Kẽm và vitamin C là dưỡng chất không thể thiếu đối với sức khỏe con người, đặc biệt quan trọng đối với hệ miễn dịch và chức năng hoạt động của nhiều bộ phận khác. Để tăng hiệu quả hấp thụ, bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng tác dụng, thời điểm uống và lưu ý khi sử dụng dưỡng chất.
Tác dụng của Kẽm và vitamin C
Kẽm và vitamin C là những vi chất dinh dưỡng thiết yếu đối với sức khỏe con người, tăng cường hệ miễn dịch và ngừa bệnh tật. Một số nghiên cứu còn chỉ ra, vitamin C và kẽm có thể làm triệu chứng khó chịu do cảm lạnh gây ra.
Cụ thể công dụng của vitamin C kẽm:
Tác dụng của vitamin C
Vitamin C được tìm thấy nhiều trong trái cây, củ quả tươi, rất có lợi cho sức khỏe:
- Cải thiện sức đề kháng: Vitamin C là chất quan trọng tham gia sản xuất và duy trì hoạt động tế bào bạch cầu (lympho và phagocytes). Cơ thể được cung cấp đủ vitamin C nâng cao hiệu suất tế bào bạch cầu hoạt động, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại.
- Đối với tim mạch: Sự hình thành các tế bào mạch màu có sự đóng góp mạnh mẽ của vitamin C, đặc biệt mạch máu ở tim. Lượng vitamin C dồi dào ngừa cholesterol xấu gây hại cho sức khỏe tim, phòng ngừa bệnh lý liên quan đến tim mạch hoặc huyết áp.
- Chống oxy hóa: Vitamin C có cơ chế hoạt động như chất chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tác động của các gốc tự do, giảm nguy cơ xuất hiện sắc tố melanin gây thâm, nám, giúp da sáng, rạng hơn.
- Tái tạo collagen: Cơ thể hình thành collagen cần có sự tham gia của vitamin C, tình trạng thiếu hụt làm gián đoạn trật tự thông thường. Điều này dẫn đến các vấn đề như giảm khả năng đàn hồi xương khớp, dây chằng, da hoặc độ mềm mượt của tóc.
Những công dụng tuyệt vời của vitamin C đối với sức khoẻ
Tác dụng của Kẽm
Kẽm là dưỡng chất quan trọng đối với hoạt động enzym - thành phần chủ chốt của quá trình tổng hợp protein và phân chia tế bào. Bổ sung kẽm giúp con người làm chậm quá trình lão hóa, ngừa mụn, kiểm soát bã nhờn trên da.
Trong giai đoạn thai kỳ, kẽm đảm bảo cho sức khỏe và sự phát triển của thai nhi về cân nặng và chiều cao. Mẹ bầu không có đủ kẽm cho cơ thể có thể bị dọa sảy thai, sảy thai, sinh non, triệu chứng ốm nghén nghiêm trọng hoặc mất sữa sau sinh.
Kẽm là chất dinh dưỡng cần bổ sung trong thai kỳ, giúp trẻ phát triển toàn diện
Đối với hệ miễn dịch, kẽm tham gia phát triển tế bào hồng cầu (còn gọi lympho B và lympho T). Từ đó bảo vệ cơ thể tránh khỏi các tác nhân gây hại ngoài môi trường như vi khuẩn, virus.
Nếu đang cảm thấy ăn uống không còn ngon miệng, mất vị giác hoặc trẻ biếng ăn, bạn có thể tham khảo bổ sung kẽm. Kẽm có thể cải thiện khẩu vị, tăng cảm giác thèm ăn và hấp thu dưỡng chất tốt nhất.
Nên uống kẽm và vitamin C khi nào?
Kẽm là một loại khoáng chất, trong khi vitamin C là một loại vitamin tan trong nước, có điều kiện chuyển hóa khác nhau. Bạn cần lưu ý thời điểm bổ sung để cơ thể hấp thu tốt nhất dưỡng chất, tránh thiếu hụt hay ứ đọng quá mức, gây hại cho sức khỏe.
|
Thời điểm bổ sung
|
Kẽm
|
Giới chuyên môn luôn khuyến nghị bổ sung kẽm từ thực phẩm tự nhiên từ hàu, tôm, cua, ghẹ, lòng đỏ trứng, thịt bò, ngũ cốc nguyên hạt,... Trong trường hợp không bổ sung đủ hoặc khó hấp thu, bạn mới xem xét dùng viên uống chức năng.
Thời điểm lý tưởng nhất để uống kẽm là 1 tiếng trước khi ăn trưa/tối hoặc 2 tiếng sau khi ăn. Nếu mắc vấn đề về dạ dày, ưu tiên bổ sung kẽm trong bữa ăn, hạn chế nguy cơ rối loạn tiêu hóa.
*Lưu ý: Không dùng kẽm với phytates, làm chậm quá trình cơ thể hấp thu kẽm.
|
Vitamin C
|
Vitamin C trong tự nhiên tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau, gồm acid ascorbic, natri ascorbat, calci ascorbat, acid ascorbate kết hợp bioflavonoid. Trong đó acid ascorbic có khả năng chuyển hóa và hấp thụ dễ nhất.
Chuyên gia dinh dưỡng cho biết, nên dùng viên uống vitamin C trước bữa sáng 30 phút hoặc 2 tiếng sau bữa ăn sáng. Nếu dùng viên vitamin tổng hợp cần xem xét liều lượng vitamin C.
|
Nhìn chung, kẽm và vitamin C đều được khuyến nghị uống trước bữa ăn sáng từ 30 - 60 phút. Riêng với người bệnh dạ dày nên bổ sung trong bữa ăn, tránh tiêu thụ khi đói bụng.
Có nên bổ sung kẽm và vitamin C cùng lúc không?
Bổ sung vitamin C kẽm cùng lúc được không? Để chống lão hóa cho da, bạn có thể uống kẽm và vitamin C để tăng cường khả năng hấp thụ chất. Hai loại vitamin, khoáng chất dù có cấu trúc, chức năng khác nhau nhưng khi kết hợp có khả năng tương tác tốt, hiệu quả tác động tích cực gấp đôi.
Có thể bổ sung kẽm và vitamin đồng thời trong một thời điểm
Chuyên gia còn cho biết kẽm kết hợp vitamin C hình thành hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ, nâng cao sức đề kháng và thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. Song bạn cần tham vấn ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng đồng thời, đặc biệt bổ sung kẽm và vitamin C dưới dạng viên uống, thực phẩm chức năng.
Triệu chứng uống vitamin C kẽm quá liều
Trong một vài trường hợp hy hữu, bạn hoặc trẻ lỡ uống quá liều kẽm và vitamin C cần quan sát các biểu hiện sau đó. Nếu xuất hiện các triệu chứng dưới đây, cần nhanh chóng thăm khám y tế:
- Quá liều kẽm khiến cơ thể buồn nôn, nôn, đau dạ dày hoặc suy giảm miễn dịch.
- Quá liều vitamin C với các triệu chứng đặc trưng như tiêu chảy, đau bụng, nặng hơn có thể hình thành sỏi thận.
Nhu cầu khuyến nghị bổ sung kẽm và vitamin C
Nhu cầu bổ sung kẽm và vitamin C ở mỗi độ tuổi, giới tính là khác nhau. Bạn có thể tham khảo bảng tổng hợp nhu cầu dinh dưỡng dưới đây:
Đối tượng
|
Kẽm
|
Vitamin C
|
0 - 6 tháng tuổi
|
2mg/ngày
|
-
|
7 - 11 tháng tuổi
|
3mg/ngày
|
-
|
1 - 3 tuổi
|
3mg/ngày
|
15mg/ngày
|
4 - 8 tuổi
|
5mg/ngày
|
25mg/ngày
|
9 - 13 tuổi
|
8mg/ngày
|
45mg/ngày
|
Nam > 14 tuổi
|
11mg/ngày
|
75mg/ngày
|
Nữ > 14 tuổi
|
9mg/ngày
|
65mg/ngày
|
Nữ > 19 tuổi
|
8mg/ngày
|
75mg/ngày
|
Phụ nữ mang thai
|
11 - 12mg/ngày
|
85mg/ngày
|
Phụ nữ cho con bú
|
12 - 13mg/ngày
|
120mg/ngày
|
> 50 tuổi
|
3 - 9.8mg/ngày
|
-
|
Bảng khuyến nghị nhu cầu dinh dưỡng kẽm, vitamin C nếu trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều lượng thực tế có thể thay đổi theo thói quen sinh hoạt, tiền sử bệnh lý hoặc loại thuốc đang sử dụng.
Lưu ý khi dùng kẽm kết hợp với vitamin C
Kẽm và vitamin C đi vào cơ thể có thể tương tác với một số loại thuốc, dưỡng chất mà cơ thể nạp vào. Để tránh những phản ứng phụ không mong muốn, bạn nên khám Dinh dưỡng chuyên sâu và khai báo tiền sử bệnh lý, loại thuốc đang sử dụng.
Dưới đây là một số lưu ý cần biết khi dùng vitamin C và kẽm:
- Kẽm có thể gây phản ứng, giảm tác dụng của một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc chống đông máu. Loại khoáng chất này còn cản trở khả năng hấp thụ của sắt và đồng, cần cân nhắc trước khi sử dụng.
- Vitamin C thường là chất xúc tác tăng cường hấp thụ khoáng chất cho cơ thể. Song chống chỉ định với người bệnh tích trữ sắt quá mức, hội chứng thừa sắt, thận trọng khi sử dụng.
Bệnh nhân khám dinh dưỡng chuyên sâu tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Kết luận
Kẽm và vitamin C là khoáng chất, vitamin C thiết yếu cho hệ miễn dịch, sức khỏe da, tóc, tim và xương khớp con người. Hai dưỡng chất này có thể kết hợp sử dụng đồng thời, tăng hiệu quả hấp thu vào cơ thể.