Chụp X-quang phổi phát hiện bệnh gì? Có hại cho sức khoẻ không?

Phạm Thị Lương

14-07-2023

goole news
16

Chụp X-quang phổi là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có giá thành rẻ, thời gian chụp nhanh được sử dụng phổ biến giúp kiểm tra, sàng lọc và phát hiện những dấu hiệu bất thường ở phổi. Thông qua kết quả thu được kết hợp với các phương pháp khác giúp đưa ra gợi ý về bệnh để bác sĩ lên phác đồ điều trị kịp thời cho bệnh nhân.

Chụp x quang phổi là gì?

Phổi là cơ quan cực rất trọng trong cơ thể, có chức năng trao đổi không khí, giúp đưa oxy vào tĩnh mạch phổi, đào thải CO2 từ động mạch phổi ra ngoài. Vì vậy, phổi là bộ phận quyết định đến sự sống của con người.

Chụp x-quang phổi là phương pháp sử dụng máy chụp X- quang tại ở một căn phòng đặc biệt có sử dụng bóng phát tia X di chuyển được, gắn vào cần kim loại lớn; người bệnh sẽ đứng trước một tấm chứa phim X- quang hoặc một đầu thu đặc biệt để ghi lại hình ảnh của tim, phổi, mạch máu, đường thở và hạch bạch huyết. Đây là một trong những chỉ định không thể thiếu, giúp hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác các bệnh lý về phổi.

Chụp x quang phổi được dùng phổ biến hiện nay trên nhiều đối tượng.Chụp x quang phổi được dùng phổ biến hiện nay trên nhiều đối tượng.

Mỗi cấu trúc sẽ có sự khác biệt về mức độ hấp thụ tia X. Nếu là xương hay dịch khả năng hấp thụ tia X lớn hơn nhiều so với khí, vì vậy trên hình ảnh phim x-quang xương và dịch có hình mờ (trắng) còn nếu là khí thì có hình sáng (đen). Thông qua điểm khác biệt này sẽ tạo ra ranh giới giữa các bộ phận trên hình ảnh chụp để bác sĩ dễ dàng phát hiện cấu trúc bất thường.

Khi nào cần tiến hành chụp x quang phổi

Vì là chỉ định cận lâm sàng cơ bản nên hiện nay chụp x-quang phổi được xem là một trong những phương pháp phổ biến hỗ trợ các bác sĩ đưa ra chẩn đoán bệnh. Theo đó, kỹ thuật được áp dụng trong một số trường hợp như:

  • Khi kiểm tra tình trạng tim – phổi của người bệnh trong quá trình thăm khám sức khỏe tổng quát hoặc khám định kỳ.
  • Chỉ định chụp x-quang phổi được thực hiện với những bệnh nhân có những triệu chứng ho kéo dài, đau tức ngực, khó thở,...
  • Bác sĩ sẽ chỉ định kỹ thuật chụp x-quang phổi nếu nghi ngờ bệnh nhân có chấn thương ngực, dập phổi, lao phổi, viêm phổi, có khối u ở phổi, tràn dịch hay tràn khí màng phổi…
  • Trường hợp bệnh nhân đã có sẵn bệnh lý về phổi, phương pháp này cũng được tiến hành định kỳ để theo dõi tiến triển bệnh và phát hiện sớm các bất thường để có hướng điều trị.
  • Chụp x-quang vùng ngực, phổi cũng cần thiết để phát hiện các triệu chứng về bệnh lý về tim mạch.
  • Trường hợp bất thường của mạch máu, cần quan sát cung động mạch chủ, động mạch phổi, tĩnh mạch chủ trên, giúp phát hiện một số bệnh lý như phình tách động mạch chủ, dị dạng mạch,...

Người ho kéo dài, tức ngực khó thở được chỉ định chụp x quang phổi.Người ho kéo dài, tức ngực khó thở được chỉ định chụp x quang phổi.

Quy trình chụp x quang phổi 

Phòng dành để chụp X-quang đều phải được thiết kế đặc biệt với thiết bị lắp đặt giúp ngăn chặn tia X phóng ra ngoài gây ảnh hưởng tới người khác. Quy trình và các bước chụp chung thường gồm:

  • Người bệnh di chuyển đến phòng chụp theo hướng dẫn của bác sĩ, kỹ thuật viên.
  • Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn bạn cách chụp x-quang phổi là đứng vào vị trí gần tấm chứa phim X-quang bên trong hoặc một dụng cụ có đầu thu đặc biệt để ghi hình ảnh vào máy tính.
  • Tiếp theo, bạn được hướng dẫn trong lúc chụp cần hít một hơi sâu và nín thở vài giây. Việc này sẽ giúp tim và phổi hiển thị rõ ràng hơn trên ảnh.

Sau khi chụp xong bạn sẽ có thể hoạt động bình thường. Chụp X-quang phổi bao lâu có kết quả, thường sẽ có kết quả ngay sau đó, bạn có thể đi thăm khám các danh mục khác hoặc ngồi chờ 30 phút đến 1 tiếng để được mời vào đọc kết quả phim chụp. Bác sĩ sẽ căn cứ vào hình ảnh để đưa ra chẩn đoán bệnh hoặc hướng dẫn bạn có cần làm thêm phương pháp bổ sung nào khác không.

Nhiều người lo lắng chụp x quang phổi có hại không, theo các chuyên gia hầu hết việc chụp X-quang là an toàn, không gây hại gì đáng kể bởi tia X bạn tiếp xúc ở mức rất thấp, thậm chí còn thấp hơn tia X mà bạn vô tình bị nhiễm khi đi ngoài đường.

Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn tư thế chụp x quang cho bạn.

Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn tư thế chụp x quang cho bạn.

Lưu ý gì khi chụp x-quang phổi?

Để đảm bảo kết quả chụp được chính xác nhất, trước khi đến cơ sở y tế bạn cần thực hiện một số điều sau:

  • Mang theo kết quả chụp X- quang trước đó (nếu có) cùng các xét nghiệm, hồ sơ bệnh án để làm cơ sở giúp các bác sĩ so sánh và đưa ra kết luận chuẩn xác nhất.
  • Thông báo nếu bạn đang hoặc nghi ngờ mang thai để bác sĩ biết và chỉ định có chụp hay không.
  • Người bệnh nên mặc đồ nhẹ mỏng hoặc thay áo riêng do bệnh viện phát.
  • Khi chụp cần tháo bỏ vòng cổ, nhẫn, hoa tai, cặp tóc,... những vật dụng kim loại để tránh gây ảnh hưởng đến phim chụp.

Lưu ý thêm về bạn cần lắng nghe bác sĩ đọc kết quả phim chụp, nếu không hiểu cần hỏi lại ngay để nắm được tình hình sức khoẻ của mình. 

Theo đó, phim chụp x-quang phổi bình thường sẽ có đặc điểm như kích thước và hình dáng phổi bình thường; không có khối u, màng phổi bình thường; kích thước bóng tim, các mạch máu bình thường; bộ xương thành ngực bình thường; không tích tụ chất lỏng, khí và không có dị vật lạ trong khoang phổi.

Phim chụp x-quang cho ra kết quả bất thường chứng tỏ bạn có thể mắc các bệnh lý như: Chấn thương, khối u, hay phù phổi; dấu hiệu viêm nhiễm của bệnh lao phổi, viêm phổi, các tổn thương xương sườn, xương đòn, cột sống ngực; bất thường về tim hay các mạch máu lớn vùng ngực,...

Bác sĩ phát hiện bất thường trên phim chụp x quang.Bác sĩ phát hiện bất thường trên phim chụp x quang.

Ưu và nhược điểm của chụp x quang phổi

Được chỉ định phổ biến khi người bệnh khám sức khỏe tổng quát hoặc khi bị ho kéo dài, khó thở, phương pháp này cũng có những ưu điểm và nhược điểm như:

Ưu điểm

  • Có thể thực hiện được với nhiều đối tượng người bệnh.
  • Giá cho một lần chụp rẻ.
  • Phát hiện được nhiều bệnh lý ở phổi, tim, mạch máu,...

Nhược điểm

  • Phụ nữ mang thai hoặc nghi ngờ mang thai thì không nên chụp, phương pháp này cũng nên hạn chế áp dụng với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
  • Chụp x quang phổi đôi khi không thể giúp đi đến kết luận cuối cùng mà cần kết hợp thêm các kỹ thuật khác để khẳng định bệnh.
  • Không quan sát được các tổn thương nhỏ hoặc tổn thương bị che lấp bởi các cơ quan khác.

Các bệnh lý có thể phát hiện bằng chụp x quang phổi 

Về nguyên lý, tia X từ máy X-quang sẽ xuyên qua các cơ quan trong lồng ngực và sẽ cho ra hình ảnh tim, phổi, mạch máu, bộ xương thành ngực,... Dựa vào đây có thể chụp x-quang có thể phát hiện bệnh tràn dịch màng phổi, viêm phổi, xẹp phổi, áp xe phổi, lao phổi thậm chí gợi ý bệnh ung thư phổi, cụ thể như:

Xác định tràn dịch, tràn khí màng phổi

Nếu người bệnh bị tràn dịch màng phổi, trên phim xquang phổi sẽ cho hình ảnh mờ đồng nhất ở đáy phổi, tù góc sườn hoành, xóa bờ tim và vòm hoành, nếu tràn dịch lượng nhiều sẽ đẩy tim, trung thất sang phía đối diện.

Trường hợp tràn khí màng phổi trên phim chụp sẽ thấy hình ảnh tăng sáng không thấy bóng mờ mạch máu phổi, phổi bị ép lại, thấy rõ đường viền màng phổi tạng, rộng khoang liên sườn, đẩy tim và trung thất sang bên đối diện đồng thời vòm hoành hạ thấp.

Việc đọc kết quả sẽ được tiến hay ngay sau chụp phim x quang phổi.Việc đọc kết quả sẽ được tiến hay ngay sau chụp phim x quang phổi.

Phát hiện các bệnh lý cụ thể về phổi

Một số bệnh lý về tim phổi sẽ được phát hiện nếu chụp x-quang phổi như viêm phổi, xẹp phổi, áp xe phổi, lao phổi. Việc đọc phim bác sĩ sẽ phân tích và hướng dẫn bệnh nhân thêm để có hướng điều trị tốt nhất.

Chụp x-quang phổi có phát hiện ung thư không?

 Dựa vào hình ảnh phim chụp x quang phổi, cũng có thể đưa ra những gợi ý về khối u, tuy nhiên để biết u lành hay u ác tính còn cần thêm các bước nữa trong y khoa. Các dấu hiệu ung thư hiển thị có thể bao gồm: ung thư phổi nguyên phát, ung thư phổi di căn thể kê, thể thả bóng.

Ngoài ra chụp x quang phổi còn cho thấy các tổn thương, chấn thương như xương sườn bị gãy nếu bệnh nhân bị tai nạn hoặc chấn thương ngoài ý muốn.

Chụp X-quang phổi hết bao nhiêu tiền?

Chi phí cho một lần chụp X- quang phổi cũng là thắc mắc của nhiều người. Theo quyết định của Bộ Y tế đưa ra, mức giá tối thiểu khoảng 95.000đ/ lần. Đây là giá cho một lần chụp và không bao gồm xét nghiệm hay khám khác. 

Tuy nhiên, tùy vào từng cơ sở y tế khác nhau thì mức giá chụp X-quang sẽ khác nhau, có thể cao hơn quy định của Bộ Y tế. Dù vậy, đây vẫn là một mức phí hoàn toàn thấp hơn so với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác.

Nếu đang tìm hiểu về chụp x-quang phổi hoặc đắn đo lo lắng kỹ thuật này sẽ ảnh hưởng tới sức khoẻ thì bạn có thể hoàn toàn yên tâm để thực hiện. Tại bệnh viện Phương Đông việc chụp x-quang và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT, MRI do trực tiếp các bác sĩ, kỹ thuật viên tay nghề cao tiến hành giúp cho kết quả chính xác nhất tới người bệnh. 

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với Bệnh viện Phương Đông để được hỗ trợ nhé. Để đặt lịch khám, quý khách hàng vui lòng điền thông tin tại phần Đặt lịch khám hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
6,177

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

BS CKII

ĐOÀN VĨNH THÀNH

Khoa Chẩn đoán hình ảnh

BS CKII

ĐOÀN VĨNH THÀNH

Khoa Chẩn đoán hình ảnh
19001806 Đặt lịch khám