Sốt phát ban ở người lớn: Nguyên nhân và cách điều trị

Sốt phát ban ở người lớn là gì?

Sốt phát ban ở người lớn (Roseola) là một loại bệnh nhiễm trùng do virus herpes loại 6 của con người (HHV-6) gây ra. Bệnh thường xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt là trẻ em dưới 3 tuổi. Tuy nhiên sốt phát ban cũng có thể gặp ở đối tượng người trưởng thành do lây nhiễm từ trẻ nhỏ hoặc do các chủng virus khác nhau. 

Hình 1: Sốt phát ban ở người lớn (Roseola) là bệnh nhiễm trùng do virus gây ra

Triệu chứng và mức độ ảnh hưởng khi sốt phát ban ở người trưởng thành nhẹ hơn so với trẻ nhỏ. Các dấu hiệu của bệnh tương tự với trẻ nhỏ như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, chán ăn, phát ban đỏ,... Sốt phát ban ở người trưởng thành không gây nguy hiểm như trẻ em, các biến chứng nặng như viêm phổi, viêm não thường hiếm gặp.

Nguyên nhân gây sốt phát ban ở người lớn

Nguyên nhân gây sốt phát ban ở người lớn giống với nguyên nhân ở trẻ em. Phần lớn các ca sốt phát ban là do virus Human herpes 6 và 7 gây ra. Ngoài ra, nhiễm trùng cũng có thể phát sinh do các chủng virus như: virus sởi, rubella, echo và adenovirus,…

Hình 2: Nguyên nhân gây sốt phát ban ở người lớn

Ở trẻ nhỏ virus thường có xu hướng xâm nhập vào cơ thể do hệ miễn dịch non yếu, chưa hoàn chỉnh và không có khả năng đề kháng với các tác nhân gây hại. Hệ miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể chống lại virus nhiễm trùng ở những trẻ từng bị sốt phát ban, nên hiếm có trường hợp tái phát.

Virus có thể xâm nhập và gây bệnh ngay cả khi bước vào giai đoạn trưởng thành đối với những trường hợp chưa từng mắc bệnh. Virus gây sốt phát ban có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp, gần gũi với người mắc bệnh, qua đường hô hấp, sử dụng chung vật dụng cá nhân,…

Triệu chứng sốt phát ban ở người lớn

So với trẻ nhỏ các triệu chứng sốt phát ban ở người lớn sẽ có mức độ nhẹ hơn. Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của người trưởng thành đã phát triển hoàn chỉnh, cơ thể có khả năng bảo vệ khi virus xâm nhập.

Thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 1 – 2 tuần, sau đó các triệu chứng do sốt phát ban sẽ đột ngột xuất hiện và kéo dài trong khoảng 1 tuần. Sốt là dấu hiệu đầu tiên của bệnh sốt phát ban ở cả trẻ em và người lớn. Các triệu chứng đặc trưng của bệnh bao gồm:

Hình 3: Biểu hiện sốt phát ban ở người lớn có mức độ nhẹ hơn

• Sốt cao: Khi nhiễm trùng cấp tính cơ thể sẽ có phản ứng sốt. Đối với người bị sốt phát ban, thân nhiệt có thể dao động từ 38 – 39.5 độ C.
• Phát ban da: Sau khoảng 3 ngày sốt, bề mặt da sẽ hình thành các vết ban. Phát ban do các chủng virus trên thường có màu hồng nhạt, bề mặt nốt ban phẳng hoặc nổi cộm nhẹ so với những vùng thông thường. Nốt ban tập trung chủ yếu ở vùng sau lưng, ngực, bụng, cổ và tay chân.
• Sưng hạch bạch huyết: Nhiễm trùng virus cấp tính có thể gây sưng các hạch ở cổ và hàm, do hạch bạch huyết tạo ra kháng thể nhằm kìm hãm virus gây bệnh.
• Các triệu chứng khác: Nhiễm trùng cấp tính có thể gây ra một số triệu chứng phổ biến như người mệt mỏi, ăn không ngon, đau nhức, tiêu chảy, đỏ mắt, đau họng và ho.

Các phương pháp điều trị sốt phát ban ở người lớn

Hiện nay chưa có thuốc đặc trị nhiễm trùng cấp tính do virus gây ra. Vì vậy để điều trị sốt phát ban, người bệnh cần nghỉ ngơi, chăm sóc đúng cách, sử dụng các loại thuốc cải thiện triệu chứng. Cụ thể:

Hình 4: Các phương pháp điều trị sốt phát ban ở người lớn

Cách điều trị sốt phát ban ở người lớn tại nhà

Phần lớn các trường hợp sốt phát ban ở người lớn và trẻ nhỏ đều được điều trị tại nhà. Triệu chứng sẽ thuyên giảm sau khoảng 3 – 7 ngày điều trị, với những bệnh nhân có đáp ứng tốt. Các biện pháp điều trị sốt phát ban tại nhà, bao gồm:

• Nghỉ ngơi: Khi cơ thể bị nhiễm trùng người bệnh cần được nghỉ ngơi. Nghỉ ngơi trong khoảng 2 – 3 ngày đầu giúp hạn chế nhiễm trùng tiến triển, cơ thể ổn định. Bên cạnh đó, việc nghỉ ngơi tại nhà còn hạn chế nguy cơ lây nhiễm virus cho người khác.
• Uống nhiều nước: Nhiễm trùng cấp tính thường gây sốt cao, khiến cơ thể mất nước. Thiếu hụt nước có thể gây phát sinh các triệu chứng như uể oải, đau nhức cơ, mệt mỏi,… làm mất cân bằng điện giải. Vì vậy trong giai đoạn điều trị, người bệnh cần bổ sung đủ 2 – 2.5 lít nước/ ngày.
• Ăn nhiều trái cây và rau xanh: Hệ miễn dịch đóng vai trò ức chế virus gây sốt phát ban ở người lớn. Ăn nhiều trái cây và rau xanh giúp cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể, giúp bệnh nhanh chóng thuyên giảm. Ngoài ra, vitamin trong thực vật còn hỗ trợ cân bằng điện giải và giảm mệt mỏi.
• Mặc quần áo rộng rãi: Nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát để làm giảm thân nhiệt do virus gây ra. Ưu tiên chọn trang phục thoải mái, chất liệu thấm hút giữ cơ thể thông thoáng và mát mẻ.
• Vệ sinh thường xuyên: Nên vệ sinh cơ thể đều đặn, dùng khăn ẩm lau cơ thể hoặc tắm với nước ấm để làm giảm cảm giác ớn lạnh.
• Hạn chế làm việc trong thời gian điều trị: Khi bị nhiễm trùng làm việc có thể khiến cơ thể mệt mỏi suy giảm hệ miễn dịch, tạo môi trường thuận lợi để virus phát triển. Nên hạn chế làm việc trong 2 – 3 ngày đầu tiên khi triệu chứng bùng phát.

Hình 5: Sử dụng thuốc điều trị sốt phát ban ở người lớn

Sử dụng thuốc điều trị sốt phát ban ở người lớn

Với những trường hợp sốt cao và nhiễm trùng không thuyên giảm sau 3 ngày, bạn có thể liên hệ với bác sĩ để được chỉ định thuốc hỗ trợ điều trị. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc hạ sốt (Paracetamol): Là thuốc hạ sốt và giảm đau nhẹ, dùng thuốc trong 2 – 3 ngày để cải thiện tình trạng sốt cao.
• Viên ngậm giảm ho, đau họng: Virus gây nhiễm trùng có thể gây đau, rát cổ họng, sưng viêm và ho kéo dài. Để làm giảm những triệu chứng có thể dùng các viên ngậm thảo dược nhằm làm dịu niêm mạc và loãng dịch đờm ứ đọng.
• Thuốc chống viêm (NSAIDs): Có thể dùng NSAIDs để giảm đau cơ và khớp với những trường hợp đau nhức cơ thể.

Phòng ngừa bệnh sốt phát ban ở người lớn

Sốt phát ban ở người lớn thường không gây nguy hiểm như trẻ em, tuy nhiên các triệu chứng bệnh có thể gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và làm việc. Để phòng ngừa sốt phát ban và các bệnh cúm thông thường khác, người trưởng thành có thể sử dụng một số biện pháp sau:

Hình 6: Sốt phát ban ở người lớn thường không gây nguy hiểm như trẻ em

• Tránh tiếp xúc với những người đang bị sốt phát ban, cảm cúm hoặc người đang điều trị các bệnh viêm nhiễm khác.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài, nhất là trong thời điểm dịch bệnh bùng phát, những nơi công cộng
• Nâng cao hệ miễn dịch và sức đề kháng bằng chế độ ăn khoa học và luyện tập thể thao đều đặn.

Sốt phát ban ở người lớn khá lành tính, thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên khi nhận thấy các dấu hiệu của bệnh phát sinh, cần chủ động điều trị nhằm hạn chế tình trạng bệnh chuyển biến theo chiều hướng xấu.

Một số câu hỏi thường gặp về sốt phát ban ở người lớn

Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông sẽ chia sẻ một số câu hỏi thường gặp về tình trạng sốt phát ban ở người lớn đến các bạn. Cụ thể:

Sốt phát ban ở người lớn có nguy hiểm không?

Người lớn ít có khả năng gặp phải biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt phát ban. Các triệu chứng thường có xu hướng thuyên giảm sau khi được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng cách.

Hình 7: Sốt phát ban do virus rubella có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi

Tuy nhiên đối với các trường hợp mẹ bầu mang thai bị sốt phát ban do virus rubella có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của thai nhi. Vì vậy nếu bệnh phát sinh khi đang mang thai, sản phụ cần tìm gặp bác sĩ trong thời gian sớm nhất.

Sốt phát ban ở người lớn kéo dài bao lâu?

So với trẻ nhỏ các triệu chứng sốt phát ban ở người lớn thường nhẹ hơn. Thời gian từ khi khởi phát bệnh đến khi dứt điểm giao động khoảng 5 – 7 ngày. Một số dấu hiệu sốt phát ban ở người trưởng thành cho thấy bệnh sắp khỏi:

• Không còn sốt cao
• Cơ thể thoải mái hơn, không còn đau nhức
• Các nốt ban lặn dần và biến mất
• Các triệu chứng như đau họng, sổ mũi,… giảm dần
• Hạch ở cổ không còn sưng đau.

Hình 8: Sốt phát ban thường kéo dài từ 5-7 ngày

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Bạn cần đi khám bác sĩ nếu các triệu chứng không thuyên giảm dù đã thực hiện các biện pháp điều trị tại nhà kể trên. Ngoài ra, bạn cũng nên đi khám nếu có các triệu chứng như:

• Không đáp ứng với thuốc hạ sốt hay các phương pháp hạ sốt, sốt cao liên tục trên 40 độ C
• Hô hấp khó khăn, khó thở, thở nhanh, mạnh
• Co giật, mất ý thức
• Suy nhược cơ thể, mê man, hôn mê sâu
• Buồn nôn và nôn
• Các nốt phát ban ngày càng lan rộng, không lặn

Việc điều trị sốt phát ban kịp thời có thể hạn chế gặp phải các biến chứng nguy hiểm như: Viêm não, viêm phổi, thở khó, thở gấp, sốt cao kéo dài gây co giật,...

Hình 9: Điều trị sốt phát ban kịp thời hạn chế các biến chứng nguy hiểm

Sốt phát ban ở người lớn nên kiêng gì?

Tình trạng nổi ban thường không gây ngứa hoặc đau. Tuy nhiên, nếu cảm thấy khó chịu hoặc bị ngứa bạn không nên gãi, lấy tay sờ, động chạm hoặc chà xát vào các vết ban, tránh gây kích ứng, tổn thương da.

• Khi bị sốt phát ban nên tránh đi ra ngoài, tiếp xúc người với người khác, tránh lây nhiễm bệnh
• Kiêng các thực phẩm dầu mỡ, đồ ăn cay nóng khó tiêu, kiêng chất kích thích
• Ngoài ra nên kiêng làm việc trong 1-2 ngày đầu

Sốt phát ban ở người lớn có được tắm không?

Sốt phát ban không cần kiêng gió, kiêng tắm kỹ như ở trẻ nhỏ. Người nhiễm bệnh nên tắm, vệ sinh người sạch sẽ, tránh viêm nhiễm, khó chịu. Nên tắm bằng nước ấm, nước muối loãng hoặc các loại nước thảo dược. Tắm vừa giúp đảm bảo vệ sinh đồng thời hạ thân nhiệt do sốt cao.

Sốt phát ban ở người lớn có ngứa không?

Bệnh sốt phát ban ở người trưởng thành chỉ gây nổi các vết ban màu đỏ, mịn và không gây ngứa ngáy hay khó chịu ở vùng da đó. Thông thường các vết mẩn đỏ sẽ tự khỏi sau khi hết bệnh và không để lại seo.

Lời kết:

Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông vừa chia sẻ thông tin liên quan đến bệnh sốt phát ban ở người lớn đến các bạn. Hy vọng bài viết đã mang đến các thông tin hữu ích đến các bạn.

Hãy liên hệ để được tư vấn theo số điện thoại tổng đài 19001806 nếu có bất kì thắc mắc nào cần giải đáp hoặc để lại thông tin đăng ký tại phần Đặt lịch khám để đặt lịch khám.