Sốt rét ác tính gây nguy hiểm đến tính mạng như thế nào?

Sốt rét ác tính là gì?

Đây là một dạng nặng của bệnh sốt rét. Xuất phát từ sự nhiễm ký sinh trùng Plasmodium falciparum. Gây ra rối loạn huyết động và tắc nghẽn vi tuần hoàn máu đặc biệt là ở não.

Bệnh có thể tác động đến nhiều cơ quan như não, gan, lách, thận, tim, phổi dẫn đến giảm cung cấp máu và thiếu hụt oxy.

Khi gặp tình trạng này thường có tỷ lệ tử vong cao. Tùy thuộc vào loại ký sinh trùng sốt rét ác tính, yếu tố cá nhân, và thời gian điều trị cấp cứu mà tỷ lệ đó cao hay thấp. Vì vậy, việc chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế sớm là rất quan trọng. Để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm và cung cấp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân nếu thời gian kịp thời.

Phân loại sốt rét ác tính

Hiện tại có hai loại: Sốt rét ác tính có hôn mê (sốt rét thể não). Và sốt rét không hôn mê (sốt rét thể phủ tạng). Người bệnh nên phân biệt được 2 trường hợp để có cách điều trị bệnh tốt nhất.

Sốt rét ác tính có hôn mê

Sốt rét có hôn mê thể não thường xuất hiện với nhiều biểu hiện nghiêm trọng. Trong đó như hôn mê, rối loạn ý thức, co giật, và liệt. Khoảng 80-95% bệnh nhân phải đối mặt với các biến chứng của sốt rét thể não. Các dấu hiệu và triệu chứng của thể bệnh này bao gồm:

• Rối loạn ý thức, li bì, vật vã. Nói nhảm và cuồng sảng.
• Sốt cao liên tục vượt qua mức 40 độ C.
• Mất ngủ và đau nhức đầu cực kỳ nặng.
• Nôn hoặc tiêu chảy không ngừng.
• Hôn mê đột ngột hoặc từ từ và tiếp tục kéo dài từ 1-3 ngày, thậm chí có thể lên đến 6 ngày.
• Co giật động kinh.
• Rối loạn cơ vòng và giãn đồng tử.
• Rối loạn hô hấp hoặc suy hô hấp.
• Huyết áp giảm.
• Các vấn đề về thận, bao gồm suy thận, đái ít. Ure huyết cao, và đái ra máu do tan máu ồ ạt.

Sốt rét tình trạng nặng, ác tính hôn mê rất nguy hiểm cho bệnh nhân.

Sốt rét ác tính không có hôn mê

Tình trạng này gây tổn thương và rối loạn đa dạng tại nhiều phủ tạng khác nhau. Dưới đây là một liệt kê các ảnh hưởng chính của sốt rét thể phủ tạng.

• Rối loạn huyết động và tắc nghẽn máu: Sự tắc nghẽn của vi mạch máu bởi hồng cầu và ký sinh trùng sốt rét ác tính. Dẫn đến rối loạn huyết động trong vi tuần hoàn máu. Gây giảm cung cấp máu và thiếu hụt oxy ở nhiều phủ tạng.
• Triệu chứng sốt cao: Người bệnh có thể trải qua nhiều triệu chứng khác nhau như thiếu máu, rối loạn nước và điện giải, rối loạn kiềm toan. Ngoài ra còn rối loạn tiêu hóa với các hội chứng như dạ dày-ruột và bụng cấp.
• Các tổn thương và rối loạn đa dạng: Suy thận cấp, tổn thương gan và viêm gan, rối loạn hô hấp với phù phổi cấp, rối loạn tim mạch và trạng thái choáng váng.
• Rối loạn đông máu và huyết đồng cầu: Các vấn đề về đông máu bao gồm đông máu rải rác nội mạch, giảm tiểu cầu. Ngoài ra có tan huyết dữ dội, và tiểu ra huyết cầu.
• Nhiễm khuẩn bội nhiễm: Sốt rét có thể tạo điều kiện cho nhiễm khuẩn bội nhiễm. Điều này gây ra nhiều vấn đề sức khỏe phức tạp khác nhau.

Dựa trên các triệu chứng và tổn thương được liệt kê. Việc chẩn đoán sốt rét tình trạng nặng, ác tính phủ tạng có thể được phân loại thành nhiều thể loại khác nhau. Bao gồm thể choáng và suy tuần hoàn cấp. Rối loạn tiêu hóa nặng. Thể suy gan cấp, thể suy thận cấp. Thể phù phổi cấp và hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển. Thể xuất huyết và đông máu rải rác động mạch. Thể tiểu huyết cầu tố, và thể bụng cấp.

Sốt rét nguy hiểm, ác tính không hôn mê ảnh hưởng nhiều đến phủ tạng của cơ thể.

Dấu hiệu của sốt rét ác tính

Bệnh sốt rét thường xuất hiện với một loạt các dấu hiệu và triệu chứng. Chung có thể biến đổi tùy thuộc vào loại ký sinh trùng gây bệnh và cơ địa của người bệnh. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của bệnh sốt rét:

• Sốt cao: Sốt là một trong những triệu chứng chủ yếu. Thường đi kèm với cảm giác lạnh và rùng mình.
• Nhức đầu: Đau đầu thường xuyên và đau mạn tính là một dấu hiệu thường gặp.
• Mệt mỏi: Sự mệt mỏi và yếu đuối là triệu chứng phổ biến. Điều này dẫn đến giảm sức khỏe tổng thể.
• Đau cơ và khớp: Đau cơ và khớp thường đi kèm với bệnh sốt rét. Điều này tăng cảm giác không thoải mái ở người bệnh.
• Nôn và tiêu chảy: Một số người bệnh có thể trải qua các vấn đề tiêu hóa như nôn và tiêu chảy.
• Nhức mắt và đau nhức mắt: Một số người bệnh báo cáo có những triệu chứng liên quan đến mắt như đau nhức mắt.
• Nhịp tim nhanh: Tăng nhịp tim là một dấu hiệu phổ biến của bệnh sốt rét. Đặc biệt là khi sốt cao.
• Buồn nôn và mệt mỏi: Các triệu chứng này có thể gây mất nước và làm suy giảm sức khỏe.
• Giam sút cân nhanh chóng: Mất cân đột ngột có thể là dấu hiệu xấu.
• Sưng cổ hoặc buồng họng: Sưng cổ có thể xuất hiện ở một số trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em bị sốt rét.

Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của sốt rét. Đặc đặc biệt là nếu bạn đã tiếp xúc với vùng có rủi ro cao. Bạn cần được khám với bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Điều trị sốt rét ác tính thể não

Sốt rét tình trạng nặng tác động đến hệ thần kinh. Một số điều đáng chú ý như rối loạn hành vi, mất ý thức, hôn mê, co giật và tình trạng liệt. Đây là dấu hiệu của sự cản trở trong mạch máu của não. Ngoài ra còn là sự thiếu hụt oxy, cùng với tích tụ lactic, đe dọa sức khỏe của người bệnh.

Điều trị đặc hiệu

Bệnh nhân mắc sốt rét tình trạng nặng, ác tính có thể được điều trị với các loại thuốc tiêm đặc trị sau:

• Artesunat
• Artemether
• Quinine Chlorhydrate
• Quinine chlorhydrate
• Quinine sulphate
• Doxycycline

Việc sử dụng thuốc tiêm cần phải có sự giám sát và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân không được tự ý mua và sử dụng khi mắc sốt rét tình trạng nặng, ác tính.

Bệnh nhân mắc sốt rét ác tính sẽ được sử dụng thuốc đặc hiệu dưới chỉ dẫn của bác sĩ.

Điều trị triệu chứng và biến chứng

• Hạ sốt cho bệnh nhân.
• Cắt cơn co giật.
• Xử lý sốc.
• Xử lý suy hô hấp.
• Xử trí suy thận cấp.
• Xử trí thiếu máu do huyết tan hoặc xuất huyết.
• Xử trí hạ đường huyết 
• Xử trí đái huyết cầu tố.
• Chăm sóc, theo dõi và cung cấp đủ dinh dưỡng cho người bệnh.

Việc điều trị các triệu chứng và biến chứng trên cần phải thực hiện tại các cơ sở bệnh viện. Bệnh nhân mắc sốt rét tuyệt đối không tự ý tiêm hay uống thuốc mà chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Một số lưu ý về sốt rét ác tính

Cách phòng tránh sốt rét:

• Ngủ trong mùng, dù.
• Sử dụng kem và hương chống muỗi.
• Phát quang bụi rậm, giữ nhà cửa thông thoáng khô ráo.
• Giữ nhà cách ra rừng và nguồn nước.
• Mặc quần áo dài vào buổi tối.

Đối với các khu vực thường xuyên xuất hiện sốt rét. Cần sử dụng thuốc dự phòng và phát hiện sớm các ca bệnh. Phát hiện càng sớm thì có thể khoanh vùng và kiểm soát lây lan, hiệu quả trong việc phòng tránh sốt rét.

Phụ nữ mang bầu phải liên hệ với cơ sở y tế gần nhất nếu có triệu chứng của sốt rét ác tính.

Phụ nữ mang thai bị sốt rét tình trạng nặng cần phải đến cơ sở y tế gần nhất. Phụ nữ mang thai không được sử dụng thuốc nếu chưa có sự đồng ý của bác sĩ. Sốt rét tình trạng nặng, ác tính có thể gây nguy hiểm không chỉ cho mẹ mà còn cả thai nhi. Chính vì vậy cần phải đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ tư vấn.

Sốt rét ác tính là dạng nặng của bệnh sốt rét. Nếu không được can thiệp ngay lập tức, có thể gây tử vong. Do đó, khi phát hiện các triệu chứng đặc trưng của sốt rét tình trạng nặng, ác tính. Ngay lập tức chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để đảm bảo điều trị kịp thời. Thời gian càng sớm sẽ hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân.

Để được tư vấn thêm thông tin. Quý khách vui lòng liên hệ ngay với BVĐK Phương Đông qua hotline 1900 1806 để được tư vấn đầy đủ và hiệu quả nhất.