Trẻ bị sốt nên làm gì? 6 cách hạ sốt nhanh và an toàn ngay tại nhà

Sốt là tình trạng gì?

Trước khi tìm câu trả lời cho thắc mắc trẻ bị sốt nên làm gì mà rất nhiều cha mẹ quan tâm thì đầu tiên các bậc phụ huynh cần hiểu rõ thế nào là sốt ở trẻ để có thể can thiệp đúng lúc và hiệu quả.

Sốt là hiện tượng thân nhiệt của trẻ cao hơn bình thường, trên 37,5 độ C, là cơ chế tự nhiên của cơ thể nhằm chống lại tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn,... Bởi vậy, sốt ở trẻ em không quá nguy hiểm, đa số lành tính nên cha mẹ chỉ cần chú ý chăm sóc, hạ sốt kịp thời và đúng cách.

Sốt là tình trạng gì? Trẻ bị sốt nên làm gì?

Ngoài ra, cha mẹ cần hiểu sốt không phải là bệnh, đây là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang chống lại bệnh tật. Hệ thống phòng thủ của cơ thể được kích thích, các tế bào bạch cầu và các tế bào khác đang chiến đấu tiêu diệt mầm bệnh, khiến thân nhiệt trẻ tăng cao.

Để trả lời cho câu hỏi mà các bậc phụ huynh còn thắc mắc "Trẻ bị sốt nên làm gì?" Thì hãy cùng Bệnh viện Phương Đông tìm câu trả lời trong các phần tiếp theo dưới đây.

Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt

Trẻ em bị sốt chủ yếu do các nguyên chính sau gây nên:

• Nhiễm trùng đường hô hấp trên. 
• Cảm lạnh thông thường. 
• Nhiễm trùng tai ở trẻ nhỏ. 
• Bệnh sốt phát ban do vi rút gây ra. 
• Trẻ em bị viêm amidan. 
• Tiết niệu, trùng thận bị nhiễm trùng. 
• Trẻ bị thủy đậu, ho gà hoặc một bệnh thông thường khác. 

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ khiến nhiệt độ cơ thể trẻ tăng cao như:

• Mọc răng: Trẻ có thể sốt nhẹ, bứt rứt, khó ngủ, chán ăn, chảy nước dãi. 
• Mặc quá nhiều quần áo: Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh có thể bị tình trạng sốt khi mặc quá nhiều quần áo. Do cơ chế điều hòa thân nhiệt của trẻ chưa hoàn thiện, nên trẻ dễ thay đổi thân nhiệt theo môi trường bên ngoài.
• Tiêm phòng: Trẻ có thể bị sốt nhẹ sau khi tiêm phòng các bệnh như thương hàn, bạch hầu, uốn ván, sởi, quai bị,... 

(Trẻ em khi đi tiêm phòng sẽ bị sốt điều đó không nguy hiểm sức khỏe trẻ)

Một trong những trường hợp không nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt là khi trẻ vừa được tiêm phòng. Tiêm phòng giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch trong cơ thể, sốt sẽ kích thích phản ứng miễn dịch của trẻ. Ngoài ra, sốt cũng có thể tiêu diệt một số kháng nguyên gây bệnh cho trẻ. 

Sốt có tác dụng kích thích quá trình trao đổi chất trong tế bào tạo điều kiện để tích lũy năng lượng. Sốt do có những tác dụng bất ngờ nên y học cũng đã phát triển ứng dụng gây sốt nhân tạo. Điều ấy giúp xử lý các trường hợp bệnh nhân cần được điều trị sẹo lồi, sẹo co sau bỏng,...

Tất nhiên, sốt cũng có nhiều tác động đến cơ thể con người chúng ta, đặc biệt là đối với cơ thể non nớt của trẻ em. Khi trẻ sốt cao, cơ thể sẽ mất nước, rối loạn điện giải và có thể dẫn đến co giật, suy kiệt, trụy tim,…Đôi khi sốt cao kéo dài còn dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho trẻ sau này. 

Triệu chứng khi trẻ bị sốt

Để biết trẻ bị sốt nên làm gì thì cha mẹ cần phải xác định được trẻ có sốt hay không, nhận biết nhanh bằng các dấu hiệu:

•  Cảm thấy mệt mỏi.
•  Xanh xao.
•  Em bé trở nên biếng ăn.
•  Đau đầu hoặc đau nhức cơ thể 
•  Cảm thấy khó chịu 

Cảm giác khó chịu kèm cơ thể nóng là dấu hiệu trẻ bị sốt

Những dấu hiệu cho thấy trẻ đang gặp tình trạng không tốt khi sốt và cần tới sự giúp đỡ từ những cơ sở y tế ngay lập tức nếu: 

• Trẻ dưới 2 tháng bị sốt.
• Sốt trên 40 độ C. 
• Trẻ khóc không kiểm soát được hoặc trở nên rất khó chịu.
• Trẻ khóc khi di chuyển hoặc khi bố mẹ chạm vào chúng.
• Hôn mê, khó thức dậy, cứng cổ, phát ban. 
• Trẻ sốt về đêm, sốt li bì, kéo dài
• Trẻ khó thở và không thấy đỡ sau khi hút mũi. 
• Trẻ em gặp khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc bú.
• Nôn ra mọi thứ, phân có máu, nôn ra máu. 
• Đứa trẻ lên cơn co giật. 
• Bé trông rất yếu và mệt mỏi. 
• Trẻ bị sốt phải được đưa đến bác sĩ trong vòng 24 giờ nếu trẻ từ 2 đến 4 tháng tuổi (trừ khi trẻ bị sốt trong vòng 8 giờ sau khi tiêm vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván và trẻ không có triệu chứng bệnh nghiêm trọng khác).

Trẻ bị sốt nên làm gì? 6 cách hạ sốt nhanh và an toàn tại nhà

Khi trẻ sốt, đặc biệt trẻ sơ sinh, cha mẹ vẫn còn thắc mắc trẻ bị sốt nên làm gì thì cần chủ động nhờ đến sự tư vấn chuyên môn của bác sĩ. Đồng thời kết hợp với 6 phương pháp dưới đây để tăng hiệu quả điều trị, giúp trẻ sớm hồi phục sức khỏe.

Bù nước

Bổ sung nhiều nước cho trẻ là điều đầu tiên cha mẹ cần làm khi trẻ bị sốt, bởi thân nhiệt tăng cao dễ khiến trẻ mất nước. Ngoài nước lọc bình thường, cha mẹ có thể tham khảo sử dụng một số sản phẩm bù nước, bù điện giải qua đường uống như oresol, giúp hạ sốt hiệu quả.

(Bù nước, điện giải giải quyết vấn đề thiết yếu khi trẻ bị sốt nên làm gì?)

Riêng với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, mẹ nên ưu tiên bổ sung nước cho con bằng cách bú sữa. Bên cạnh đó, tham vấn ý kiến bác sĩ về việc cung cấp dưỡng chất thiết yếu, con đường bổ sung cho trẻ.

Thay quần áo rộng rãi, thoáng mát

Trẻ có thể sốt lạnh, nhưng cha mẹ không nên vì thế mà cho trẻ mặc quần áo quá dày hoặc quá kín, việc này vô tình khiến thân nhiệt tiếp tục tăng cao. Vậy nên, cách làm hạ sốt cho trẻ trong trường hợp này là thay quần áo rộng rãi, thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt cho trẻ, giúp trẻ hạ sốt nhanh chóng.

Làm gì khi trẻ bị sốt? Cho trẻ nghỉ ngơi

Khi trẻ sốt, phụ huynh nên để cho trẻ có thời gian để nghỉ ngơi, hãy cho trẻ ngủ vì đây là cách hạ sốt nhanh và đơn giản nhất. Bởi sốt khiến trẻ mệt mỏi, đau nhức, tập trung nghỉ có thể làm giảm cơn sốt, giữ thân nhiệt ở mức bình thường trong 48 giờ.

Lau người bằng nước ấm

Dùng nước ấm để lau người là cách làm trẻ hạ sốt hiệu quả, thậm chí còn giúp trẻ cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên áp dụng với trường hợp trẻ sốt nhẹ, không nên thực hiện khi nhiệt độ cơ thể con tăng cao.

(Lau người cho trẻ bằng nước ấm khi bị sốt nhẹ)

Khăn mềm và nước ấm giúp làm giãn mạch máu, hỗ trợ quá trình lưu thông máu và làm mát cơ thể. Vùng trán, thái dương, nách và bẹn của trẻ là những vị trí cần tập trung lau, thực hiện liên tục trong 15 - 20 phút cho đến khi thân nhiệt hạ xuống 37.5 độ C.

Bổ sung vitamin C

Một trong số những thực phẩm, dinh dưỡng mà cha mẹ không thể bỏ qua khi trẻ bị sốt cần tăng cường cho trẻ những gì? Đó chính là Vitamin C là một trong những dưỡng chất cần bổ sung khi trẻ bị sốt, tăng cường sức đề kháng cũng như hệ miễn dịch của trẻ. Từ đây, cơ thể trẻ có đầy đủ sức mạnh để chống lại các tác nhân gây bệnh, đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Ngoài bổ sung bằng đường uống, cha mẹ nên chủ động bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, quýt vào khẩu phần ăn của trẻ. Đồng thời đa dạng chế độ dinh dưỡng, cung cấp các loại vitamin cũng như khoáng chất khác.

Trẻ bị sốt nên làm gì? Uống thuốc hạ sốt

Hạ sốt bằng cách uống thuốc là phương pháp được nhiều phụ huynh lựa chọn, tuy nhiên việc sử dụng cần tuân thủ đúng hướng dẫn về liều lượng, thời gian. Tối ưu nhất, gia đình nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc phù hợp với độ tuổi, cân nặng và tình trạng sức khỏe.

(Sử dụng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc nhà sản xuất)

Phần lớn, Paracetamol và ibuprofen được sử dụng khi trẻ bị sốt, có công dụng giảm đau và hạ thân nhiệt. Cụ thể:

• Paracetamol dùng mỗi lần cách nhau 4 - 6 giờ, có thể cho trẻ uống 10 - 15mg/kg/lần. Lưu ý, không cho trẻ uống thuốc quá 5 lần/ngày, không được tự ý sử dụng cho trẻ dưới 2 tháng tuổi.
• Ibuprofen dùng mỗi lần cách nhau 6 giờ, không dùng cho trẻ mắc bệnh hen suyễn, nghi ngờ sốt xuất huyết. Tuyệt đối không tự ý sử dụng cho trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ dưới 5 kg.

Thuốc hạ sốt nếu không được sử dụng đúng cách, đúng liều lượng thì sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn. Thậm chí còn khiến bệnh tình của trẻ trở nên nghiêm trọng, nguy hiểm hơn.

Lưu ý khi chăm sóc trẻ nhỏ bị sốt tại nhà

Để tránh sai lầm hay không biết trẻ bị sốt nên làm gì, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Không hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm lạnh, WHO cho biết cách làm này khiến lỗ chân lông của trẻ bị co lại, thân nhiệt không thể thoát ra ngoài. Thậm chí, chườm lạnh có thể khiến trẻ bị bỏng lạnh hoặc suy hô hấp.
• Ủ ấm quá mức mức khi trẻ sốt làm nhiệt độ cơ thể tăng cao, dẫn tới sốt co giật nguy hiểm đến sức khỏe.
• Thường xuyên đo, theo dõi nhiệt độ của trẻ để nhận biết tình trạng sốt của trẻ, nếu tăng cao cần tiến hành hạ sốt kịp thời bằng phương pháp phù hợp.
• Không hạ sốt bằng cách kết hợp các loại thuốc hạ sốt với nhau, bởi khi thân nhiệt hạ nhanh khiến trẻ phải đối mặt với nhiều vấn đề nguy hiểm.
• Không dùng Aspirin hoặc thuốc chứa thành phần aspirin để hạ sốt cho trẻ, vì có thể gây đau dạ dày, xuất huyết ruột và hội chứng Reye.

(Những lưu ý khi chăm sóc trẻ nhỏ bị sốt)

Thấy rằng, có nhiều cách làm giảm sốt cho trẻ em nhưng cha mẹ cần lựa chọn phương pháp phù hợp, an toàn. Bởi thân nhiệt tăng cao hay hạ quá nhanh cũng đều ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe, nặng hơn để lại di chứng về sau.

Trẻ bị sốt nên làm gì? Nhập viện khi có dấu hiệu bất thường

Trong trường hợp đã áp dụng các cách điều trị, chăm sóc tại nhà nhưng tình trạng sốt không thuyên giảm, gia đình cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chăm sóc tích cực. Sau đây là một số biểu hiện bất thường khi trẻ bị sốt:

• Trẻ dưới 2 tháng bị sốt.
• Sốt trên 40 độ C. 
• Trẻ khóc không kiểm soát được hoặc trở nên rất khó chịu.
• Trẻ khóc khi di chuyển hoặc khi bố mẹ chạm vào chúng.
• Hôn mê, khó thức dậy, cứng cổ, phát ban. 
• Trẻ sốt về đêm, sốt li bì, kéo dài
• Trẻ khó thở và không thấy đỡ sau khi hút mũi. 
• Trẻ em gặp khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc bú.
• Nôn ra mọi thứ, phân có máu, nôn ra máu. 
• Đứa trẻ lên cơn co giật. 
• Bé trông rất yếu và mệt mỏi. 
• Trẻ bị sốt phải được đưa đến bác sĩ trong vòng 24 giờ nếu trẻ từ 2 đến 4 tháng tuổi (trừ khi trẻ bị sốt trong vòng 8 giờ sau khi tiêm vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván và trẻ không có triệu chứng bệnh nghiêm trọng khác).

Trong trường hợp trẻ bị sốt nên làm gì và gia đình không biết chăm sóc, điều trị như thế nào. Hoặc không xác định được nguyên nhân để điều trị thì nên đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên môn để được thăm khám và chuẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Cha mẹ có thể tham khảo khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, địa chỉ khám chữa bệnh uy tín với chất lượng dịch vụ hàng đầu khu vực miền Bắc.

(Khám nhi tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông)

Tại đây, chúng tôi cung cấp các dịch vụ khám, tư vấn và điều trị bệnh lý Nhi khoa như:

• Khám, điều trị bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ.
• Tư vấn chăm sóc sức khỏe trẻ em.
• Khám phát hiện sớm bệnh lý bẩm sinh ở trẻ nhỏ.
• Khám sàng lọc sơ sinh.
• Tư vấn tiêm chủng.

Là bệnh viện đa khoa, được đầu tư và phát triển đồng bộ các chuyên khoa thiết yếu, đáp ứng đầy đủ nhu cầu khám, chữa bệnh của khách hàng. Ngay hôm nay, liên hệ 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được giải đáp thắc mắc, tư vấn, nhận phác đồ điều trị chuẩn y khoa tại BVĐK Phương Đông.

Tổng kết lại, đối với chủ đề trẻ bị sốt nên làm gì, nhìn chung cha mẹ có nhiều hướng xử lý nhanh chóng và an toàn tại nhà. Tuy nhiên, để điều trị tốt thì phụ huynh cần xác định được trẻ có bị sốt hay không, nguyên nhân gây bệnh, từ đó có hướng chăm sóc kịp thời và phù hợp.