Nguyên nhân vô sinh nam: Bệnh lý, Thói quen sinh hoạt hay Di truyền?

Vô sinh nam là gì? 

Vô sinh nam là tình trạng hai vợ chồng quan hệ tình dục đều đặn, không sử dụng các biện pháp phòng tránh nhưng người vợ không có thai trong suốt 1 năm và nguyên nhân xuất phát từ phía người nam.

Hiện nay, vô sinh nam chiếm khoảng 40% nguyên nhân khiến các cặp đôi hiếm muộn. Một người đàn ông được coi như không có khả năng sinh sản và cần thực hiện các xét nghiệm tìm ra nguyên nhân vô sinh nam nếu: 

• Không thể sản xuất tinh trùng 
• Số lượng tinh trùng trong tinh dịch quá thấp
• Chất lượng tinh trùng thấp. Tinh trùng bị suy giảm chức năng hoặc chuyển động kém hay bị hạn chế vận động

Chất lượng và số lượng tinh trùng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của phái mạnh

Tất cả các nguyên nhân khiến tinh trùng không được phóng ra cùng tinh dịch, tinh trùng không gặp trứng hay không thụ tinh đều là các nguyên nhân vô sinh nam. Thông thường, để đánh giá tình trạng bệnh lý và tìm nguyên nhân khởi phát, người bệnh sẽ được chỉ định xét nghiệm tinh dịch đồ.

Phân loại các nguyên nhân vô sinh nam

Theo các chuyên gia về Nam học và vô sinh Hiếm muộn, nguyên nhân vô sinh nam có thể chia ra làm ba nhóm như sau:

• Vô sinh nam trước tinh hoàn: Do di truyền hoặc do nội tiết ảnh hưởng đến trục hạ đồi tuyến yên dẫn đến không thể tiết nội tiết, tinh hoàn không sản xuất được tinh trùng
• Vô sinh nam tại tinh hoàn: Người bệnh mắc các bệnh lý di truyền, bị chấn thương tinh hoàn hoặc được chẩn đoán các bệnh trạng liên quan gây viêm tinh hoàn, mào tinh hoàn,... Do đó, chức năng tinh hoàn bị ảnh hưởng nghiêm trọng dẫn đến không sản xuất được tinh trùng
• Vô sinh nam sau tinh hoàn: Nguyên nhân vô sinh nam thường gặp nhất ở nhóm này là tắc ống dẫn tinh. Khi đường dẫn tinh bị nghẽn dẫn đến tinh trùng không được xuất ra bên ngoài, gây ra hiện tượng vô tinh hoặc thiểu tinh. 

Các nguyên nhân vô sinh nam giới thường gặp

Bệnh lý là nguyên nhân vô sinh nam giới

Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Đây là nguyên nhân vô sinh nam phổ biến nhất xuất phát từ bệnh lý. Ở các bệnh nhân có tĩnh mạch của tinh hoàn giãn to bất thường có thể ảnh hưởng đến điều hoà nhiệt độ tinh hoàn. Do đó, chất lượng tinh trùng bị giảm. 

Nhiễm trùng bộ phận sinh dục

Không thăm khám nam khoa thường xuyên và không vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ là nguyên nhân vô sinh nam khá điển hình. Đây là nguồn cơn của các bệnh lý như:

• Viêm tinh hoàn, viêm ống dẫn tinh có thể biến chứng thành vô sinh nam
• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu gây viêm tiết niệu và bộ phận sinh dục gần đó
• Viêm bao quy đầu

Xuất tinh ngược dòng

Đây là tình trạng rối loạn xuất tinh, thay vì phóng ra bên ngoài cơ quan sinh sinh dục thì lại xuất ngược vào bên trong bàng quang và đi ra ngoài theo đường nước tiểu. Nếu người đàn ông có tinh trùng chạy ngược vào trong thì lượng tinh trùng để thụ tinh cho trứng rất ít và yếu khiến tỷ lệ thụ thai thấp. 

Tắc nghẽn ống dẫn tinh

Khi đường ống dẫn tinh bị tắc, tinh trùng không thể đi qua bình thường và phóng ra ngoài khi sinh hoạt vợ chồng. Điều nguy hiểm là hiện tượng tắc nghẽn này có thể xảy ra ở bất cứ vị trí nào trong suốt chiều dài ống dẫn tinh. Tinh trùng có thể bị tắc trong tinh hoàn, mào tinh, ống dẫn tinh, ống phóng tinh hoặc niệu đạo,... Đây là nguyên nhân vô sinh nam giới chủ yếu nhưng không dễ nhận biết. lý do là có rất nhiều nhân tố có thể dẫn đến tắc ống dẫn tinh như:

• Viêm nhiễm bộ phận sinh dục: Vi khuẩn từ bộ phận sinh dục trở ngược lên ống dẫn tinh gây ra tắc nghẽn
• U bướu  tại tinh hoàn, túi tinh khiến ống dẫn tinh bị tắc
• Bẩm sinh thiếu một đoạn ống dẫn tinh
• Phẫu thuật gây ra tổn thương ống dẫn tinh trong giải phẫu thắt ống dẫn tinh triệt sản, điều trị thoát vị bẹn, giãn mạch thừng tinh,...

2 trường hợp tắc nghẽn ống dẫn tinh dẫn đến vô sinh nam

Sinh hoạt bừa bãi là nguyên nhân vô sinh ở nam giới

Theo các bác sĩ từ Bệnh viện Phụ Sản TW thì với đàn ông Việt Nam hiện nay, rất nhiều nam giới trẻ có chất lượng tinh trùng kém cho đến rất kém. Nguyên nhân vô sinh nam đóng vai trò cốt yếu ở đây là lối sống. Có thể kể đến:

Hút thuốc lá, thuốc lào, thuốc lá điện tử

Trong quá trình thăm khám, các bác sĩ phát hiện: Chất lượng tinh trùng của nam giới 9x yếu hơn chất lượng tinh trùng của đàn ông 7x rất nhiều nếu có hút thuốc lá. Lượng tinh trùng thoái hoá bất thường rất nhiều.

Với mỗi điếu thuốc lá, ngoài nicotin còn chứa 7000 hoá chất độc hại khác với ít nhất 69 chất có thể gây ung thư. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản bằng cách:

• Gây liệt dương: Nguy cơ liệt dương của người hút thuốc cao gấp 2 lần bình thường. lý do là hút thuốc nhiều dẫn đến xơ vữa động mạch làm giảm tưới máu tới dương vật.
• Giảm khả năng sản xuất tinh trùng: Số lượng tinh trùng của người hút thuốc giảm 23% so với bình thường. Nồng độ hormone testosterone cũng giảm khiến khả năng thụ thai giảm đi đáng kể. 
• Sản xuất ra tinh trùng không có khả năng thụ thai: Tinh trùng của người hút thuốc lá rất yếu, không biết bơi hoặc không có khả năng thụ tinh cho trứng.

Hút nhiều thuốc lá điện tử cũng có thể là nguyên nhân vô sinh ở nam giới

Không tập thể dục

Nguyên nhân vô sinh nam giới là do lười tập thể dục? Giả thiết này tưởng chừng như vô lý và buồn cười nhưng lại là sự thật. Theo Trung tâm Y Tế Cedars - Sinai (Mỹ) cho rằng: Nam giới càng ít tập thể dục, chức năng tình dục càng kém. Bởi việc tập thể dục giúp nam giới nâng cao sức khỏe, sự dẻo dai của cơ thể, giúp tinh thần sảng khoái và khơi gợi ham muốn.

Biết rằng, khi ham muốn suy giảm, chất lượng tinh trùng sẽ thấp và nguy cơ vô sinh nam cao thêm đáng kể. 

Đặc biệt, với nam giới >32 tuổi, hàm lượng testosterone suy giảm sau đó là chức năng của thận kém dần. Khi đó, khả năng làm “chủ” đời sống chăn gối và khả năng sinh lý của đàn ông sẽ giảm dần. 

Quan hệ tình dục bừa bãi

Quan hệ nhiều lần, quan hệ với nhiều “đối tác”, quan hệ không dùng bảo hộ,... khiến nam giới hiện nay rất dễ bị lây nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục. Tình trạng này có thể gây ra tắc ống dẫn tinh của đàn ông sau này.

Stress, căng thẳng kéo dài

Áp lực của cuộc sống, công việc đè nặng khiến người đàn ông phải căng thẳng trong thời gian dài. Đây cũng chính là nguyên nhân vô sinh nam giới phổ biến hiện nay. Khi người đàn ông bị căng thẳng có thể dẫn đến:

• Số lượng và chất lượng tinh trùng giảm sút. Nếu stress nặng và lâu dài sẽ gây đứt gãy ADN, làm tinh trùng biến dạng và bất lực.
• Kích thích nội tiết tố sinh ra steroid - hormone làm giảm testosterone, ảnh hưởng xấu đến quá trình sinh tinh
• Giảm khả năng cương cứng của dương vật, giảm ham muốn tình dục và số lần quan hệ tình dục.

Stress kéo dài cũng có thể dẫn đến tình trạng vô sinh hiếm muộn

Chế độ ăn không kiểm soát

Những gì nạp vào cơ thể mỗi ngày ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và khả năng sinh sản của nam giới. Vì thế, chế độ ăn các loại thực phẩm sẽ gây hại cho tinh trùng là nguyên nhân vô sinh nam. 

• Ăn nhiều thịt chế biến sẵn: xúc xích, thịt bò khô, thịt hun khói
• Tiêu thụ các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo cao
• Ăn nhiều thức ăn nhanh
• Uống rượu bia và đồ uống có caffein, nước uống có ga
• Ăn nhiều hải sản biển và các chế phẩm từ đậu nành

Yếu tố di truyền là nguyên nhân nam giới vô sinh

Đây là một trong các nguyên nhân vô sinh nam khó phát hiện thường chỉ được chẩn đoán khi khám hiếm muộn. Vô sinh nam do di truyền cũng phổ biến hơn vô sinh nữ do di truyền. Nếu xét nghiệm di truyền trong Khám nam khoa hiếm muộn cho thấy:

• Rối loạn về NST
• Rối loạn di truyền đơn gen
• Đột biến DNA ty thể
• Rối loạn di truyền đa yếu tố
• Bất thường di truyền gây rối loạn nội tiết tố

Tất cả những yếu tố này sẽ gây ra tổn thương, làm giảm thiểu khả năng sinh dục bẩm sinh do di truyền và hàm lượng hormone không đảm bảo. Hậu quả là những người đàn ông này có khả năng sinh sản thấp, dương vật nhỏ, tinh hoàn nhỏ, ít ham muốn và có thể vô sinh. 

Gói khám phụ khoa

Gói khám phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Phương Đông do trực tiếp bác sĩ trên 35 năm kinh nghiệm từng là Trưởng khoa Phụ...

Gói khám đánh giá tổng quát sức khỏe sinh lý nam

Sinh lý nam là vấn đề nhạy cảm, khó nói nên nhiều nam giới có xu hướng né tránh khi nhắc đến chủ đề này....

IVF - IUI Phương Đông - Điểm đến mang lại hạnh phúc

IVF Phương Đông xây dựng theo tiêu chuẩn cao cấp và hiện đại với mong muốn mang tới niềm vui cho các cặp đôi trên...

Khi nào cần đi khám vô sinh nam?

Các chuyên gia y tế khuyến cáo: Nam giới nên đi kiểm tra sức khoẻ sinh sản nếu:

• Có sinh hoạt vợ chồng đều đặn, không sử dụng các biện pháp can thiệp nhưng không có con trong vòng 1 năm. Nếu người vợ >35 tuổi thì nên đi khám từ 6 tháng. 
• Có các biểu hiện viêm tinh hoàn
• Cảm thấy sưng đau vùng bìu.

Cách chẩn đoán hiện tượng vô sinh nam

Dấu hiệu của vô sinh nam thường được phát hiện qua xét nghiệm tinh dịch đồ. Đây là chỉ định giúp đánh giá về số lượng và độ di động của tinh trùng. Nếu kết quả cho thấy:

• Mẫu tinh dịch đồ giảm
• Không có tinh trùng

Đồng thời, bệnh nhân nam phát hiện những bất thường bên ngoài như:

• Teo tinh hoàn
• Tinh hoàn nhỏ
• Dương vật nhỏ
• Lông, tóc thưa thớt

Khi đó, nam giới đã có những dấu hiệu nặng nề với khả năng vô sinh cao cần được can thiệp y tế càng sớm càng tốt. Trong nhiều cần thăm khám chuyên sâu, các anh sẽ được chỉ định: xét nghiệm nội tiết, xét nghiệm di truyền, siêu âm tinh hoàn, kiểm tra đánh giá cấu trúc đường sinh dục,... Từ đó, bác sĩ sẽ xem xét để đánh giá nguyên nhân vô sinh nam như do di truyền, do nội tiết tố, do bệnh lý,... và có phương án điều trị kịp thời.  

Siêu âm Doppler dương vật là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có thể được chỉ định trong khám nam khoa hiếm muộn

Các biện pháp phòng tránh vô sinh nam

Điều đáng mừng là mặc dù tỷ lệ vô sinh ở phái mạnh cao nhưng các nguyên nhân gây vô sinh nam có thể phòng tránh được. Theo các bác sĩ Nam khoa, bệnh nhân nam nên thực hiện bảo vệ sức khỏe sinh sản sớm, bằng cách:

• Kiểm tra nam khoa và các vấn đề của cơ quan sinh dục định kỳ
• Chọn lọc môi trường sống, tránh tiếp xúc với các hoá chất độc hại, sử dụng bao bì, thực phẩm chứa đồ nhựa,...
• Duy trì tập luyện, ăn uống lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý
• Thận trọng trong sử dụng các sản phẩm thực phẩm chức năng, thức uống tăng cơ khi tập gym

Câu hỏi thường gặp

Tinh trùng ít và yếu có con được không?

Hiện nay, với phương pháp ICSI, nam giới có ít tinh trùng hoặc tinh trùng yếu có thể có con. Kỹ thuật này cho phép chỉ cần một số lượng tinh trùng vừa phải vẫn có thể tạo ra phôi và sinh ra 1 em bé bình thường.

Không có tinh trùng có con được không?

Theo lý thuyết trong khi xuất tinh người đàn ông sẽ phóng ra tinh dịch và tinh trùng. Nếu chỉ phóng ra tinh dịch mà không có tinh trùng thì có 2 trường hợp:

• Vô sinh bế tắc: Sinh tinh bình thường nhưng không xuất được ra ngoài
• Vô sinh không bế tắc: Bất thường trong quá trình sinh tinh

Với vô sinh không có tinh trùng, phương pháp ICSI có thể hỗ trợ điều trị và giúp nam giới có con chính chủ. Các kỹ thuật hiện đại như PESA, TESE, MESA,... có thể trích tinh trùng từ tinh hoàn bằng vi phẫu. Sau đó, tinh trùng có thể được tiêm vào bào tương noãn để thụ tinh tạo ra phôi và phát triển bình thường. 

Tóm lại có rất nhiều nguyên nhân vô sinh nam hiện nay. Để đảm bảo kế hoạch sinh đẻ trong tương lai, mỗi người đàn ông cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt, khám nam khoa định kỳ và phối hợp điều trị các bệnh lý (nếu có)!

Điều trị vô sinh nam ở đâu Hà Nội?

Hiện nay, Trung tâm Hiếm muộn và Nam học Công nghệ cao Phương Đông (IVF Phương Đông) là địa chỉ được nhiều khách hàng gửi gắm niềm tin. Trung tâm thực hiện thăm khám theo quy trình phối hợp toàn diện, kết hợp cả thăm khám và chăm sóc sức khỏe tinh thần  giúp gia đình giảm bớt áp lực và tăng tỷ lệ thụ thai thành công. 

Bác sĩ BVĐK PĐ trò chuyện động viên bệnh nhân trước khi thực hiện IVF

Trung tâm sở hữu Phòng Lab đạt tiêu chuẩn Quốc tế ISO6, hệ thống trang bị, kỹ thuật tối tân tăng khả năng sử dụng phôi tới 80% và tối đa tỷ lệ có thai trong chu kỳ ống nghiệm. 

Kỹ thuật viên trong phòng lab của IVF Phương Đông

Quy tụ đội ngũ bác sĩ, chuyên gia nhiều kinh nghiệm trong điều trị các ca khó. IVF Phương Đông luôn cố gắng hết mình để đưa ra phác đồ điều trị 1:1 cho từng cặp đôi để hiện thực hóa ước mơ đón con.

Các bác sĩ tiến hành chọc trứng cho khách hàng nữ vô sinh hiếm muộn tại IVF Phương Đông

Đồng thời, IVF Phương Đông còn tích cực tổ chức các chương trình ưu đãi để tối đa quyền lợi cho khách hàng. Nếu khách hàng có thắc mắc nào khác thì đừng ngần ngại để lại thông tin tại phần đặt lịch khám hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806 của Phương Đông để được hỗ trợ.