặc biệt quan trọng trong thai kỳ. HCG có vai trò báo hiệu cho tử cung sẵn sàng cho quá trình làm tổ của trứng đã được thụ tinh, ngăn ngừa quá trình rụng trứng và kích hoạt quá trình phát triển và trưởng thành của các tế bào mầm. Bên cạnh đó hormone này là một trong những nguyên nhân gây ra các hiện tượng ốm nghén của cơ thể người mẹ.

Về cấu tạo, HCG gồm hai tiểu đơn vị khác nhau là alpha và beta tuy nhiên beta là đơn vị đặc hiệu cho HCG và là cơ sở định lượng HCG. Tuy nhiên nồng độ HCG tăng rất nhanh sau khi trứng được thụ tinh và sẽ đạt cực đại khi thai nhi bước vào tuần thứ 8-10 của thai kỳ và sau đó giảm dần và sẽ ổn định.

Xét nghiệm beta HCG là xét nghiệm nhằm kiểm tra nồng độ beta HCG trong máu và nước tiểuXét nghiệm beta HCG là xét nghiệm nhằm kiểm tra nồng độ beta HCG trong máu và nước tiểu

Xét nghiệm beta HCG là xét nghiệm nhằm kiểm tra nồng độ beta HCG có trong máu và nước tiểu. Xét nghiệm này khá đơn giản và được thực hiện phổ biến trong thai kỳ. Việc thực hiện xét nghiệm Beta hCG không chỉ giúp mẹ biết chính xác mình đã có thai hay chưa mà còn giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi.

Xét nghiệm beta hCG mang ý nghĩa như thế nào? 

Xét nghiệm beta hCG giúp định lượng được nồng độ beta hCG có trong máu, trong nước tiểu. Đây là xét nghiệm quan trọng, có vai trò chính để chẩn đoán thai sớm, nồng độ này có xu hướng tăng rất nhanh khi trứng đã được thụ tinh. Chu kỳ của hormon này thường đạt cực đại ở tuần thai kỳ đến thứ 8-10, sau đó giảm rồi ổn định trong suốt quá trình thai kỳ. 

Xét nghiệm này giúp phản ánh có thai từ rất sớm, thậm chí từ lúc chị em chưa cảm nhận được dấu hiệu chậm kinh. Một khi nồng độ này vượt trên mức bình thường, có thể nhận ra rằng người phụ nữ đó đã mang thai. Bên cạnh đó, xét nghiệm beta còn có nhiều ý nghĩa khác như: 

  • Giúp xác định tình trạng của thai nhi như thai đôi, đa thai, hoặc thai ngoài tử cung,… Đặc biệt ở trong giai đoạn sớm nồng độ hCG có thể tăng rất cao so với tuổi thai kỳ, nên có thể nghi ngờ đa thai. Tuy nhiên trường hợp cần tiến hành siêu âm để có thể khẳng định chính xác điều này.
  • Dự đoán được độ tuổi thai nhi hoặc có thể phát hiện tình trạng thai lưu.
  • Kiểm soát được hội chứng Down của thai nhi và một số bệnh lý có liên quan đến tế bào nuôi ở nhau thai hoặc tử cung, buồng trứng…
  • Có thể áp dụng để kiểm tra ung thư tinh hoàn ở nam giới bởi có thể hormone hCG tồn tại ở những khối u có nguồn gốc từ trứng, tinh trùng hoặc những tế bào mầm.  

Xét nghiệm beta HCg có rất nhiều ý nghĩaXét nghiệm beta HCg có rất nhiều ý nghĩa

Khi nào nên thực hiện xét nghiệm HCG?

Thông thường, xét nghiệm HCG sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện khi:

  • Xác định tình trạng mang thai

Thực hiện xét nghiệm HCg khi nghi ngờ mang thaiThực hiện xét nghiệm HCg khi nghi ngờ mang thai

  • Nghi ngờ thai ngoài tử cung.
  • Nghi ngờ chửa trứng.
  • Kiểm tra nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh (kết hợp với các xét nghiệm tầm soát khác).
  • Tìm kiếm, kiểm tra mầm bệnh ung thư có nguồn gốc tinh trùng hoặc trứng (kết hợp với một số xét nghiệm khác).

Tính chính xác của xét nghiệm Beta HCG?

Xét nghiệm beta HCG có độ chính xác lên đến 97%. Tuy nhiên không tất cả các xét nghiệm beta HCG đều cho kết quả chính xác. Bởi có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới tính chính xác của xét nghiệm này như:

  • Thực hiện xét nghiệm quá sớm: xét nghiệm sớm khi hàm lượng beta HCG còn thấp sẽ dẫn đến hiện tượng âm tính giả.
  • Mẫu xét nghiệm không đạt yêu cầu: mẫu xét nghiệm được lấy không đúng cách hay sai thời điểm cũng có thể dẫn tới việc sai lệch trong kết quả xét nghiệm
  • Sử dụng một số loại thuốc: một số thuốc tân dược hay một số loại thực phẩm có thể ảnh hưởng tới nồng độ beta HCG trong cơ thể

Phương pháp xét nghiệm HCG?

Xét nghiệm HCG là phương pháp dễ thực hiện, ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác và cho kết quả chính xác. Xét nghiệm HCG có thể được thực hiện trên máy hoặc trên nước tiểu.

Xét nghiệm HCG trên mẫu máu

Bệnh nhân sẽ được tiến hành lấy máu bởi các chuyên viên y tế để xét nghiệm. Bác sĩ có thể giải thích cụ thể cho bạn biết những chỉ số cụ thể này mang ý nghĩa như thế nào và có thể khẳng định được có thai hay không: 

  • Dưới 5 mIU/ml: Đây là xét nghiệm âm tính xác định không có thai.
  • Trên 25 mIU/ml: Xét nghiệm cho kết quả dương tính, chứng tỏ đã có thai.
  • Nếu như thuộc khoảng 5 – 25 mIU/ml: Chưa thể đưa ra kết luận là có thai hay không có thai. Vậy nên cần thực hiện thêm một số xét nghiệm khác, hoặc là theo dõi thêm chỉ số beta hCG những ngày kế tiếp.

Xét nghiệm HCG được thực hiện trên máu và nước tiểuXét nghiệm HCG được thực hiện trên máu và nước tiểu

Xét nghiệm HCG trên mẫu nước tiểu

Khi trứng bắt đầu làm tổ trong tử cung, nhau thai bắt đầu hình thành và tiết ra hormone hCG. Một phần hormone sẽ hòa vào máu còn với phần còn lại sẽ được đào thải qua đường nước tiểu, nên có thể thử nghiệm qua đường nước tiểu. 

Đây là xét nghiệm dùng que thử thai có chất phản ứng với phân tử beta hCG và hiển thị vạch đo trên kết quả mẫu. Lấy khoảng 60ml nước tiểu và lưu ý không để miệng lọ chạm vào vùng sinh dục hay để rới các dị vật vào mẫu nước tiểu. Mẫu nước tiểu nên được thực hiện lấy vào buổi sáng để có thể đưa ra được kết quả chính xác nhất, bởi đây chính là thời điểm mà nồng độ hCG có mức cao nhất trong ngày. 

Thông thường các bác sĩ sẽ khuyến cáo làm xét nghiệm Beta HCG trong máu của người mẹ để chẩn đoán tình trạng mang thai cũng như là theo dõi sự phát triển của thai nhi.

Ý nghĩa của các chỉ số HCG

Ngoài việc giúp chẩn đoán có thai hay không, kết quả xét nghiệm Beta HCG còn có ý nghĩa trong theo dõi sự phát triển của thai nhi ở những tuần đầu thai kỳ. Nồng độ Beta HCG quá thấp hoặc quá cao so với mức bình thường có thể phản ánh 1 số vấn đề của thai kỳ.

Chỉ số HCG của người bình thường

Nồng độ hCG trong máu:

Khi nồng độ HCG < 5mIU/ml thì đồng nghĩa với kết quả thử thai âm tính, bạn chưa có thai.

Nồng độ HCG nước tiểu:

  • Nam giới: âm tính.
  • Phụ nữ không mang thai: âm tính.
  • Phụ nữ mang thai: dương tính.

Chỉ số beta HCG tăng cao

Chỉ số xét nghiệm Beta hCG được sử dụng phổ biến để chẩn đoán chính xác tình trạng có thai. Cụ thể như sau:

Beta HCg tăng cao khi mang thaiBeta HCg tăng cao khi mang thai

  • Phụ nữ mang thai 1 tuần: 5–50 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 2 tuần: 50–500 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 3 tuần: 100–10,000 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 4 tuần: 1080–30,000 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 6-8 tuần: 3500–115,000 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 12 tuần: 12,000–270,000 IU/l;
  • Phụ nữ mang thai 13-16 tuần: 200,000 IU/l.

Khi nồng độ hCG > 25mIU/ml có nghĩa là bạn đã có thai. Tuy nhiên nếu rơi vào trường hợp nồng độ hCG từ 5mlU/ml - dưới 25mlU/ml thì bệnh nhân cần làm thêm các xét nghiệm hoặc chẩn đoán khác để biết được nguyên nhân gây tăng tăng nồng độ hCG.

Beta hCG được sinh ra sau khi trứng được thụ tinh do đó để biết được chính xác mình có thai hay không thì bạn lưu ý cần làm xét nghiệm khoảng ngày thứ 8, 9 sau rụng trứng. 

Nồng độ Beta hCG quá cao so với tuổi thai thường gặp trong trường hợp chửa trứng, mẹ mang đa thai hoặc các vấn đề bệnh lý ở tế bào nuôi hoặc có thể là tính nhầm ngày thụ thai. 

Chỉ số beta HCG giảm

Nồng độ Beta hCG quá thấp không tương xứng với tuổi thai tính theo ngày kinh cuối:  Thường gặp trong các trường hợp như sảy thai, phôi hỏng hoặc mang thai ngoài tử cung. Nồng độ hCG thấp cũng không ngoại trừ trường hợp tính nhầm ngày thụ thai.

Đọc chỉ số xét nghiệm Beta hCG như thế nào? 

Chỉ số hCG mang nhiều ý nghĩa khác nhau, dựa trên những chỉ số này có thể xác định được người đó có mang thai hay không và những vấn đề khác: 

Chỉ số bình thường

Nồng độ beta hCG trong máu bình thường, cụ thể đó là:

  • Với phụ nữ mang thai và nam giới có chỉ số này <5 mIU/ml.
  • Với phụ nữ đang mang thai: Nồng độ này thường là 50-117,000 mIU/ml, và có thể thay đổi dựa theo từng tuần mang thai. Tùy theo phòng xét nghiệm nhất định mà chỉ số này có thể thay đổi.

Với phụ nữ mang thai có thể nhận về kết quả chỉ số beta hCG rất caoVới phụ nữ mang thai có thể nhận về kết quả chỉ số beta hCG rất cao

Chỉ số cao

Với phụ nữ mang thai có thể nhận về kết quả chỉ số beta hCG rất cao, sẽ có ý nghĩa mang đa thai, hoặc là dấu hiệu thai trứng và chẩn đoán hội chứng Down… Trong trường hợp nam giới hoặc là phụ nữ không mang thai hoặc nam giới, xét nghiệm beta có kết quả cao cho thấy dấu hiệu của khối u có liên quan đến dạ dày, gan, phổi, ruột già, khối u xuất phát từ tinh trùng hoặc là do tế bào trứng.

Chỉ số thấp

Với những trường hợp đang mang thai, nồng độ beta hCG ở mức thấp có thể liên quan đến việc mang thai ngoài tử cung, thai chết lưu, một số trường hợp khả năng cao sảy thai. Nồng độ hCG phản ánh tình trạng: 

  • Thai trứng: Đây là trường hợp mà trứng chỉ phát triển ở một nang, không thể hình thành được phôi thai. Sau đó, phần gai dần dần thoái hóa, trở thành túi dịch tương tự như chùm trứng ếch. 
  • Xuất hiện các khối tăng sinh bất thường, ung thư tử cung.
  • Với nam giới sử dụng để đánh giá, phát hiện sớm ung thư tinh hoàn. 

Những điều cần lưu ý khi thực hiện xét nghiệm beta HCG

Việc kiểm tra nồng độ Beta hCG chỉ có ý nghĩa ở 1 thời điểm do vậy để biết chính xác tình trạng phát triển của thai nhi, tuổi thai… thì cần kết hợp với kỹ thuật siêu âm. 

Ngoài ra, khi kết quả xét nghiệm Beta hCG có bất thường thì bác sĩ cũng có thể chỉ định làm lại xét nghiệm trong các ngày tiếp theo để theo dõi chính xác. Với thai kỳ bình thường, nồng độ Beta hCG sẽ tăng gấp đôi sau 24h. 

Bên cạnh đó xét nghiệm Beta hCG chỉ giúp  xác định có thai, theo dõi sự phát triển của thai nhi thông qua sự phát triển của bánh nhau. Xét nghiệm này không có ý nghĩa trong việc chẩn đoán cân nặng của thai nhi. Nồng độ Beta hCG ở mỗi thai phụ là khác nhau nên mẹ cũng không cần quá lo lắng mà nên dựa trên cả các kỹ thuật chẩn đoán khác để biết chính xác tình trạng phát triển của em bé.

Để kết quả xét nghiệm beta HCG cho kết quả chính xác nhất, bệnh nhân cần chú ý một số vấn đề sau:

  • Không nên tiến hành xét nghiệm quá sớm hoặc quá muộn.
  • Cần kết hợp với các xét nghiệm chẩn đoán, sàng lọc khác để có kết luận chính xác nhất.
  • Mẫu xét nghiệm nên lấy vào thời điểm sáng sớm.

Xét nghiệm này không có khả năng phát hiện giới tính thai nhi hay ảnh hưởng tới sức khỏe, trí thông minh của thai.

Lấy mẫu nước tiểu vào buổi sáng để xét nghiệm HCGLấy mẫu nước tiểu vào buổi sáng để xét nghiệm HCG

Kết quả xét nghiệm beta hCG có luôn phản ánh chính xác?

Không phải bất cứ xét nghiệm beta hCG lúc nào cũng cho kết quả chính xác 100%. Có một số trường hợp có thể đưa ra kết quả âm tính giả và dương tính giả với thai kỳ: 

Kết quả âm tính giả

Thông thường kết quả xét nghiệm beta hCG hiển thị âm tính, điều này đồng nghĩa là không mang thai. Tuy nhiên, nếu như những kết quả được thực hiện quá sớm hoặc do nhiều nguyên nhân khác nhau, cụ thể là: 

Mẹ thực hiện xét nghiệm quá sớm

Trong giai đoạn đầu thai kỳ, nồng độ hCG thường không ổn định, do đó làm xét nghiệm quá sớm sẽ không cho kết quả chính xác, thông thường thời điểm chính xác nhất là sau 2 tuần. Vậy nên, nồng độ hCG có thể thay đổi rất nhanh, vậy nên xét nghiệm này có thể được thực hiện lặp lại trong 48-72h để có thể quan sát được sự thay đổi của hormone này. 

Trong giai đoạn đầu thai kỳ, nồng độ hCG thường không ổn địnhTrong giai đoạn đầu thai kỳ, nồng độ hCG thường không ổn định

Dùng thuốc

Việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc an thần, promethazine,... có thể khiến cho nồng độ hCG bị thay đổi. Đây cũng có thể là nguyên nhân gây ra kết quả âm tính giả. 

Nội mạc tử cung mỏng

Nếu như mẹ có cấu trúc nội mạc tử cung mỏng, thai nhi rất khó có thể bám chắc vào trong tử cung. Trong trường hợp mẹ không bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, hormone sẽ sinh ra chậm hơn, điều này dẫn đến kết quả xét nghiệm bị sai. Hơn nữa, nếu như không kịp điều chỉnh chất dinh dưỡng, có thể dẫn đến bị động hoặc là sảy thai. 

Cơ sở không uy tín

Nếu như bạn thực hiện các xét nghiệm beta ở những cơ sở kém chất lượng, vật tư không đảm bảo, bác sĩ không đủ chuyên môn cũng có thể dẫn đến kết quả sai. Tốt nhất, hãy tìm đến những cơ sở được hoạt động cấp phép của các cơ sở y tế để có thể nhận được kết quả chính xác nhất. 

Dương tính giả

Nếu như mẫu máu xét nghiệm có kết quả dư thừa protein, hoặc gonadotropin tuyến yên quá nhiều có thể gây ra hiện tượng xét nghiệm beta dương tính giả. Đây là tình trạng có thể xảy ra nếu cơ thể sản xuất kháng thể có chứa mảnh vỡ của các phân tử hCG. Nếu như có bất cứ nghi ngờ nào về xét nghiệm hCG, có rất nhiều phương pháp khác sẽ được tiến hành. 

Một số câu hỏi thường gặp về xét nghiệm beta hCG

Bên cạnh những kiến thức về xét nghiệm hCG, một số mẹ băn khoăn các vấn đề xoay quanh, sau đây bệnh viện Phương Đông sẽ giải đáp cụ thể: 

Xét nghiệm hCG cần kiêng gì?

Khi thực hiện xét nghiệm hCG, bạn cần lưu ý những điều dưới đây:

  • Không sử dụng đồ uống như cà phê, nước hoa quả, nước có gas trước khi thực hiện xét nghiệm trong 12 tiếng.
  • Tốt nhất là nhịn ăn để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. 

Xét nghiệm beta hCG bao lâu nhận được kết quả?

Thông thường, khi thực hiện xét nghiệm này sẽ có kết quả sau 1 – 2 giờ lấy máu xét nghiệm. Tùy vào cơ sở y tế mà thời gian có thể ít hoặc sớm hơn, bạn có thể hỏi nhân viên y tế để nhận kết quả sớm nhất. 

Xét nghiệm beta hCG mất bao nhiêu tiền?

Bên cạnh những câu hỏi kiêng gì trước khi xét nghiệm beta hCG, vấn đề chi phí cũng được nhiều người quan tâm. Tùy theo cơ sở y tế, máy móc và trình độ chuyên môn của bác sĩ mà sẽ có mức giá thành khác nhau.

Dựa vào trình độ, cơ sở uy tế sẽ có giá thành khác nhau Dựa vào trình độ, cơ sở uy tế sẽ có giá thành khác nhau 

Nồng độ của hCG là bao nhiêu cho kết quả 2 vạch?

Với những bạn tự thực hiện xét nghiệm tại nhà, thông qua nước tiểu, sẽ cần biết được nồng độ cụ thể bao nhiêu để có kết quả 2 vạch. Theo đó, khi trứng mới được thụ tinh, chỉ số hCG khá thấp, vậy nên khi thử thai có 1 vạch hoặc có 2 vạch mờ. Tuy nhiên, nếu như đã mang thai được khoảng 5 tuần nồng độ hCG sẽ đạt 200 – 7000 U/L, que thử thai sẽ đạt kết quả 2 vạch.

Bạn có thể tự đọc kết quả như sau khi thực hiện xét nghiệm beta mẫu nước tiểu tại nhà: 

  • Nếu như một vạch hoặc là dấu (-): Không có thai.
  • Nếu như hiển thị 2 vạch hoặc cộng (+): Có thai.
  • Không hiển thị vạch nào: Không chắc chắn bạn có thai hay là không. 

Thực hiện xét nghiệm beta hCG ở đâu ở đâu tốt nhất?

Nhiều người băn khoăn không biết thực hiện xét nghiệm hCG ở đâu có thể đảm bảo kết quả chính xác? Tuy đây là xét nghiệm khá đơn giản, nhưng tốt nhất, bạn vẫn nên lựa chọn nhưng trung tâm y tế chất lượng, sản phụ khoa uy tín, đồng thời lựa chọn thời điểm xét nghiệm để có thể đưa ra được kết quả chính xác. 

Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông chính là địa chỉ khám thai và thực hiện các xét nghiệm liên quan uy tín. Với hệ thống trang thiết bị vô cùng hiện đại, cùng với bác sĩ có chuyên môn cao, đảm bảo trả kết quả nhanh và chính xác nhất. Việc theo dõi và kiểm tra được thực hiện đúng quy trình, chuyên nghiệp đảm bảo luôn giúp cho khách hàng cảm thấy hài lòng. 

BVĐK Phương Đông - Địa chỉ xét nghiệm beta HCG uy tín tại Hà NộiBVĐK Phương Đông - Địa chỉ xét nghiệm beta HCG uy tín tại Hà Nội

Xét nghiệm Beta hCG là 1 trong những xét nghiệm có khá nhiều ý nghĩa trong thai kỳ. Việc hiểu rõ về xét nghiệm cũng như ý nghĩa kết quả sẽ giúp mẹ có thêm những kiến thức hữu ích. Để đảm bảo kết quả xét nghiệm Beta hCG chính xác nhất mẹ nên thực hiện tại các địa chỉ uy tín đồng thời hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có được lời khuyên chính xác nhất. Nếu mẹ cần được hỗ trợ hoặc muốn đặt lịch thăm khám hãy liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông theo hotline 1900 1806!

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
27,724

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám