Tắc vòi trứng: Triệu chứng ban đầu và cách điều trị tránh biến chứng vô sinh

Lê Thảo

30-12-2021

goole news
16

Tắc vòi trứng là nguyên nhân chủ yếu gây vô sinh ở nữ giới, khiến cho trứng và tinh trùng không thể gặp nhau. Chiếm khoảng 25- 30% trong tổng số ca vô sinh. Ngoài ra nó còn khiến cho trứng đã thụ tinh không thể di chuyển đến buồng tử cung, gây chửa ngoài tử cung, đe dọa đến tính mạng. Đâu là nguyên nhân và những ai sẽ có nguy cơ cao vòi trứng bị tắc. Câu trả lời chi tiết sẽ có bài trong viết dưới đây!

Tắc vòi trứng là gì?

Vòi trứng (hay ống dẫn trứng, vòi tử cung) là bộ phận sinh sản quan trọng của nữ giới, bên cạnh buồng trứng và tử cung. Vòi trứng nối thông từ buồng tử cung đến buồng trứng, là con đường để tinh trùng bơi đến gặp trứng và thụ tinh đồng thời cho phép trứng di chuyển từ buồng trứng đến buồng tử cung để làm tổ.

Tắc vòi trứng là bệnh hây vô sinh ở nữ giớiTắc vòi trứng là bệnh hây vô sinh ở nữ giới

Tắc vòi trứng (còn gọi là tắc ống dẫn trứng/tắc buồng tử cung) là tình trạng vòi trứng bị chít hẹp, ngăn cản trứng và tinh trùng gặp nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thụ thai, thậm chí là vô sinh (tắc hoàn toàn). Hoặc trứng đã được thụ tinh nhưng không thể di chuyển vào buồng tử cung để “làm tổ” dẫn đến tình trạng thai ngoài tử cung (tắc không hoàn toàn).

Nguyên nhân nào gây tắc vòi trứng?

Theo một số thống kê cho thấy, phụ nữ ở độ tuổi sinh sản nhưng không thể mang thai do tắc ống dẫn trứng chiếm tỷ lệ khá cao. Triệu chứng của bệnh không rõ ràng nên nhiều chị em cũng không hiểu vì sao mình lại bị tắc buồng tử cung.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu cho thấy, ống dẫn trứng bị tắc thường là do 4 nguyên nhân chủ yếu sau:

1. Bệnh viêm vùng chậu (PID- pelvic inflammatory disease)

Đây là một bệnh lý nhiễm trùng ở cơ quan sinh sản của nữ giới, gây ra bởi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) là bệnh lậu và chlamydia. Theo thống kê thì cứ 8 phụ nữ có tiền sử bị PID thì sẽ có 1 người gặp khó khăn trong việc thụ thai. 

Bị viêm vùng chậu gây nguy cơ tắc ống dẫn trứngBị viêm vùng chậu gây nguy cơ tắc ống dẫn trứng

Nguyên nhân là do vi khuẩn từ âm đạo và cổ tử cung di chuyển vào tử cung, buồng trứng hoặc ống dẫn trứng gây ra tình trạng áp xe tạo nên mô sẹo ở cả trong và ngoài ống dẫn trứng hoặc gây ứ dịch buồng trứng (Hydrosalpinx) tạo cản trở cho quá trình vận chuyển trứng thụ tinh đến tử cung.

2. Lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các tế bào nội mạc tử cung (còn gọi là màng trong tử cung- loại mô hình thành nên lớp niêm mạc tử cung) được tìm thấy bên ngoài tử cung. Tế bào bị lạc này có thể phát triển, gây chảy máu tương tự như niêm mạc tử cung trong kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra nó còn ảnh hưởng những mô xung quanh, gây kích thích, viêm, sưng, kết dính. Sự phá hủy và gây chảy máu của các mô này làm hình thành mô sẹo, làm tắc nghẽn ống dẫn trứng, cản trở nhu động ống dẫn trứng và rối loạn sự phóng noãn.

Lạc nội mạc tử cung có thể dẫn đến tắc vòi trứngLạc nội mạc tử cung có thể dẫn đến tắc vòi trứng

3. Tiền sử chửa ngoài tử cung

Như chúng ta đã biết thì thai ngoài tử cung là trường hợp thai không làm tổ trong buồng tử cung mà làm tổ ở nhiều vị trí khác như vòi trứng, buồng trứng, cổ tử cung, ổ bụng, thậm chí ngoài ổ phúc mạc.

Mang thai ngoài tử cung gây nguy hiểm cho phụ nữ trong thai kỳ, do đó, bắt buộc phải can thiệp bằng phẫu thuật hút thai để đảm bảo an toàn tính mạng cho người mẹ.

Tuy nhiên, phẫu thuật này cũng tiềm ẩn nguy cơ gây sẹo hoặc tắc ở vòi trứng.

4. Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Chlamydia và lậu là hai bệnh lây qua đường tình dục có thể gây vô sinh. Vi khuẩn từ bệnh truyền nhiễm này có thể gây viêm nhiễm ở niệu đạo, viêm cổ tử cung, bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời, đúng cách sẽ dẫn đến tổn thương và hình thành sẹo ở vòi trứng.

Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể làm tăng nguy cơ vòi trứng tắcMột số bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể làm tăng nguy cơ vòi trứng tắc

Ngoài ra, tắc ống dẫn trứng còn có thể là do bẩm sinh, di chứng sau phẫu thuật ổ bụng, đặc biệt là phẫu thuật trên ống dẫn trứng, sự phát triển của các u xơ,... Để hạn chế tối đa nguy cơ vòi trứng bị tắc, bạn nên có đời sống tình dục an toàn, áp dụng các biện pháp phòng tránh viêm nhiễm phụ khoa, giữ vệ sinh vùng kín cũng là điều hết sức quan trọng để phòng tránh bệnh viêm nhiễm phụ khoa, tắc ống dẫn trứng, nâng cao sức khỏe sinh sản cho chính mình.

Những người có nguy cơ cao bị tắc vòi trứng?

  • Nguy cơ lớn nhất của bệnh là người có nhiều bạn tình và quan hệ tình dục không an toàn dẫn tới dễ lây nhiễm các tác nhân gây bệnh qua đường tình dục, gây viêm nhiễm tiểu khung trong đó có vòi trứng.
  • Can thiệp thủ thuật vùng tiểu khung: nạo phá thai không an toàn, cơ sở thực hiện không đảm bảo chất lượng

Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao vòi trứng bị tắcMột số nhóm đối tượng có nguy cơ cao vòi trứng bị tắc

  • Vệ sinh vùng kín sai cách
  • Đặt và tháo dụng cụ tránh thai sai cách
  • Tiền sử phẫu thuật ổ bụng.

Tắc vòi trứng có biểu hiện gì phụ nữ dễ nhận biết?

Khi vòi trứng bị tắc, chị em sẽ có những biểu hiện sau đây:

1. Kinh nguyệt không đều

Khi vòi trứng bị tắc, hoạt động của buồng trứng sẽ bị ảnh hưởng, chức năng rụng trứng và phóng noãn bị suy giảm nên bệnh nhân sẽ có chu kỳ kinh nguyệt không ổn định như: chậm kinh, tắc kinh, rong kinh, chu kỳ kinh quá ngắn hoặc quá dài, lượng máu quá ít hoặc quá nhiều, máu kinh có màu bất thường, đen hoặc vón cục…

Kinh nguyệt không đều rất có thể là do vòi trứng tắcKinh nguyệt không đều rất có thể là do vòi trứng tắc

Có nhiều nguyên nhân khiến chu kỳ kinh bị rối loạn như stress, sử dụng thuốc, u nang buồng trứng, buồng trứng đa nang, ung thư cổ tử cung, tắc ống dẫn trứng,... Do đó, nếu chị em có chu kỳ kinh nguyệt không đều thì cần hết sức thận trọng vì đó có thể là dấu hiệu tắc vòi trứng, cần đi khám bác sĩ ngay. Nhất là với những ai đang có kế hoạch sinh con thì cần xác định nguyên nhân để không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và khả năng thụ thai.

2. Đau bụng kinh

Những ngày hành kinh, hiện tượng đau, khó chịu ở vùng bụng xảy ra là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu có cảm giác đau cứng vùng bụng, gần như kiệt sức, đau lưng, buồn tiểu liên tục, tiểu rắt,... thì đó là những dấu hiệu bất thường bạn không được bỏ qua vì rất có thể đó là dấu hiệu cảnh báo bạn đang bị tắc vòi trứng.

3. Khó thụ thai

Vai trò của ống dẫn trứng là vận chuyển tinh trùng, tinh trùng với trứng và vận chuyển trứng thụ tinh đến tử cung. Mà muốn thụ thai, hợp tử phải vào bên trong tử cung để làm tổ, nhưng khi ống dẫn trứng bị tắc thì đường đi của trứng bị ảnh hưởng, trứng không gặp được tinh trùng hoặc trứng đã thụ tinh không thể di chuyển về buồng tử cung làm tổ và phát triển.

Nếu bạn khó thụ thai thì nên đi khám ngay vì rất có thể vòi trứng bị tắcNếu bạn khó thụ thai thì nên đi khám ngay vì rất có thể vòi trứng bị tắc

Tắc ống dẫn trứng còn ảnh hưởng tới sự phát triển của noãn, rụng trứng muộn làm giảm tỷ lệ thụ thai, về lâu dài hậu quả tất yếu sẽ là vô sinh hiếm muộn ở nữ giới.

Do đó, nếu kết hôn thời gian dài mà vẫn chưa có thai dù không sử dụng biện pháp phòng tránh thì tốt nhất nên đi kiểm tra để xem có phải do tắc buồng tử cung không để điều trị thông vòi thì mới có thai được.

4. Một số dấu hiệu khác

Ngoài 3 dấu hiệu phổ biến kể trên thì người bệnh cũng có thể gặp các triệu chứng khác như đi tiểu nhiều lần trong ngày, âm đạo tiết nhiều dịch bất thường, đau rát khi quan hệ tình dục, rối loạn chức năng tiêu hóa, cơ thể thường xuyên mệt mỏi,…

Tắc vòi trứng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản thế nào?

Ống dẫn trứng bị tắc nghẽn là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nữ giới do nó cản trở trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ tinh. 

Trường hợp cả hai bên ống đều bị tắc hoàn toàn thì người phụ nữ khó có thể mang thai tự nhiên mà không cần đến điều trị, hỗ trợ. Còn nếu ống dẫn trứng bị tắc một phần thì vẫn có khả năng mang thai tự nhiên nhưng nguy cơ thai ngoài tử cung sẽ tăng lên.

Phương pháp chẩn đoán tắc vòi trứng

Hiện nay, tắc buồng tử cung sẽ được bác sĩ chẩn đoán thông qua một trọng hai phương pháp sau đây:

1. Chụp Xquang tử cung- vòi trứng (HSG)

Chẩn đoán này được bác sĩ chỉ định để kiểm tra tình trạng bên trong của tử cung và vòi trứng. Để thực hiện kỹ thuật này thì bác sĩ sẽ dùng 1 mỏ vịt để mở âm đạo, sau đó đưa một ống thông qua cổ tử cung vào tử cung để bơm chất lỏng (có chứa thuốc nhuộm). Thuốc nhuộm trong chất lỏng này có tác dụng giúp bác sĩ nhìn rõ hơn bên trong ống dẫn trứng trên hình ảnh X-quang. 

Chụp Xquang tử cung để chấn đoán tắc vòi trứngChụp Xquang tử cung để chấn đoán tắc vòi trứng

Chất lỏng chảy ra từ đầu của một hoặc cả hai ống dẫn trứng có thể xác định xem một hay cả hai ống có thông hay không. Nếu ống dẫn trứng không bị tắc thì dòng chất lỏng sẽ tràn từ từ ra hết khỏi đầu ống và được cơ thể hấp thụ. Ngược lại, nếu thuốc không thoát ra ngoài được thì ống dẫn trứng có thể đã tắc nghẽn hoàn toàn.

Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng, dù thấy ống dẫn trứng thông suốt thì cũng không có nghĩa là chức năng của ống là bình thường bởi có thể lớp niêm mạc bên trong của ống dẫn trứng bị tổn thương nghiêm trọng, không bảo toàn được chức năng nhưng nó không thể hiện trên hình ảnh X quang.

2. Nội soi

Dùng dụng cụ phẫu thuật nội soi đưa vào qua một vết mổ rất nhỏ bên dưới rốn. Từ hình ảnh nội soi thu được, bác sĩ phẫu thuật có thể nhìn xem một hoặc cả hai ống có thông không. 

Ngoài ra thì nội soi cũng có thể sử dụng để tìm kiếm, phát hiện các vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như mô sẹo (dính) hoặc lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, kỹ thuật thăm dò này bác sĩ sẽ không đề xuất chẩn đoán sớm vì gây xâm lấn và khó trong điều trị.

Điều trị tắc vòi trứng (ống dẫn trứng) như thế nào?

Mục đích của việc điều trị tắc buồng tử cung là tái thông nhằm làm tăng khả năng thụ thai thành công. Tùy vào tình trạng bệnh lý, nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị theo những cách khác nhau. Hiện nay, bệnh lý này chủ yếu được sử dụng phương pháp ngoại khoa hoặc nội khoa. 

Điều trị bằng nội khoa: chỉ định cho trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ, người bệnh chỉ cần dùng thuốc kháng- tiêu viêm.

Điều trị bằng ngoại khoa: trường hợp dùng thuốc không cho hiệu quả hoặc tình trạng người bệnh phức tạp hơn thì can thiệp phương pháp ngoại khoa là cần thiết. Chẳng hạn như:

  • Dùng bơm hơi để thông tắc vòi trứng: áp dụng trong trường hợp nhẹ. 
  • Phẫu thuật nội soi vòi trứng: phương pháp này được thực hiện bằng cách đặt dụng cụ nội soi vào buồng tử cung, sau đó đưa một dụng cụ chuyên khoa vào vòi trứng để đẩy và thông tắc.
  • Phẫu thuật cắt và nối ống dẫn trứng: bác sĩ tiến hành cắt bỏ đoạn ống dẫn trứng bị tắc mà không thể thông, sau đó nối lại với nhau, nếu thành công thì trứng sẽ di chuyển và thụ tinh như bình thường.
  • Phẫu thuật cắt ống dẫn trứng: sử dụng khi các biện pháp thông tắc không có hiệu quả, vòi trứng, buồng trứng tắc quá nặng, ứ nhiều dịch, không còn hy vọng về việc thụ thai tự nhiên. Với trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định làm phương pháp thụ tinh ống nghiệm, người mẹ vẫn có thể mang thai và sinh con bình thường. Khi vòi trứng ứ dịch nặng nề thì việc cắt bỏ vòi trứng sẽ giúp tỷ lệ thành công trong thụ tinh ống nghiệm tăng lên.

Phòng tránh nguy cơ bệnh Tắc vòi trứng?

Tắc buồng tử cung ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hàng ngày, đe dọa đến khả năng làm mẹ của chị em phụ nữ. Hãy phòng tránh nguy cơ mắc bệnh bằng những việc làm đơn giản mà hiệu quả dưới đây:

  • Thực hiện các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dùng, tốt nhất nên dùng bao cao su khi quan hệ
  • Thực hiện lối sống chung thủy, một vợ một chồng
  • Hàng ngày vệ sinh sạch sẽ cơ quan sinh dục, đặc biệt là sau khi quan hệ và trong chu kỳ kinh nguyệt
  • Đi khám và điều trị triệt để khi có dấu hiệu viêm nhiễm cơ quan sinh dục.

Một số biện pháp phòng tránh bệnhMột số biện pháp phòng tránh bệnh

  • Đừng quên thực hiện chế độ ăn uống dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, rèn luyện thân thể và giữ cho mình tâm trạng thoải mái.

Giải đáp 1 số câu hỏi về tắc vòi trứng?

Tắc vòi trứng có kinh nguyệt không?

Các chuyên gia cho biết, có khoảng 60% nữ giới bị tắc vòi trứng 1 bên hoặc tắc vòi trứng 2 bên vẫn có kinh nguyệt bình thường. Khi vòi trứng bị tắc, các nang trứng vẫn phát triển bình thường, trứng chính vẫn được loa vòi trứng đón về. Việc vòi trứng bị tắc chỉ gây khó khăn cho việc tinh trùng gặp trứng, cản trở trứng đã thụ tinh về buồng tử cung gây hiện tượng mang thai ngoài tử cung. 

Mỗi người phụ nữ sẽ có 2 buồng trứng và 2 vòi trứng, trứng rụng không được thụ tinh sẽ đẩy ra ngoài tạo thành kinh nguyệt. Trường hợp 1 bên vòi trứng bị tắc thì bên kia vẫn hoạt động bình thường, vẫn có khả năng nhận trứng khi rụng. Do đó vẫn có hiện tượng kinh nguyệt và khả năng mang thai. 

Do đó, với câu hỏi này thì các chuyên gia khẳng định, nữ giới bị tắc buồng tử cung vẫn có kinh nguyệt, tùy vào mức độ tác động mà chu kỳ này có thể đều hoặc không. Do đó, phụ nữ không nên chủ quan rằng chu kỳ kinh của mình đều thì sức khỏe sinh sản cũng bình thường.

Tắc vòi trứng có chữa được không?

Tỷ lệ tắc ống dẫn trứng ở phụ nữ trong độ tuổi mang thai hiện nay đang ngày càng tăng. Là nguyên nhân dẫn tới chậm đường con cái, cản trở người phụ nữ nhận được thiên chức làm mẹ. Tuy nhiên, đó không phải là dấu chấm hết cho hành trình làm mẹ bởi với sự tiến bộ của y tế, tắc ống dẫn trứng có khả năng điều trị được dứt điểm nếu người bệnh chọn đúng cơ sở y tế uy tín và tuân thủ chặt chẽ sự hướng dẫn của bác sĩ. 

Tắc vòi trứng có làm IVF được không?

IVF là kỹ thuật thụ tinh nhân tạo trong phòng thí nghiệm. Phương pháp này sẽ được áp dụng trong trường hợp tắc cả hai vòi trứng. Người bệnh sẽ được chỉ định làm một trong các biện pháp:

  • Chuyển phôi bình thường: nếu hai vòi trứng bị tắc ở đoạn gần eo hoặc kẽ sát tử cung
  • Phẫu thuật cắt vòi trứng rồi mới chuyển phôi được trữ lạnh trước đó: sử dụng trong trường hợp cả 2 vòi trứng bị ứ dịch lớn tại loa vòi
  • Trường hợp bệnh nhân có nhiều phôi, tình trạng ứ dịch không nhiều thì bác sĩ sẽ tiến hành chuyển phôi, nếu thụ thai không thành công mới tiến hành phẫu thuật.

Để biết chính xác tắc ống dẫn trứng có làm IVF được không thì tốt nhất bạn nên đến bệnh viện để thăm khám và xác định chính xác tình trạng bệnh.

Tắc vòi trứng có thai tự nhiên được không?

Nếu tắc 1 bên vòi trứng thì vẫn có khả năng có thai tự nhiên nhưng tỷ lệ là thấp còn nếu bị tắc cả 2 bên thì người bệnh khả năng thụ thai tự nhiên là không. Nếu muốn có thai cần điều trị thông tắc vòi trứng và sử dụng biện pháp hỗ trợ sinh sản.

Xoa bụng chữa tắc vòi trứng có hiệu quả?

Chữa tắc vòi trứng tại nhà bằng cách xoa bụng là phương pháp vật lý trị liệu, thông qua động tác xoa bụng giúp cho bụng ấm lên, từ đó giãn nở mạch máu, tăng cường lưu thông khí huyết từ đó đẩy khí hư và dịch ứ ra ngoài. Nhờ vậy phục hồi chức năng của niêm mạc vùng ống dẫn trứng, các mô sẹo được cải thiện, tiêu viêm.

Nên kết hợp với các loại dầu massage như dầu hạnh nhân, oải hương, thầu dầu,.. và thực hiện đầu đặn hàng ngày từ 15- 20 lần sẽ cho hiệu quả bất ngờ.

Khi thực hiện nên tập trung vào phần bụng dưới và xung quanh rốn, đặc biệt chỉ thực hiện liệu pháp này khi có hướng dẫn từ chuyên gia để đảm bảo các thao tác chính xác nhất, tránh những sai lầm không đáng có.

Lưu ý: phương pháp này không áp dụng cho phụ nữ mang thai và nữ giới trong chu kỳ kinh.

Tắc vòi trứng nên ăn gì?

Sự tắc nghẽn vòi trứng chủ yếu là do nhiễm trùng, do vậy, để ngăn chặn bệnh một cách tự nhiên thì bạn nên tăng lượng vitamin C vào bữa ăn hàng ngày. Nên ăn nhiều hoa quả chứa hàm lượng vitamin C lớn như cam, quýt, táo, kiwi, bưởi, chuối,... và các loại rau như ớt xanh, bông cải xanh....

Bổ sung tỏi, gừng quế, nghệ vào chế độ ăn hàng ngày vì tỏi có đặc tính kháng sinh và chống viêm cực tốt giúp tăng cường miễn dịch, cải thiện lưu thông máu và giảm sẹo. Những gia vị này có vị cay, tính nóng nên chỉ sử dụng với liều lượng phù hợp, tánh gây nóng trong.

Ngoài ra người bệnh cũng nên ăn khoai lang vì nó chứa chất chống oxy hóa sẽ giúp loại bỏ độc tố, tiêu giảm dịch ứ trong vòi trứng, cân bằng nồng độ hormone Estrogen trong cơ thể. Lá mâm xôi cũng có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, giải độc sẽ giúp giảm triệu chứng tắc nghẽn vòi trứng và tình trạng viêm ở cơ quan sinh dục nên bạn cũng nên bổ sung vào thực đơn của mình.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến bệnh tắc ống dẫn trứng ở phụ nữ. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh cũng như cách phòng tránh. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo vòi trứng bị tắc, hãy đến ngay bệnh viện Phương Đông để được thăm khám và điều trị. Để tránh phải chờ đợi, quý khách có thể liên hệ qua số Hotline 1900 1806 để đặt lịch trước.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

 
10,444

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

TTUT.BS.CKII

NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC

Khoa Phụ Sản
19001806 Đặt lịch khám