Tìm hiểu thông tin chung về nhau thai
Các mẹ bầu nên tìm hiểu rõ về nhau thai, để bảo vệ thai nhi phát triển một cách toàn diện nhất. Nội dung được chia sẻ sau chắc chắn sẽ giúp ích cho các mẹ bầu.
Nhau thai là gì?
Nhau thai còn được được gọi là rau thai hay nhau, đây là một cơ quan phát triển trong tử cung của bạn trong thời kỳ mang thai. Nhau thai có chức năng chính là cung cấp chất dinh dưỡng và oxy cho từ mẹ cho em bé, đồng thời cũng loại bỏ các chất thải từ máu của em bé.
Hình ảnh nhau thai
Nhau thai chính là một sự liên kết đặc biệt của mẹ và em bé. Không những thế, nhau thai còn có vai trò bảo vệ thai nhi khỏi những nguy hiểm hay nhiễm trùng trong quá trình mang thai.
Nhau thai thường nằm ở vị trí nào?
Đối với mỗi mẹ bầu, vị trí nhau thai có thể khác nhau. Bắt đầu từ tuần thứ 11 - 12 của thai kỳ, mẹ bầu có thể đến các cơ sở y tế để kiểm tra thông qua siêu âm bằng đầu dò âm đạo. Tuy nhiên, nhau thai thường bám vào 4 vị trí sau đây:
- Nhau thai bám vào phía trước thành tử cung.
- Nhau thai bám vào phía sau lòng tử cung.
- Nhau thai bám ở bên trong lòng tử cung.
- Nhau thai bám ở dưới đáy lòng tử cung.
Những vị trí nêu trên đều được xem là bình thường, không có đáng ngại cho mẹ và bé.
Những vị trí nhau thai bình thường
Cấu tạo của nhau thai gồm những gì?
Một bánh nhau thai hoàn thiện có hình tròn, màu đỏ, đường kính từ 15- 20 cm và độ dày khoảng 2,5- 3 cm, trọng lượng giao động 400 - 500 gam. Một bánh nhau gồm khoảng 15- 20 múi và giữa các múi sẽ có các rãnh nhỏ.
Bánh nhau được cấu tạo từ các bộ phận sau:
- Màng đệm, màng ối phủ quanh mặt trong và khoang ối. Dây rốn dính vào giữa, có các mạch đệm thuộc mạch rốn xung quanh dây rốn.
- Các nhánh nhung mao đệm.
- Phần nhau.
- Chỗ bám của nhau.
Quá trình hình thành nhau thai
Sự tạo rau thai bắt đầu từ khi trứng được thụ tinh và làm tổ trong nội mạc tử cung của người mẹ.
- Trong tuần thứ 3 sau khi trứng được thụ tinh, nang buồng trứng phân rã và bắt đầu sản xuất hormone progesterone, cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi trong ba tháng.
- Đến tuần thứ 4 của thai kỳ, phôi bám vào thành tử cung. Một số tế bào của phôi tách ra và bám vào lớp niêm mạc tử cung. Một trong những tế bào sẽ hình thành và phát triển bánh nhau.
- Trong tuần thứ 12 của thai kỳ, bánh nhau có cấu tạo hoàn chỉnh và tiếp tục lớn theo kích thước của em bé.
Nhau thai có vai trò quan trọng như thế nào?
Nhau thai có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi, cụ thể như sau:
- Cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi: Nhau thai có chức năng vận chuyển các chất dinh dưỡng từ mẹ tới bào thai. Chất dinh dưỡng sẽ đi qua nhau thai, tới dây rốn và đi vào cơ thể của thai nhi.
- Hoạt động tương tự một bộ lọc: Thai nhi có thận và hệ thống tiết niệu vẫn còn rất yếu. Vậy nên, nhau thai có vai trò như một bộ lọc, phân tách các chất độc hại và đẩy nó ra ngoài thông qua hệ thống tiết niệu và bài tiết của mẹ. Nhờ đó, sức khỏe của thai nhi được bảo vệ.
- Hoạt động như phổi: Tương tự như thận, phổi của thai nhi cũng chưa hoàn thiện. Trong thời gian thai nhi phát triển ở trong tử cung, nhau thai giúp khuếch tán oxy vào máu, giúp bé nhận được oxy mà không hít phải nước ối trong bụng mẹ.
- Hỗ trợ bài tiết: Nhau thai giúp em bé bài tiết ngay cả khi đang ở trong tử cung. Chất thải sinh học của thai nhi sẽ được nhau thai đưa trở lại người mẹ, rồi thải ra ngoài qua đường nước tiểu.
- Ngăn ngừa thai nhi bị nhiễm trùng: nhau thai tách máu của em bé và mẹ riêng biệt. Điều này giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng đối với thai nhi.
Nhau thai có vai trò quan trọng trong việc phát triển của thai nhi
Sức khỏe của nhau thai bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến sức khỏe nhau thai, cụ thể như sau:
- Tuổi của người mẹ: Phụ nữ có độ tuổi càng cao thì càng dễ gặp phải các vấn đề nhau thai trong quá trình mang thai, đặc biệt là những người ngoài 40 tuổi.
- Vấn đề về tâm lý: Những người mẹ trong quá trình mang thai thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến thai nhi.
- Rối loạn đông máu: Người mẹ gặp phải hội chứng này sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số vấn đề về nhau thai.
- Mang đa thai: Những bà mẹ mang nhiều thai sẽ tăng nguy cơ gặp phải các bệnh lý bánh nhau hơn thai đơn.
- Huyết áp cao: Mẹ huyết áp cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của thai nhi, nhau thai không phát huy được tối đa chức năng.
- Đã từng phẫu thuật trước đó: Bạn sẽ có nguy cơ gặp phải các vấn đề về nhau thai nếu đã từng thực hiện phẫu thuật tử cung như cắt bỏ u xơ.
- Vấn đề nhau thai trước đó: Nếu trong lần mang thai trước, bạn đã gặp phải vấn đề về nhau thai thì các lần sau sẽ có nguy cơ cao gặp lại vấn đề đó.
- Lạm dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia… Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả nhau và sức khỏe thai nhi.
Mẹ bầu tuyệt đối không sử dụng các chất gây nghiện trong thai kỳ
5 bệnh lý nguy hiểm về nhau thai thường gặp mẹ bầu nên biết
Bệnh lý bánh nhau là tình trạng nhau thai có sự phát triển bất thường, bám quá sâu vào thành tử cung hoặc không đúng vị trí. Điều này gây ra những nguy hiểm cho thai kỳ. Vậy có những bệnh lý bánh nhau nào thường gặp?
Nhau tiền đạo
Đây là tình trạng nhau thai che kín một phần hoặc toàn phần tử cung. Nhau tiền đạo là bệnh lý bánh nhau thường gặp gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cả mẹ bầu và thai nhi.
Hiện nay chưa xác nhận được nguyên nhân hình thành nhau tiền đạo. Tuy nhiên, những sản phụ có u xơ tử cung, tiền sử mổ lấy nhau thai, cổ tử cung dị dạng, có sẹo hoặc lớn tuổi thì sẽ có nguy cơ cao mắc phải bệnh lý này. Trong thời gian đầu của thai kỳ, rau tiền được được cho là phổ biến. Sau đó, cùng với sự phát triển của thai nhi, bánh nhau được đẩy lên vị trí cao cao. Đây được gọi là cơ chế di chuyển hay di dời bánh nhau.
Nhau tiền đạo có thể gây chảy máu trước sinh và trong quá trình sinh. Vậy nên thai phụ cần phải đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán trước sinh và có kế hoạch sinh mổ nếu đến quý 3 của thai kỳ nhau tiền đạo vẫn tồn tại. Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng chảy máu khi mang thai, thai phụ nên tránh các hoạt động có thể gây các cơn co thắt như quan hệ tình dục hoặc tham gia các hoạt động tăng nguy cơ chảy máu.
Các thể của nhau thai tiền đạo
Nhau bong non
Nhau bong non là tình trạng phần bánh nhau bị bong hoặc tách hoàn toàn ra khỏi tử cung trước khi chuyển dạ. Thường là 3 tháng cuối nhưng cũng có thể khi sớm hơn (tuần thứ 20). Khi gặp phải bệnh lý này, thai phụ thường có triệu chứng ra máu âm đạo, kèm khó chịu và đau tử cung, đau bụng liên tục hoặc đột ngột.
Bệnh lý này khá nguy hiểm vì việc nhau thai bong, tách khỏi tử cung sẽ khiến thai nhi bị mất nguồn cung cấp chất dinh dưỡng và oxy. Đây chính là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
Nhau cài răng lược
Đối với thai kỳ bình thường, nhau thai sẽ tự động bong tróc ra khỏi thành tử cung sau khi sổ thai. Tử cung co bóp đưa nhau thai xuất ra ngoài. Tuy nhiên, trong một số trường sản phụ bị nhau cài mắc lược thì một phần hoặc toàn bộ nhau không tách ra ngoài mà vẫn dính chặt, ăn thủng, xâm lấn tử cung cùng những cơ quan khác trong ổ bụng.
Thai phụ khi gặp tình trạng này thường phải đối mặt với nhiều nguy cơ khác nhau như sinh non, xuất huyết trầm trọng, suy hô hấp…. Vậy nên, phần lớn các mẹ bầu bị nhau cài răng lược đều phải sinh mổ kết hợp với loại bỏ bánh nhau ra khỏi cơ thể.
Các mức độ nhau cài răng lược từ nhẹ đến cao
Sót nhau
Đây là tình trạng sau khi sinh 30 phút, nhau thai chưa được đẩy ra khỏi tử cung. Nhau thai bị giữ lại có thể vì nhau bị kẹt sau cổ tử cung đóng một phần hoặc nhau thai vẫn gắn ở thành tử cung - dù bám sâu (nhau cài răng lược) hay bám nông (nhau dính). Sót nhau thai nếu không được điều trị kịp thời thể gây nhiễm trùng nặng hoặc mất máu gây nguy hiểm tính mạng của mẹ.
Sót nhau sau sinh có biểu hiện là ra máu bất thường. Các bác sĩ phụ sản phụ khoa cảnh báo rằng tình trạng sót nhau rất khó nhận biết sớm, dễ bị nhầm lẫn với sản dịch sau sinh.
Phù nhau thai
Bánh nhau trung bình nặng khoảng 400- 600 gram và đường kính từ 200 - 400 mm. Trong trường hợp phù nhau thai, nhau thai có kích thước bất thường, tăng gấp đôi hoặc hơn.
Phù nhau thai xảy ra khi nhau tích tụ nhiều nước làm tăng kích thước và độ dày của nhau thai. Điều này làm giảm chất lượng hoạt động của bánh nhau, giảm cung cấp dinh dưỡng và oxy đến thai nhi.
Dấu hiệu nhận biết các bất thường về nhau thai
Trong quá trình mang thai, mẹ bầu cần khám sức khỏe định kỳ và chú ý những dầu hiệu bất thường sau để thăm khám kịp thời:
- Âm đạo bị xuất huyết bất thường.
- Bụng đau đột ngột, các cơn kéo dài và đau dữ dội.
- Thai nhi có nhịp bất thường.
- Mẹ bầu bị choáng và ngất, bụng bầu có dấu hiệu căng cứng.
- Xuất hiện cơn gò tử cung.
Nhau thai bất thường có nguy hiểm không?
Các bệnh lý nhau thai có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho cả thai nhi và mẹ bầu.
Đối với thai nhi, các bệnh lý nhau thai có ảnh hưởng lớn đến thai nhi. Nếu trong thai kỳ, người mẹ gặp các bệnh bất thường về nhau thai, thai nhi phải đối mặt với nguy cơ suy thai, suy dinh dưỡng. Nếu mẹ bầu bị xuất huyết nhiều, bác sĩ có thể chỉ định chấm dứt thai kỳ hoặc trẻ sinh non và phải đối mặt với nguy cơ suy hô hấp, tử vong. Em bé sinh non có thể bị các di chứng về mặt thần kinh và cấu tạo cơ thể.
Bệnh lý nhau thai gây ra các biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi
Đối với mẹ bầu, tùy vào mỗi loại bệnh lý nhau thai cụ thể mà có sự ảnh hướng khác nhau đến sức khỏe của thai phụ. Với nhau tiền đạo, mẹ bầu bị ra máu bất thường dẫn đến sức khỏe bị suy yếu, gây tình trạng băng huyết trong thai kỳ và khi sinh. Trường hợp nhau thai bám gần cổ tử cung, việc bóc tách nhau sau sinh khiến cổ tử cung bị hở, dễ gây nhiễm trùng…
Sản phụ bị nhau cài răng lược đối mặt với nguy cơ cao xuất huyết và sinh non… Thai phụ thường phải sinh mổ nếu gặp phải bệnh lý này. Vậy nên, có một số biến chứng gặp phải khi thực hiện phẫu thuật như vết mổ bị nhiễm trùng, tổn thương các cơ quan lân cận… Đặc biệt trường hợp sót nhau thai, nếu không được can thiệp lấy sạch nhau thì sản phụ có nguy cơ bị dính buồng tử cung, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Một số trường hợp nhiễm trùng năng, biến chứng có thể gây tử vong.
Cách điều trị các bệnh lý về bánh nhau
Trường hợp bánh nhau có vị trí bất thường như nhau tiền đạo hoặc nhau cài răng lược… Ở mỗi thể đều có những bệnh cảnh riêng biệt. Ví dụ: nhau tiền đạo nằm trước đường ra của phôi thai và có nhiều thể như nhau bám mép, nhau bám thấp, nhau tiền đạo trung tâm, nhau tiền đạo bán trung tâm. Triệu chứng chính là chảy máu, càng về cuối thai sẽ bị chảy máu nhiều hơn. Nếu thai đang rất non như 28-32 tuần, nếu chảy máu quá nhiều, bác sĩ buộc lòng phải mổ cứu mẹ.
Đối với nhau bong non, đây là tình trạng khẩn cấp của khoa sản. Thai nhi cần phải được mổ lấy ra kịp thời. Nếu không em bé có thể sẽ tử vong và người mẹ mất tử cung do rối loạn đông máu, băng huyết sau sinh…
Đến bệnh viện thăm khám để có pháp đồ điều trị phù với với từng bệnh lý
Nhau cài răng lược cũng là bệnh lý xuất hiện ngày càng phổ biến. Tình trạng này nếu không được chẩn đoán sớm thì khi chuyển dạ hoặc mổ lấy thai thường sẽ bị động, gây mất nhiều máu. Để chẩn đoán trước bệnh lý, bác sĩ sẽ sử dụng máy siêu âm để kiểm tra vị trí, độ dài của bánh nhau và phát hiện các dấu hiệu bất thường. Bác sĩ sản khoa sẽ căn cứ theo hình ảnh cùng độ tuổi và bệnh lý đi kèm của thai phụ để tư vấn rõ hơn cho từng trường hợp.
Những lưu ý để bảo vệ nhau thai khỏe mạnh
Phần lớn các vấn đề liên quan đến nhau thai không thể được ngăn chặn trực tiếp. Tuy nhiên, các thai phụ nên lưu ý những điểm sau để có một thai kỳ khỏe mạnh:
- Thăm khám bác sĩ chuyên khoa định kỳ trong suốt thời gian mang thai.
- Tuyệt đối không sử dụng các chất kích thích, gây nghiện vì gây ra ảnh hưởng không tốt cho thai nhi.
- Khi mang thai, mẹ bầu nên ăn uống một cách khoa học, tăng cường hoa quả, rau xanh để cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi.
- Mẹ bầu luôn giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ; hạn chế các cảm xúc tiêu cực, căng thẳng và làm việc quá sức.
- Trước khi quyết định mổ lấy thai chủ động hãy tham khảo trước ý kiến của bác sĩ chuyên môn.
Mẹ hãy giữ tinh thần vui vẻ cùng chế độ ăn phù hợp để có một thai kỳ khỏe mạnh
Với mong muốn cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho cả mẹ và bé trong suốt thai kỳ, Bệnh Viện Đa khoa Phương Đông triển khai dịch vụ thai sản trọn gói, đa dạng các gói khám để phục vụ nhu cầu của từng mẹ bầu. Khi tới Phương Đông, các mẹ bầu được thăm khám, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm, siêu âm thai kỳ chu đáo và cẩn thận.
Đội ngũ các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Đặc biệt, hệ thống phòng nội trú được thiết kế theo mô hình khách sạn 5 Sao, đầy đủ đồ dùng cùng với không gian khuôn viên xanh, thoáng mát, mang lại cho các mẹ bầu những trải nghiệm như đi nghỉ dưỡng.
Trên đây là tổng hợp các thông tin liên quan tới nhau thai và những vấn đề liên quan. Hy vọng bài viết đã cung cấp những kiến thức hữu ích giúp mẹ bầu có được một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn, đón con vuông tròn, như ý. Khi cần tư vấn chi tiết các vấn đề liên quan tới thai kỳ hoặc tham khảo các gói thai sản, mẹ bầu hãy liên hệ qua hotline 19001806 để được hỗ trợ.