Chụp CT phổi: Khi nào bác sĩ chỉ định? Có phát hiện ung thư không?

Ngọc Anh

16-02-2024

goole news
16

Chụp CT phổi (Chụp cắt lớp vi tính phổi) được các chuyên gia đánh giá cao trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về phổi. Vậy chụp cắt lớp phổi là gì và khi nào bệnh nhân được chỉ định thực hiện thủ thuật này?

Ứng dụng của chụp CT phổi trong chẩn đoán lâm sàng?

Chụp CT phổi là gì?

Chụp CT phổi hay chụp scan phổi là là phương pháp sử dụng các tia X quét quanh phổi để thu được những lát cắt các mặt của phổi. Kết hợp với công nghệ máy tính, hình ảnh phổi chi tiết về mô và cấu trúc xung quanh được hiển thị trên máy dưới dạng 2D, 3D. 

(Hình ảnh chụp CT phổi phát hiện tổn thương trên phổi (khối khoanh đỏ))

(Hình ảnh chụp CT phổi phát hiện tổn thương trên phổi (khối khoanh đỏ))

Hình ảnh chụp cắt lớp phổi sắc nét, chi tiết, phản ảnh rõ mức độ tổn thương, hỗ trợ các bác sĩ đánh giá chức năng để chẩn đoán bệnh lý về phổi và có phác đồ điều trị kịp thời. 

Khi nào bác sĩ chỉ định chụp CT phổi? 

Chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp CT là hai kỹ thuật được ưu tiên trong chẩn đoán hình ảnh không đau, không xâm lấn. So với MRI, thì chụp CT phù hợp để chẩn đoán cho phần cứng và tạng, trong đó có phổi.

Chụp cắt lớp vi tính phổi được các bác sĩ chỉ định cho các bệnh nhân thuộc nhóm sau:

  • Nhóm 1 - Có bệnh lý khối u phổi: Hình ảnh thu được từ chụp cắt lớp phổi giúp bác sĩ xác định số lượng, kích thước, tính chất khối u. Do đó, bác sĩ có thêm thông tin để kết luận về sự xâm lấn, di căn của khối u.
  • Nhóm 2 - Có bệnh lý về phế quản và phổi: giãn phế quản, viêm tiểu phế quản cấp, phổi tắc nghẽn mạn tính.
  • Nhóm 3 - Có bệnh lý nhiễm trùng phổi: viêm phổi, lao phổi, áp xe phổi, nấm phổi
  • Nhóm 4 - Có bệnh lý về màng phổi: tràn dịch màng phổi, tràn khí màng phổi, khối u màng phổi, ổ cặn màng phổi,...
  • Nhóm 5 - Các bệnh lý khác: bụi phổi, phổi kẽ, bất thường phổi bẩm sinh, phổi biệt lập, ho ra máu kéo dài,...

Chống chỉ định tương đối đến tuyệt đối với các trường hợp sau:

  • Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú
  • Bệnh nhân đang điều trị suy thận
  • Người bệnh có cơ địa dị ứng với thuốc cản quang
  • Người mắc bệnh hen suyễn

Chụp CT phổi trong tầm soát, điều trị ung thư phổi

Chụp CT phổi phát hiện ung thư phổi sớm? 

Chụp cắt lớp phổi bao quát được cấu trúc toàn diện, phản ánh đầy đủ các tổn thương của phổi, không bỏ qua ngay cả 30% tổn thương mà X quang bỏ sót. Điều này có nghĩa là, kết quả chụp cắt lớp là một phần không thể thiếu trong phát hiện ung thư phổi sớm

Tính đến 2020, theo Thống kê ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), tỷ lệ ung thư phổi tại Việt Nam xếp thứ 2 toàn thế giới với 26.262 ca mắc mới và 23.797 ca tử vong. Trên thực tế, bệnh ung thư phổi có tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 90% ở giai đoạn đầu. Thế nhưng, chỉ có 30% bệnh nhân ung thư phổi đến bệnh viện ở giai đoạn có thể phẫu thuật được.

(Chụp CT phổi theo dõi khối u (trái - trước điều trị) và (phải - sau điều trị))

(Chụp CT phổi theo dõi khối u (trái - trước điều trị) và (phải - sau điều trị))

Chụp CT phổi tầm soát giúp bác sĩ phát hiện các khối u ác tính ở giai đoạn sớm, người bệnh được điều trị kịp thời và có cơ hội sống hay thậm chí được chữa khỏi cao đáng kể.   

Ai nên chụp CT tầm soát ung thư phổi?

Căn cứ theo số liệu, tỷ lệ nam giới mắc ung thư phổi rất cao, 90% nguyên nhân đến từ thuốc lá. Vì thế mọi đối tượng hút thuốc lá, hít phải khói thuốc lá đều có nguy cơ mắc bệnh.

Tuy nhiên, đối tượng thuộc một trong các nhóm được khuyến khích nên chụp CT phổi tầm soát ung thư từ sớm: 

  • Người có triệu chứng: khó thở thường xuyên, ho ra máu, khó nuốt,...
  • Bệnh nhân mắc bệnh: viêm phế quản nặng, viêm phổi kẽ,...
  • Người hút thuốc lá lâu năm có khả năng cao mắc các bệnh lý về phổi 
  • Các cá nhân trong gia đình có tiền sử bị ung thư phổi
  • Công nhân, người lao động làm việc trong môi trường phải tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, chất độc hoá học, chất phóng xạ
  • Bệnh nhân có chấn thương vùng lồng ngực, có tổn thương hoặc nghi ngờ tổn thương lên vùng phổi

Chụp CT phổi trong điều trị ung thư phổi

Trước khi thực hiện chụp cắt lớp phổi, dựa theo chỉ định của bác sĩ mà người bệnh sẽ được khám tổng quát, khám chuyên khoa và thực hiện các xét nghiệm tương ứng.

Chụp CT phổi được chỉ định cho người có nguy cơ cao bị ung thư phổi nhưng chưa có triệu chứng. Kết quả trả về là hình ảnh chi tiết chất lượng cao dựng từ nhiều mặt cắt và hình 3D của lá phổi với mức xạ ion hoá ít hơn 90% so với chụp cắt lớp vi tính ngực thông thường. 

Do đó, chụp cắt lớp vi tính phổi phát hiện được những nốt rất nhỏ trong phổi (có thể là khối u lành tính hoặc không) nên đạt hiệu quả cao trong chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn sớm. 

(Khối u dưới phổi trái (mũi tên vàng), nốt đặc dưới thuỳ trái (mũi tên xanh) và hiện tượng các khối giảm tỷ trọng lan toả nhu mô gan (mũi tên đỏ))

(Khối u dưới phổi trái (mũi tên vàng), nốt đặc dưới thuỳ trái (mũi tên xanh) và hiện tượng các khối giảm tỷ trọng lan toả nhu mô gan (mũi tên đỏ))

Ngoài kiểm tra, chụp CT phổi được sử dụng để theo dõi kích thước, số lượng, mức độ tổn thương, mức độ lây lan của tế bào ung thư. Phương pháp này giúp bác sĩ định hướng phác đồ điều trị, theo dõi hiệu quả điều trị của người bệnh.

Lợi ích và nguy cơ khi chụp CT phổi

Lợi ích khi chụp CT phổi

Nhanh chóng: Quá trình chụp CT phổi thường kéo dài khoảng 30 phút. Thời gian lấy kết quả là 60 phút. Trung bình, bệnh nhân chỉ mất chưa đầy 2h để loại bỏ các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn.

Không đau: Chụp cắt lớp phổi là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không đau, không xâm lấn nên bệnh nhân không phải chịu đau đớn trong quá trình thực hiện. 

Hỗ trợ tốt trong tầm soát ung thư phổi.

(Phát hiện mảng trắng bất thường trên phổi của bệnh nhân COVID 19)

(Phát hiện mảng trắng bất thường trên phổi của bệnh nhân COVID 19)

Nguy cơ khi chụp CT phổi

Có khả năng nhiễm xạ: Chụp cắt lớp sử dụng bức xạ dưới dạng tia X nên người bệnh vẫn có khả năng nhiễm xạ từ thấp đến rất thấp.

Không nên chụp thường xuyên: Để giảm thiểu khả năng bệnh nhân nhiễm xạ, bệnh nhân chỉ nên chụp cắt lớp phổi 02 lần/ năm, mỗi lần cách nhau 06 tháng.

Dị ứng với thuốc cản quang: Thực hiện theo chỉ định, người bệnh có thể chụp CT phổi có cản quang hoặc chụp CT phổi không có cản quang. Trong trường hợp có tiêm thuốc, nếu xuất hiện triệu chứng nổi mề đay, khó thở,...  bệnh nhân phải thông báo ngay với nhân viên y tế để được hỗ trợ kịp thời. 

Xem thêm: Tổng quan về tia X và các ứng dụng trong lĩnh vực y học

Những lưu ý về chụp CT phổi: Chụp CT phổi ở đâu? Giá chụp CT phổi?

Mặc dù chụp cắt lớp phổi (chụp CT phổi) là một trong số những phương pháp phổ biến trong tầm soát ung thư phổi hay kiểm tra sức khỏe nói chung. Tuy nhiên, bệnh nhân nên hiểu rằng:

  • Tồn tại kết quả dương tính giả khi bệnh nhân có dấu hiệu nhưng kết quả kiểm tra sàng lọc không phát hiện ung thư phổi.
  • Phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn muộn.
  • Không phải lúc nào chụp CT phổi sẽ phát hiện ra ung thư phổi ở tất cả bệnh nhân trong giai đoạn sớm.

(Những điều người bệnh cần lưu ý về chụp CT phổi)

(Những điều người bệnh cần lưu ý về chụp CT phổi)

Để bảo vệ sức khoẻ, bệnh nhân dù nằm trong đối tượng được tầm soát sớm hay không cũng nên lựa chọn cơ sở y tế có uy tín, sở hữu đội ngũ y bác sĩ và cơ sở vật chất chất lượng cao để hỗ trợ phát hiện bệnh. 

Bệnh viện Phương Đông sẵn sàng đồng hành với mọi người bệnh trên hành trình tầm soát, điều trị ung thư phổi. Chúng tôi cung cấp gói khám Sàng lọc Ung thư phổi với đầy đủ khám tổng quát, chụp CT phổi bằng máy 128 dãy, xét nghiệm đánh giá chức năng bệnh lý,...  

(Chụp CT Scanner bằng máy chụp CT 128 dãy tại BVĐK Phương Đông)

(Chụp CT Scanner bằng máy chụp CT 128 dãy tại BVĐK Phương Đông)

Bệnh nhân được điều trị bởi đội ngũ bác sĩ chất lượng cao, trải nghiệm dịch vụ chu đáo, kiểm tra bởi hàng loạt trang thiết bị chuyên môn như: máy siêu âm màu 4D, máy chụp X quang, máy chụp CT 128 dãy, máy chụp MRI 1,5 Tesla… Ngoài ra, bệnh viện Phương Đông hỗ trợ áp dụng bảo hiểm y tế, tiết kiệm chi phí tối đa cho người bệnh. 

Như vậy, chụp CT phổi là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, giúp phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn sớm. Để nhận thêm thông tin hoặc đặt lịch khám, xin vui lòng liên hệ 19001806 để được hỗ trợ. 

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

1,823

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám