Siêu âm sỏi thận: Vai trò, Lưu ý và Quy trình thực hiện

Ngọc Anh

04-02-2024

goole news
16

Sỏi thận là bệnh thường gặp, Việt Nam ghi nhận 2 - 12% dân số bị sỏi tiết niệu, trong đó sỏi thận chiếm 40%. Để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, siêu âm sỏi thận là phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn, có giá trị cao trong chẩn đoán, theo dõi và điều trị cho người bệnh.

Tổng quan về sỏi thận

Sỏi thận là gì? Sỏi thận có nguy hiểm không?

Khi nước tiểu chứa nhiều tinh thể: canxi, oxalat, axit uric. Môi trường nước tiểu lại thiếu các chất ngăn cản tinh thể kết dính. Qua thời gian, các chất này tích tụ lâu ngày tích tụ tạo thành sỏi ở thận, niệu quản, bàng quang. Một trong các phương pháp phát hiện tình trạng sỏi thận sớm là thực hiện siêu âm sỏi thận. 

Nếu viên sỏi nhỏ, kích thước <4mm đều được hệ tiết niệu đẩy ra ngoài. Nếu để sỏi lớn (4 - 6mm) hoặc bị tắc trong đường tiết niệu gây cản trở lưu thông nước tiểu có thể gây nhiễm trùng, biến chứng. Trong trường hợp nghi ngờ sỏi thận, người bệnh có thể được chỉ định các xét nghiệm để xác định tình trạng bệnh.

Một số biến chứng nguy hiểm của bệnh gao gồm: nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm bể thận, ứ nước bể thận, ứ mủ bể thận, suy thận,... 

Xem thêm: Sỏi thận: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Siêu âm sỏi thận là gì?

Siêu âm sỏi thận là phương pháp chẩn đoán hình ảnh, sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh của thận và bàng quang. Kết hợp cùng nguyên lý phản âm và công nghệ xử lý hình ảnh của máy siêu âm, sỏi trong thận sẽ hiển thị như một vật cản âm (bóng sáng).

Đây là phương pháp có độ chính xác cao, dễ áp dụng cho nhiều đối tượng, không có tác dụng phụ nên có thể thực hiện thường xuyên, nhiều lần.   

(Hình 1 - Ảnh siêu âm thận phát hiện thận ứ nước và sỏi thận)

(Hình 1 - Ảnh siêu âm thận phát hiện thận ứ nước và sỏi thận)

Mục đích của phương pháp: Siêu âm sỏi thận để làm gì? 

Đâylà phương pháp được ưu tiên trong kiểm tra sỏi thận ở bệnh nhân có triệu chứng bệnh lý về thận. Kết quả siêu âm hỗ trợ bác sĩ:

  • Phát hiện bệnh nhân có/ không có sỏi trong thận, bàng quang, niệu quản
  • Đánh dấu vị trí phát hiện sỏi
  • Kiểm tra kích thước, đánh giá bản chất viên sỏi
  • Khảo sát mức độ ứ nước thận, niệu quản
  • Đánh giá các bất thường khác về cấu trúc thận (nếu có)

(Hình 2 - Phát hiện sỏi đường kính 10mm ở thận phải, thận trái trướng nước độ 1, niệu quản phải giãn)

(Hình 2 - Phát hiện sỏi đường kính 10mm ở thận phải, thận trái trướng nước độ 1, niệu quản phải giãn)

Cùng với chụp CT Scanner, đây là phương pháp được chỉ định thường xuyên trong kiểm tra chức năng thận. Tuy nhiên, chụp CT vẫn tồn tại khả năng phơi nhiễm, dị ứng thuốc và giá thành cao, chưa phù hợp với đại chúng. 

Trong khi đó, siêu âm không gây đau đớn, an toàn, cho kết quả nhanh và chi phí rẻ nên sẽ được chỉ định đầu tiên khi chẩn đoán các bệnh về thận, đặc biệt là sỏi thận.

Những dấu hiệu cho thấy bạn nên đi siêu âm sỏi thận?

Trên thực tế, người bệnh thường được chỉ định thực hiện xét nghiệm này khi cơ thể có những triệu chứng đặc trưng:

  • Đau bụng từng cơn, đau quặn thận
  • Tụt huyết áp đột ngột không rõ nguyên nhân
  • Tiểu buốt, tiểu rắt, bí tiểu
  • Tiểu ra máu hoặc nước tiểu có màu hồng
  • Bất thường ở nước tiểu: nước tiểu có màu trắng, có bọt bất thường, nước tiểu có nhiều cặn,...

(Hình 3 - Một số dấu hiệu đau lưng, đau mạn sườn có thể là triệu chứng của sỏi thận)

(Hình 3 - Một số dấu hiệu đau lưng, đau mạn sườn có thể là triệu chứng của sỏi thận)

Ngoài ra, trong trường hợp người bệnh đã được chẩn đoán thận đa nang, suy thận thì phải đi siêu âm định kỳ đều đặn. Đồng thời, người có chế độ ăn nhiều protein, muối, đường; người uống quá ít nước,... cũng thuộc nhóm nguy cơ mắc bệnh cao mắc bệnh.

Xem thêm: Suy thận mạn - Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị bệnh

Siêu âm sỏi thận diễn ra như thế nào?

Siêu âm sỏi thận có cần nhịn ăn không?

Có, không chỉ cần nhịn ăn từ 6 - 8 tiếng. Bệnh nhân còn cần nhịn tiểu, làm căng bàng quang trước khi ăn. 

Gợi ý: Để không phải chịu cảm giác đói quá lâu, bệnh nhân nên đi siêu âm vào sáng sớm, khi thức ăn đã tiêu hoá hết. Đồng thời 1 tiếng trước siêu âm, người bệnh nên uống 3 cốc nước (mỗi cốc ~ 230ml) để làm đầy bàng quang, giúp hình ảnh siêu âm được nhìn thấy rõ hơn.

Lý do người bệnh phải nhịn tiểu vì nếu bàng quang căng to, bác sĩ sẽ quan sát dễ dàng hơn. Hình ảnh viên sỏi màu trắng phân biệt rõ ràng với nước tiểu màu đen trên màn hình siêu âm. 

Cần làm gì trước và sau siêu âm?

Trước khi siêu âm, người bệnh cần nhịn ăn và nhịn tiểu theo hướng dẫn của bác sĩ. Hoặc người bệnh có thể tham khảo thông tin chi tiết trên đây. 

Vì siêu âm là kỹ thuật không xâm lấn, chỉ tiến hành ngoài da. Ngay sau khi siêu âm, người bệnh có thể sinh hoạt như bình thường. Cũng có trường hợp, sau siêu âm bác sĩ chưa kết luận chính xác tình trạng bệnh, bệnh nhân sẽ được chỉ định xét nghiệm chuyên sâu: X Quang, chụp CT, siêu âm Doppler,...

Quy trình siêu âm sỏi thận

Hoàn tất khâu chuẩn bị, người bệnh đã mặc áo choàng bệnh nhân, nằm nghiêng, quay lưng với bác sĩ. Áo được vén lên để lộ dọc sống và thắt lưng - vị trí cần siêu âm.

Trên lưng bệnh nhân sẽ được bôi 1 lớp gel giúp đầu dò di chuyển dễ dàng hơn. Bác sĩ di chuyển đầu dò nhẹ nhàng quanh khu vực chứa hai quả thận, mắt quan sát hình ảnh trên máy siêu âm.

Sau khi khám xong, bệnh nhân sẽ được cấp khăn giấy để lau sạch lớp gel trên bụng. Người bệnh xuống giường, chỉnh trang trang phục và ngồi đợi nhận kết quả. 

Siêu âm sỏi thận bao nhiêu tiền?

Siêu âm sỏi thận có giá trung bình từ 200.000 - 500.000 VNĐ/ lần. Đồng thời, bệnh nhân có thể đi khám đúng theo quy định và mang theo thẻ BHYT để được hỗ trợ chi phí.

Chú ý: Con số chỉ mang tính chất tham khảo, mức giá sẽ thay đổi dựa trên nhiều yếu tố.

Những điều bệnh nhân nên biết về siêu âm sỏi thận

  • Siêu âm không thể phát hiện tất cả các trường hợp sỏi thận

Đây là phương pháp đơn giản với độ chính xác cao, tuy nhiên không thể loại trừ một số trường hợp khó phát hiện do hạn chế về chất lượng hình ảnh siêu âm. Nếu hình ảnh chỉ mờ mờ, không có giá trị trong chẩn đoán, bác sĩ sẽ phải kết hợp song song nhiều chỉ định để phát hiện chính xác.

  • Ngay cả khi đã khỏi bệnh, bệnh nhân vẫn nên siêu âm thận thường xuyên

Bởi sỏi thận là bệnh có thể tái phát. Mặc dù, 80% những viên sỏi <4mm sẽ được tự động đào thải, 60% viên sỏi có kích thước 4 - 6mm được đào thải tự nhiên. Tuy nhiên chỉ khoảng 20% viên sỏi >6mm có khả năng được đào thải. 

Và tất nhiên, sau khi viên sỏi này bị đào thải, một viên khác có thể hình thành. Tương tự, nếu bạn đã chữa trị khỏi, khả năng cao bệnh vẫn sẽ tái phát trong tương lai.

(Hình 4 - Siêu âm theo dõi sỏi thận trước và sau phẫu thuật)

(Hình 4 - Siêu âm theo dõi sỏi thận trước và sau phẫu thuật)

Siêu âm chẩn đoán có sỏi thận, người bệnh phải làm gì?

Trong trường hợp không may, bạn đã được chẩn đoán sỏi thận qua siêu âm thì người bệnh cũng không nên quá lo lắng mà nên điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.  

  • Nếu sỏi có kích thước nhỏ hoặc nhiều khả năng có thể tự đào thải, bệnh nhân sẽ được kê đơn thuốc điều trị. Người bệnh cũng có thể được yêu cầu: uống nhiều nước, theo dõi sỏi thận khi đi tiểu,...
  • Nếu viên sỏi có kích thước lớn không tự đào thải được, bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp loại bỏ như nội soi, tán sỏi qua da bằng laser,...

(Hình 5 - Khả năng đào thải phụ thuộc vào kích thước của sỏi thận)

(Hình 5 - Khả năng đào thải phụ thuộc vào kích thước của sỏi thận)

Siêu âm sỏi thận ở đâu Hà Nội?

Bên cạnh đó, nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ siêu âm sỏi thận tại Hà Nội thì Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ đáng tin cậy. Đây là bệnh viện đầu tiên theo mô hình Bệnh viện - Khách sạn. Với đội ngũ bác sĩ vững chuyên môn, hệ thống máy móc hiện đại, bệnh nhân thực hiện siêu âm sẽ cho ra kết quả siêu âm sỏi thận nhanh chóng, chính xác.

Trong trường hợp phải phẫu thuật điều trị, Phương Đông sở hữu chuyên gia, “bàn tay vàng” trong lĩnh vực thận tiết niệu - Bác sĩ CKII Hàn Văn Bạ (Trưởng khoa Ngoại – Bệnh viện ĐK Phương Đông). Đồng thời, chúng tôi cũng thường xuyên kết hợp trao đổi chuyên môn, mời các bác sĩ tại BVTW tuyến đầu thực hiện giải phẫu như PGS.TS.BS Vũ Nguyễn Khải Ca (Phó chủ tịch Hội tiết niệu – Thận học Việt Nam; Trưởng khoa Tiết niệu Bệnh viện Việt Đức).

(Hình 6 - Máy siêu âm Affiniti 30 sử dụng trong siêu âm sỏi thận của BVĐK Phương Đông)

(Hình 6 - Máy siêu âm Affiniti 30 sử dụng trong siêu âm sỏi thận của BVĐK Phương Đông)

Ngoài ra, chính sách thanh toán tại Bệnh viện được kết nối cùng BHYT và hầu hết các hãng bảo hiểm phi nhân thọ trên thị trường. Chi phí công khai, minh bạch giúp bệnh nhân khám bệnh với chi phí hợp lý, được hưởng nhiều quyền lợi.

Nhìn chung, siêu âm sỏi thận là phương pháp an toàn, tiết kiệm, chính xác để chẩn đoán, theo dõi và điều trị các bệnh về sỏi thận. Người bệnh cho dù có triệu chứng hay không cũng nên thực hiện siêu âm sàng lọc sớm, đánh giá để có phương pháp chăm sóc sức khỏe kịp thời. 

Để đặt lịch khám và siêu âm sỏi thận, bệnh nhân có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!

1,056

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám