U vú khi đang cho con bú: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

U vú khi đang cho con bú là gì?

U vú khi đang cho con bú là những cục u cứng, dày và sưng lên trong hoặc xung quanh mô vú và khu vực dưới cánh tay. Các khối u này có thể khác nhau về hình dạng, kích thước và cảm giác. Một số có thể tròn, nhẵn và di chuyển được, thường là dấu hiệu lành tính. Trong khi đó, những khối u cứng, lởm chởm, không di chuyển và dính vào các cấu trúc xung quanh, hoặc dính vào núm vú và da, có thể gợi ý ác tính. Các khối u này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên vú và có thể gây đau đớn.

Khi phát hiện một khối u ở vú có thể khiến chị em lo lắng, nhưng khi đang cho con bú, việc các khối u xuất hiện rồi biến mất hoặc thay đổi kích thước theo chu kỳ căng đầy và xả sữa là điều khá phổ biến. Nếu sữa mẹ tích tụ đáng kể trong vú, có thể dẫn đến tắc sữa, tắc ống dẫn sữa và viêm vú. Những tình trạng này đều có thể gây ra hiện tượng ngực sưng tấy, vón cục, đôi khi còn được gọi là viêm vú.

Nếu viêm vú không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến sự hình thành một loại khối u khác liên quan đến việc cho con bú: áp xe vú. Ngoài ra, trong thời kỳ cho con bú, khối u cũng có thể xuất hiện ở vùng nách do mô vú kéo dài đến khu vực này. Các nguyên nhân khác gây ra khối u bao gồm u nang chứa đầy sữa, nang vú lành tính và các khối u.

U vú khi đang cho con bú là gì?

Nguyên nhân phụ nữ bị u vú khi đang cho con bú

Dưới đây là những nguyên nhân dẫn tới phụ nữ bị u vú khi đang cho con bú. Chị em cần lưu ý để biết được mình gặp phải nguyên nhân nào, khi nào cần gặp Bác sĩ để thăm khám và điều trị bệnh dứt điểm.

Ống dẫn sữa bị tắc

• Nếu căng tức trở nên nghiêm trọng tại một vùng trên vú, nó có thể làm cản trở dòng sữa tự do tại vùng đó và có khả năng lan sang các vùng khác của vú. 
• Tình trạng tích tụ sữa có thể khiến các ống dẫn sữa bị xẹp hoặc tắc, dẫn đến việc hình thành khối u và gây đau khi vùng đó bị căng sữa. 
• Áp lực từ lượng sữa dư thừa có thể gây viêm vú, thường được gọi là tắc ống dẫn sữa. 
• Nếu tình trạng này nặng thêm, nó có thể tiến triển thành viêm vú.

Ống dẫn sữa bị tắc là một trong những nguyên nhân bị u ở vú.

Áp xe vú

• Khoảng 3% đến 10% phụ nữ mắc viêm vú cấp tính có thể phát triển thành áp xe vú.
• Áp xe là một túi mủ hình thành bên trong vú và nguy cơ này tăng lên nếu tình trạng căng tức hoặc viêm vú gây đau nhiều không được điều trị kịp thời. 
• Áp xe thường cảm nhận như một khối u sưng tấy, đau đớn trong vú và có thể kèm theo sốt cao.

Viêm vú

• Khi tắc nghẽn ống dẫn sữa không được xử lý kịp thời, người mẹ có thể trải qua các triệu chứng viêm vú, gây ra đau vú dữ dội và các triệu chứng toàn thân.
• Người mẹ thường cảm thấy không khỏe, với các triệu chứng giống cúm như đau nhức và ớn lạnh. 
• Nếu không được xử lý đúng cách, viêm vú có thể dẫn đến nhiễm trùng cần điều trị bằng kháng sinh.

Căng tức

• Vú căng tức ngực mềm và có thể cảm giác vón cục thường xảy ra khi sữa mới về và trong vài tuần đầu sau khi sinh con. 
• Đây là hiện tượng bình thường, nhưng đôi khi vú sưng lên có thể do em bé không bú hết sữa hoặc bú không đều hai bên vú.

Xuất hiện cục u ở nách

• Mô vú kéo dài đến vùng nách và được gọi là "đuôi Spence". 
• Khi sữa mới về và trong quá trình căng sữa, bạn có thể nhận thấy các cục u và sưng tấy ở nách.
• Chị em cần áp dụng một số mẹo có thể giúp giảm tình trạng căng sữa này ngay tại nhà. Hiện tượng này thường sẽ giảm sau 1-2 tuần.

Bọc sữa

• Bọc sữa là một u nang vô hại chứa đầy sữa, hình thành khi các ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, khiến sữa tích tụ trong u nang. 
• Kích thước của bọc sữa có thể dao động từ nhỏ 1-2 cm đến rất lớn >10 cm và có thể thay đổi kích thước sau mỗi lần cho con bú. 
• Bọc sữa thường có cảm giác như một túi tròn, trơn và có thể di chuyển bên trong vú.
• Bọc sữa thường không gây đau hoặc chỉ gây đau nhẹ. Việc xoa bóp bọc có thể kích thích sữa chảy ra từ núm vú. 
• Chẩn đoán có thể được thực hiện bằng siêu âm vú hoặc thông qua việc thu mẫu một ít dịch sữa bằng cách chọc hút với một kim nhỏ.
• Đôi khi, bọc sữa có thể bị nhiễm trùng và cần phải được xử lý đúng cách, nhưng thường thì bọc sữa sẽ biến mất khi kết thúc thời gian cho con bú.

U tuyến cho con bú

• U tuyến cho con bú là một khối u lành tính không gây đau, thường xuất hiện ở vú vào cuối thai kỳ hoặc trong thời kỳ cho con bú.
• Chúng có thể phát triển nhanh chóng do sự kích thích của nội tiết tố và thường tự biến mất khi quá trình cho con bú kết thúc.

Một số nguyên nhân hiếm gặp u vú khi cho con bú

Ung thư vú

• Rất hiếm khi khối u là biểu hiện của bệnh ung thư, đặc biệt khi bạn đang cho con bú. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ, đặc biệt nếu khối u vẫn tồn tại sau một tuần hoặc tiếp tục phát triển, không di chuyển, hoặc có cảm giác cứng, chắc và có vết lõm trên da.
• Hầu hết phụ nữ lo lắng khi phát hiện khối u ở vú có thể là dấu hiệu của ung thư. Tuy nhiên, việc chị em cho con bú giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. 

U vú khi đang cho con bú có thể là nguyên nhân ung thư vú gây ra.

U nang vú bị viêm

• Ung thư vú dạng viêm là một dạng ung thư vú ít gặp, khiến toàn bộ vú trở nên đỏ, sưng viêm và gây đau đớn. Tình trạng này thỉnh thoảng có thể bị nhầm lẫn với viêm vú.
• Loại ung thư này có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên lại rất hiếm. Đây là một loại ung thư vú đặc biệt nguy hiểm, đôi khi các triệu chứng tương tự viêm vú có thể xuất hiện trong vòng 1 hoặc 2 ngày. 
• Vú có thể sưng to và đỏ nhanh chóng. Một biểu hiện phân biệt tình trạng này với viêm vú thông thường là da có thể có hình dạng như vỏ cam. Đôi khi, núm vú cũng có thể bị co rút lại.

Triệu chứng khi cho con bú bị u vú

Các dấu hiệu của vú có khối u khi cho con bú bao gồm:

• Đau vú.
• Có biểu hiện nóng rát trầm trọng hơn khi cho con bú.
• Xuất hiện khối u cứng trên ngực.
• Khối u có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên vú.
• Vú sưng và đỏ.
• Khối u có thể di chuyển được.

Đang cho con bú bị u vú có nguy hiểm không?

Các khối u xuất hiện và biến mất ở vùng ngực hoặc thậm chí ở nách không phải là điều hiếm khi phụ nữ đang cho con bú. Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra các khối u liên quan đến việc cho con bú, bao gồm tắc nghẽn sữa, tắc nghẽn ống dẫn sữa, viêm vú và bọc sữa. 

Mặc dù rất hiếm khi các khối u trở nên áp xe vú hoặc biểu hiện của ung thư, nhưng điều quan trọng là cần tham khảo ý kiến của Bác sĩ. Đặc biệt, bạn nên đi khám nếu khối u vẫn tồn tại hoặc tăng kích thước sau khoảng một tuần, để loại trừ khả năng ung thư.

Đang cho con bú bị u vú có nguy hiểm không?

Cách chẩn đoán u vú như thế nào?

Các khối u vú dai dẳng có thể đòi hỏi quá trình khám và chẩn đoán để xác định nguyên nhân. Việc cho con bú không cần phải bị gián đoạn trong hầu hết các loại xét nghiệm thông thường như siêu âm, chụp X-quang tuyến vú, chụp MRI, sinh thiết kim nhỏ và sinh thiết lõi.

Một số phương pháp chẩn đoán khối u vú ở phụ nữ đang cho con bú tương tự như đối với phụ nữ không cho con bú. Tuy nhiên, vấn đề liên quan đến tiết sữa có thể làm cho quá trình chẩn đoán lâm sàng và hình ảnh siêu âm vú và nhũ ảnh trở nên khó khăn hơn và có nguy cơ bỏ sót các bệnh ác tính, mặc dù điều này rất hiếm.

Chụp X-quang tuyến vú để chẩn đoán u vú.

Điều trị u vú khi đang cho con bú như thế nào?

Khi chị em phát hiện mình có u trong vú khi đang cho con bú, hầu hết chị em đều cảm thấy rất hoang mang, nhưng chị em hãy thật bình tĩnh đến gặp Bác sĩ để thăm khám và điều trị nếu như xuất hiện triệu chứng nặng nhé. Dưới đây là những cách điều trị u vú phổ biến:

Xoa bóp ngực

• Việc nhẹ nhàng xoa bóp xung quanh và trên những vùng da sần sùi có thể giúp thông các ống dẫn sữa bị tắc, giảm viêm và sưng tấy. 
• Đồng thời, xoa bóp ngực cũng giúp cơ thể người mẹ giảm tình trạng tắc nghẽn gây đau khi cho con bú.

Xoa bóp ngực có thể giúp thông các ống dẫn sữa.

Phương pháp xử lý lạnh hoặc nhiệt

• Phương pháp xử lý lạnh hoặc nhiệt có thể áp dụng bằng cách đặt túi đá hoặc khăn ấm lên vùng sưng để giảm ngứa và sưng. 
• Người bệnh có thể thực hiện thao tác này nhiều lần trong ngày để giảm bớt cơn đau liên quan đến khối u ở vú.

Mặc áo ngực

• Mặc áo ngực hỗ trợ không bó sát và không tạo thêm áp lực lên ngực có thể giúp người mẹ giảm bớt tình trạng viêm tuyến vú sau sinh.

Thư giãn 

• Các kỹ thuật thư giãn như bài tập thở sâu, yoga, thiền, có thể giúp giảm căng thẳng và giảm nguy cơ gây thêm cơn đau ở vú.

Sử dụng thuốc 

• Bác sĩ có thể kê đơn cho người bệnh sử dụng một số loại thuốc như acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm đau và viêm. 
• Tuy nhiên, cần nhớ rằng thuốc này không phải là phương pháp điều trị cho nhiễm trùng.

Cách phòng ngừa u vú khi đang cho con bú

Để phòng tránh u thư vú khi đang cho con bú, chị em hãy tham khảo những cách dưới đây nhé. 

Chế độ ăn uống

• Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây, rau cải, ngũ cốc nguyên hạt, dầu ô liu và thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi, cá mòi có xương, và lòng đỏ trứng có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh như ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch và đột quỵ. 
• Chế độ ăn uống này cũng cung cấp đủ chất dinh dưỡng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe cho phụ nữ sau sinh.

Chế độ ăn uống lành mạnh để phòng ngừa u vú khi đang cho con bú.

Tập thể dục thường xuyên

• Bạn cần tập thể dục với cường độ vừa phải ít nhất từ 150 đến 300 phút hoặc với cường độ mạnh khoảng từ 75 đến 150 phút mỗi tuần. 
• Hãy duy trì việc tập luyện đều đặn ít nhất 2 lần mỗi tuần.

Uống đủ nước

• Uống đủ nước sẽ giúp cơ thể loại bỏ độc tố, giảm viêm và hạn chế sự phát triển của khối u. 
• Hãy uống đủ nước, khoảng từ 1,5 đến 2 lít mỗi ngày (tương đương 8 ly/ngày) để duy trì cân bằng nước cần thiết trong suốt thời kỳ hậu sản khi đang cho con bú.

Hạn chế cafein

• Cafein có thể làm tăng nồng độ cortisol trong cơ thể, điều này có thể góp phần vào sự phát triển của u vú ở phụ nữ đang cho con bú, cũng như tăng tình trạng viêm và cảm giác đau.

Tránh rượu bia

• Việc tiêu thụ rượu bia có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. 
• Hội Đồng Ung Thư Hoa Kỳ khuyến nghị phụ nữ không nên uống quá 1 ly/ngày và nam giới không nên uống quá 2 ly/ngày.

Nghỉ ngơi thư giãn 

• Chị em cần đảm bảo có đủ giấc ngủ mỗi đêm, ít nhất 7 đến 8 giờ/ngày, vì thiếu ngủ có thể tăng nguy cơ mắc một số bệnh như viêm vú, nhiễm trùng tuyến nước bọt và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần như trầm cảm, mệt mỏi và các vấn đề khác.

U vú khi đang cho con bú người mẹ thường cảm thấy khó chịu và đau hơn. Điều này có thể do các khối u trong vú khi cho con bú gây ra đau do viêm vú hoặc tắc nghẽn ống dẫn sữa.

Do đó, nếu bạn cảm thấy bất kỳ cơn đau nào do khối u trong vú khi cho con bú, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được tư vấn, đặt lịch khám và điều trị bệnh trong thời gian sớm nhất. Phương Đông luôn sẵn sàng phục vụ quý khách!