Viêm mũi họng cấp là bệnh lý đường hô hấp trên rất phổ biến với nhiều mức độ và ảnh hưởng tới nhiều đối tượng khác nhau, tuy nhiên trẻ em lại là đối tượng thường gặp nhất. Bệnh thường thuyên giảm sau khi được điều trị và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên vẫn có trường hợp bệnh nhân gặp phải một số biến chứng không mong muốn khiến việc chữa trị khó khăn và kéo dài.
Viêm mũi họng cấp thường được gọi là cảm lạnh, đây là tình trạng đường hô hấp trên gồm mũi, hầu họng bị viêm cấp tính. Bệnh lý này khá phổ biến và đa số có thể tự khỏi trong khoảng 8-10 ngày nếu được điều trị sớm hoặc sức đề kháng của người bệnh tốt.
Tuy nhiên nếu để bệnh chuyển biến xấu hơn, viêm mũi họng có thể biến chứng sang viêm phổi, viêm tai giữa, viêm đường hô hấp, viêm cầu thận cấp hoặc trở nên nặng hơn nếu bệnh nhân mắc thêm các bệnh viêm khác như viêm mũi, viêm amidan, viêm VA, viêm xoang,...
Viêm mũi họng cấp là căn bệnh phổ biến ở mọi lứa tuổi
Viêm mũi họng cấp xảy ra quanh năm nhưng thường gặp nhất là vào thời điểm giao mùa, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi chuyển lạnh.
Bệnh gây ra bởi virus, vi khuẩn, nấm gây nên hiện tượng nhiễm trùng hoặc các yếu tố khác không do nhiễm trùng.
Viêm mũi họng cấp có thể do hơn 100 loại virus gây nên và chiếm đến 60-80% nguyên nhân gây bệnh. Viêm mũi họng gây nên bởi virus thường bùng phát mạnh, dễ lây lan, tuy nhiên triệu chứng sẽ ít nghiêm trọng hơn so với bệnh do vi khuẩn. Các loại virus gây bệnh thường gặp đó là:
Virus là nguyên nhân chính gây bệnh đường hô hấp trên
Viêm mũi họng cấp ở trẻ sơ sinh nói riêng và viêm mũi họng gây ra bởi vi khuẩn chiếm 20-40% các ca bệnh, chủ yếu là các nhóm:
Ngoài virus và vi khuẩn, viêm mũi họng cấp còn có thể do sự xâm nhập của nấm, thường gặp nhất là nấm Candida. Tuy nhiên nguyên nhân này thường khá hiếm gặp.
Viêm mũi họng loét thường chỉ chiếm khoảng 5% các trường hợp mắc với 2 loại chính gồm:
Một số bệnh lý cũng dẫn tới tình trạng viêm mũi họng
Một số các yếu tố từ bên ngoài có thể gây nên tình trạng viêm mũi họng ở các đối tượng có hệ miễn dịch yếu như:
Sau 1-3 ngày kể từ khi có sự xâm nhiễm thì các triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Đa phần viêm mũi họng kéo dài từ 7-10 ngày hoặc lâu hơn nếu không được điều trị phù hợp. Bệnh có các dấu hiệu sau đây:
Viêm mũi họng gây nên những triệu chứng khó chịu với người bệnh
Viêm mũi họng cấp có thể xảy ra với bất cứ ai bởi đây là bệnh lý khá phổ biến. Tuy nhiên trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao bởi hệ miễn dịch còn non yếu, chưa đủ sức để chống chọi lại với các tác nhân gây bệnh khi xâm nhập vào cơ thể. Do vậy việc dự phòng khi thời tiết giao mùa hoặc đang là thời điểm bùng phát bệnh là điều mọi gia đình cần lưu ý thực hiện tốt.
Viêm mũi họng cấp chủ yếu lây qua đường hô hấp bằng các tiếp xúc trực tiếp, khi người lành vô tình hít phải các hạt nước bọt hoặc dịch tiết của người bệnh có chứa virus, vi khuẩn sẽ mang mầm bệnh trong người.
Do đa số các ca bệnh gây viêm đường hô hấp trên đều gây ra do virus, vi khuẩn nên việc lây nhiễm từ người này sang người khác là điều không thể tránh khỏi. Khi gặp điều kiện thích hợp, sức khỏe suy yếu, vi sinh vật gia tăng nhanh chóng và gây bệnh. Ngoài ra, khi dùng chung đồ vật với người bệnh cũng làm tăng khả năng bị nhiễm bệnh.
Vi khuẩn, virus gây bệnh có thể lây từ người bệnh sang người lành qua tiếp xúc trực tiếp
Viêm mũi họng cấp có nguy hiểm không? Bệnh viêm mũi họng khá phổ biến và không quá nghiêm trọng nhưng nếu sau vài ngày không chữa trị sẽ khiến sức đề kháng bị suy yếu, dẫn tới viêm mũi họng mãn tính. Đặc biệt với những người, nhất là trẻ em, đang mắc các bệnh lý hô hấp như hen phế quản, viêm VA, bị suy dinh dưỡng… sẽ dễ gặp phải các biến chứng khác nguy hiểm. Cụ thể:
Viêm mũi họng cấp có thể gây viêm amidan
Để chẩn đoán bệnh, ban đầu các bác sĩ sẽ thực hiện các chẩn đoán lâm sàng dựa vào các dấu hiệu đặc trưng của bệnh.
Ngoài ra sẽ soi họng bệnh nhân để xác định có tình trạng sưng đỏ, sưng amidan, xuất hiện giả mạc trắng, chấm mủ trắng trên bề mặt amidan hay không để đưa ra đánh giá về nguyên nhân và mức độ của bệnh.
Đa số các trường hợp viêm mũi họng ở trẻ sơ sinh nói riêng và viêm mũi họng nói chung sẽ không cần phải thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, tuy nhiên với những bệnh nhân nặng, đã xảy ra biến chứng sẽ cần làm một số các xét nghiệm vi trùng, kháng sinh đồ. Nếu có nghi ngờ viêm mũi họng là do mắc các bệnh lây nhiễm như bạch hầu, lao, giang mai,.., cũng sẽ cần thực hiện các phương pháp chẩn đoán có liên quan.
Các xét nghiệm thông thường dựa vào công thức bạch cầu dựa vào sự tăng giảm số lượng bạch cầu. Ngoài ra nếu nghi ngờ nhiễm liên cầu beta, các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện làm phản ứng ASLO để tìm ra kháng thể.
Chẩn đoán phân biệt cũng là phương pháp giúp tìm ra nguyên nhân gây bệnh viêm mũi họng ở một số bệnh nhân đặc biệt như có dị vật mũi (một bên), mắc các bệnh nhiễm trùng như sởi, thuỷ đậu, cúm,...
Bác sĩ sẽ khám lâm sàng và đánh giá triệu chứng để xem xét mức độ bệnh
Sau khi đã có kết quả từ việc chẩn đoán, các bác sĩ sẽ xem xét các phương án điều trị phù hợp. Bên cạnh việc khắc phục triệu chứng, việc “đánh” vào tác nhân gây bệnh sẽ đặc biệt cần thiết để giải quyết triệt để tình trạng bệnh. Dựa vào nguyên nhân của bệnh, việc điều trị sẽ tuân theo các nguyên tắc khác nhau.
Viêm mũi họng do virus không cần thiết điều trị bằng kháng sinh. Vậy viêm mũi họng uống thuốc gì khi nguyên nhân là virus? Khi này việc dùng thuốc sẽ nhằm mục đích giảm triệu chứng như giảm đau, giảm ho,...
Các bệnh gây ra bởi vi khuẩn nói chung và viêm mũi họng cấp nguyên nhân do vi khuẩn sẽ được điều trị với kháng sinh phù hợp. Bên cạnh đó, nếu viêm họng cấp do virus xuất hiện tình trạng viêm mũi họng bội nhiễm cũng sẽ được chỉ định dùng kháng sinh.
Sau 3-4 ngày, nếu bệnh không giảm, bác sĩ sẽ thay đổi kháng sinh đồ. Bên cạnh đó, các loại thuốc như thuốc hạ sốt, thuốc giảm ho, thông mũi… sẽ giúp làm triệu chứng khó chịu ở người bệnh.
Trẻ bị viêm mũi họng uống thuốc gì? Thuốc điều trị với từng lứa tuổi sẽ được điều chỉnh khác nhau, do đó không nên tự ý mua thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Nhất là với bệnh nhi, việc điều trị bằng thuốc sẽ càng cần phải chặt chẽ hơn. Nếu tình trạng bệnh vẫn không thuyên giảm, người bệnh nên được đưa đến các cơ sở y tế để được hỗ trợ khám và chữa trị hiệu quả hơn, tránh xảy ra các biến chứng nguy hiểm.
Trong các trường hợp bệnh viêm mũi họng ở trẻ em nên nhanh chóng đến viện:
Điều trị viêm mũi họng do vi khuẩn bằng kháng sinh hiệu quả
Bên cạnh việc điều trị viêm mũi họng cấp ở trẻ em và người lớn bằng các hỗ trợ y tế, việc chăm sóc bệnh đóng vai trò quan trọng giúp người bệnh mau khỏi và hồi phục sức khỏe. Một số lời khuyên khi chăm sóc người bị viêm mũi họng cấp đó là:
Luôn giữ ấm cơ thể trong thời tiết lạnh giá, chuyển mùa lạnh, đặc biệt là trẻ em
Để phòng ngừa bệnh khi thời tiết chuyển mùa, bạn nên thực hiện tốt những biện pháp dưới đây để giữ gìn một sức khỏe tốt nhất:
Thường xuyên đánh răng, súc miệng để loại bỏ vi khuẩn
Để thăm khám và điều trị bệnh, bệnh viện Đa khoa Phương Đông chính là nơi mang đến sự yên tâm và hài lòng tuyệt đối cho gia đình bạn. Với sự tận tình của đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn, hỗ trợ hiện đại từ các thiết bị y tế và phác đồ điều trị viêm mũi họng cấp tích cực sẽ giúp bệnh nhân kiểm soát tốt bệnh, từ đó chữa trị dứt điểm và hồi phục sức khỏe nhanh chóng.
Vào thời điểm chuyển giao thời tiết, cơ thể chúng ta thường chưa thể thích nghi được nên rất dễ nhiễm bệnh. Viêm mũi họng cấp tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng những triệu chứng của bệnh làm giảm sức lực, mệt mỏi ảnh hưởng tới công việc và cuộc sống. Đặc biệt với trẻ nhỏ có thể diễn tiến nặng, gây nên nhiều biến chứng khó lường.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Nguồn tham khảo
Cách làm thông cổ họng: Uống nhiều nước ấm, Súc họng bằng nước muối, Dùng máy làm ẩm không khí, Tắm với nước ấm, Sử dụng thảo dược,...
