Viêm VA quá phát: Triệu chứng, biến chứng và điều trị

Viêm VA quá phát là gì?

Viêm VA quá phát hay viêm VA mãn tính là tình trạng viêm VA tái đi tái lại nhiều lần trong năm, trung bình trên 5 lần. Vấn đề này khiến bệnh nhân gặp nhiều bất tiện, luôn gặp khó chịu hoặc đau đớn khi sinh hoạt thường ngày.

Viêm VA quá phát chẩn đoán khi viêm VA tái phát trên 5 lần/năm

Ở trạng thái bình thường, VA có nhiệm vụ nhận diện vi khuẩn, sản sinh kháng thể tiêu diệt tác nhân gây hại. Nếu cơ thể suy giảm hệ miễn dịch, chăm sóc răng miệng không sạch sẽ, thời tiết thay đổi đột ngột, bộ phận VA đều có thể bị tấn công.

Triệu chứng trẻ bị viêm VA quá phát

Ở giai đoạn viêm VA quá phát bệnh nhân có những triệu chứng tương đối rõ ràng:

• Chảy nước mũi mãn tính, nước mũi trong suốt, đặc và nhầy.
• Bệnh nhân bị nghẹt mũi kéo dài, nghẹt nghiêm trọng về đêm hoặc bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
• Trẻ nó bị viêm VA quá phát dễ bị sặc, nôn trớ khi bú hoặc ăn.
• Trẻ bị chậm nói, nói ngọng kéo dài, kém phát triển trí tuệ, thường xuyên lơ đễnh.

Xem thêm: Hướng dẫn 9 Cách chữa chảy nước mũi đơn giản tại nhà hiệu quả

Biểu hiện khi bệnh nhân bị viêm VA nhiều lần trong năm

Trong trường hợp viêm VA mạn tính chuyển biến nặng, bệnh nhân bị tắc mũi hoàn toàn, phải thở bằng đường miệng. Phụ huynh cần chủ động đưa con đến chuyên khoa Tai - Mũi - Họng để thăm khám, nhận phác đồ điều tị phù hợp.

Bệnh viêm VA quá phát có nguy hiểm không?

Bệnh viêm VA quá phát là căn bệnh nguy hiểm, tái phát nhiều lần gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Đặc biệt tác động đến đường hô hấp dưới:

• Đối với trẻ nhỏ: Bệnh làm tăng các nguy cơ về thẩm mỹ như mũi hếch, mũi gãy, môi dày, hở miệng, hàm trên vẩu, hàm dưới lẹm, hàm ếch lõm cao lên trên.
• Đối với người lớn: Viêm VA chuyển biến nặng gây nhức đầu, ngáy to, mê sảng.

Dù ở độ tuổi nào, viêm VA tiến triển quá phát đều cần được điều trị sớm. Hơn hết giảm ngừa các nguy cơ hình thành các biến chứng sau:

• Viêm tai giữa làm ứ đọng một lượng dịch, mủ nhầy ở tai.
• Viêm xoang thường khó điều trị, bệnh nhân bị xuất tiết hoặc viêm mũi mủ nhầy kéo dài.
• Áp xe thành sau chủ yếu hình thành ở trẻ nhỏ, do viêm tấy mủ hạch gilette.
• Viêm họng/mũi họng cấp tính/mạn tính gây loạt bất tiện trong đời sống trẻ nhỏ.
• Viêm phổi là tình trạng viêm khí quản, phế quản giống với thể hen, thể viêm thanh quản ở trẻ nhỏ.
• Viêm đường hô hấp cấp dưới như viêm khí quản, viêm phế quản.
• Bệnh về đường tiêu hóa như ăn uống kém, chán ăn, khi ăn dễ bị nôn trớ, sặc.
• Khó thở 
• Biến chứng toàn thân khiến trẻ bị sụt giảm sức đề kháng, suy giảm trí thông minh, nói chậm, tập trung kém, nói ngọng.

Những biến chứng viêm VA nguy hiểm cần thận trọng

Phương pháp chẩn đoán

Chẩn đoán viêm VA quá phát cần dựa trên thông tin triệu chứng, tiền sử bệnh lý và kết quả chẩn đoán cận lâm sàng. Quy trình này đảm bảo bệnh nhân được điều trị đúng nguyên nhân, dứt điểm các ổ viêm nhiễm.

Kiểm tra tình trạng thực thể về cơ bản áp dụng các phương pháp sau:

• Soi mũi trước phát hiện các ổ viêm, đánh giá độ co hồi.
• Soi mũi sau bằng gương hoặc nội soi nhằm quan sát vùng VA, áp dụng ở cả người lớn và trẻ nhỏ.
• Sờ vòm kiểm tra VA, áp dụng với trẻ nhỏ không có vấn đề về mũi họng.
• Khám tai màng nhĩ người bệnh có đục hay không, mất độ sáng bóng.
• Khám họng với bệnh nhân viêm VA quan sát thành sau họng không nhẵn, có các hạt lympho.

Các kỹ thuật chẩn đoán viêm VA mạn tính ở bệnh viện

Chữa viêm VA quá phát như thế nào?

Viêm VA quá phát thường được chỉ định nạo VA, quy định cụ thể trong một số trường hợp sau:

• Viêm VA tái đi tái lại nhiều lần trong năm, trên 5 - 6 lần/năm.
• Viêm VA diễn tiến biến chứng nghiêm trọng như viêm hạch, viêm tai, viêm đường hô hấp cấp.
• Viêm VA gây biến chứng nguy hiểm như viêm khớp cấp tính, viêm cầu thận cấp tính.

Phương pháp nạo VA quá phát có thể thực hiện với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, phù hợp nhất trong khoảng 18 - 36 tháng tuổi. Tùy tình trạng bệnh bác sĩ sẽ có phương pháp nạo VA bằng dao plasma, dao coblator hoặc phẫu thuật truyền thống.

Chỉ định phẫu thuật nạo VA theo tình trạng bệnh lý

Một số trường hợp được chẩn đoán viêm VA nhưng chống chỉ định can thiệp bao gồm:

• Bệnh nhân mắc chứng rối loạn đông máu.
• Bệnh nhân bị viêm VA cấp tính.
• Bệnh nhân trong thời gian nhiễm virus cúm, ho gà, sởi, sốt xuất huyết.
• Thời tiết quá nóng, quá lạnh không phù hợp để phẫu thuật nạo VA.

Biện pháp phòng ngừa

Viêm VA có thể chủ động phòng ngừa bằng cách thiết lập chế độ sinh hoạt, chế độ dinh dưỡng lành mạnh và khoa học. Bệnh nhân có thể tham khảo các gợi ý sau đây:

• Trẻ nhỏ, người lớn có tiền sử bị viêm VA cấp tính cần tránh đến những nơi đông người.
• Nếu đến những nơi công cộng nên đeo khẩu trang, bảo vệ hệ hô hấp trước các tác nhân gây hại.
• Bổ sung dưỡng chất (vitamin và khoáng chất) tăng cường sức đề kháng toàn diện, hình thành khiên chắn tránh sự xâm nhập của vi khuẩn.
• Đều đặn bổ sung nước cho cơ thể mỗi ngày, đặc biệt trước và sau khi vận động thể thao.
• Không tùy tiện sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi, không theo đơn kê bác sĩ.
• Khi có biểu hiện ho, sổ mũi cần nhanh chóng thăm khám y tế với bác sĩ.

Hướng dẫn phòng ngừa virus, vi khuẩn xâm nhập VA

Viêm VA quá phát gây ảnh hưởng đến chất lượng đời sống bệnh nhân, cần được can thiệp sớm bằng phương pháp nạo VA. Bệnh nhân nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa Tai - Mũi - Họng thăm khám, nhận tư vấn từ bác sĩ trước khi quyết định phẫu thuật.