Siêu âm mắt: Phát hiện bệnh gì? Quy trình? Chi phí?

Siêu âm mắt là gì?

Siêu âm mắt là kỹ thuật tái hiện hình thái, cấu trúc của mắt và hốc mắt bằng cách sử dụng các thiết bị chuyên dụng. Sóng siêu âm tần số cao từ đầu dò xuyên qua da gặp cơ quan phản xạ lại. Dữ liệu được máy siêu âm xử lý và hiển thị lại trên màn hình.

Đây là kỹ thuật cho phép bác sĩ đánh giá chuyên sâu về cấu trúc của mắt, hỗ trợ hữu hiệu để tìm ra nguyên nhân của các bệnh lý thường gặp. Phương pháp này được đánh giá cao hơn khám mắt tổng quát. Bởi nó khảo sát được tổ chức nội nhãn, bất thường nhỏ hoặc ở vị trí khó quan sát bằng kính soi.

Các kỹ thuật được sử dụng trong phương pháp

Hiện nay, siêu âm mắt lâm sàng được ứng dụng phổ biến cho người bệnh gặp vấn đề về mắt. Thủ thuật này gồm 2 kỹ thuật chính: 

• A - scan giúp bác sĩ quan sát bán phần trước của mắt
• B - scan hỗ trợ quan sát toàn bộ cấu trúc mắt. 

Căn cứ vào mục đích, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện một trong hai, thậm chí kết hợp cả hai hình thức siêu âm. 

(Hình 1 - Siêu âm A/B scan phát hiện tràn dịch màng đệm: 2,1mm mắt phải và 2,4mm mắt trái)

Siêu âm mắt phát hiện ra bệnh gì?

Kết quả siêu âm mắt thể hiện chi tiết về tình trạng của cấu tạo mắt và hốc mắt. Do đó, nó giúp bác sĩ phát hiện và hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị cho các bệnh lý như sau:

Bất thường về thuỷ tinh thể

Một số hiện tượng như: Thuỷ tinh thể lạc chỗ, đục thuỷ tinh thể,... có thể được đánh giá qua siêu âm. Nếu mắt bình thường thì thấu kính không có khả năng tạo tiếng vang. Ngược lại, thấu kính của mắt đục thuỷ tinh thể thì có.

(Hình 2 - Siêu âm mắt và phát hiện đục thuỷ tinh thể ở thai nhi)

Bệnh lý về võng mạc - dịch kính

Bong võng mạc, co rút thoái hoá thể dịch, tăng sản võng mạc dịch kính,.. Ví dụ với bong võng mạc, siêu âm sẽ cho kết quả có/ không bong chính xác. Trong khi đó, khám lâm sàng soi đáy mắt có thể không có giá trị nhiều.

(Hình 3 - Bong võng mạc thể hiện dưới ảnh siêu âm)

Bệnh lý liên quan đến u nhãn cầu

• Khối u nội nhãn
• U hắc tố: Ảnh siêu âm phản ánh vị trí, kích thước, mức độ xâm lấn, dấu hiệu di căn,... để đánh giá tình trạng bệnh.
• U di căn: Qua kiểm tra, bác sĩ nắm bắt được tình trạng di căn, số lượng, hình dạng khối u để có phương án giải phẫu hoặc điều trị nội khoa. 
• U nguyên bào võng mạc: Siêu âm phát hiện khối đặc xuất phát từ võng mạc lồi vào trong dịch kính. Đường bờ không đều. Nốt tăng hồi âm mạnh kèm bóng cản do sự canxi, có thể thấy hốc dịch hoá.
• Xuất huyết nội nhãn: Kỹ thuật A - B scan phối hợp để xem xét vị trí, mức độ xuất huyết ở bán phần sau và toàn bộ mắt.

Xem thêm:

(Hình 4 - Khối u ác tính trong ảnh siêu âm nhãn cầu)

Các chấn thương ở mắt và hốc mắt

• Vỡ nhãn cầu, có dị vật trong mắt,... dễ được phát hiện do đây là phương pháp được cận lâm sàng đầu tiên.

(Hình 5 - B scan cho thấy dị vật kim loại 5mm ở sau nhãn cầu, chưa có hiện tượng xuất huyết thuỷ tinh thể)

• Các tổn thương mạch máu như xuất huyết dưới võng mạc, xuất huyết tiền phòng,... là các bất thường được nhận biết qua siêu âm.

(Hình 6 - Phát hiện rách võng mạc qua kỹ thuật siêu âm B scan)

Quy trình siêu âm mắt 

Phụ thuộc vào nhiều yếu tố, siêu âm cho mắt có thể thực hiện kiểm tra cho mắt và hốc mắt. Bệnh nhân có thể thực hiện một trong hai và kết hợp cả hai kỹ thuật. 

Siêu âm cho mắt diễn ra như thế nào?

Về cơ bản, bệnh nhân sẽ giữ nguyên tư thế trong quá trình siêu âm. Bác sĩ sẽ thoa gel lên vùng mắt - hốc mắt cần kiểm tra và di chuyển đầu dò nhẹ nhàng để khảo sát. Sau 15 - 20 phút, người bệnh sẽ được phát khăn sạch để lau sạch gel và chờ đọc kết quả. 

So sánh sự khác nhau giữa hai kỹ thuật A - scan và B - scan trong siêu âm mắt

Về sự khác nhau giữa hai kỹ thuật siêu âm, mời bạn theo dõi bảng dưới đây để biết thông tin chi tiết:

(Hình 7 - Siêu âm A scan cho thấy mức độ đục thuỷ tinh thể nặng, xuất huyết nhẹ. Có dấu hiệu bong thuỷ tinh thể)

Ai cần siêu âm mắt

Đây là thủ thuật được chỉ định cho các đối tượng nghi ngờ mắc bệnh, đang và đã mắc bệnh về thị lực như:

• Bệnh nhân có các triệu chứng: 

• Đau nhức mắt, sờ thấy khối u ở mắt
• Có dị vật trong mắt
• Đau mắt bất thường, thường xuyên, không rõ nguyên nhân

• Người bệnh mắc đục thuỷ tinh thể, suy giảm thị lực. Người bệnh có dấu hiệu bong võng mạc,...
• Người đi khám do va đập, chấn thương ở vùng mắt.
• Người gặp tai nạn phải kiểm tra chấn thương mắt và khảo sát chức năng thị lực.

… Và các trường hợp khác thực hiện theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Giải đáp về kết quả siêu âm mắt

Chỉ số siêu âm mắt cho biết điều gì?

Ý nghĩa của chỉ số siêu âm mắt phụ thuộc vào việc chúng thể hiện cho kỹ thuật nào. Trong đó:

• Chỉ số siêu âm của kỹ thuật A - scan hầu hết để thể hiện kích thước mắt, các số đo và chỉ số thị lực.
• Chỉ số của kỹ thuật B - scan sẽ phản ánh tình trạng các bộ phận nội nhãn: hốc mắt, bán phần sau,...

Siêu âm mắt giá bao nhiêu?

Siêu âm mắt có giá dao động khoảng 500.000 VNĐ/ lần. Bệnh nhân có thể thực hiện thăm khám theo Luật để được BHYT hỗ trợ kinh phí.

Lưu ý: Mức giá chỉ mang tính chất tham khảo.

Cần lưu ý gì khi thực hiện siêu âm mắt?

Siêu âm mắt là kỹ thuật đơn giản, không yêu cầu người bệnh nhịn ăn uống, nhịn tiểu trước khi thực hiện. Đây cũng là kỹ thuật an toàn, không gây đau đớn và thực hiện được cho đa số bệnh nhân.

(Hình 8 - Bệnh nhân trong quá trình thực hiện siêu âm mắt)

Siêu âm mắt ở đâu?

Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là lựa chọn nổi bật cho bệnh nhân muốn thực hiện các xét nghiệm kiểm tra, siêu âm cho mắt tại Hà Nội. 

Các trang thiết bị máy móc, phương pháp chẩn đoán đều được đầu tư hiện đại, nghiên cứu chuyên môn hàng năm. Trong đó có máy siêu âm GE Voluson S6 siêu âm 3D/4D/5D, máy siêu âm Affiniti 30,... Phương pháp điều trị cận thị Ortho - K, điều trị tăng nhãn áp, đục thuỷ tinh thể Phaco,...

Ngoài ra, quy trình thăm khám thực hiện theo chuẩn của Bộ Y Tế. Người bệnh được khám tổng quát, siêu âm và thực hiện các xét nghiệm khác (nếu có) để không bỏ sót các tổn thương từ tổng quát đến chi tiết. 

(Hình 9 - Máy siêu âm Affiniti 30 của BVĐK Phương Đông)

Hơn nữa, quy trình thăm khám tuy đầy đủ mà vẫn đảm bảo tinh gọn tiết kiệm thời gian cho người bệnh. Chính sách thanh toán kết hợp BHYT, BHBL giúp bệnh nhân đi khám thoải mái - yên tâm - tiết kiệm.

Có thể nói, siêu âm mắt là phương pháp chẩn đoán kịp thời, có giá trị cao trong chẩn đoán các bệnh lý suy giảm thị lực. Người bệnh nếu phát hiện bất thường trong mắt hoặc vấn đề về thị lực nên đến các bệnh viện uy tín để được hỗ trợ y khoa hiệu quả.