Sinh thiết tế bào ung thư là một phương pháp y khoa có thể chẩn đoán chính xác các bệnh lý ung thư ác tính. Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu kỹ hơn về quy trình xét nghiệm sinh thiết tế bào ung thư qua bài viết dưới đây.
1. Sinh thiết tế bào ung thư là gì?
Sinh thiết tế bào ung thư là một thủ thuật y tế để lấy một mẫu tế bào hoặc mô từ một khu vực nghi ngờ ung thư. Mẫu này sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm để được bác sĩ giải phẫu bệnh xem xét dưới kính hiển vi. Kết quả của xét nghiệm sinh thiết tế bào ung thư có thể giúp bác sĩ chẩn đoán ung thư, xác định loại ung thư và giai đoạn ung thư.
Việc thực hiện lấy mẫu sinh thiết có thể áp dụng với hầu hết các mẫu tế bào, mô ở trên mọi cơ quan trong cơ thể. Tuỳ vào vị trí khác nhau mà phương pháp lấy mẫu mô sinh thiết cũng khác nhau.
Sinh thiết tế bào ung thư giúp chẩn đoán chính xác loại ung thư
2. Đối tượng cần xét nghiệm sinh thiết
Xét nghiệm sinh thiết thường được các bác sĩ chỉ định cho các ca bệnh có những bất thường nghi ngờ trong cơ thể là ung thư. Trong các trường hợp bác sĩ yêu cầu sinh thiết tế bào ung thư, các bệnh nhân đều đã được thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm khác nhau như: Xét nghiệm máu, xét nghiệm thăm dò các chức năng, chẩn đoán bằng hình ảnh,... Nếu các kết quả lâm sàng chưa đủ điều kiện để đánh giá bệnh lý, các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm xét nghiệm sinh thiết nhằm chẩn đoán chính xác bệnh, từ đó có phương án điều trị bệnh phù hợp.
Vì sinh thiết là một kỹ thuật có xâm lấn nên bác sĩ có thể chống chỉ định với một số trường hợp như: Người bị suy tạng, mắc chứng rối loạn đông máu, có tiền sử dị ứng với thuốc gây mê hoặc các vấn đề bệnh lý khác. Chính vì thế, trước khi thực hiện sinh thiết, bệnh nhân cần tìm hiểu kỹ thông tin và trao đổi tình trạng sức khỏe với bác sĩ để đảm bảo quá trình thực hiện xét nghiệm diễn ra an toàn, tránh những rủi ro không đáng có.
3. Các loại phương pháp sinh thiết phổ biến
Tuỳ vào từng vị trí, cơ quan bộ phận lấy mẫu bệnh phẩm mà sẽ có những phương pháp tiếp cận mẫu mô khác nhau. Tuy nhiên, dưới đây là những kỹ thuật sinh thiết phổ biến:
- Sinh thiết kim: Dùng một ống kim dài đặc biệt để đâm xuyên qua da để tiếp cận đến các bộ phận khác như tủy xương, tuyến giáp,... để lấy mẫu bệnh phẩm.
- Sinh thiết bấm: Bác sĩ sử dụng một dụng cụ như chiếc bút để thu thập mảnh da bị tổn thương (2-5mm). Phương pháp này chủ yếu sử dụng trong trường hợp chẩn đoán bệnh ung thư da.
- Sinh thiết nội soi: Thủ thuật sinh thiết này sẽ sử dụng một ống mềm có gắn nguồn sáng và camera để tiến vào các bộ phận bên trong cơ thể (các bộ phận tiêu hoá), sử dụng kìm hoặc thòng lọng chuyên dụng để lấy mẫu mô. Hình ảnh từ camera sẽ giúp bác sĩ tiếp cận chính xác vị trí tiếp cận trong cơ thể.
- Sinh thiết cắt bỏ: Thường sẽ cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ mẫu mô để giải phẫu mẫu tế bào.
- Sinh thiết trong quá trình phẫu thuật (sinh thiết lạnh): Trong quá trình thực hiện phẫu thuật, các bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ để xét nghiệm, phương pháp sinh thiết này có kết quả trong khoảng từ 10-15 phút. Sử dụng phương pháp này vừa có tác dụng chẩn đoán vừa có tác dụng điều trị.
Các kỹ thuật sinh thiết tế bào ung thư được ứng dụng phổ biến
4. Quy trình sinh thiết tế bào ung thư
4.1. Trước khi thực hiện xét nghiệm sinh thiết
Bệnh nhân trước khi thực hiện xét nghiệm sinh thiết thường có một vài yêu cầu như:
- Không ăn uống trong khoảng vài giờ trước khi xét nghiệm
- Bệnh nhân có tiền sử dị ứng (cả thuốc gây mê)
- Trao đổi với bác sĩ về những loại thuốc đang sử dụng.
- Đang mang thai hoặc nghi ngờ đang mang thai.
- Tìm hiểu thông tin xét nghiệm sinh thiết với nhân viên y tế để đảm bảo tâm lý thoải mái, sẵn sàng.
Tuỳ vào từng vị trí và phương pháp thực hiện mà bệnh nhân sẽ được hướng dẫn cụ thể trước khi thực hiện sinh thiết.
4.2. Trong khi thực hiện xét nghiệm sinh thiết
Sau khi lấy được mẫu bệnh phẩm, các mẫu này sẽ được gửi tới phòng thí nghiệm để giải phẫu. Các mẫu mô sẽ được xử lý hoá học, cắt thành nhiều lát mỏng và nghiên cứu dưới kính hiển vi. Sẽ sử dụng một vài lát mỏng để xét nghiệm, phần mô còn lại sẽ được lưu giữ và nghiên cứu sau.
Sẽ có 2 trường hợp có thể xảy ra khi nhận được kết quả sinh thiết:
- Là mẫu mô lành tính, bác sĩ sẽ tùy thuộc vào kích thước của chúng và đánh giá xem có thể trở thành ác tính hay không. Các y bác sĩ sẽ đưa ra hướng giải quyết như cắt bỏ hoặc sử dụng thuốc.
- Là mẫu mô ác tính, các bác sĩ sẽ đánh giá hiện trạng của chúng. Đang ở giai đoạn nào? Có tiến triển nữa hay không? Có thể di căn sang các bộ phận khác hay không? Từ đó lên phác đồ điều trị theo từng giai đoạn của bệnh.
Quy trình thực hiện xét nghiệm sinh thiết tế bào ung thư
Quá trình xét nghiệm trên mẫu bệnh phẩm có thể mất từ 2-3 ngày (đối với trường hợp đơn giản), hoặc cũng có thể mất thời gian lâu hơn từ 7-10 ngày (đối với trường hợp phức tạp hơn). Tuy nhiên, hầu hết các y bác sĩ sẽ thông báo với bệnh nhân kết quả vào lịch hẹn tái khám tiếp theo và kèm theo phương án điều trị bệnh.
4.3. Sau khi thực hiện xét nghiệm sinh thiết
Hầu hết các trường hợp bệnh nhân có thể về nhà ngay sau khi hoàn tất thủ tục sinh thiết. Nếu vị trí lấy mẫu mô là cơ quan nội tạng, người bệnh sẽ được theo dõi thêm ở bệnh viện. Khu vực lấy mẫu bệnh phẩm sẽ có thể đau trong khoảng một vài ngày sau khi thực hiện sinh thiết.
5. Sinh thiết tế bào ung thư có thể được thực hiện ở những bộ phận nào?
Việc lấy mẫu mô sinh thiết hầu như có thể thực hiện ở mọi cơ quan trên cơ thể như:
- Xương: Khác với sinh thiết tủy xương, sinh thiết xương liên quan trực tiếp đến lớp xương phía bên ngoài. Bác sĩ sẽ chỉ định người bên thực hiện sinh thiết để kiểm tra các tế bào bị tổn thương bất thường nghi ngờ mắc bệnh ung thư xương.
- Tuỷ xương: Sinh thiết tủy xương thường được áp dụng trong việc chẩn đoán những bất thường của tế bào máu. Dựa vào kỹ thuật này, tế bào máu sẽ được phân tích chi tiết để xác định chính xác các bệnh liên quan đến máu ác tính như: Bệnh bạch cầu, ung thư hạch.
- Phổi: Có thể thực hiện bằng hai phương pháp là sinh thiết kín và sinh thiết mở để chẩn đoán chính xác bản chất của mẫu bệnh phẩm là lành tính hay ác tính. Đối với sinh thiết kín sẽ tiếp cận mẫu tế bào qua khí quản hoặc qua da. Đối với sinh thiết mở, bác sĩ sẽ thực hiện trong quá trình phẫu thuật. trí chủ yếu thực hiện sinh thiết là sinh thiết màng phổi.
- Các cơ quan thuộc hệ tiêu hoá: Thực hiện phương pháp nội soi là một trong kỹ thuật phổ biến đối với sinh thiết các cơ quan thuộc hệ tiêu hoá. Như sinh thiết thực quản, dạ dày, ruột già, đại tràng, trực tràng,... Tuỳ thuộc vào vị trí của cơ quan mà thực hiện nội soi qua đường miệng hoặc nội soi qua đường hậu môn.
- Hệ niệu sinh dục: Bao gồm các cơ quan thuộc hệ tiết niệu và sinh sản như thận, nội mạc tử cung, cổ tử cung,...hoặc các cơ quan khác như vú, da, hạch bạch huyết,... Sinh thiết hệ niệu sinh dục giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác về các bệnh lý liên quan tới hệ niệu sinh dục, cho kết quả giúp nâng cao hiệu quả chữa trị các bệnh ác tính.
Xem thêm:
Sinh thiết tế bào ung thư ở các cơ quan khác nhau
- Gan: Để phát hiện ung thư hoặc các bệnh gây rối loạn men gan thì sẽ được chỉ định sinh thiết gan. Với người bệnh bị viêm gan, thực hiện xét nghiệm sinh thiết chỉ là đánh giá phản ứng của cơ thể đối với phương án điều trị, hoặc đánh giá mức độ xơ gan.
- Hệ thần kinh: Sinh thiết hệ thần kinh bao gồm sinh thiết màng não, dây thần kinh, não,... Phương pháp này có thể thực hiện sinh thiết kín hoặc sinh thiết mở tùy từng trường hợp.
- Tiền liệt tuyến: Nếu phát hiện ra mức kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt hoặc khối u có trong máu của người bệnh tăng cao thì bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm sinh thiết. Sinh thiết tuyến tiền liệt bao gồm sinh thiết theo hướng trực tràng, đáy chậu, bộ phận sinh dục, ống tiểu,... được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa tiết niệu.
6. Kết luận
Sinh thiết tế bào ung thư là một kỹ thuật quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị ung thư. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng của ung thư, hãy lựa chọn cơ sở y tế uy tín để thực hiện các xét nghiệm cần thiết, bao gồm cả sinh thiết tế bào ung thư.
Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là một cơ sở y tế uy tín, chất lượng với đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn cao, thiết bị máy móc hiện đại, cơ sở vật chất đảm bảo cho việc thăm khám và chữa bệnh.
Để Đặt lịch khám và xét nghiệm sinh thiết tế bào ung thư, bệnh nhân có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!
