Tràn dịch ổ bụng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp chẩn đoán

Triệu chứng của tràn dịch ổ bụng

Tràn dịch ổ bụng là một tình trạng bệnh mà trong đó có quá nhiều dịch tụ tập trong ổ bụng, khu vực giữa hông và ngực.

Tràn dịch ổ bụng có thể xuất hiện với nhiều triệu chứng khác nhau và cũng là biểu hiện của nhiều bệnh lý khác nhau, thường liên quan đến gan, tim hoặc thận. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:

• Tăng cân không rõ nguyên nhân: Người bệnh có thể phát hiện thấy mình tăng cân mà không hiểu lý do, đặc biệt là ở vùng bụng.
• Khó thở, thở khò khè: Sự tích tụ của dịch trong ổ bụng có thể làm ép lên phổi, gây ra khó thở cũng như thở khò khè.
• Phù nề vùng bụng: Vùng bụng sẽ phình to và căng tròn do sự tích tụ của dịch.
• Đầy hơi, chướng bụng, đầy bụng: Cảm giác khó chịu và đầy bụng là một triệu chứng thường gặp của bệnh tràn dịch ổ bụng.
• Luôn có cảm giác nặng nề ở vùng bụng: Sự tích tụ của dịch làm tăng áp lực trong ổ bụng, gây cảm giác nặng bụng.
• Khó tiêu: Người bệnh có thể gặp rắc rối với hệ tiêu hóa, bao gồm táo bón và tiêu chảy.
• Ợ nóng: Một số người cũng có thể cảm thấy ợ nóng hoặc ợ hơi.
• Buồn nôn hoặc nôn mửa: Một số người có thể cảm thấy buồn nôn hoặc thậm chí nôn mửa, đặc biệt sau khi ăn.

Có nhiều triệu chứng thường gặp ở người mắc bệnh tràn dịch ổ bụng

Những triệu chứng này có thể gây ra sự bất tiện và đau đớn đáng kể. Nếu bạn hoặc người thân của bạn bị những triệu chứng trên, hãy liên hệ với bác sĩ để thăm khám.

Tràn dịch ổ bụng có nguy hiểm không?

Tràn dịch ổ bụng có thể rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Dưới đây là một số rủi ro và biến chứng có thể xảy ra từ tình trạng này:

• Suy gan: Tràn dịch ổ bụng thường xuất hiện ở những người có vấn đề về gan, như viêm gan hoặc xơ gan. Nếu không được điều trị, dịch tích tụ trong ổ bụng có thể làm tăng áp lực lên gan và dẫn đến suy gan.
• Nhiễm trùng: Dịch trong ổ bụng có thể nhiễm khuẩn, gây ra hiện tượng peritonitis. Đây là một tình trạng khẩn cấp cần được điều trị ngay lập tức.
• Rối loạn hô hấp: Sự tích tụ dịch có thể gây ép lên phổi và gây khó thở, thậm chí dẫn đến suy hô hấp nếu không được giải quyết.
• Rối loạn tiêu hóa: Tràn dịch ổ bụng có thể làm chèn ép lên dạ dày và ruột, gây ra khó tiêu, táo bón và cảm giác đầy bụng.
• Hạ huyết áp: Tràn dịch ổ bụng nặng có thể làm tăng áp lực trong ổ bụng và gây ra hạ huyết áp, tình trạng có thể dẫn đến chứng chảy máu nội tạng, chóng mặt hoặc ngất xỉu.

Những nguyên nhân gây tràn dịch ổ bụng

Tràn dịch ổ bụng có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm những vấn đề với gan, tim, thận hoặc bệnh lý khác. Sau đây là một số nguyên nhân khá phổ biến:

• Xơ gan: Xơ gan là tình trạng mà gan bị tổn thương do viêm hoặc các yếu tố khác, dẫn đến sự thay thế của tế bào gan bình thường bằng tế bào xơ cứng. Xơ gan có thể làm tăng áp lực trong cửa mạch gan, gây ra sự tích tụ dịch trong ổ bụng.
• Suy tim: Suy tim là tình trạng mà tim không thể bơm đủ máu đến các phần khác của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến sự tích tụ dịch trong các cơ quan và mô, bao gồm ổ bụng.
• Bệnh thận: Bệnh thận, như bệnh thận mạn tính, có thể làm giảm khả năng của cơ thể loại bỏ chất thải và dịch thừa, dẫn đến sự tích tụ dịch trong cơ thể và dẫn đến bệnh tràn dịch ổ bụng.
• Ung thư: Một số loại ung thư như ung thư ổ bụng, ung thư buồng trứng, hoặc ung thư gan, có thể gây ra tràn dịch ổ bụng. Trong trường hợp này, dịch tích tụ là do các tế bào ung thư làm tăng sự sản xuất dịch hoặc làm giảm khả năng hấp thụ dịch của cơ thể.
• Viêm bao tử: Viêm bao tử là tình trạng viêm nhiễm hoặc nhiễm trùng của bao tử, lớp mô mỏng bao phủ phần lớn các cơ quan trong ổ bụng. Viêm bao tử có thể gây ra sự tích tụ dịch trong ổ bụng.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tràn dịch ổ bụng

Các biện pháp dùng để chẩn đoán tràn dịch ổ bụng

Việc chẩn đoán sớm bệnh tràn dịch ổ bụng sẽ giúp bạn tránh những biến chứng nguy hiểm. Càng để lâu thì bệnh tình ngày càng nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe. Sau đây là một số biện pháp chẩn đoán bệnh tràn dịch ổ bụng thông dụng nhất:

Chẩn đoán dựa trên triệu chứng

Chẩn đoán tràn dịch ổ bụng cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa và khám lâm sàng để xác định các triệu chứng cũng như dấu hiệu của tình trạng này. Bác sĩ cũng cần biết về lịch sử khám bệnh của bạn, bao gồm bất kỳ căn bệnh nào mà bạn có thể mắc phải, như bệnh gan, tim hoặc thận. Sau đây là quy trình chẩn đoán:

• Khám lâm sàng: Trong quá trình khám lâm sàng, bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bụng của bạn để xem có dấu hiệu của dịch tích tụ không. Các công việc bao gồm vỗ nhẹ vào vùng bụng để kiểm tra xem có âm thanh lọt không (âm thanh lọt cho thấy có dịch) và cảm nhận vùng bụng để xem nó có phình to và căng bất thường không.
• Chụp hình và siêu âm: Các phương pháp chụp hình, như X-quang, siêu âm và chụp cắt lớp (CT scan) có thể giúp bác sĩ xác định xem có dịch tụ trong ổ bụng không và cũng giúp xác định nguyên nhân gây ra tràn dịch.
• Chọc dịch bụng (paracentesis): Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành một thủ tục gọi là chọc dịch bụng, trong đó một cây kim nhỏ sẽ được đưa vào ổ bụng để lấy mẫu dịch. Dịch này sau đó sẽ được phân tích trong phòng thí nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây ra tràn dịch.

Tùy thuộc vào các triệu chứng và kết quả khám lâm sàng, bác sĩ có thể tiến hành các xét nghiệm và thủ tục khác để xác định nguyên nhân gây ra tràn dịch ổ bụng. Việc chẩn đoán sớm và chính xác là rất quan trọng để điều trị tràn dịch ổ bụng và ngăn chặn các biến chứng tiềm ẩn.

Làm xét nghiệm dịch màng bụng

Xét nghiệm dịch màng bụng, thường được thực hiện thông qua một thủ tục gọi là chọc dịch bụng (paracentesis). Đây là một phần quan trọng trong việc chẩn đoán tràn dịch ổ bụng. Dưới đây là các bước thực hiện xét nghiệm này:

• Chuẩn bị: Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nằm ngửa trên giường với đầu gối cong. Bác sĩ sẽ vệ sinh và cho thuốc tê cục bộ cho vùng da nơi sẽ thực hiện chọc.
• Thủ tục chọc dịch: Bác sĩ sẽ đưa một cây kim mỏng vào trong ổ bụng. Cây kim này được kết nối với một ống nhỏ để hút dịch ra khỏi ổ bụng. Quá trình này thường không đau, nhưng có thể gây ra cảm giác khó chịu.
• Lấy mẫu dịch: Dịch được hút ra sẽ được thu thập trong một ống chứa. Bác sĩ thường cố gắng thu thập khoảng 20 đến 50 ml dịch, tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân và mục đích của xét nghiệm.
• Phân tích dịch: Mẫu dịch sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Các xét nghiệm thường bao gồm kiểm tra protein, albumin, bilirubin, glucose và các tế bào bạch cầu. Đôi khi phần dịch cũng được kiểm tra để xác định có dấu hiệu của các tế bào ung thư không.
• Diễn giải kết quả: Bác sĩ sẽ diễn giải kết quả của các xét nghiệm và sử dụng thông tin này cùng với các kết quả khám lâm sàng khác để đưa ra chẩn đoán cuối cùng.

Phương pháp chẩn đoán bằng xét nghiệm dịch màng bụng

Chẩn đoán phân biệt

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định chẩn đoán phân biệt nhằm phát hiện ra bệnh tràn dịch ổ bụng. Lúc này, bác sĩ sẽ phân biệt cùng lúc 2 hoặc nhiều loại bệnh khác nhau dựa trên các triệu chứng mà người bệnh mắc phải.

Phương pháp chẩn đoán này sẽ ít tốn kém và phát hiện dựa trên các dấu hiệu điển hình của bệnh tràn dịch ổ bụng. Tùy theo tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chẩn đoán phân biệt.

Khi có các dấu hiệu của tràn dịch ổ bụng, quý khách hàng có thể đến Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, gọi hotline 1900 1806 hoặc để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám để được hỗ trợ và đặt lịch khám tại Phương Đông.