Ung thư phổi giai đoạn 3 là tình trạng khối u đã xâm lấn sâu vào cơ thể, đặc biệt các bộ phận như xương, não hoặc hạch bạch huyết. Bệnh nhân khi này thường xuyên bị ho, khạc đờm ra máu, đau tức ngực, hụt hơi khi vận động hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.
Ung thư phổi giai đoạn 3 là gì?
Ung thư phổi giai đoạn 3 là loại ung thư phổi không tế bào nhỏ, khối u đã phát triển đến nhiều hơn trong cơ thể như hạch bạch huyết, xương hoặc não. Tùy đặc điểm, vị trí, mức độ phát triển và xâm lấn của khối u, có thể phân chia thành 3 giai đoạn nhỏ 3A, 3B và 3C.
Khối ung thư phổi độ 3 đã ăn sâu vào màng phổi, di căn đến hạch bạch huyết hoặc cơ quan lân cận
Bệnh nhân thường phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn 3 hơn giai đoạn 1 và 2. Bởi khi này tế bào ung thư phát triển mạnh, gây những triệu chứng lâm sàng rõ rệt, không còn mơ hồ.
Phân loại cấp độ ung thư phổi giai đoạn 3
Việc phân chia các cấp độ nhỏ ở ung thư phổi giai đoạn 3 giúp mô tả chính xác sự phát triển của tế bào. Bác sĩ sẽ dựa vào tiên lượng bệnh để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, tăng tỷ lệ sống sót.
Giai đoạn 3A
Theo hệ thống TNM, giai đoạn ung thư phổi 3A chỉ một trong những tình trạng:
- Khối u ≤ 3cm chưa ăn sâu vào màng phổi hay phế quản chính, chưa di căn xa nhưng ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết dưới.
- Kích thước khối u đạt 3 - 5cm đã lan tới phế quản chính, màng bao quanh phổi, di căn đến hạch bạch huyết dưới. Song chưa xâm lấn sau đến đoạn phân chia phế quản trái phải và các cơ quan khác.
- Khối u 5 - 7cm đã xâm lấn thành ngực, màng ngoài tim, màng phổi hoặc có cùng lúc nhiều khối u riêng biệt trong 1 thùy phổi. Tế bào ung thư có thể đã di căn đến các hạch bạch huyết nhưng chưa di chuyển quá xa.
- Khối u > 7cm đã xâm lấn đến các cơ quan lân cận như tim, mạch máu lớn, thực quản, khí quản,...
Giai đoạn 3B
Các trường hợp được chẩn đoán xác định ung thư phổi giai đoạn IIIB bao gồm:
- Khối u ≤ 3cm chưa ăn sâu vào màng phổi, phế quản chính. Hình ảnh chẩn đoán cho thấy tình trạng di căn đến hạch rốn phổi đối bên, hạch trên đòn và hạch trung thất đối bên. Tế bào ung thư chưa di căn xa.
- Khối u 3 - 5cm đã lan tới phế quản chính nhưng chưa xâm lấn đến đoạn phân chia phế quản. Bệnh nhân khi này bị xẹp hoặc viêm phổi tắc nghẽn do khối u xâm lấn đến màng bao quang phổi. Có thể phát hiện di căn hạch rốn phổi đối bên, hạch trên đòn và hạch trung thất đối bên.
- Khối u 5 - 7cm xâm lấn đến thành ngực, màng phổi, màng ngoài tim hoặc có nhiều khối u riêng biệt trong 1 thùy phổi. Hạch bạch huyết của bên phổi hình thành khối u có thể bị ảnh hưởng. Tế bào ung thư chưa di căn xa.
- Khối u > 7cm đã di căn đến tim, trung thất, mạch máu lớn, thực quản, khí quản,... hoặc hình thành một hoặc nhiều khối u mới khác thùy phổi. Tế bào ung thư đã tác động đến hạch bạch huyết dưới đoạn chi đôi phế quản phải trái nhưng chưa di căn xa.
Diễn biến các trường hợp ung thư phổi giai đoạn III3
Giai đoạn 3C
Chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn III3 dựa theo diễn biến sau:
- Khối u 5 - 7cm đã xâm lấn đến thành ngực, màng phổi, màng ngoài tim; hoặc có 2 hay nhiều khối u riêng biệt trong một thùy phổi. Hình ảnh chẩn đoán phát hiện tế bào ung thư đã di căn đến các hạch bạch huyết lân cận.
- Khối u > 7cm xâm lấn đến các bộ phận xung quanh như tim, mạch máu lớn, thực quản, khí quản,... Kết quả chẩn đoán hình ảnh cũng phát hiện tế bào ung thư ở các hạch bạch huyết trung thất đối bên, rốn phổi đối bên, hạch trên đòn. Song chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
Triệu chứng ung thư phổi giai đoạn 3
Ung thư phổi giai đoạn 3 được đánh giá nguy hiểm, tiên lượng xấu cao nên cần phát hiện và điều trị sớm. Để hiệu quả điều trị không bị ảnh hưởng, bạn có thể nhận biết dựa trên các triệu chứng sau:
- Ho, viêm phế quản, viêm phổi kéo dài hoặc tái phát nhiều lần dù đã được điều trị nội khoa.
- Ho, khạc đờm ra máu.
- Đau, tức ngực thường xuyên.
- Cơ thể mất sức, hụt hơi, khó khăn khi leo cầu thang hoặc tập các bài thể dục nhẹ.
- Mệt mỏi, suy nhược cơ thể, sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân.
Những biểu hiện nguy hiểm của K phổi giai đoạn ba
Bệnh nhân có thể nghi ngờ dựa trên các triệu chứng tại các vị trí tế bào ung thư xâm lấn như:
- Di căn thành ngực, cột sống gây tình trạng đau tức ngực, xương sườn, vai và lưng.
- Di căn thực quản khiến việc ăn uống trở nên khó khăn, dễ bị nghẹn.
- Di căn thần kinh quặt ngược thanh quản khiến bệnh nhân bị khàn tiếng.
Để chẩn đoán chính xác ung thư phổi giai đoạn III, bệnh nhân cần được thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng. Một số phương pháp được áp dụng bao gồm xét nghiệm máu, chụp CT, chụp X-quang hoặc PET-CT Scan.
Ung thư phổi giai đoạn 3 có chữa được không?
Theo nghiên cứu được công bố bởi Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ, tiên lượng sống trên 5 năm của bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn ba lần lượt như sau:
- K phổi giai đoạn 3A: 36%
- K phổi giai đoạn 3B: 26%
- K phổi giai đoạn 3C: 13%
Tiên lượng điều trị thành công ung thư phổi độ 3 lên tới 36%
Nếu phổi không bị nhiễm trùng, tình trạng sụt cân không dưới 5% so với trọng lượng ban đầu, xẹp phổi hoặc tràn dịch màng phổi, tiên lượng điều trị của bệnh nhân được đánh giá tốt.
Điều trị ung thư phổi giai đoạn 3
Phác đồ điều trị ung thư phổi độ 3 nhằm tới mục tiêu giảm nguy cơ tái phát, cải thiện chất lượng cho người bệnh. Tương ứng từng giai đoạn, bác sĩ sẽ xây dựng liệu pháp phù hợp.
Giai đoạn 3A
Ung thư phổi giai đoạn III3 được tiến hành điều trị theo một trong 3 phương án sau:
- Phẫu thuật loại bỏ khối u, tiếp đến tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại bằng hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm trúng mục đích.
- Hóa, xạ trị trước phẫu thuật với vị trí khối u ở đỉnh lá phổi. Bệnh nhân sẽ được đánh giá tình trạng, đảm bảo đủ điều kiện trước khi phẫu thuật.
- Hóa trị với bệnh nhân ung thư phổi giai 3A không thể phẫu thuật. Kết thúc liệu trình, bệnh nhân có thể kết hợp thêm liệu pháp miễn dịch, nâng cao tỷ lệ sống và ngăn chặn tế bào ác tính phát triển.
Kết hợp điều trị phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị với bệnh nhân K phổi độ 3
Giai đoạn 3B, 3C
Ung thư phổi giai đoạn 3B, 3C rất khó can thiệp loại bỏ khối u bằng phẫu thuật, phương pháp thiếu tính khả thi. Khi này bệnh nhân chủ yếu được áp dụng hóa, xạ trị; có thể kết hợp với liệu pháp miễn dịch để tăng hiệu quả điều trị.
Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 3
Bệnh nhân ung thư phải chịu đồng thời chấn thương về thể xác và tinh thần, nên gia đình cần chú ý chế độ chăm sóc toàn diện, giảm ngừa tác dụng phụ. Cụ thể:
- Chế độ ăn uống cân bằng dưỡng chất để duy trì sức khỏe cho quá trình điều trị, đặc biệt với bệnh nhân áp dụng liệu pháp hóa chất.
- Tập thở sâu, phục hồi chức năng hô hấp để cải thiện các triệu chứng.
- Người sử dụng thuốc lá, thuốc lào, thuốc lá điện tử cần bỏ tuyệt đối.
- Tạo môi trường sống thoải mái, giúp bệnh nhân nhìn nhận cuộc sống tích cực hơn.
- Nếu phát hiện các triệu chứng bất thường cần thông báo lập tức đến bác sĩ, có biện pháp can thiệp kịp thời.
Chế độ chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi độ 3
Ung thư phổi giai đoạn 3 là giai đoạn muộn của bệnh ung thư phổi, nhưng có tỷ lệ phát hiện cao hơn giai đoạn 1 và 2. Nếu được can thiệp điều trị kịp thời, cơ thể đáp ứng liệu pháp, tiên lượng sống trên 5 năm đạt ngưỡng 36%.