Nhau thai có đóng góp quan trọng trong sự phát triển của thai nhi. Vậy các mẹ bầu đã hiểu rõ nhau thai là gì? Hay các bệnh lý bánh nhau thường gặp ảnh hưởng đến mẹ và bé thường gặp? Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm rõ hơn về những thắc trên trong bài viết dưới đây.
Các mẹ bầu nên tìm hiểu rõ về nhau thai, để bảo vệ thai nhi phát triển một cách toàn diện nhất. Nội dung được chia sẻ sau chắc chắn sẽ giúp ích cho các mẹ bầu.
Nhau thai còn được được gọi là rau thai hay nhau, đây là một cơ quan phát triển trong tử cung của bạn trong thời kỳ mang thai. Nhau thai có chức năng chính là cung cấp chất dinh dưỡng và oxy cho từ mẹ cho em bé, đồng thời cũng loại bỏ các chất thải từ máu của em bé. 
Hình ảnh nhau thai
Nhau thai chính là một sự liên kết đặc biệt của mẹ và em bé. Không những thế, nhau thai còn có vai trò bảo vệ thai nhi khỏi những nguy hiểm hay nhiễm trùng trong quá trình mang thai.
Đối với mỗi mẹ bầu, vị trí nhau thai có thể khác nhau. Bắt đầu từ tuần thứ 11 - 12 của thai kỳ, mẹ bầu có thể đến các cơ sở y tế để kiểm tra thông qua siêu âm bằng đầu dò âm đạo. Tuy nhiên, nhau thai thường bám vào 4 vị trí sau đây:
Những vị trí nêu trên đều được xem là bình thường, không có đáng ngại cho mẹ và bé.
Những vị trí nhau thai bình thường
Một bánh nhau thai hoàn thiện có hình tròn, màu đỏ, đường kính từ 15- 20 cm và độ dày khoảng 2,5- 3 cm, trọng lượng giao động 400 - 500 gam. Một bánh nhau gồm khoảng 15- 20 múi và giữa các múi sẽ có các rãnh nhỏ.
Bánh nhau được cấu tạo từ các bộ phận sau:
Sự tạo rau thai bắt đầu từ khi trứng được thụ tinh và làm tổ trong nội mạc tử cung của người mẹ.
Nhau thai có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi, cụ thể như sau:
Nhau thai có vai trò quan trọng trong việc phát triển của thai nhi
Hỗ trợ tiêu hóa thức ăn: Nhau thai có vai trò quan trọng trong việc nghiền nát các hạt thức ăn mà người mẹ tiêu thụ để cung cấp chất dinh dưỡng đến thai nhi nhanh nhất.
Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến sức khỏe nhau thai, cụ thể như sau:
Mẹ bầu tuyệt đối không sử dụng các chất gây nghiện trong thai kỳ
Bệnh lý bánh nhau là tình trạng nhau thai có sự phát triển bất thường, bám quá sâu vào thành tử cung hoặc không đúng vị trí. Điều này gây ra những nguy hiểm cho thai kỳ. Vậy có những bệnh lý bánh nhau nào thường gặp?
Đây là tình trạng nhau thai che kín một phần hoặc toàn phần tử cung. Nhau tiền đạo là bệnh lý bánh nhau thường gặp gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của cả mẹ bầu và thai nhi.
Hiện nay chưa xác nhận được nguyên nhân hình thành nhau tiền đạo. Tuy nhiên, những sản phụ có u xơ tử cung, tiền sử mổ lấy nhau thai, cổ tử cung dị dạng, có sẹo hoặc lớn tuổi thì sẽ có nguy cơ cao mắc phải bệnh lý này. Trong thời gian đầu của thai kỳ, rau tiền được được cho là phổ biến. Sau đó, cùng với sự phát triển của thai nhi, bánh nhau được đẩy lên vị trí cao cao. Đây được gọi là cơ chế di chuyển hay di dời bánh nhau.
Nhau tiền đạo có thể gây chảy máu trước sinh và trong quá trình sinh. Vậy nên thai phụ cần phải đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán trước sinh và có kế hoạch sinh mổ nếu đến quý 3 của thai kỳ nhau tiền đạo vẫn tồn tại. Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng chảy máu khi mang thai, thai phụ nên tránh các hoạt động có thể gây các cơn co thắt như quan hệ tình dục hoặc tham gia các hoạt động tăng nguy cơ chảy máu.
Các thể của nhau thai tiền đạo
Nhau bong non là tình trạng phần bánh nhau bị bong hoặc tách hoàn toàn ra khỏi tử cung trước khi chuyển dạ. Thường là 3 tháng cuối nhưng cũng có thể khi sớm hơn (tuần thứ 20). Khi gặp phải bệnh lý này, thai phụ thường có triệu chứng ra máu âm đạo, kèm khó chịu và đau tử cung, đau bụng liên tục hoặc đột ngột.
Bệnh lý này khá nguy hiểm vì việc nhau thai bong, tách khỏi tử cung sẽ khiến thai nhi bị mất nguồn cung cấp chất dinh dưỡng và oxy. Đây chính là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
Đối với thai kỳ bình thường, nhau thai sẽ tự động bong tróc ra khỏi thành tử cung sau khi sổ thai. Tử cung co bóp đưa nhau thai xuất ra ngoài. Tuy nhiên, trong một số trường sản phụ bị nhau cài mắc lược thì một phần hoặc toàn bộ nhau không tách ra ngoài mà vẫn dính chặt, ăn thủng, xâm lấn tử cung cùng những cơ quan khác trong ổ bụng.
Thai phụ khi gặp tình trạng này thường phải đối mặt với nhiều nguy cơ khác nhau như sinh non, xuất huyết trầm trọng, suy hô hấp…. Vậy nên, phần lớn các mẹ bầu bị nhau cài răng lược đều phải sinh mổ kết hợp với loại bỏ bánh nhau ra khỏi cơ thể.
Các mức độ nhau cài răng lược từ nhẹ đến cao
Đây là tình trạng sau khi sinh 30 phút, nhau thai chưa được đẩy ra khỏi tử cung. Nhau thai bị giữ lại có thể vì nhau bị kẹt sau cổ tử cung đóng một phần hoặc nhau thai vẫn gắn ở thành tử cung - dù bám sâu (nhau cài răng lược) hay bám nông (nhau dính). Sót nhau thai nếu không được điều trị kịp thời thể gây nhiễm trùng nặng hoặc mất máu gây nguy hiểm tính mạng của mẹ.
Sót nhau sau sinh có biểu hiện là ra máu bất thường. Các bác sĩ phụ sản phụ khoa cảnh báo rằng tình trạng sót nhau rất khó nhận biết sớm, dễ bị nhầm lẫn với sản dịch sau sinh.
Bánh nhau trung bình nặng khoảng 400- 600 gram và đường kính từ 200 - 400 mm. Trong trường hợp phù nhau thai, nhau thai có kích thước bất thường, tăng gấp đôi hoặc hơn.
Phù nhau thai xảy ra khi nhau tích tụ nhiều nước làm tăng kích thước và độ dày của nhau thai. Điều này làm giảm chất lượng hoạt động của bánh nhau, giảm cung cấp dinh dưỡng và oxy đến thai nhi.
Trong quá trình mang thai, mẹ bầu cần khám sức khỏe định kỳ và chú ý những dầu hiệu bất thường sau để thăm khám kịp thời:
Các bệnh lý nhau thai có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho cả thai nhi và mẹ bầu.
Đối với thai nhi, các bệnh lý nhau thai có ảnh hưởng lớn đến thai nhi. Nếu trong thai kỳ, người mẹ gặp các bệnh bất thường về nhau thai, thai nhi phải đối mặt với nguy cơ suy thai, suy dinh dưỡng. Nếu mẹ bầu bị xuất huyết nhiều, bác sĩ có thể chỉ định chấm dứt thai kỳ hoặc trẻ sinh non và phải đối mặt với nguy cơ suy hô hấp, tử vong. Em bé sinh non có thể bị các di chứng về mặt thần kinh và cấu tạo cơ thể.
Bệnh lý nhau thai gây ra các biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi
Đối với mẹ bầu, tùy vào mỗi loại bệnh lý nhau thai cụ thể mà có sự ảnh hướng khác nhau đến sức khỏe của thai phụ. Với nhau tiền đạo, mẹ bầu bị ra máu bất thường dẫn đến sức khỏe bị suy yếu, gây tình trạng băng huyết trong thai kỳ và khi sinh. Trường hợp nhau thai bám gần cổ tử cung, việc bóc tách nhau sau sinh khiến cổ tử cung bị hở, dễ gây nhiễm trùng…
Sản phụ bị nhau cài răng lược đối mặt với nguy cơ cao xuất huyết và sinh non… Thai phụ thường phải sinh mổ nếu gặp phải bệnh lý này. Vậy nên, có một số biến chứng gặp phải khi thực hiện phẫu thuật như vết mổ bị nhiễm trùng, tổn thương các cơ quan lân cận… Đặc biệt trường hợp sót nhau thai, nếu không được can thiệp lấy sạch nhau thì sản phụ có nguy cơ bị dính buồng tử cung, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Một số trường hợp nhiễm trùng năng, biến chứng có thể gây tử vong.
Trường hợp bánh nhau có vị trí bất thường như nhau tiền đạo hoặc nhau cài răng lược… Ở mỗi thể đều có những bệnh cảnh riêng biệt. Ví dụ: nhau tiền đạo nằm trước đường ra của phôi thai và có nhiều thể như nhau bám mép, nhau bám thấp, nhau tiền đạo trung tâm, nhau tiền đạo bán trung tâm. Triệu chứng chính là chảy máu, càng về cuối thai sẽ bị chảy máu nhiều hơn. Nếu thai đang rất non như 28-32 tuần, nếu chảy máu quá nhiều, bác sĩ buộc lòng phải mổ cứu mẹ.
Đối với nhau bong non, đây là tình trạng khẩn cấp của khoa sản. Thai nhi cần phải được mổ lấy ra kịp thời. Nếu không em bé có thể sẽ tử vong và người mẹ mất tử cung do rối loạn đông máu, băng huyết sau sinh…
Đến bệnh viện thăm khám để có pháp đồ điều trị phù với với từng bệnh lý
Nhau cài răng lược cũng là bệnh lý xuất hiện ngày càng phổ biến. Tình trạng này nếu không được chẩn đoán sớm thì khi chuyển dạ hoặc mổ lấy thai thường sẽ bị động, gây mất nhiều máu. Để chẩn đoán trước bệnh lý, bác sĩ sẽ sử dụng máy siêu âm để kiểm tra vị trí, độ dài của bánh nhau và phát hiện các dấu hiệu bất thường. Bác sĩ sản khoa sẽ căn cứ theo hình ảnh cùng độ tuổi và bệnh lý đi kèm của thai phụ để tư vấn rõ hơn cho từng trường hợp.
Phần lớn các vấn đề liên quan đến nhau thai không thể được ngăn chặn trực tiếp. Tuy nhiên, các thai phụ nên lưu ý những điểm sau để có một thai kỳ khỏe mạnh:
Mẹ hãy giữ tinh thần vui vẻ cùng chế độ ăn phù hợp để có một thai kỳ khỏe mạnh
Với mong muốn cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho cả mẹ và bé trong suốt thai kỳ, Bệnh Viện Đa khoa Phương Đông triển khai dịch vụ thai sản trọn gói, đa dạng các gói khám để phục vụ nhu cầu của từng mẹ bầu. Khi tới Phương Đông, các mẹ bầu được thăm khám, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm, siêu âm thai kỳ chu đáo và cẩn thận.
Đội ngũ các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Đặc biệt, hệ thống phòng nội trú được thiết kế theo mô hình khách sạn 5 Sao, đầy đủ đồ dùng cùng với không gian khuôn viên xanh, thoáng mát, mang lại cho các mẹ bầu những trải nghiệm như đi nghỉ dưỡng.
Trên đây là tổng hợp các thông tin liên quan tới nhau thai và những vấn đề liên quan. Hy vọng bài viết đã cung cấp những kiến thức hữu ích giúp mẹ bầu có được một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn, đón con vuông tròn, như ý. Khi cần tư vấn chi tiết các vấn đề liên quan tới thai kỳ hoặc tham khảo các gói thai sản, mẹ bầu hãy liên hệ qua hotline 19001806 để được hỗ trợ.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Rách cổ tử cung là biến chứng sản khoa hiếm gặp gây mất máu cho sản phụ và tăng nguy cơ gặp các biến chứng muộn: hở eo tử cung,...
