Xuất huyết não ở người già: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Xuất huyết não ở người già là gì?

Bệnh xuất huyết não ở người già là một dạng đột quỵ khá thường gặp, xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ hoặc rò rỉ đột ngột, làm chảy máu trong não, khiến quá trình vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng cần thiết đến não bị cản trở. Bệnh có thể gây tổn thương não bộ nghiêm trọng, thậm chí có tỷ lệ tử vong cao. 

Khi càng lớn tuổi, nguy cơ xảy ra tình trạng xuất huyết não càng cao. Người cao tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 5 lần so với người trẻ, đồng thời mắc các bệnh khác như tăng huyết áp, rung nhĩ, tiểu đường,... Không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh, tuổi tác còn làm tăng tỷ lệ từ vong trong 30 ngày. 

Người cao tuổi là đối tượng có nguy cơ cao bị xuất huyết não

Nguyên nhân gây ra xuất huyết não ở người già

Xuất huyết não ở người cao tuổi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Chấn thương đầu: Người già thường khá dễ bị ngã, do sự va đập, xương sọ bị vỡ có thể làm tổn thương động mạch dẫn đến xuất huyết não. 
• Tăng huyết áp: Đây là nguyên nhân phổ biến gây đột quỵ xuất huyết não ở người lớn tuổi vì gây vỡ phình động mạch, thường xảy ra ở các cấu trúc não sâu. 
• Rối loạn máu hoặc chảy máu: Bệnh máu khó đông và thiếu máu hồng cầu hình liềm đều gây giảm tiểu cầu (tế bào máu có chức năng cầm máu), tình trạng này khiến tăng nguy cơ xuất huyết não. 
• Dị dạng động mạch, tĩnh mạch: Mạch máu trong và xung quanh não có cấu trúc bất thường, dị dạng, phình,... gây xuất huyết não ở người già
• Do tác dụng phụ của thuốc: Các loại thuốc làm loãng máu để ngăn hình thành cục máu đông có thể gây ra xuất huyết não. Chính vì vậy, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để hạn chế tác dụng phụ. 

Tăng huyết áp là nguyên nhân phổ biến gây xuất huyết não

Một số triệu chứng của xuất huyết não ở người già

Các dấu hiệu cảnh báo xuất huyết não ở người già bao gồm: 

• Liệt một bên tứ chi, mặt
• Co giật đột ngột nhưng có tiền sử co giật trước đó
• Nói lắp bắp, khó đọc, viết hoặc hiểu ngôn ngữ. 
• Khó nuốt
• Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn và nôn
• Giảm thị lực
• Mất khả năng phối hợp, cân bằng và ý thức
• Mất khả năng vận động
• Cứng cổ
• Lú lẫn
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Thay đổi vị giác
• Khó thở
• Thiếu năng lượng, giảm tỉnh táo
• Rối loạn nhịp tim

Những triệu chứng của xuất huyết não ở người già

Các biến chứng nguy hiểm của xuất huyết não ở người già

Xuất huyết não ở người lớn tuổi là một trong những tình trạng nguy hiểm, có nguy cơ tử vong cao, đặc biệt là: Xuất huyết não thất, tăng thể tích xuất huyết, điểm thang điểm hôn mê Glasgow (GCS) thấp và vị trí xuất huyết não sâu/dưới lều. 

So với người trẻ tuổi, xuất huyết não ở người già có tỷ lệ tử vong sau 1 tháng khá cao. Theo nghiên cứu đã chứng minh rằng, người bệnh ≥ 75 tuổi có thể tích khối máu tụ >30ml hoặc có khả năng cao tử vong trong thời gian ngắn. 

Nếu người bệnh không thể kịp thời có thể khiến não bị tổn thương vĩnh viễn, thậm chí gây tử vong. Tình trạng thiếu oxy lên não có thể phá hủy các tế bào não, ức chế quá trình truyền - nhận tín hiệu đến các bộ phận khác, từ đó gây ra các biến chứng sau: 

• Yếu liệt một phần hoặc toàn bộ cơ thể
• Mất trí nhớ
• Khó khăn trong vận động
• Mất thị lực

Xem thêm:

• Xuất huyết não thất: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
  

Phương pháp chẩn đoán xuất huyết não ở người cao tuổi

Để chẩn đoán xuất huyết não ở người già, bác sĩ tiến hành thăm khám sức khỏe tổng quát, kiểm tra thần kinh, xem xét tiền sử bệnh và tình trạng triệu chứng gặp phải. Sau đó, một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh có thể chỉ định thực hiện để xác định mức độ, vị trí, nguyên nhân xuất huyết. Cụ thể: 

• Chụp cắt lớp vi tính (CT)
• Chụp cộng hưởng từ (MRI)
• Chụp cộng hưởng từ mạch máu (MRA)

Trong một số trường hợp khác, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm đi kèm như: 

• Điện não đồ
• Chụp X-quang ngực
• Xét nghiệm nước tiểu
• Xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC)
• Chọc dò tủy sống
• Chụp mạch máu

Chụp cộng hưởng từ MRI giúp chẩn đoán bệnh chính xác

Phương pháp điều trị xuất huyết não ở người già

Sau khi chẩn đoán người bệnh gặp tình trạng xuất huyết não, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và vị trí chảy máu. Tuy nhiên, một số trường hợp cần tập trung vào cầm máu, kiểm soát nguyên nhân xuất huyết và loại bỏ khối u não. Một số phương pháp điều trị phổ biến gồm:

Phẫu thuật

Để cầm máu, cần xác định và giải quyết nguyên nhân cơ bản gây xuất huyết não và loại bỏ máu tụ chảy trong não, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. 

Hiện nay, có nhiều kỹ thuật, máy móc hiện đại giúp phẫu thuật điều trị xuất huyết não ở người già đem lại hiệu quả cao. Đặc biệt, phương pháp mổ tỉnh xuất huyết não là một trong những phương pháp phẫu thuật xuất huyết não thành công vượt trội. 

Đối với một số trường hợp xuất huyết não không cần phẫu thuật, bác sĩ sẽ dựa vào kích thước, nguyên nhân và vị trí chảy máu và tình trạng sức khỏe tổng quát để đưa ra phương án điều trị phù hợp. 

Phẫu thuật giúp cầm máu và loại bỏ máu tụ trong não

Sử dụng thuốc

Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ có thể kê đơn thuốc với mục đích điều trị triệu chứng, nguyên nhân cơ bản và ngăn ngừa biến chứng, bao gồm:

• Thuốc chống lo âu
• Thuốc chống co giật
• Thuốc  kiểm soát huyết áp
• Thuốc giảm đau
• Thuốc corticosteroid
• Thuốc làm mềm phân

Việc can thiệp điều trị y tế kịp thời giúp hạn chế những tổn thương não nghiêm trọng do xuất huyết, từ đó cải thiện tỷ lệ phục hồi. Một số phương pháp hỗ trợ đi kèm gồm:

• Sử dụng máy thở oxy
• Truyền dịch và chất dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch hoặc ống thông dạ dày. 
• Theo dõi tại phòng chăm sóc đặc biệt để đảm bảo các chế độ sinh tồn ổn định. 

Cách phòng tránh xuất huyết não ở người già

Hiện tai, không có biện pháp phòng tránh nào có thể ngăn ngừa nguyên nhân gây xuất huyết não ở người già, tuy nhiên có thể ngăn ngừa bằng một số cách như:

• Kiểm soát huyết áp ở mức ổn định
• Giảm nồng độ cholesterol trong máu
• Kiểm soát lượng đường trong máu nếu đang mắc bệnh tiểu đường. 
• Duy trì và kiểm soát cân nặng ở mức ổn định. 
• Hạn chế sử dụng rượu bia, không sử dụng thuốc lá và các chất kích thích
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng và đầy đủ dưỡng chất
• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, với cường độ phù hợp. 

Xây dựng lối sống lành mạnh giúp ngăn ngừa nguy cơ xuất huyết não ở người già

Xuất huyết não ở người già là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, có thể gây tử vong cao. Do đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo và can thiệp điều trị kịp thời giúp người bệnh hạn chế những ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về tình trạng xuất huyết não ở người già. Nếu có các triệu chứng cần đưa bệnh nhân tới các bệnh viện gần nhất để được điều trị đúng cách và kịp thời. 

Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc nào có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn nhanh chóng và chính xác.