Thuốc tránh thai khẩn cấp giúp chị em phụ nữ ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn với ưu điểm là hiệu quả cao và rất tiện lợi. Song loại thuốc này có thể để lại một số tác dụng phụ không mong muốn.
Thuốc tránh thai khẩn cấp (tên tiếng Anh là Emergency Contraceptive Pills) còn có tên gọi khác là viên uống buổi sáng (Morning-after pill), loại thuốc này được chị em phụ nữ sử dụng khi muốn tránh thai khẩn cấp vì đã quan hệ tình dục không an toàn (ví dụ như quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su, bị cưỡng hiếp hoặc sử dụng phương pháp ngừa thai khác nhưng không thành công). Thuốc có thành phần chính là hormone Progesterone có tác dụng ức chế quá trình rụng trứng và ngăn cản quá trình thụ thai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp được nhiều chị em lựa chọn
Đối tượng sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp nhiều nhất là:
Trên thị trường hiện nay phổ biến hai loại thuốc ngừa thai khẩn cấp đó là loại 72h và loại 120h, ngoài ra còn có loại thuốc tránh thai khẩn cấp 24h, 36h và 48h.
Một trong những loại thuốc tránh thai loại 72h phổ biến
Giống như tên gọi, thuốc này chỉ có tác dụng trong vòng 72 giờ, sau khi quan hệ uống càng sớm thì hiệu quả càng cao. Nếu chị em dùng thuốc trong vòng 24 giờ đầu sau khi quan hệ tình dục không an toàn, khả năng ngừa thai lên 90%, giảm dần còn 85% trong 25-48 giờ tiếp theo và 58% trong 49-72 giờ.
Loại thuốc này được coi là một phiên bản tổng hợp của hormone Progesterone tự nhiên do buồng trứng sản xuất, có chứa Levonorgestrel, hàm lượng 1.5mg. Cách dùng thuốc loại 72h như sau: Loại 1 viên, chỉ uống 1 viên duy nhất sau khi quan hệ; Loại 2 viên, uống càng sớm càng tốt ngay sau khi quan hệ, uống viên thứ 2 sau 12 giờ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp 72h có cách dùng và thành phần giống thuốc tránh thai hàng ngày như chúng là hai loại khác nhau vì loại khẩn cấp có hàm lượng cao hơn. Do đó liều lượng quy định của loại khẩn cấp không quá 2 lần trong tháng và quá 3 lần mỗi năm.
Thành phần chính của thuốc ngừa thai khẩn cấp loại 120h là Mifepristone với hàm lượng 10mg, một chất gây mất tác dụng của Progesterone giúp phòng ngừa thai, loại trừ khả năng thụ thai trong vòng 120 giờ sau khi phát sinh quan hệ không an toàn. Loại thuốc này chị em chỉ cần uống 1 viên duy nhất. Với hàm lượng 10mg, Mifepristone có thể gây xuất huyết nhưng không làm sảy thai.
Thuốc ngừa thai khẩn cấp 120h
Thị trường còn có nhiều loại thuốc tránh thai khác như loại 24h (uống trước 24h sau khi quan hệ), loại 36h (cần uống trước 36h), loại 48h (uống trước 48h) và loại thuốc tránh thai kết hợp chỉ chứa Ethinyl Estradiol
Tuy nhiên các loại thuốc trên không phổ biến do hiệu quả ít mà tác dụng phụ nhiều. Một biện pháp tránh thai khác có tác dụng cao hơn hẳn so với thuốc đó là dụng cụ tử cung chứa đồng (TCu-380) - hay còn gọi là vòng tránh thai với hiệu quả lên đến 99,9%.
Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động tốt bằng bằng cách trì hoãn việc phóng trứng hoặc rụng trứng, lúc này chất nhầy ở cổ tử cung bị đặc lại, ngăn không cho tinh trùng di chuyển vào trong lòng cổ tử cung và cản trở quá trình thụ tinh. Bên cạnh đó, thuốc ngừa thai khẩn cấp còn ức chế nội mạc tử cung phát triển và ngăn không cho trứng làm tổ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp ngừa thai đạt hiệu quả cao
Trong trường hợp trứng đã được cấy ghép thì thuốc ngừa thai khẩn cấp không còn đạt hiệu quả và không có tác dụng ngừa thai nếu chị em đã mang thai. Đó là lý do giải thích vì sao thuốc được dùng càng sớm càng có hiệu quả cao, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi phát sinh quan hệ tình dục không an toàn.
Thông thường tinh trùng sẽ sống trong cơ thể phụ nữ trong 5 ngày nên chị em không mang thai ngay sau khi quan hệ tình dục. Thuốc tránh thai chỉ có tác dụng tối đa khi chưa có hiện tượng thụ thai vì đây không phải thuốc phá thai.
Các loại thuốc ngừa thai khẩn cấp cho hiệu quả lên đến 89% trong thời gian 72 giờ (3 ngày), tính từ khi phát sinh quan hệ tình dục. Hiện nay không có loại nào có hiệu quả ngừa thai 100%. Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có thể bị giảm hiệu quả nếu chị em đang dùng một số loại thuốc: an thần, điều trị tăng huyết áp, hạ sốt hay thuốc ngủ.
Thuốc ngừa thai khẩn cấp nên uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không an toàn
Chị em chú ý để việc sử dụng thuốc phòng tránh có thai cấp đạt hiệu quả cao nên lựa chọn loại thuốc có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nhà sản xuất uy tín và đảm bảo chất lượng. Những trường hợp có tiền sử về bệnh tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường,... nên cân nhắc trước khi dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp hoặc hỏi ý kiến bác sĩ.
Nhiều chị em băn khoăn lo lắng rằng uống thuốc tránh thai khẩn cấp có gây hại không. Câu trả lời là đa phần thuốc tránh thai không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, tuy nhiên nếu sử dụng không đúng hướng dẫn, chị em có thể gặp nhiều triệu chứng như:
Sau khi uống thuốc ngừa thai khẩn cấp có thể bị mệt mỏi và đau đầu
Trong trường hợp một số triệu chứng này không hết sau vài ngày thì có thể chị em đã mang thai nên cần được đến khám bác sĩ để tư vấn và kiểm tra. Đau bụng đột ngột có thể là trứng đã được thụ tinh bên ngoài tử cung (thai ngoài tử cung).
Hiện tượng ra máu sau khi dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp khá thường gặp sau 2-5 ngày dùng thuốc tuy nhiên không nguy hiểm. Nguyên nhân là hai hormone từ thuốc ngừa thai khẩn cấp là estrogen và progestin hoạt động quá mức gây chảy máu âm đạo, tình trạng này không kéo dài và khi chị em có kinh nguyệt trở lại thì sẽ hết. Ngoài ra, chảy máu âm đạo cũng có thể là dấu hiệu mang thai.
Nếu ra máu kèm một số dấu hiệu bất thường như: chảy quá nhiều máu, ra cục máu đen, đau bụng dữ dội, chóng mặt, dịch và máu tiết ra có mùi lạ, chị em nên đến cơ sở chuyên khoa khám để tránh những biến chứng nghiêm trọng gây nguy hiểm đến tính mạng.
Mỗi loại thuốc và hãng thuốc ngừa thai có giá khác nhau, ví dụ như Thuốc Postinor 1 1.5Mg Gedeon (Hộp 1 Viên) của Hungary giá dao động từ 30.000 - 35.000 VNĐ/hộp; hay Mifestad 10Mg Stella, Hộp 1 Vỉ x 1 Viên nén của Việt Nam dao động từ 10.000 - 20.000 VNĐ/hộp; hay loại thuốc ngừa thai Happynor 0,75mg có giá 6.000 VNĐ/hộp 2 viên.
Đa số chị em thắc mắc liệu uống thuốc tránh thai khi cho con bú có an toàn không, liệu có ảnh hưởng đến bé qua đường sữa mẹ không. Các bác sĩ khuyến nghị phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể dùng thuốc chứa hoạt chất levonorgestrel (loại thuốc tránh thai loại 72h, tên thương mại là Postinor 1 hoặc Postinor 2) sẽ không ảnh hưởng đến bé. Không nên cho con bú sữa mẹ để đảm bảo an toàn cho bé trong vòng 96h sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Các mẹ cũng cần lưu ý, khi đang cho con bú mà sử dụng thuốc tránh thai có thể gây ra tác dụng phụ là giảm lượng sữa tiết ra.
Thuốc ngừa thai khẩn cấp có thể ảnh hưởng đến sinh nở
Để tránh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, chị em lưu ý không dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp quá 2 lần trong 1 tháng và 3 lần trong 1 năm. Chị em có thể bị suy buồng trứng và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu lạm dụng quá liều thuốc tránh thai khẩn cấp, bởi hàm lượng estrogen của thuốc cao gây cản trở chức năng bài tiết estrogen từ buồng trứng.
Các nhà khoa học cho rằng không có tác hại nào rõ ràng đối với thai nhi được sinh ra do mẹ dùng thuốc tránh thai khẩn cấp thất bại. Nếu chị em mang thai sau khi uống thuốc ngừa thai thì không nên lo lắng về ảnh hưởng của thuốc lên thai nhi và cũng không nên đi phá thai.
Hy vọng những thông tin về thuốc tránh thai khẩn cấp trên bài có thể giúp chị em có thêm kiến thức sử dụng thuốc hợp lý và an toàn. Nếu có thắc mắc hoặc cần tư vấn, quý khách vui lòng liên hệ tổng đài Bệnh viện Đa khoa Phương Đông theo số 1900 1806.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Rách cổ tử cung là biến chứng sản khoa hiếm gặp gây mất máu cho sản phụ và tăng nguy cơ gặp các biến chứng muộn: hở eo tử cung,...
