Nguyên nhân, dấu hiệu tắc ruột ở trẻ sơ sinh và cách điều trị tốt nhất

Thu Hiền

18-09-2023

goole news
16

Tắc nghẽn đường ruột ở trẻ sơ sinh là một hội chứng đa yếu tố và là một cấp cứu ngoại khoa phổ biến ở trẻ sơ sinh. Bệnh thường diễn biến nặng, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời dễ dẫn đến tử vong. Do đó, cần nhanh chóng nhận biết điều trị và hạn chế những rủi ro của bệnh gây ra. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu chi tiết về căn bệnh tắc ruột ở trẻ sơ sinh. 

Hiện tượng tắc ruột ở trẻ sơ sinh là gì?

Tắc ruột là một trong những vấn đề thường gặp ở trẻ sơ sinh. Lúc này, bé phải được theo dõi và điều trị thích hợp để bảo vệ sức khỏe và tính mạng. Cụ thể hơn, tắc ruột xảy ra khi các chất bị tắc ở cả ruột già và tắc ruột non. Điều này tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào đường ruột và gây ra những tổn thương nghiêm trọng.

Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân gây tắc ruột ở trẻ sơ sinh. Thông thường các bác sĩ chuyên môn thường phân thành 2 dạng chính là tắc ruột cơ họcliệt ruột hay còn gọi là tắc ruột cơ học năng. Dù nguyên nhân gây tắc ruột ở trẻ sơ sinh là gì thì bố mẹ cũng nên theo dõi và điều trị cho bé càng sớm càng tốt.

Nguyên nhân gây tắc ruột ở trẻ sơ sinh phổ biến nhất là do sinh non chưa đủ tháng tuổi. Nguy cơ tắc ruột cũng tương đối cao nếu mẹ bầu bị cúm khi mang thai và không điều trị dứt điểm. Do đó, phụ nữ phải chăm sóc sức khỏe tốt trong thời kỳ mang thai. Sức khỏe của người mẹ cũng có ảnh hưởng trực tiếp đến em bé khi chào đời.

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh cần được điều trị kịp thời tránh ảnh hưởng tính mạng Tắc ruột ở trẻ sơ sinh cần được điều trị kịp thời tránh ảnh hưởng tính mạng 

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh do triệu chứng nào gây ra? 

Nhận biết các dấu hiệu tắc ruột ở trẻ sơ sinh là rất quan trọng để xử lý và điều trị sớm cho bé, đồng thời tránh các biến chứng nặng để lại khi được điều trị kịp thời. Càng để lâu, tình trạng tắc ruột càng trở nên nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng của bé. 

Cha mẹ cũng cần chú ý theo dõi rốn hoặc khoang bụng của bé. Nếu phát hiện bụng sưng to, phải theo dõi và đưa bé đi khám để tìm nguyên nhân và có biện pháp điều trị kịp thời. Đồng thời, tắc ruột cũng khiến bé đi ngoài phân su. Hiện tượng mô tả trên ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ về lâu dài.

Các bác sĩ cũng cho biết, tắc ruột ở trẻ sơ sinh là nguyên nhân khiến trẻ bị mất nước. Tùy vào mức độ tắc ruột mà bé nhận thấy những dấu hiệu mất nước khác nhau nên chúng ta không thể chủ quan trong mọi trường hợp. Đặc biệt, triệu chứng tắc ruột ở trẻ sơ sinh thường được biểu hiện bằng các dấu hiệu như: 

  • Nôn trớ: Thường xảy ra sớm khi bệnh tái phát khiến trẻ nôn ra sữa hoặc nôn ra chất lỏng màu vàng, màu xanh và thậm chí có khi ra cả dịch ruột (tức là phân có màu giống nước lỏng).
  • Đau quặn bụng: khiến trẻ cúi gập người, vặn mình đồng thời khóc đột ngột và dữ dội. Những cơn đau bụng quằn lên rất có thể khiến trẻ bỏ chơi, bỏ bú dẫn đến quấy khóc thường xuyên. 
  • Chướng bụng: bụng to dần lên từng ngày do tuần hoàn bàng hệ to, căng biểu hiện này được thấy rõ ràng. Với trường hợp tắc ruột ở mức độ nặng bụng ít chướng hơn một chút. 
  • Một số trẻ không thấy lỗ hậu môn, hẹp hậu môn ở trẻ sơ sinh hoặc lỗ hậu môn bị tắc lại khiến trẻ không thể đi ngoài được. 

Trẻ tắc ruột có triệu chứng là trướng bụng Trẻ tắc ruột có triệu chứng là chướng bụng 

Nếu có bất kì dấu hiệu gì kể trên, hãy đưa trẻ đến ngay Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hoặc gọi tới hotline 1900 1806 của Phương Đông để được hỗ trợ kịp thời nhé.

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh do nguyên nhân nào gây ra? 

Tình trạng tắc ruột ở trẻ em, trẻ sơ sinh thường do nhiều nguyên nhân gây ra nên bạn cần hiểu rõ. Khi thấy trẻ xuất gặp phải một số tình trạng dưới đây bạn nên đưa trẻ thăm khám và điều trị. 

Tắc tá tràng

Tắc tá tràng ở trẻ sơ sinh có thể do nguyên nhân bên trong gây ra chẳng hạn như tắc tá tràng hoặc hẹp tá tràng. Ngoài ra, các nguyên nhân bên ngoài bao gồm kìm tụy có hình nhẫn, dây chằng Ladd, kẹp động mạch và tĩnh mạch cửa tá tràng.

Viêm phúc mạc bào thai 

Ở trẻ bị thủng ruột trong bào thai khi có phân su sẽ chui vào dạ dày. Các loại viêm phúc mạc thường gặp bao gồm một số loại như: viêm phúc mạc dính, viêm phúc mạc tự do, viêm phúc mạc kết mạc, viêm phúc mạc giả nang,…

Teo ruột

Tình trạng teo ruột thường xảy ra ở bộ phận là ruột non. Teo ruột thường khiến ruột với những biểu hiện ruột có thể ngắn hoặc dài, xảy ra ở một hoặc nhiều chiều. Có ba dạng teo ruột chính:

  • Thể màng ngăn: Giữa hai phần của ruột được ngăn cách bởi một lớp niêm mạc.
  • Dạng dây xơ: Một sợi xơ nối phần trên và phần dưới của ruột thuộc đường ruột bên dưới.
  • Dạng gián đoạn: Hai đầu ruột không dính vào nhau, thường mạc treo hình giống với chữ V.

Trẻ sơ sinh bị tắc ruột do teo ruột

Trẻ sơ sinh bị tắc ruột do teo ruột

Tắc ruột phân su

Phân su dày lấp đầy lòng ruột và gây tắc nghẽn nguyên nhân thường là ở hồi tràng. Đây là biểu hiện sớm và thường gặp ở hầu hết các bệnh nhân khi thuộc giai đoạn đầu của bệnh xơ nang tụy.

Do dị tật ở hậu môn trực tràng

Trẻ không có hậu môn nên rơi vào một trong hai tình trạng có hoặc không có lỗ rò. Nếu trường hợp trẻ có hậu môn thường biểu hiện tắc ruột do teo trực tràng hoặc hẹp hậu môn trực tràng.

Tắc ruột cơ năng

Sự giãn nở bẩm sinh của đại tràng dẫn đến tình trạng trẻ tắc ruột cơ năng hoặc do nhiễm trùng nặng ở trẻ sơ sinh gây liệt ruột.

Yếu tố nguy cơ khiến trẻ sơ sinh bị tắc ruột

Ngoài những nguyên nhân gây tắc ruột ở trẻ sơ sinh nêu trên, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Điển hình như:

  • Giới tính: Tỷ lệ trẻ sơ sinh nam mắc chứng tắc ruột nhiều hơn trẻ sơ sinh nữ.
  • Dị tật bẩm sinh: Trẻ bị dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa, dị tật hậu môn có nguy cơ mắc bệnh cao.
  • Trẻ có tiền sử bị lồng ruột.
  • Bệnh Corhn: Bệnh khiến thành ruột dày lên, dẫn đến lòng ruột bị thu hẹp gây tắc.

Yếu tố nguy cơ khiến tắc ruột ở trẻ em

Yếu tố nguy cơ khiến tắc ruột ở trẻ em

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh có những phương pháp chẩn đoán nào? 

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh thường có 2 cách chẩn đoán chính như sau: 

Chẩn đoán lâm sàng 

Trẻ không bài tiết phân su trong 24 giờ đầu. Đặc điểm phân su khi bài tiết ra ngoài thường có màu xanh đậm, đặc do hình thành từ dịch tiêu hóa và biểu bì. Khi làm test Faber với mục đích tìm tế bào sừng trong phân su, trẻ bình thường sẽ cho ra kết quả là dương tính.

Trong khi khám có thể nói cho rằng trẻ không có lỗ hậu môn là do trẻ bị dị tật hậu môn trực tràng dẫn đến tắc ruột. Trẻ bị thủng hậu môn được bác sĩ thăm khám bằng ống thông Nelaton. Có 3 trường hợp sau:

  • Trường hợp 1: Ống thông chỉ vào được 2-3 cm, phân su không ra ngoài do teo trực tràng.
  • Trường hợp 2: Ống thông được đặt vào sâu gần phân su, phân su ra ngoài do trẻ bị giãn đại tràng bẩm sinh.
  • Trường hợp 3: Ống thông tiểu vào sâu nhưng phân su không ra do trẻ bị tắc ruột nhiều (teo ruột non). 

Tình trạng toàn thân: Đẻ non (dưới 37 tuần) khiến trẻ thường mất nước, hội chứng nhiễm trùng, rối loạn vận động…

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh được chẩn đoán qua hình ảnh chiếu chụpTắc ruột ở trẻ sơ sinh được chẩn đoán qua hình ảnh chiếu chụp

Chẩn đoán cận lâm sàng 

Với chẩn đoán cận lâm sàng, tùy tình trạng trẻ bị tắc ruột mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp. Trong đó có thể có:

  • X-quang bụng không chuẩn bị: Thông thường chụp thẳng hoặc nghiêng, tìm mức nước, mức hơi và dấu hiệu vôi hóa.
  • X-quang bụng có chuẩn bị: Thực hiện thụt đại tràng bằng thuốc cản quang trước chụp, đánh giá mức độ lưu thông của thuốc trong đại tràng.
  • Chụp lưu thông tiêu hóa: Áp dụng với trường hợp chụp không chuẩn bị, không rõ tắc cũng như vị trí tắc.
  • Chụp khung đại tràng: Chỉ định với ca bệnh nghi có xoăn trung tràng.
  • Siêu âm trước và sau sinh: Hình ảnh các quai ruột phình to và xẹp là khi teo ruột non; có dịch ổ bụng dẫn đến viêm phúc mạc thai nhi; mở rộng dạ dày và tá tràng dẫn đến tá tràng tắc nghẽn.
  • Xét nghiệm: Công thức máu, nhóm máu,  đông máu cơ bản, khí máu, điện giải đồ, chức năng gan - thận, protein, albumin.
  • Chụp động mạch ruột: Chỉ định đối với trường hợp hẹp ruột tức là tắc ruột không hoàn toàn, có thể thấy được vị trí ở phần hẹp ruột.

Cách điều trị tắc ruột ở trẻ sơ sinh

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời tránh ảnh hưởng về sau. Các phương pháp điều trị hẹp ruột ở trẻ em bao gồm:

  • Truyền dịch: Truyền tĩnh mạch điều trị tắc ruột do vụn thức ăn, dị vật… có tác dụng giúp làm mềm và đẩy chúng ra khỏi ruột chấm dứt tình trạng tắc ruột. 
  • Thụt tháo: Đây là một phương pháp an toàn thường được sử dụng để lấy dị vật hoặc vụn thức ăn ra khỏi ruột của trẻ. Nếu phương pháp thụt tháo thành công chỗ tắc nghẽn sẽ được loại bỏ và không cần lựa chọn cách điều trị nào khác.
  • Phẫu thuật: Nếu tình trạng ruột non trở nên nghiêm trọng, ví dụ như thủng hoặc thụt tháo không thành công cần phải phẫu thuật. Đây là giải pháp điều trị cuối cùng và tối ưu nhất. Lúc này, bác sĩ sẽ cắt bỏ đoạn ruột bị tắc rồi tái thông ruột cho trẻ.

Trẻ cần phẫu thuật trị tắc ruột nếu truyền dịch và thụt tháo không hiệu quảTrẻ cần phẫu thuật trị tắc ruột nếu truyền dịch và thụt tháo không hiệu quả

Nếu bạn còn đang lăn tăn chưa lựa chọn được cơ sở y tế uy tín điều trị tắc ruột ở trẻ em phù hợp thì đừng bỏ qua Bệnh viện Phương Đông. Tại đây chúng tôi có:

  • Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm có trình độ chuyên môn cao
  • Đội ngũ điều dưỡng viên kinh nghiệm, thấu hiểu tâm lý bệnh nhân và người nhà
  • Hệ thống máy móc tiên tiến nhập khẩu từ các nước đứng đầu về kỹ thuật sản xuất
  • Hệ thống phòng nội trú hiện đại tạo không gian điều trị thoải mái cho bệnh nhân và người nhà
  • Có khu vui chơi giải trí dành cho trẻ ngay trong khuôn viên nội trú của khoa

Trẻ bị tắc ruột khi thăm khám và điều trị tại Bệnh viện Phương Đông sẽ được đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và phương pháp điều trị tốt nhất.

Biến chứng do tắc ruột sơ sinh

Tắc ruột ở trẻ sơ sinh là bệnh lý nghiêm trọng, cần được điều trị kịp thời, ngăn chặn tối đa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như:

  • Hồi tràng kéo dài do suy giảm nhu động ruột.
  • Nếu bị cắt bỏ lớn ruột, hoặc tổn thương ruột do thiếu máu cục bộ, hoặc nhiễm trùng, trẻ dễ gặp tình trạng hấp thu kém.
  • Tiếp cận tĩnh mạch không đủ, gồm cả nhiễm trùng huyết qua ống thông.

Đối với trẻ sơ sinh, đây là những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe về sau. Vậy nên, cha mẹ cần theo dõi sát sao trẻ những ngày đầu sau sinh, nếu trẻ mắc bệnh và đã điều trị thì cần áp dụng chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng phù hợp.

Chế độ sinh hoạt phù hợp cho trẻ bị tắc ruột

Nếu trẻ sơ sinh được chẩn đoán tắc ruột, cha mẹ cần tham vấn ý kiến của bác sĩ chuyên môn về hướng điều trị. Đồng thời áp dụng chế độ sinh hoạt phù hợp, có thể tham khảo gợi ý sau:

  • Bổ sung nước bằng đường sữa mẹ, phòng tránh trẻ bị mất nước.
  • Hạn chế, tránh sử dụng thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, đồ ăn khó tiêu.
  • Ưu tiên chế biến các món ăn dễ tiêu, dạng lỏng như súp, cháo,...
  • Chia nhỏ bữa ăn trong ngày.
  • Xây dựng chế độ ăn uống ít chất xơ, không nạp ngũ cốc hoặc các loại hạt.

Ngoài ra, trẻ sơ sinh được chẩn đoán tắc ruột, đã được điều trị hay đang trong quá trình điều trị cần được tái khám định kỳ. Việc này giúp bác sĩ, cha mẹ có thể theo dõi tình trạng, diễn biến bệnh, từ đó có hướng xử lý kịp thời.

Điều trị tắc ruột ở trẻ em tại Bệnh viện Phương Đông

Điều trị tắc ruột ở trẻ em tại Bệnh viện Phương Đông

Trên đây là tất cả thông tin về căn bệnh tắc ruột ở trẻ sơ sinh giúp bạn nhận biết và sớm điều trị đem lại hiệu quả cao. Bên cạnh đó tắc ruột ở trẻ cũng thường gặp chứ không riêng gì trẻ sơ sinh. Nếu trẻ có dấu hiệu trên bạn nên đưa trẻ thăm khám và điều trị kịp thời tại cơ sở khám bệnh uy tín. Bạn có thể cân nhắc và tham khảo thêm Bệnh viện Đa Khoa Phương Đông của chúng tôi. Tại đây chúng tôi sẽ mang đến cho bạn những dịch vụ thăm khám và điều trị tốt nhất với tiêu chuẩn 5 sao. Đặc biệt tại Khoa Nhi của Bệnh viện với đội ngũ Bác sĩ chuyên môn cao hàng đầu Việt Nam với nhiều năm kinh nghiệm. Liên hệ ngay với Hotline của chúng tôi hoặc đặt lịch khám tại đây để được tư vấn và hỗ trợ 24/7 từ những tư vấn viên chuyên nghiệp nhé!

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
2,053

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

BS.CKII

PHI NGA

TRƯỞNG KHOA NHI

BS.CKII

PHI NGA

TRƯỞNG KHOA NHI
19001806 Đặt lịch khám