Tinh hoàn là một bộ phận đóng vai trò quan trọng thực hiện chức năng duy trì sinh sản. Bộ phận này rất nhạy cảm nên dễ tổn thương, do đó nam giới cần phải nắm rõ về cấu tạo, chức năng, đặc biệt là những bệnh lý có liên quan để có phương pháp chăm sóc và điều trị phù hợp.
Tinh hoàn là một cơ quan có hình bầu dục thuộc hệ thống sinh sản của nam giới. Bộ phận này được chứa trong một túi da được gọi là bìu, bìu được treo ở bên ngoài cơ thể, trước vùng xương chậu, gần với đùi. Đây là vị trí nhạy cảm, nên rất dễ gây ra tinh hoàn tổn thương, cơ thể không có phần cơ bắp hay phần cương che chắn.
Tinh hoàn là một cơ quan có hình bầu dục thuộc hệ thống sinh sản của nam
Tuy nhiên điều này là cần thiết để cung cấp nhiệt độ mát hơn những cơ quan khác trong cơ thể, điều này là cần thiết để giúp sản xuất nên những tinh trùng khỏe mạnh. Những phần cấu trúc bên trong cơ quan này rất quan trọng, đóng vai trò sản xuất tinh trùng, lưu trữ đến khi chúng trưởng thành để xuất tinh.
Tinh hoàn được cấu tạo bao gồm nhiều mạch máu, cùng với đó là ống sinh tinh. Nam giới bình thường sẽ có 2 tinh hoàn, cấu tạo ở 2 bên là bên trái và bên phải, có trọng lượng khoảng 20g và dài từ 4-5cm. Bộ phận này được bao bọc bởi phần lớp vỏ xơ dày và trắng, người ta gọi đây là cân trắng.
Bộ phận sinh sản này được cấu tạo bao gồm nhiều mạch máu, cùng với đó là ống sinh tinh
Trong 1 bao cân trắng lại tiếp tục chia thành 200-400 thùy nhỏ và mỗi thùy lại được cấu tạo từ 2-4 ống sinh tinh cuộn xoắn lại với nhau. Chúng được phân cách bởi những vách xơ, đây chính là nơi đóng vai trò sản xuất ra tinh trùng. Về tổng thể, một cơ quan tinh hoàn nam sẽ có từ 400-600 ống sinh tinh tạo nên hình vòng cung và nối với nhau tại một đầu và đầu còn lại đổ vào mào tinh.
Giữa các ống sinh tinh là những mạch máu thần kinh và gồm các tế bào Leydig. Đây là những tế bào đóng vai trò vô cùng quan trọng để tiết ra các hormone testosterone, chiếm tổng số 95% lượng testosterone toàn cơ thể. Hormone có chức năng giữ vai trò quan trọng trong điều hòa sự phát triển của tinh hoàn cũng như hoạt động của những tuyến sinh dục phụ.
Bộ phận này đóng vai trò thực hiện các nhiệm vụ sản xuất tinh trùng đồng thời tiết ra hormone testosterone, đây là 2 yếu tố rất quan trọng trong sinh sản:
Tinh trùng đóng vai trò quan trọng trong sinh sản trong khi đó hormone testosterone có ảnh hưởng đến quyết định đặc tính sinh dục của nam giới. Đối với đàn ông ở độ tuổi sung mãn, mỗi ngày tinh hoàn sản xuất đến khoảng 120 triệu tinh trùng, phần lớn tinh trùng nằm ở ống dẫn tinh còn có một lượng nhỏ nằm tại mào tinh.
Tinh trùng đóng vai trò quan trọng trong sinh sản
Tinh hoàn cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiết ra testosterone, có chức năng chịu trách nhiệm về sự ham muốn tình dục, khả năng sinh sản và sự phát triển của khối u, thúc đẩy mật độ xương, khối lượng cơ bắp. Tầm quan trọng của testosterone rất cần thiết ở giai đoạn dậy thì.
Testosterone chịu trách nhiệm về sự ham muốn tình dục, khả năng sinh sản
Bên cạnh về chức năng, cấu tạo, cách thức cơ chế sinh tinh vận hành cũng là điều nhận được sự quan tâm. Trong giai đoạn dậy thì, nam giới sẽ có biểu hiện đó là xuất tinh, tinh dịch thường có màu trắng đục, bao gồm tinh trùng và tinh dịch, trong đó tinh trùng chỉ chiếm khoảng 1%.
Trong giai đoạn dậy thì, nam giới sẽ có biểu hiện đó là xuất tinh
Quá trình sản xuất tinh trùng bao gồm nhiều giai đoạn khác nhau, hơn nữa còn ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Đầu tiên là tinh trùng được sinh ra từ phần tinh bào trong các ống sinh tinh, sau đó sẽ mất thêm khoảng từ 2-10 ngày di chuyển từ phần đuôi của mào tinh đến phần ống dẫn tinh. Trong quá trình di chuyển qua các tuyến, sự kết hợp với dịch ở túi tinh, tuyến niệu đạo và tuyến tiền liệt tạo nên hỗn hợp là tinh dịch.
Cuối cùng hỗn hợp này sẽ được tống ra ngoài theo đường niệu đạo của dương vật. Nếu như không được xuất tinh, tinh trùng sẽ tự phân rã sau đó lại được hấp thu bởi phần biểu mô mào tinh. Quá trình sinh tinh diễn ra liên tục trong suốt cuộc đời nam giới nhưng sau đó sẽ dần suy giảm ở độ tuổi từ 40 trở đi.
Có rất nhiều bệnh lý liên quan đến tinh hoàn, thậm chí có thể dẫn đến vô sinh nếu như không biết cách phòng tránh và điều trị kịp thời, dưới đây là một số bệnh về tinh hoàn cần phải nắm rõ để có phương pháp phòng tránh và điều trị kịp thời.
Bộ phận này đóng vai trò quan trọng với chức năng sinh sản, tuy nhiên ở một số nam giới, 2 phần tinh hoàn trái phải lại có sự chênh lệch về kích thước, vị trí bên cao bên thấp, đây chính là hiện tượng hai bên không đều. Nếu như sự chênh lệch của 2 bên không quá lớn và không kèm theo những dấu hiệu bất thường, đây là tình trạng tinh hoàn bình thường không đáng lo ngại.
Tuy nhiên, nếu như thấy tình trạng tinh hoàn không đều, đồng thời xuất hiện một số triệu chứng như bìu sưng to, khối u bất thường, đau đớn,… Lúc này, cần phải thực hiện thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân. Bệnh có thể do:
Nhiều trẻ em mới sinh ra đã gặp phải tình trạng hai bên bộ phận không đều
Đây là bệnh lý thường gặp ở nam giới, có thể viêm ở 1 hoặc cả 2 bên tinh hoàn, thường do virus quai bị gây nên. Bệnh nếu như không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có khả năng làm suy giảm sức khỏe sinh sản, thậm chí có khả năng gây vô sinh. Triệu chứng điển hình của bệnh:
Viêm mào tinh hoàn là tình trạng bệnh khu ống cuộn ở mặt sau bị viêm nhiễm. Tình trạng này có biểu hiện nhiệt độ tăng cao, cơ thể ớn lạnh, sốt cao, phần tinh hoàn nặng và có lẫn máu trong tinh dịch. Khi bị viêm mào bộ phận này, nếu như quan hệ tình dục không an toàn có thể lây lan, viêm nhiễm cơ quan sinh dục. Nếu như không được điều trị sớm có thể gây ra hoại tử và vô sinh.
Khi bệnh tiến triển nặng, vùng nhiễm khuẩn lan rộng có thể lây lan ra vùng lân cận, gây sốt và tạo thành túi mủ, áp xe. Người bệnh cần điều trị với thuốc kháng sinh, kết hợp với chườm đá cùng nghỉ ngơi để giảm tình trạng sưng nề. Một số trường hợp đặc biệt cần có thiết bị nâng đỡ, hoặc dùng thêm một số loại thuốc chống viêm.
Một hoặc cả 2 bên tinh hoàn có cảm giác đau đớn khi sờ vào gọi là tình trạng đau tinh hoàn. Nguyên nhân của bệnh thường không rõ ràng, có thể là do chấn thương, giãn tĩnh mạch thừng tinh, quan hệ sai cách. Nếu như không có phương pháp điều trị sớm có thể gây ra vô sinh ở nam giới. Cụ thể:
Xoắn tinh hoàn xảy ra khi phần cuống của bộ phận này xoắn quanh trục gây nên hiện tượng tắc nghẽn một phần hoặc là toàn bộ mạch máu dẫn đến tinh hoàn không được lưu thông, gây sưng đau tại chỗ. Nếu như không có phương pháp xử lý sớm sẽ khiến cho phần này bị hoại tử, phải cắt bỏ.
Tình trạng xoắn tinh hoàn gây đau đớn cho cánh mày râu
Triệu chứng điển hình của bệnh xoắn tinh hoàn cụ thể như sau:
Hiện tượng giãn tĩnh mạch tinh hoàn là khi phần tĩnh mạch bao quanh khu vực này sưng lên. Biểu hiện điển hình là sưng, đau và có cảm giác khó chịu khi thời tiết nóng hoặc là khi vận động. Ở giai đoạn đầu của bệnh thường không có biểu hiện rõ ràng, nhưng đến những giai đoạn muộn hơn, người bệnh phải đối mặt với các triệu chứng đau, sưng lên, xuất hiện các búi tĩnh mạch giãn tại phần da bìu.
Đặc biệt cơn đau do bệnh giãn tĩnh mạch ở phần tinh hoàn sẽ khởi phát từ mức độ nặng đến nhẹ, đau sẽ tăng lên lúc khi đứng hay vận động gắng sức, nặng lên về cuối ngà và sẽ giảm cảm giác đau đớn khi nằm ngửa.
Ung thư tinh hoàn xảy ra khi tế bào bất thường của tại vị trí này phân chia và phát triển một cách không kiểm soát trong cơ thể. Một số trường hợp khối u lành tính cũng có thể xuất hiện và phát triển gây nên ung thư. Đây là tình trạng có thể xảy ra tại một hoặc là cả 2 bên ở nam giới trưởng thành.
Ung thư tinh hoàn xảy ra khi tế bào bất thường của tại vị trí này phân chia
Ung thư tinh hoàn có tỷ lệ thấp đồng thời khả năng chữa khỏi bệnh rất khả quan. Theo đó, phẫu thuật được xem là phương pháp điều trị phổ cập, theo đó sẽ cắt bỏ tinh hoàn và lấy đi một phần hạch bạch huyết trong ổ bụng. Bác sĩ sẽ dùng tia năng lượng cao để tấn công các tế bào ung thư và các hóa liệu pháp để tiêu diệt chúng.
Kết quả của quá trình điều trị ung thư sẽ phụ thuộc chính vào giai đoạn phát triển của bệnh. Trường hợp ung thư chưa lan đến phần hạch bạch huyết khả năng khỏi bệnh rất lớn lên đến 98%. Và kể cả khi ung thư đã di căn đến những bộ phận khác của cơ thể các liệu pháp khác cũng mang đến hiệu quả cao với tỷ lệ chữa khỏi bệnh đạt 90%.
Tinh hoàn nằm trong bìu và nằm ngoài cơ thể, không có bất cứ phần cơ và xương bảo vệ cho cơ thể nên khi đụng chạm rất dễ bị tổn thương… Khi bị va đập do tai nạn chơi thể thao, ngã xe, đánh nhau…có thể khiến cho bộ phận nhạy cảm này sang chấn, thậm chí với lực tác động có thể gây vỡ tinh hoàn. Điều này làm cho quá trình sản xuất tinh trùng bị ảnh hưởng, và khả năng sinh sản bị tác động.
Vỡ tinh hoàn là tình trạng hiếm gặp, xuất phát từ nguyên nhân nào đó khiến cho phần này bị đè ép mà cho máu rò rỉ đi vào bìu. Trong những trường hợp nặng, có thể cần thiết can thiệp ngoại khoa, điều trị chỗ bị vỡ và đảm bảo được chức năng của tinh hoàn. Triệu chứng điển hình khi chấn thương là bầm tím, sưng nề, đau tại chỗ.
Vỡ tinh hoàn là tình trạng hiếm gặp, có thể do bị chấn thương khi chơi thể thao
Tinh hoàn do không được bảo vệ bởi lớp cơ và xương nên rất dễ bị kích ứng hoặc chấn thương. Những cơn đau tại vùng này có thể lan đến vùng khoang bụng, hông và lưng, có thể xuất hiện bất chợt và biến mất trong vài phút. Tuy nhiên, một số bệnh lý hoặc chấn thương nghiêm trọng có thể gây ra tổn thương và hỏng tinh hoàn, thậm chí vô sinh. Do đó, nam giới cần phải nắm rõ những phương pháp chăm sóc và bảo vệ như:
Sử dụng bao cao su giúp phòng tránh các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
Để điều trị và phòng ngừa các bệnh về tinh hoàn, bạn nên thực hiện thăm khám thường xuyên để phát hiện và được chẩn đoán sớm. Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông với đội ngũ y bác sĩ và chuyên gia đầu ngành, đảm bảo xây dựng quy trình chuyên nghiệp và chất lượng.
Tư vấn nam khoa tại Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông
Phòng khám sạch sẽ, khử khuẩn thường xuyên, đảm bảo an toàn và riêng tư cho người khám bệnh. Đến đây, bạn sẽ nhận được sự tư vấn chuyên nghiệp và tận tình của các y bác sĩ, hướng dẫn đầy đủ quy trình, đảm bảo bạn luôn an tâm để khám và điều trị bệnh tại đây.
Với những thông tin tổng hợp trên, bạn có thể hiểu hơn về tinh hoàn, chức năng và những bệnh liên quan. Hiểu rõ những vấn đề này giúp bạn có phương pháp chăm sóc tốt hơn sức khỏe sinh sản của bản thân.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Do tâm lý e ngại khi mắc các bệnh nam khoa tế nhị, nên thay vì chọn bệnh viện uy tín để chữa trị một số người lại tìm đến...
