Tìm hiểu về bệnh ung thư khoang miệng - Dấu hiệu không nên chủ quan

Ung thư khoang miệng thuộc dạng bệnh lý nghiêm trọng có thể xuất hiện một số triệu chứng tương tự như viêm nhiễm khiến cho nhiều người nhầm lẫn. Thông thường, đến khi chẩn đoán, bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn đây chính là lý do khiến việc điều trị khó khăn, làm cho việc điều trị không đạt kết quả như mong muốn.

Ung thư khoang miệng là gì?

Ung thư khoang miệng là bệnh lý phát sinh do có sự biến đổi bất thường của niêm mạc phủ toàn bộ khoang miệng. Bệnh lý này bao gồm có ung thư môi (gồm môi trên, môi dưới, mép), lợi (lợi hàm dưới, lợi hàm trên), khẩu cái cứng, khe liên hàm, lưỡi, sàn miệng, niêm mạc má.

Ung thư về khoang miệng hiện nay đang là vấn đề được quan tâm toàn cầu với tỷ lệ tử vong ngày càng cao. Đây cũng là một trong 10 bệnh lý ung thư phổ biến nhất. Hiện nay có đến khoảng 53% bệnh nhân có biểu hiện bệnh lan tràn, hoặc đã di căn xa tính đến thời điểm chẩn đoán, Bệnh lý này thường gặp ở những người trong độ tuổi từ khoảng 50-70 tuổi và tỷ lệ nam/nữ đạt 2,5/1.

Ung thư về khoang miệng hiện nay đang là vấn đề được quan tâm

Giai đoạn phát triển của ung thư khoang miệng

Ung thư tại khoang miệng trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, tùy theo giai đoạn phát triển khác nhau của bệnh:

Giai đoạn 0

Lúc này các tế bào ung thư bắt đầu xuất hiện, nằm dưới lớp niêm mạc của miệng hoặc hầu. Các tế bào ung thư chưa ăn sâu vào lớp niêm mạc, có thể lan rộng ra các phần mô xung quanh.

Giai đoạn I

Đây là giai đoạn sớm nhất khi ung thư xâm lấn, ung thư khoang miệng giai đoạn đầu với các tế bào đã bắt đầu phát triển thông qua các mô lót miệng hoặc miệng hầu và sâu hơn ở mô bên dưới. Khối u có kích thước nhỏ hơn 2cm và không lây lan sang các phần mô lân cận.

Giai đoạn II

Lúc này khối u đã phân chia và phát triển mạnh, kích thước từ 2cm đến 4cm. Khối u chưa có dấu hiệu xâm lấn hoặc lây lan sang các phần mạch bạch huyết lân cận cũng như những cơ quan khác.

Hình ảnh ung thư khoang miệng giai đoạn đầu khi khối u chưa xâm lấn

Giai đoạn III

Ung thư giai đoạn III khi người bệnh có những dấu hiệu khối u lớn hơn 4cm nhưng không lan sang bất cứ mạch bạch huyết nào hay các mô khác của cơ thể. Hoặc khối u có kích thước bất kỳ nhưng đã lan tới một phần mạch bạch huyết cùng một phía của, hạch lympho không vượt quá 3cm.

Giai đoạn IV

Bệnh lúc này đã khó kiểm soát và được chia thành 3 giai đoạn chính, đó là:

• Giai đoạn IVA: Tế bào ung thư đã phát triển quanh các mô môi và miệng, hạch bạch huyết có thể có hoặc không chứa tế bào ung thư.
• Giai đoạn IVB: Khối u có thể phát triển ở bất kỳ kích thước nào, đã lan rộng đến nhiều hơn một hạch bạch huyết cùng phía hoặc cả hai bên cổ.
• Giai đoạn IVC: Ung thư đã lây lan ra và di căn đến những vùng xa của cơ thể như phổi hoặc xương, đây là ung thư đã vào giai đoạn cuối.

Việc xác định được chính xác giai đoạn phát triển của khối u, vùng xâm lấn tế bào ung thư sẽ hỗ trợ cho các bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị và có phương pháp phù hợp.

Nguyên nhân ung thư khoang miệng

Hiện nay, theo các chuyên gia, nguyên nhân chính gây ung thư khoang miệng chưa được xác định rõ nhưng thực tế có rất nhiều yếu tố tiềm ẩn khác nhau là nguyên nhân chính gây ra bệnh:

Thuốc lá

Thuốc lá là một trong những yếu tố có liên quan đến hầu hết bệnh về khoang miệng, hô hấp, đặc biệt là ở nam giới. Và chỉ có khoảng từ 2-10% bệnh nhân ung thư đường hô hấp và tiêu hóa trên không hút thuốc lá.

Tất cả những hình thức có liên quan đến sử dụng thuốc lá đều có nguy cơ cao tăng mắc ung thư tại khoang miệng như thuốc lá dạng nhai, dạng hít, dạng ngược đầu, xì gà. Trong đó, theo các chuyên gia, xì gà và hút tẩu sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư so với những dạng thuốc lá khác.

Thuốc lá là một trong những yếu tố có liên quan đến hầu hết bệnh về khoang miệng

Sử dụng rượu

Uống rượu cũng làm tăng yếu tố nguy cơ của ung thư khoang miệng và chỉ có dưới 3% bệnh nhân ung thư đường hô hấp và tiêu hóa này không uống rượu. Và các nhà khoa học cũng cho biết thêm, rượu và thuốc lá có tác dụng hiệp đồng, tức là một yếu tố đơn độc làm tăng nguy cơ mắc bệnh lên từ 2-3 lần nhưng khi kết hợp lại có thể là tăng nguy cơ lên đến 15 lần.

Uống rượu cũng làm tăng yếu tố nguy cơ của ung thư khoang miệng

Nhai trầu

Với những người thường xuyên nhai trầu sẽ có nguy cơ cao mắc ung thư tại khoang miệng lên đến 4-35 lần so với những người không có thói quen này. Hoạt động nhai trầu có liên quan đến bạch sản - dạng tổn thương tiền ung thư. Thành phần trầu được nhai nghiền trong cối, tạo nên dung dịch đỏ thường đọng lại ở hàm dưới khi nhai trầu.

Hơn nữa, miếng trầu thường cọ xát vào môi, niêm mạc má, một số trường hợp còn dùng thêm thuốc lào… Như vậy, có thể nói quá trình nhai trầu khiến cho niêm mạc chịu nhiều tác động khác nhau cả về cơ học lẫn hóa học. Niêm mạc sẽ tổn thương khiến cho những tế bào ung thư dễ hình thành hơn.

Với những người thường xuyên nhai trầu sẽ có nguy cơ cao mắc ung thư

Tổn thương tiền ung thư

Những tổn thương tiền ung thư liên quan đến khoang miệng thường có hồng sản, bạch sản và xơ hóa dưới niêm mạc. Tuy những tổn thương này chưa phải là ung thư nhưng có nguy cơ chuyển thành ung thư rất cao, đặc biệt khi có thêm các tác nhân ung thư tác động vào. Cụ thể:

• Bạch sản: Đây là những vùng tổn thương màu trắng có 4 dạng là dạng phẳng, dạng loét, dạng chồi hoặc dạng mụn cơm. Bạch sản có khả năng trở thành căn bệnh ác tính trung bình khoảng 6% trong đó với dạng mụn cơm khoảng 10%, dạng phẳng 5%, dạng loét là 15-20% và dạng phẳng thoái hóa là 55%.
• Hồng sản: Đây là dạng tổn thương có màu đỏ, hơi nhô cao và có tỷ lệ ung thư khoảng 33,3%.
• Xơ hóa: Đây là hiện tượng dưới niêm mạc tổn thương mạn tính, gây ra sẹo xơ có trong khoang miệng, biểu hiện của những sợi xơ dưới niêm mạc là làm hạn chế các cử động của miệng và lưỡi.

Bạch sản có khả năng trở thành căn bệnh ác tính

Các yếu tố khác

Bên cạnh những nguy cơ trên, ung thư khoang miệng còn có liên quan mật thiết với những yếu tố sau:

• Virus HPV: Theo nghiên cứu bệnh ung thư này có liên quan mật thiết với virus HPV.
• Dinh dưỡng: Cơ thể thiếu hụt dưỡng chất vitamin A hoặc tiền vitamin A là ß-caroten cũng là nguy cơ cao gây ung thư biểu mô khoang miệng.
• Hội chứng Plummer-Vinson: Hội chứng này cũng có liên quan đến bệnh lý. Biểu hiện ở phụ nữ tuổi trung niên với tình trạng thiếu sắt, thiếu máu, các tổn thương nứt kẽ ở mép, môi, lưỡi đỏ, đau, bạch sản, nuốt khó…

Dấu hiệu ung thư khoang miệng

Những dấu hiệu của ung thư tại khoang miệng thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu, và có thể nhầm lẫn với những triệu chứng bệnh lành tính khác. Những triệu chứng điển hình của ung thư về khoang miệng gồm có:

Đau đớn

Ban đầu bệnh nhân sẽ không cảm nhận được những dấu hiệu đau đớn, nhưng chỉ khi bệnh phát tác mới có những dấu hiệu viêm loét miệng, đau rát, dần dần vết loét cư lan rộng ra, xâm lấn ảnh hưởng đến tai và khoang mũi họng.

Tuy nhiên, cảm nhận đau đớn thường không rõ ràng, khó có thể xác định được phần vết thương đau nhức từ đâu. Dần dần khi khối u đã phát triển lớn, lúc này bạn có thể sờ tay và cảm nhận được khối u to và khi soi gương cũng cảm nhận được.

Chảy máu trong miệng

Khi khối u phát triển ngày càng lớn, chỉ cần có một tác động nhẹ cũng có thể gây nên hiện tượng chảy máu. Chính vì thế, khi nhận thấy dấu hiệu khoang miệng chảy máu điều này đồng nghĩa với bệnh đang có diễn biến phức tạp và nặng hơn rất nhiều.

Loét miệng kéo dài

Thông thường, những người nào bị lở loét vì nhiệt miệng sẽ chỉ mất khoảng 2 tuần để khỏi hoàn toàn. Nhưng nếu như đã quá 2 tuần mà vết lở không khỏi, bạn cần đặt nghi vấn đi thăm khám ngay để tìm ra nguyên nhân chính xác, đây rất có thể là dấu hiệu của ung thư khoang miệng.

Loét miệng kéo dài cảnh báo ung thư khoang miệng

Màu da thay đổi, cơ miệng kém linh hoạt

Niêm mạc vùng khoang miệng có những bất thường như: có màu nhạt hoặc đen, phần niêm mạc trở nên thô và dày hơn. Khối u xâm lấn cũng ảnh hưởng đến cơ miệng, khiến vùng cơ không còn linh hoạt, gây ra tình trạng mở miệng hoặc ngậm miệng gặp khó khăn. Bên cạnh đó, khối u cũng làm cho xương hàm sưng lên và bị lệch, có khi làm lung lay răng, cản trở việc nhai và nuốt thức ăn.

Chẩn đoán ung thư khoang miệng bằng phương pháp nào?

Chẩn đoán ung thư khoang miệng sẽ được cá bác sĩ thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm bao gồm:

• Sinh thiết phần tổn thương nghi ngờ.
• Khám tai mũi họng.
• Sờ nắn hệ thống hạch.
• Chụp X-quang.
• Chụp cắt lớp/ cộng hưởng từ.
• Khám tổng quát.

Sờ nắn hệ thống hạch để chẩn đoán bệnh ung thư

Điều trị ung thư khoang miệng như thế nào?

Điều trị ung thư khoang miệng bao gồm điều trị tại khối u nguyên phát và hệ thống hạch cổ: Tùy theo trường hợp khác nhau mà bác sĩ có thể chỉ định:

• Phẫu thuật: Thường chỉ định với những bệnh nhân giai đoạn sớm, khu trú vùng khoang miệng và chưa di căn đến những vùng xa. Phẫu thuật loại bỏ u và hạch cổ có thể kết hợp với tạo hình.
• Xạ trị: Thường được áp dụng khi bệnh ở giai đoạn muộn không thể thực hiện các biện pháp phẫu thuật, hoặc thường để bổ trợ sau phẫu thuật để giúp hạn chế bệnh tái phát.
• Hóa trị: Chỉ định hóa chất trước phẫu thuật nhằm mục đích giảm thể tích khối u và phần hạch cổ.

Phương pháp phòng ngừa ung thư khoang miệng cần biết

Có nhiều nguyên nhân gây ung thư khoang miệng, việc ngăn chặn những yếu tố này ngay từ đầu sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, cụ thể là:

• Ngưng dùng thuốc lá hoặc không bắt đầu dùng: Việc sử dụng thuốc lá dù ở bất cứ dạng nào cũng sẽ khiến cho các tế bào trong khoang miệng tiếp xúc với các hóa chất nguy hiểm gây ung thư.
• Hạn chế uống rượu: Sử dụng rượu quá mức có thể gây kích ứng các tế bào ung thư trong khoang miệng dễ gây bệnh.
• Hạn chế tiếp xúc với UV: Những tia UV từ ánh nắng mặt trời có thể khiến cho môi của bạn tổn thương nặng nề hơn. Hãy sử dụng những loại mũ có vành rộng cũng như kết hợp với việc đeo khẩu trang, bôi kem chống nắng …
• Phòng ngừa bằng thuốc: Sử dụng thuốc, vitamin, các chất khác có thể trì hoãn hoặc ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.
• Tự kiểm tra: Sử dụng đèn sáng cùng với gương soi, cảm nhận môi và mặt trước của nướu, ngửa đầu và xem xét vòm miệng. Nếu như thấy có những dấu hiệu bất thường hãy đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám.
• Hạn chế nhai trầu, giữ gìn vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
• Nên thực hiện tiêm phòng HPV ở cả phụ nữ và nam giới, thực hiện quan hệ tình dục an toàn.
• Điều trị dứt điểm những tổn thương tiền ung thư để tránh phát sinh những yếu tố gây ung thư.
• Thăm khám định kỳ.

Sử dụng rượu quá mức có thể gây kích ứng các tế bào ung thư

Những câu hỏi thường gặp về ung thư khoang miệng

Ung thư tại khoang miệng là bệnh nguy hiểm, vậy nên bệnh nhân thường rất lo lắng. Sau đây, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông xin giải đáp một số câu hỏi có liên quan đến bệnh như sau:

Bị bệnh ung thư khoang miệng khả năng sống được bao lâu?

Ung thư khoang miệng sống được bao lâu là băn khoăn của rất nhiều người. Bởi ung thư có thể lây lan cực nhanh nên việc phát hiện sớm là rất quan trọng. Như vậy, khám ung thư khoang miệng có thể phát hiện sớm các dấu hiệu của ung thư, đồng thời xác định được bạn đang ở tình trạng nào, để có kết luận chính xác bệnh nhân sống được bao lâu. Theo các chuyên gia, tỷ lệ sống 5 năm của bệnh:

• Giai đoạn đầu: Khả năng sống thêm 5 năm là 83%, tuy nhiên rất ít người phát hiện sớm ở giai đoạn này.
• Giai đoạn 2: Tỷ lệ kéo dài khả năng sống sau 5 năm khoảng 70%.
• Giai đoạn 3: Tỷ lệ này giảm xuống còn khoảng 64%.
• Giai đoạn 4: Tỷ lệ đạt khoảng 34%, việc áp dụng điều trị gặp nhiều khó khăn.

Tầm soát ung thư khoang miệng có thể phát hiện sớm các dấu hiệu của ung thư

Ung thư khoang miệng có chữa được không?

Ung thư tại khoang miệng nếu như không được phát hiện sớm có thể gây ra nhiều hậu quả xấu, đặc biệt khi bệnh di căn ở giai đoạn muộn có thể gây tử vong. Nhưng nếu như phát hiện sớm, bệnh hoàn toàn có thể chữa được với những phương pháp điều trị phù hợp. Theo đó, phương pháp phẫu thuật có thể được áp dụng, phẫu thuật thành công có tỷ lệ sống của bệnh nhân trên 5 năm là 85%.

Bệnh hoàn toàn có thể chữa được với những phương pháp điều trị phù hợp

Nên thăm khám sàng lọc ở đâu để phát hiện ung thư sớm?

Thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe chính là phương pháp phòng ngừa hiệu quả các bệnh ung thư. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông đang áp dụng Gói khám sức khỏe tổng quát và tầm soát ung thư, hỗ trợ tối đa cho người bệnh kiểm tra tổng thể và toàn diện với chi phí hợp lý, phù hợp cho mọi đối tượng.

Bệnh viện có đội ngũ y bác sĩ giỏi, các chuyên gia đầu ngành dày dặn kinh nghiệm. Bên cạnh đó là cơ sở vật chất hiện đại, máy móc, thiết bị y tế hàng đầu cho kết quả chính xác nhất, hỗ trợ cho việc đưa ra kết luận của bác sĩ.

Ung thư khoang miệng là căn bệnh gây ra nhiều khó khăn cho người bệnh nhưng lại khó có thể phát hiện sớm. Chính vì thế bạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ thường xuyên để có một cơ thể khỏe mạnh, cuộc sống như ý. Đến ngay với Bệnh viện Đa Khoa Phương Đông để kiểm tra sức khỏe toàn diện giúp phát hiện những dấu hiệu sớm nhất của bệnh.