Bên cạnh tế bào gốc tạo máu (HSC) và tế bào gốc trung mô (MSC) từ máu cuống rốn hay dây rốn thì những nghiên cứu mới về tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC) cũng đang thu hút rất nhiều sự quan tâm. Đây cũng là tế bào gốc được thu thập sau sinh, có ý nghĩa rất lớn trong Y học tái tạo.
Bánh nhau (nhau thai) là bộ phận gắn ở thành tử cung, kết nối cơ thể mẹ với thai nhi qua dây rốn, chịu trách nhiệm cung cấp chất dinh dưỡng và oxy từ mẹ sang con. Đồng thời, nó cũng vận chuyển chất thải từ thai nhi về cơ thể mẹ. Đây là bộ phận chỉ hình thành khi mẹ mang thai và sẽ được tiến hành loại bỏ khi sinh xong. Tuy nhiên, hiện nay thay vì trở thành rác thải y tế, kỹ thuật viên có thể tiến hành thu thập và lưu trữ tế bào gốc, trong đó có tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC).
(Hình 1 - Các loại tế bào gốc trong dây rốn và bánh nhau dưới kính hiển vi)
Màng bánh nhau là nơi mẹ và thai nhi trao đổi khí, chất dinh dưỡng,... Đây cũng là nguồn dồi dào chứa các tế bào gốc trung mô và tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC). Cụ thể, màng bánh nhau gồm ba lớp:
(Hình 2 - Màng bánh nhau là nguồn dồi dào chứa các tế bào gốc với khả năng biệt hoá đa dạng)
Tế bào gốc màng bánh nhau (Amniotic stem cells - AMSC) là tế bào gốc được thu thập từ màng bánh nhau ngay sau khi bác sĩ kẹp và cắt dây rốn, tách em bé ra khỏi mẹ.
Đây là các tế bào gốc có khả năng làm mới, phát triển thành da, sụn, mô tim, dây thần kinh, cơ và xương. Ngoài ra, chúng còn có thể được dùng để tái tạo mô các cơ quan của cơ thể.
Bằng cách phân lập, các chuyên gia đã phát hiện ra trong tế bào gốc màng bánh nhau(AMSC) gồm 2 loại tế bào gốc: tế bào biểu mô màng ối và tế bào mô đệm trung mô màng ối.
Nằm ở vị trí màng bánh nhau chứa nhiều tế bào gốc tiềm năng, các tế bào này có thể được nhận biết bằng các nét điển hình như sau:
Có nghiên cứu cho rằng, nhau thai chứa các tế bào gốc có khả năng đặc biệt tạo ra các mạch máu mới. Nguyên nhân là chúng có mặt trong nhau thai và cũng được phát hiện trên bề mặt bên trong mạch máu.
Các thử nghiệm đang được ứng dụng liên tục, hình thành mạch máu mới từ mạch máu có sẵn bằng ghép tế bào gốc. Đây là hy vọng mới cho các bệnh nhân mắc bệnh động mạch ngoại biên, suy tim và đột quỵ mà không có cách chữa trị nào.
(Hình 3 - Tế bào gốc có thể hình thành mạch máu trên cơ sở mạch máu có sẵn)
Tương tự các tế bào trung mô (MSC), tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC) có khả năng chống viêm, làm lành vết thương rất tốt.
Nguyên nhân là do trong AMSC có chứa kháng nguyên bạch cầu G (HLA-G) - thành phần có chức năng điều hoà miễn dịch tốt, có thể huỷ bỏ các tín hiệu kích hoạt mà hệ miễn dịch nhận được. Điều này cũng có nghĩa nếu nó được cấy ghép ngay cả giữa những người không cùng huyết thống thì nguy cơ thải ghép cũng không cao.
Mặc dù chỉ thu thập được số lượng nhất định sau sinh nhưng các tế bào gốc bánh nhau (AMSC) có thể lưu trữ rất lâu, nuôi dưỡng và có thể tăng sinh rất tốt. Các tế bào này có thể tăng sinh đến 300 triệu tế bào nên đảm bảo liều lượng để sử dụng cho em bé khi trưởng thành và cả người thân của em bé.
(Hình 4 - Tế bào gốc bánh nhau có khả năng tăng sinh rất tốt)
Xuất phát là các tế bào nguyên thuỷ, ít tiếp xúc với môi trường nên tế bào màng bánh nhau (AMSC) có tính tăng sinh miễn dịch thấp. Tức khả năng phù hợp của các tế bào này với những người thân của em bé, thậm chí người ngoài ở mức tương đối, giảm đáng kể nguy cơ thải ghép hay mảnh ghép chống chủ.
Hiện nay chưa có nghiên cứu hay thông tin nào cho thấy AMSC khi được cấy ghép kích thích việc tế bào phát triển bất thường, dẫn đến hình thành các khối u.
Tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC), tế bào gốc máu cuống rốn và tế bào gốc dây rốn đều vô cùng quý giá, chỉ có một lượng và một cơ hội lưu trữ trong đời. Bởi các lý do như sau:
Nhờ khả năng biệt hoá đa dạng và khả năng hình thành mạch máu nên tế bào màng bánh nhau (AMSC) hỗ trợ rất lớn trong điều trị các bệnh thần kinh. Trong trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh Alzheimer, Parkinson hay đột quỵ khiến một lượng lớn tế bào bị tổn thương, tế bào gốc có thể tái tạo ra các tế bào mới bình thường. Do đó, liệu pháp này giúp cải thiện chức năng thần kinh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Đồng thời, các tế bào này còn gây chú ý bởi nó có thể vượt qua hàng rào máu não để điều trị các rối loạn thần kinh.
Các tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC) đang được tích cực mở rộng nghiên cứu tái tạo mô và cơ quan để hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính. Ví dụ, tế bào gốc có thể sử dụng để tái tạo thuỳ gan trong trường hợp bệnh gan mãn tính.
(Hình 5 - Cùng với sự phát triển của y học và công nghệ, tiềm năng điều trị của tế bào gốc là rất lớn)
Khác với tế bào gốc thu thập từ nguồn tuỷ xương hay nguồn máu ngoại vi, AMSC được thu thập hết sức đơn giản và dễ dàng. Bánh nhau sau khi cắt xong được kỹ thuật viên treo lên giá để thu thập và xử lý lấy tế bào gốc. Quá trình này diễn ra rất nhanh chóng và không thực hiện trên cơ thể người bệnh. Sau đó, kỹ thuật viên sẽ vận chuyển tế bào gốc về kho đông lạnh lưu trữ trong thùng nito lỏng ở nhiệt độ âm 196 độ C.
Tương tự các tế bào gốc trung mô, tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC) có thể được sử dụng trong lĩnh vực thẩm mỹ - làm đẹp. Chúng có khả năng tái tạo mô da, giảm nếp nhăn và cải thiện độ phục hồi của làn da. Vì đặc trưng tăng sinh dễ dàng nên nếu lưu trữ từ trước, mẹ hoàn toàn có thể sử dụng một lượng nhỏ để làm đẹp, giúp da săn chắc và mịn màng hơn.
Các AMSC sẽ được thu thập ngay sau khi sinh. Bác sĩ sản khoa kẹp và cắt dây rốn, lấy em bé ra khỏi bụng mẹ. Bánh nhau được lấy ra ngoài để loại bỏ. Khi đó, kỹ thuật viên sẽ có mặt trong phòng mổ để tiến hành thu thập, xử lý và phân lập lấy tế bào gốc từ bánh nhau.
Sau khi xử lý xong, tế bào gốc bánh nhau (AMSC) sẽ được chuyển về Ngân hàng Mô để tiến hành lưu trữ mô trong kho lạnh với nhiệt độ âm 196 độ C.
(Hình 6 - Bánh nhau được thu thập để xử lý lấy tế bào gốc ngay sau khi sinh)
Hiện nay, dịch vụ lưu trữ tế bào gốc, đặc biệt là tế bào gốc máu dây rốn và tế bào gốc mô dây rốn nhận được rất nhiều sự quan tâm. Nếu bạn đang ở Hà Nội và đang tìm hiểu về giải pháp này thì Trung tâm Tế bào gốc của Bệnh viện Phương Đông là một lựa chọn nên tham khảo.
(Hình 7 - Lưu trữ tế bào gốc ở Trung tâm Tế bào gốc BVĐK Phương Đông là sự lựa chọn đáng tin cậy)
Có thể nói, tế bào gốc màng bánh nhau (AMSC) có lợi ích rất rõ ràng, cụ thể cho em bé cũng như những người thân trong gia đình. Để hỗ trợ sức khoẻ cho con tốt nhất trong tương lai, cha mẹ nếu có điều kiện nên tìm hiểu về giải pháp lưu trữ tế bào gốc từ sớm!
Để đặt lịch lưu trữ và tư vấn về lưu trữ tế bào gốc màng bánh nhau, bệnh nhân có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!
Nguồn tham khảo
Tế bào NK hoặc tế bào sát thủ tự nhiên là tế bào có hoạt tính gây hại cao nhất đối với tế bào ung thư, là phát hiện tiến...
