Siêu âm 5D và những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Ngọc Anh

22-02-2024

goole news
16

Siêu âm 5D là phương pháp định kỳ để theo dõi sự phát triển và phát hiện dị tật sớm chính xác, kịp thời ở thai nhi. Vậy phương pháp này có những ưu điểm, đặc trưng, khuyến cáo trong các thời điểm nào, cùng Bệnh viện Phương Đông theo dõi dưới đây nhé!

Tổng quan về siêu âm 5D

Sự tiến bộ của siêu âm thai nhi qua từng thời kỳ

Năm 1956 năm 1956 tại Glasgow (Vương Quốc Anh), siêu âm đã được phát minh bởi bác sĩ sản khoa Ian Donald và kỹ sư Tom Brown. Từ cuối thế kỷ 20 cho đến nay, siêu âm đã trở thành công nghệ chẩn đoán hình ảnh phổ biến không xâm lấn, không đau đớn và tiết kiệm chi phí trên các bệnh viện, phòng khám toàn thế giới. 

(Hình 1 - Bác sĩ sản khoa Ian Donald, người phát minh ra kỹ thuật siêu âm)

(Hình 1 - Bác sĩ sản khoa Ian Donald, người phát minh ra kỹ thuật siêu âm)

Siêu âm thai nhi là kỹ thuật sử dụng các sóng âm thanh tần số cao (ngoài khả năng nghe được con người) nhằm vào bụng của người mẹ để thu được tiếng vang trở lại. Âm thanh nhận về trả lại dữ liệu về hình ảnh của thai nhi.

Theo đó, siêu âm được sử dụng trong sản khoa để xác nhận mang thai, trả lời giới tính, số lượng thai nhi, thậm chí phát hiện dị tật của thai nhi ở giai đoạn sớm. Cùng với sự phát triển của công nghệ, các kỹ thuật siêu âm hiện nay gồm 7 loại khác nhau, trong đó kỹ thuật được nhắc đến nhiều nhất gần đây là siêu âm 5D. 

Đặc trưng của các phương pháp siêu âm 2D - 3D - 4D

Bảng dưới đây đề cập đến đặc trưng của lịch sử phát triển của các phương pháp siêu âm 2D - 3D - 4D:

Nội dung

Siêu âm 2D

Siêu âm 3D

Siêu âm 4D

Thời gian

1949 -1951

1986

 

Đặc điểm

- Đơn giản, dễ thực hiện.

- Tái hiện hình ảnh hai chiều đen trắng

- Thực hiện nhiều lần

- Xác định ngày sinh, lượng nước ối, kích thước thai nhi

- Tái hiện hình ảnh 3D có màu, sắc nét hơn. 

- Ảnh thể hiện tất cả cấu trúc, mô trong một bức hình

- Xem trực tiếp em bé trong bụng, nhìn rõ da, chân tay, hành động của em bé trong bụng

- Chuyển từ hình ảnh 3D thành 1 video về chuyển động của thai nhi trong thời gian thực.

Điểm (+)

- Sóng siêu âm nhỏ

- Chi phí thấp, dễ tiếp cận

- Cung cấp đủ những thông tin cần thiết

- Sử dụng đầu dò tiên tiến, quét nhanh hơn.

- Hỗ trợ giải phẫu, chẩn đoán dị tật bẩm sinh.

- Hỗ trợ nhìn thấy da, các cơ quan, tay chân của em bé

- Tương tự siêu âm 3D

- Hỗ trợ đánh giá hệ thần kinh, độ mờ da gáy, xương, tim thai

- Chẩn đoán đa thai, dị tật bẩm sinh

- Phát hiện bất thường ở bộ phận sinh dục của mẹ

Điểm (-)

- Hình ảnh đen trắng, mờ

- Dễ bỏ sót vật thể: cơ quan, mạch máu,... nếu không được thực hiện đúng cách

- Thời gian siêu âm dài hơn

- Chuyển động của thai nhi có thể gây ảnh hưởng đến dữ liệu siêu âm

- Tương tự siêu âm 3D

- Chi phí khá cao dù không có sự khác biệt nhiều về mặt y tế

Xem thêm:

Định nghĩa và đặc trưng của siêu âm 5D

Điểm khác biệt lớn nhất của phương pháp siêu âm này với các kỹ thuật khác là quan sát cả hình thái bên ngoài và cấu trúc bên trong của thai nhi. Về cơ bản, siêu âm 5D thừa kế tất cả những đặc điểm của siêu âm 2D-3D-4D và tăng hiệu quả chẩn đoán chính xác.

Đây là kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm để quan sát chuyển động của thai nhi trong tử cung người mẹ. Điều đặc biệt là thay vì ảnh chụp liên tục như 3D, hình động như 4D thì người mẹ được quan sát chuyển động, tay chân, cơ quan của em bé trực tiếp, sắc nét qua video. 

(Hình 2 - Hình ảnh siêu âm 2D, 3D, 4D và 5D)

(Hình 2 - Hình ảnh siêu âm 2D, 3D, 4D và 5D)

Hiệu quả chẩn đoán được tăng lên bởi các bác sĩ còn có thể quan sát xuyên thấu mặt cắt khó trong các tư thế của thai nhi. Ngoài ra, dù chi phí cao nhưng phương pháp này có ý nghĩa kỷ niệm rất lớn với cha mẹ em bé.

Ý nghĩa của siêu âm 5D với mẹ bầu và thai nhi

Là một trong số các kỹ thuật siêu âm hiện đại, siêu âm 5D có giá trị hết sức to lớn trong theo dõi sức khoẻ sinh sản của cho mẹ và đánh giá sự phát triển của thai nhi cho bé.

Trong chăm sóc sức khỏe sinh sản (5D Follicle)

Đối với các cặp cha mẹ hiếm muộn, mắc bệnh hiểm nghèo, rối loạn di truyền,... thì thụ tinh nhân tạo không là một trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến nhất. Với sự hỗ trợ của công nghệ mới, cha mẹ sẽ có những trải nghiệm chất lượng hơn.

Siêu âm 5D còn được sử dụng trong khảo sát nang noãn buồng trứng. Theo đó, kỹ thuật này giúp tự phát hiện, xác định thể tích, kích thước từng nang noãn. 5D Follicle có thể đo tối đa 20 nang noãn cho ra báo cáo chi tiết chỉ với 1 nút bấm.Vì thế, cha mẹ tiết kiệm được thời gian và nâng cao hiệu quả thụ tinh ống nghiệm.

Trong theo dõi sự phát triển và phát hiện dị tật thai nhi

Các ứng dụng của siêu âm 5D cho phép bác sĩ quan sát đầy đủ và chính xác về sự phát triển của thai nhi, có thể kể đến các chẩn đoán giá trị sau:

  • Về tim mạch: Đánh giá tình trạng tim, phát hiện bệnh tim bẩm sinh qua hoạt động của các lá van, phát hiện bất thường về mạch máu lớn và buồng tim từ hình chụp 9 mặt cắt cơ bản của thai nhi. Đây còn gọi là siêu âm tim thai 5D.
  • Về hệ thần kinh TW: Chú ý đến những dị tật bất thường ở hệ thần kinh qua 3 mặt cắt cơ bản của não (mặt cắt qua đồi thị, qua não thất bên và tiểu não- hố sau) và 6 thông số thường quy (BPD, OFD, HC, não thất bên, tiểu não). Ứng dụng này là siêu âm màu 5D hệ thần kinh TW
  • Về xương khớp: Xác định kích thước hệ xương tứ chi của thai nhi, đảm bảo hệ xương phát triển bình thường từ ứng dụng siêu âm thai 5D hệ xương dài.
  • Về hội chứng Down: Mẹ sẽ thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy thai nhi trên phần bụng và thực hiện các xét nghiệm liên quan theo chỉ định (nếu có) để chẩn đoán hội chứng này ở em bé.

(Hình 3 - Hội chứng Down có thể được phát hiện qua ứng dụng của siêu âm 5D)

(Hình 3 - Hội chứng Down có thể được phát hiện qua ứng dụng của siêu âm 5D)

Khuyến cáo siêu âm 5D ở từng giai đoạn thai kỳ cho mẹ bầu

Mẹ bầu nên thực hiện siêu âm theo chỉ định của bác sĩ sản khoa để kiểm soát mọi nguy cơ và đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé. Theo các bác sĩ sản khoa, người mẹ được tư vấn nên thực hiện siêu âm vào các mốc thời gian như sau:

Tuần thai thứ 12 (3 tháng đầu của mang thai)

Các thông tin cần thiết như giờ sinh, ngày dự sinh, tuổi thai, số lượng thai sẽ được tiết lộ trong lần siêu âm đầu tiên này. Ngoài ra đây là thời điểm cho kết quả chính xác nhất khi mẹ thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy để xác định em bé có mắc hội chứng Down hay không.

Tuần thai thứ 16 và 22 (Từ tháng 4 - tháng 6 khi mang thai)

Trong giai đoạn này, các cơ quan thai nhi đã hình thành đầy đủ, bác sĩ đã có thể nhìn thấy từ cột sống, hộp sọ, não, tim,... đến tay chân và dây rốn của thai nhi. Vì thế, ngoài đánh giá định kỳ, thực hiện xét nghiện lần này mẹ sẽ được nghe về em bé có phát hiện sớm những dị tật như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng chân tay hay cơ quan nội tạng,... hay không. 

Tuần thai thứ 32 (Từ tháng 7 - tháng 9 khi mang thai)

Đây là thời điểm quan trọng - giai đoạn cuối của thai kỳ cũng là lúc những bất thường về tim mạch, não, động mạch của thai nhi xuất hiện rõ ràng hơn. Siêu âm màu 5D vào 3 tháng cuối sẽ giúp mẹ nắm được tình trạng cơ thể của thai nhi và các thông quan trọng để chuẩn bị lâm bồn: thai nhi, nhau thai, nước ối, dây rốn,...

(Hình 4 - Các giai đoạn phát triển của thai nhi)

(Hình 4 - Các giai đoạn phát triển của thai nhi)

Hỏi đáp dành cho mẹ bầu trước khi siêu âm

Mẹ bầu cần chuẩn bị gì trước khi đi siêu âm 5D?

Là thủ thuật theo chỉ định dành cho bệnh nhân nên các mẹ khi lựa chọn 5D sẽ được bác sĩ dặn dò cụ thể theo từng trường hợp bệnh lý. Tuy nhiên nếu mẹ lưu tâm đến những điều dưới đây quá trình siêu âm diễn ra thuận lợi hơn.

  • Đi khám và tái khám đúng hẹn với bác sĩ để đạt hiệu quả hình ảnh tốt nhất. Việc đi khám thai sớm hơn hoặc muộn hơn có thể ảnh hưởng đến tính chính xác của chẩn đoán hình ảnh. 
  • Mặc quần áo rộng rãi và thoải mái, ưu tiên váy bầu hoặc quần co giãn cho thủ thuật dễ dàng, nhanh chóng hơn.
  • Có thể được yêu cầu uống nhiều nước hoặc đi tiểu để tiện cho việc theo dõi thai nhi. 
  • Không nên siêu âm 5D vào 3 tháng đầu tiên của thai kỳ.

Siêu âm 5D có quan trọng không?

Không thể khẳng định phương pháp này là hữu ích/ không hữu ích với tất cả trường hợp bệnh nhân. Mọi thủ thuật, bao gồm cả siêu âm 5D nên được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Không thể phủ nhận những lợi thế của nó trong chẩn đoán lâm sàng và ý nghĩa kỷ niệm to lớn đối với cha mẹ. Tuy nhiên, chi phí khá cao từ 400.000 - 600.000 VNĐ/ lần nên người mẹ nên cân nhắc với các điều kiện kinh tế của gia đình. 

(Hình 5 - Mẹ bầu chụp ảnh cùng bác sĩ sau khi siêu âm tại Bệnh viện Phương Đông)

(Hình 5 - Mẹ bầu chụp ảnh cùng bác sĩ sau khi siêu âm tại Bệnh viện ĐK Phương Đông)

Với những mẹ chưa có điều kiện, thực hiện khám thai và phát hiện sớm dị tật bằng sự kết hợp của phương pháp siêu âm 2D và 3D cũng là một sự lựa chọn tối ưu về mặt hiệu quả và kinh tế. 

Siêu âm 5D có an toàn không?

Dựa trên tiêu chuẩn FDA của Cục quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ thì siêu âm đa chiều không gây hại cho thai nhi đang phát triển. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với các bác sĩ hoặc chuyên gia được đào tạo bài bản. 

Siêu âm 5D có chính xác không?

Kỹ thuật này có khả năng nhìn quan sát xuyên thấu và tái tạo mặt cắt nên của hình thái và cấu trúc thai nhi nên hình ảnh rõ nét và có tính chính xác cao.

(Hình 6 - Máy siêu âm Affiniti 30 của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông)

(Hình 6 - Máy siêu âm Affiniti 30 của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông)

Siêu âm 5D là một trong các phương pháp siêu âm tiên tiến nhất hiện nay. Để tận dụng được lợi thế và an tâm trong quá trình thực hiện, mẹ nên cẩn thận lựa chọn bệnh viện thăm khám uy tín.

Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sở hữu với hệ thống máy siêu âm GE HealthCare Voluson S6 nhập khẩu trực tiếp từ Mỹ phục vụ cho siêu âm 5D. Bên cạnh đó, đội ngũ bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm, đầy tâm huyết với mẹ bầu sẽ giúp mẹ có trải nghiệm dễ chịu và kết quả chẩn đoán kịp thời, chính xác nhất.

Để đặt lịch khám và siêu âm 5D, mẹ bầu có thể liên hệ hotline 19001806.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

192

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

19001806 Đặt lịch khám