Thuốc kích trứng: Tác dụng và thời điểm nên sử dụng

Phạm Thị Lương

16-03-2024

goole news
16

Thuốc kích trứng là những hoạt chất được dùng phổ biến hiện nay trong quy trình hỗ trợ sinh sản cho những cặp đôi bị vô sinh hiếm muộn. Thuốc kích thích buồng trứng thường được bào chế ở 2 dạng chính là thuốc dạng tiêm và thuốc uống.

Thuốc kích trứng là gì?

Thuốc kích trứng hay thuốc kích thích buồng trứng là loại thuốc nội tiết có cơ chế tác động để trứng trong cơ thể người nữ phát triển một cách khỏe mạnh đến giai đoạn trưởng thành chín và rụng trứng. Đặc biệt, việc dùng thuốc để kích thích trứng sẽ giúp thu được nhiều nang noãn chất lượng tốt giúp tăng cơ hội đậu thai thay vì chỉ có 1 nang trứng trưởng thành còn các nang còn lại sẽ bị thoái hoá.

Thuốc kích trứng được sử dụng trong hỗ trợ sinh sản như IVF và IUI.Thuốc kích trứng được sử dụng trong hỗ trợ sinh sản như IVF và IUI.

Theo quy luật thông thường, sẽ chỉ có 1 nang trứng trội trưởng thành và có thể thụ tinh với tinh trùng, còn lại các nang khác sẽ thoái hoá và đào thải ra ngoài theo chu kỳ kinh nguyệt của người nữ. Trong việc điều trị vô sinh hiếm muộn, bác sĩ sẽ chỉ định việc dùng thuốc kích rụng trứng theo tình trạng của người vợ. Nhờ đó, việc thu thập được nhiều nang noãn trưởng thành và có chất lượng tốt giúp tăng tỷ lệ thụ thai thành công.

Hiện các loại thuốc kích trứng gồm thuốc uống kích trứng và tiêm thuốc kích trứng. Tùy trường hợp có nguyên nhân gây vô sinh khác nhau và tùy từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng dạng thuốc kích rụng trứng nào và quy trình thực hiện ra sao.

Thuốc kích trứng có tác dụng gì?

Thuốc kích trứng là loại thuốc tăng nội tiết bên trong cơ thể phụ nữ, hỗ trợ kích thích trứng phát triển khỏe mạnh và trưởng thành, tạo nhiều nang noãn nhằm tăng tỷ lệ mang thai. Trong liệu pháp hỗ trợ sinh sản, bác sĩ thường chỉ định thuốc kích trứng cho người vợ sau khi khám và chỉ định các xét nghiệm cần thiết.

Thuốc kích trứng thường có chứa các loại hormone sinh dục ngoại sinh như hormone kích thích nang noãn phát triển FSH (Follicle-Stimulating Hormone) và hormone tạo hoàng thể LH (Luteinizing hormone).

Hiện nay do giá thuốc kích trứng dạng uống có thể rẻ hơn và dễ dùng hơn nên nhiều chị em ưa thích, tuy nhiên việc chỉ định loại thuốc nào sẽ do bác sĩ của bạn thực hiện dựa trên tình trạng sức khoẻ người vợ.

Tiêm kích trứng hay uống thuốc sẽ do bác sĩ chỉ định cho bạn.Tiêm kích trứng hay uống thuốc sẽ do bác sĩ chỉ định cho bạn.

Khi nào cần sử dụng thuốc kích trứng?

Với những phụ nữ có chức năng sinh sản bình thường, nếu trứng trưởng thành khoẻ và rụng xuống gặp tinh trùng tốt từ nam giới sẽ thụ tinh thuận lợi, phát triển thành phôi thai. Tuy nhiên với những chị em bị hiếm muộn có sự rối loạn trong việc phát triển nang noãn và rụng trứng (phóng noãn) sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kích trứng. Tiêm thuốc kích trứng giúp làm tăng khả năng trứng phát triển bình thường và rụng trứng. Từ đó, bác sĩ sẽ bơm tinh trùng vào buồng tử cung người vợ hoặc lấy trứng và tinh trùng thụ tinh trong phòng thí nghiệm giúp các cặp đôi đang mong con sớm đón tin vui đậu thai.

Theo quy trình thường quy trong hỗ trợ sinh sản, sau quá trình thăm khám xác định tình trạng sức khoẻ người vợ, bác sĩ thường cho phác đồ kích trứng bằng thuốc uống hoặc thuốc tiêm. Các loại thuốc kích trứng này sẽ được người phụ nữ bắt đầu sử dụng từ ngày 2 hoặc ngày 3 chu kỳ kinh. Sau đó ngày 4, ngày 6, ngày 8 chu kỳ kinh sẽ tái khám để bác sĩ siêu âm theo dõi sự phát triển của nang noãn và đánh giá xem bạn đáp ứng thuốc đến đâu. Thông qua việc theo dõi này bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng thuốc kích rụng trứng nhằm đạt hiệu quả tốt nhất.

Như vậy thời điểm “vàng” để sử dụng thuốc kích trứng là ngày 2, ngày 3 chu kỳ kinh, giúp tăng số lượng và cả kích thước nang noãn. Hiện nay trên thế giới và tại Việt Nam một số cơ sở y tế đã áp dụng phác đồ kích trứng ngẫu nhiên (tức là không cần chờ ngày 2 chu kỳ kinh vẫn có thể kích trứng). 

Tại Trung tâm Hiếm muộn và Nam học công nghệ cao Phương Đông cũng đang áp dụng phác đồ ngẫu nhiên (Random start), việc hiệu quả kích trứng cũng như tạo phôi vẫn cho kết quả như phác đồ thông thường. Đặc biệt, với phác đồ này người bệnh sẽ tiết kiệm được ⅓ chi phí và thời gian kích trứng. Từ đó giúp các cặp đôi chủ động sắp xếp thời gian cho chu kỳ hỗ trợ sinh sản.

IVF Phương Đông áp dụng phác đồ kích trứng cá thể hoá để tối ưu tỷ lệ đậu thai cho cặp đôi.IVF Phương Đông áp dụng phác đồ kích trứng cá thể hoá để tối ưu tỷ lệ đậu thai cho cặp đôi.

Một số loại thuốc kích trứng phổ biến

Hiện nay có nhiều chị em thắc mắc đâu là loại thuốc kích trứng tốt, uống thuốc kích trứng có thai luôn đồng thời mong muốn nhận được tư vấn về các loại thuốc kích trứng tốt nhất hiện nay. Về cơ bản, các loại thuốc kích trứng phổ biến bao gồm:

Thuốc tiêm kích trứng

Có thể điểm một số cái tên phổ biến hiện nay được nhiều người sử dụng nhằm tăng số lượng trứng và kích thích trứng trưởng thành để thụ tinh mang lại cơ hội đậu thai cao bao gồm:

  • Human menopausal gonadotropin (hMG)
  • Recombinant FSH (FSH tái tổ hợp)
  • Human chorionic gonadotropin (hCG)
  • Gonadotropin releasing hormone agonist – GnRH đồng vận
  • Gonadotropin releasing hormone antagonist – GnRH đối vận

Mỗi loại có thành phần khác nhau nhưng cơ chế tác dụng cơ bản đều giúp kích thích sự rụng trứng của các nang noãn đã trưởng thành và đạt đủ kích thước theo tiêu chuẩn trước khi thụ tinh.

Các loại thuốc tiêm kích trứng này đều chống chỉ định với phụ nữ có thai và đang cho con bú hoặc những chị em có các khối u tử cung, vú và buồng trứng chưa rõ bản chất. Trường hợp những người bị ra máu từ tử cung bất thường chưa rõ nguyên nhân, xuất hiện khối u vùng dưới đồi và ở khu vực tuyến yên.

Thuốc uống kích trứng

Ngoài các loại thuốc tiêm thì một số loại thuốc kích trứng dạng uống cũng được các bác sĩ thăm khám và chỉ định rất nhiều trong khi thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản, bao gồm:

  • Clomiphene citrate
  • Aromatase Inhibitor

Liều dùng và cách dùng sẽ được bác sĩ hướng dẫn cụ thể với từng trường hợp người bệnh nhưng hầu hết đều được khuyến khích nên sử dụng thuốc kích trứng trong cùng một khung giờ hàng ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý gì khi dùng thuốc kích trứng

Kích thích buồng trứng là bước quan trọng trong quy trình làm IUI hoặc thụ tinh ống nghiệm, do đó việc uống thuốc kích trứng hoặc tiêm thuốc đều ảnh hưởng tới kết quả điều trị. Bạn cần lưu ý:

Tuân thủ việc sử dụng thuốc

Dù là bạn được chỉ định dùng thuốc uống hay tiêm thì bạn cũng cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn sử dụng của bác sĩ, cả về liều lượng, thời gian hay cách tiêm thuốc kích trứng. Bạn không được tự ý ngừng thuốc, đổi loại thuốc hay tăng, giảm liều. Đây là nguyên tắc hết sức quan trọng cần nhớ.

Chế độ ăn uống

Dùng thuốc kích trứng cơ thể bạn sẽ có những thay đổi, để thu được số lượng và chất lượng như ý bạn nên bồi bổ sức khoẻ, cần ăn uống đa dạng các loại thức ăn và dùng một các khoa học. Bạn cần:

  • Uống đủ nước lọc, từ 1,5 - 2 lít một ngày
  • Ăn đa dạng các loại rau củ trái cây hữu cơ có nguồn gốc
  • Hạn chế chất béo động vật, đồ ăn nhanh nhiều muối và dầu mỡ
  • Ăn tăng cường các loại hạt, cá và dầu thực vật
  • Không được hút thuốc lá thuốc lào hay uống rượu bia khi sử dụng thuốc kích thích buồng trứng

Tăng cường rau xanh khi bạn đang dùng thuốc kích thích rụng trứng.Tăng cường rau xanh khi bạn đang dùng thuốc kích thích rụng trứng.

Chế độ vận động

Trong khi kích trứng bạn vẫn sinh hoạt vận động bình thường, không cần nghỉ làm trong thời gian này. Tuy nhiên bạn nên áp dụng các điều sau:

  • Đi lại vận động nhẹ nhàng, không làm việc nặng, bưng bê quá sức hoặc leo trèo cầu thang gắng sức
  • Không cần kiêng tuyệt đối việc quan hệ vợ chồng nhưng nên hạn chế để tránh ảnh hưởng sức khoẻ 
  • Luôn vui vẻ thoải mái
  • Vận động nhẹ nhàng bằng việc tập thể dục thể thao nhẹ nhàng

Bạn cần lắng nghe cơ thể và đảm bảo vệ sinh vùng kín đúng cách, sạch sẽ, tái khám để siêu âm theo dõi sự phát triển của nang trứng theo đúng lịch của bác sĩ. Ngoài ra, nếu có dấu hiệu bất thường như đau bụng, bụng trướng to, nôn mửa nhiều đau đầu chóng mặt quá mức thì cần thông báo ngay cho bác sĩ điều trị.

Như vậy, thuốc kích trứng rất cần thiết để tăng cơ hội đậu thai cho phụ nữ vô sinh hiếm muộn. Việc sử dụng cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn, không được tự ý mua và sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ. Hiện Trung tâm Hiếm muộn và Nam học công nghệ cao Phương Đông (IVF Phương Đông) đang áp dụng phác đồ kích trứng cá thể hoá cho từng trường hợp để tối ưu hoá hiệu quả đậu thai với tỷ lệ tới 86%. Quý khách hàng quan tâm tới dịch vụ hỗ trợ sinh sản bơm IUI và làm IVF vui lòng liên hệ tới hotline 19001806 để được tư vấn theo nhu cầu và mong muốn của gia đình.

3,204

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

ThS. BS

LÊ VŨ HẢI DUY

Đơn nguyên hiếm muộn và nam học công nghệ cao Phương Đông

ThS. BS

LÊ VŨ HẢI DUY

Đơn nguyên hiếm muộn và nam học công nghệ cao Phương Đông
19001806 Đặt lịch khám