Nhiễm độc tim là một tình trạng nguy hiểm xảy ra khi tim bị tổn thương do tiếp xúc với các chất độc hại, phổ biến nhất là do thuốc, hóa chất hoặc kim loại nặng. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), mỗi năm có hàng nghìn ca nhiễm độc tim được ghi nhận, trong đó nhiều trường hợp liên quan đến việc sử dụng thuốc điều trị ung thư hoặc ngộ độc kim loại nặng. Bệnh lý này có thể dẫn đến suy tim, rối loạn nhịp tim và thậm chí tử vong nếu không được phát hiện kịp thời.
Nhiễm độc tim (cardiotoxicity) là tình trạng tổn thương cơ tim do tiếp xúc với các tác nhân độc hại, dẫn đến suy giảm chức năng tim, thay đổi cấu trúc tim hoặc rối loạn dẫn truyền điện tim. Đây không phải là một bệnh lý đơn lẻ mà là hậu quả của các yếu tố ngoại sinh hoặc nội sinh tác động tiêu cực đến tim mạch, khiến tim mất khả năng co bóp hiệu quả, tăng nguy cơ suy tim và rối loạn nhịp tim.
Nhiễm độc tim là tổn thương tim phát sinh từ một số phương pháp điều trị ung thư hoặc thuốc
Trạng thái nhiễm độc tim thường được ghi nhận trong các trường hợp tiếp xúc với hóa chất độc hại, bao gồm thuốc điều trị ung thư (đặc biệt là anthracycline), kim loại nặng, chất gây nghiện, hoặc các hợp chất có khả năng tác động lên hệ tim mạch. Khi những chất này tích lũy trong cơ tim, chúng có thể gây tổn thương tế bào tim (tế bào cơ tim bị viêm, thoái hóa hoặc hoại tử), làm suy giảm khả năng bơm máu, thậm chí dẫn đến rối loạn nhịp nguy hiểm.
Nhiều cơ chế đã được sử dụng để giải thích tình trạng độc tính tim. Mặc dù nhiều lần, các nguyên nhân khác nhau có chung một cơ chế, nhìn chung nó phục thuộc vào tác nhân gây tổn thương tim. Cụ thể:
Nhiễm độc tim có thể liên quan đến sự mất cân bằng của các gốc oxy hóa tự do (oxidative stress), rối loạn chuyển hóa năng lượng trong tế bào cơ tim, hoặc tác động trực tiếp lên cấu trúc protein và DNA của tế bào tim. Một số trường hợp nhiễm độc tim có thể xảy ra tức thời (cấp tính), trong khi một số khác diễn tiến âm thầm và chỉ biểu hiện sau nhiều năm (mãn tính).
Danh sách các tác nhân kích thích rất rộng và bao gồm nhiều loại thuốc cũng như tác nhân môi trường. Tác động của các chất gây độc hại cho tim khác nhau và không phải tất cả đều giống nhau. Cụ thể:
Các loại thuốc khác
Các tác nhân này có thể gây ra các mức độ độc tính tim khác nhau và tác dụng của chúng phụ thuộc vào liều lượng và bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cá nhân như bệnh tim mạch hiện có và khuynh hướng di truyền có thể làm tăng độ nhạy cảm với bất kỳ tổn thương nào.
Những người đang điều trị ung thư sẽ có nguy cơ bị nhiễm độc tim. Cụ thể hơn:
Mặc dù khó xác định tỷ lệ độc tính tim chính xác ở những người lớn đã điều trị ung thư khi trưởng thành, nhưng ước tính có tới 20% dân số này có thể mắc các vấn đề về tim, từ 7 – 10% mắc bệnh cơ tim hoặc suy tim trong những năm tiếp theo, Người lớn được điều trị bằng hoá trị khi còn nhỏ có nguy cơ mắc suy tim sớm cao hơn.
Nhiễm độc tim có thể xảy ra nhiều năm sau khi hoàn tất quá trình điều trị ung thư. Trẻ em được điều trị bằng hoá trị hoặc xạ trị dễ bị tổn thương, thường phát triển các vấn đề về tim sau này. Người lớn bị ung thư khi còn nhỏ có nguy cơ mắc các bệnh tim sau này cao hơn, chẳng hạn như bệnh động mạch vành, đột quỵ, suy tim và tăng huyết áp.
Nhiễm độc tim thường biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh
Các triệu chứng phổ biến cho thấy các vấn đề tiềm ẩn do tim nhiễm độc bao gồm:
Việc xác định nhiễm độc tim đòi hỏi các phương pháp đánh giá chuyên sâu như xét nghiệm sinh hóa tim, siêu âm tim và chụp cộng hưởng từ tim (Cardiac MRI) để phát hiện những thay đổi vi mô trong cấu trúc và chức năng tim.
Tầm quan trọng của việc hiểu rõ nhiễm độc tim nằm ở chỗ nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể làm giảm đáng kể tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Bác sĩ sẽ xem xét kết quả xét nghiệm của người bệnh để xác định xem có cần điều trị nhiễm độc tim hay không, Thông thường, chức năng tim mạch sẽ cải thiện sau khi điều trị ung thư kết thúc.
Việc theo dõi chặt chẽ các chỉ số tim mạch và thực hiện các xét nghiệm định kỳ là rất quan trọng để đánh giá mức độ tổn thương
Một số phương pháp điều trị sẽ được chỉ định riêng cho từng bệnh nhân, có thể bao gồm việc sử dụng các loại thuốc như:
Việc kiểm soát tốt bệnh lý tim mạch không chỉ giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm độc tim mà còn giảm nguy cơ tiến triển thành đột quỵ nghiêm trọng. Nếu quý khách cần thăm khám và điều trị, hãy liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, qua hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám trực tiếp tại website.
Không có cách nào để ngăn ngừa nhiễm độc tim. Điều quan trọng là phải thảo luận về các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn và lợi ích của các phương pháp điều trị với bác sĩ nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư.
Bên cạnh đó, việc áp dụng lối sống lành mạnh, thường xuyên đi thăm khám, chụp tim định kỳ trong quá trình điều trị ung thư cũng là điều vô cùng cần thiết. Phát hiện sớm các vấn đề về tim có thể tăng cơ hội điều trị thành công.
Nhiễm độc tim không chỉ là một mối nguy tiềm ẩn mà còn có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu không được can thiệp kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ chức năng tim mạch về lâu dài. Nếu bạn có nguy cơ tiếp xúc với các yếu tố độc hại, hãy chủ động thăm khám và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Đau giữa ngực ở nam giới có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn bệnh tim mạch, trào ngược dạ dày, thậm chí là nguy cơ...
