Gan nhiễm mỡ: Nguyên nhân - Dấu hiệu và Cách điều trị

Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ hay gan thoái hóa mỡ là tình trạng chất béo tích tụ trong tế bào gan, tùy trường hợp mà có thể gây viêm hoặc không viêm. Nếu viêm gan kéo dài không được điều trị có thể làm giảm chức năng của gan, ảnh hưởng đến quá trình đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.

(Gan thoái hóa mỡ là tình trạng chất béo tích tụ quá mức trong tế bào gan)

Đối tượng bị gan nhiễm mỡ không giới hạn ở giới tính hay độ tuổi, tất cả đều có nguy cơ mắc phải. Tuy nhiên, thường gặp hơn ở những người hay uống rượu bia, béo phì, đái tháo đường, suy giáp, suy tuyến yên hoặc đa nang buồng trứng.

Nguyên nhân gan nhiễm mỡ

Nguyên nhân gây bệnh được chia thành 2 nhóm, gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu chi tiết hơn trong nội dung này.

Nguyên nhân do rượu

So với người bình thường, người thường xuyên sử dụng rượu bia có khả năng bị gan nhiễm mỡ cao hơn. Bởi lượng cồn lớn và nặng làm tổn thương gan, khiến chức năng chuyển hóa mỡ suy giảm, dẫn đến ứ đọng chất béo xấu tại cơ quan này.

(Uống rượu bia làm suy giảm chức năng gan)

Khi phát hiện bệnh mà không dừng rượu bia, người bệnh có thể gặp các vấn đề nghiêm trọng như gan to, sưng gan, vàng da, xơ gan cổ trướng, lách to, suy gan, thậm chí một số trường hợp có thể tử vong.

Nguyên nhân không do rượu

Ngoài nguyên nhân do sử dụng quá mức đồ uống có cồn, lượng mỡ trong gan còn phát triển từ:

- Tình trạng thừa cân, béo phì: Lượng chất béo được cung cấp luôn vượt ngưỡng cơ thể hấp thu được, dẫn đến tích tụ mỡ tại gan.

- Mỡ máu cao: Khi lượng cholesterol xấu vượt ngưỡng có thể chuyển hóa, những chất béo còn ứ đọng lại sẽ gây gan nhiễm mỡ.

(Tăng LDL cholesterol khiến chất béo tích tụ tại gan)

- Tiểu đường: Đường huyết cao sẽ tạo nên một lớp bao phủ, làm gan mất đi chức năng chuyển hóa cholesterol, gián tiếp làm tồn đọng cholesterol và gây gan nhiễm mỡ.

- Sụt cân hoặc giảm cân nhanh chóng khiến tế bào gan bị tổn thương, tích tụ mỡ thừa gây bệnh. Vậy nên, cần áp dụng chế độ ăn uống và thể dục an toàn, tránh tác dụng ngược lại gan.

- Tác dụng phụ của thuốc: Người sử dụng thuốc để điều trị mỡ máu, lao phổi có thể làm tổn thương gan, dẫn đến gan thoái hóa mỡ sau khoảng thời gian nhất định.

Dấu hiệu gan nhiễm mỡ theo từng giai đoạn

Nhận biết gan bị mỡ xâm chiếm theo từng giai đoạn sẽ giúp bạn dễ dàng theo dõi, đánh giá tình trạng để có kế hoạch thăm khám kịp thời. Dưới đây là triệu chứng đặc trưng của ba giai đoạn gan thoái hóa mỡ.

(Tình trạng gan nhiễm mỡ theo giai đoạn)

Giai đoạn 1

Ở giai đoạn này, biểu hiện bệnh không quá rõ nét vì lượng mỡ trong gan khi này mới chiếm khoảng 5 - 10%. Đây là con số thấp và ít nguy hiểm nhất nên có thể chữa khỏi nếu được phát hiện, điều trị kịp thời.

Giai đoạn 2

Sang giai đoạn 2, lượng mỡ trong gan tăng lên 10 - 20% tổng trọng lượng, thời điểm này mỡ đang tích tụ và có mầm mống bệnh. Khi này, người bệnh xuất hiện tình trạng chán ăn, khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn và hay mệt mỏi.

Tuy nhiên, những triệu chứng này không quá đặc trưng nên thường chủ quan, không thực hiện kiểm tra sức khỏe. Điều này vô tình trở thành cơ hội để bệnh phát triển, thậm chí chuyển biến xấu.

Giai đoạn 3

Lượng mỡ trong gan lúc này đã chiếm đến 20 - 30% tổng trọng lượng gan, bệnh nhân có thể thấy tức hạ sườn phải, vàng da, vàng mắt, u mạch, chán ăn, mệt mỏi và sút cân nhanh. Một số trường hợp bị rối loạn nội tiết, dẫn đến hiện tượng phát triển tuyến vú ở nam, rong kinh và kinh nguyệt không đều ở nữ giới.

Nếu ở giai đoạn 1, bệnh có khả năng chữa khỏi hoàn toàn thì sang đến giai đoạn 3, việc thực hiện điều trị chỉ làm giảm nhẹ và phòng ngừa các biến chứng xơ gan, viêm gan mạn tính, ung thư gan.

• Xem thêm: Hình ảnh gan nhiễm mỡ qua từng cấp độ

Những bệnh lý phát triển từ gan thoái hóa mỡ

Theo như chia sẻ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông ở nội dung trước, nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Sau đây là những bệnh lý có thể phát triển từ gan nhiễm mỡ.

Viêm gan nhiễm mỡ

Khi mỡ bao phủ từ một phần đến toàn phần, tế bào gan sẽ bị làm giảm chức năng vốn có, đây cũng là điều kiện để mầm bệnh tiến triển. Người sử dụng rượu bia thường trở thành đối tượng để virus viêm gan B, C xâm nhập, gây viêm gan nhiễm mỡ.

Xơ gan

Ban đầu, gan nhiễm mỡ làm các tế bào hoạt động quá mức tạo ra các sợi xơ. Khi này, gan sẽ cố gắng tự phục hồi sau tổn thương, tuy nhiên sẽ hình thành các mô sẹo trên tế bào gan. Nếu tổn thương kéo dài thì sẽ có càng nhiều mô sẹo được hình thành, khiến gan bị chai cứng, không còn khả năng phục hồi dẫn đến xơ gan.

Xem thêm: Xơ gan là gì? Những biến chứng nguy hiểm của căn bệnh này

Ung thư gan

Ung thư gan là biến chứng nguy hiểm nhất, đây là hậu quả của việc kéo dài tình trạng viêm gan nhiễm mỡ trong thời gian dài. Với căn bệnh này, người bệnh không chỉ phải chi trả một khoản tiền lớn, tiêu tốn thời gian mà còn gặp các trở ngại tâm lý.

Cách phát hiện gan nhiễm mỡ

Phát hiện bằng 3 phương pháp sau:

- Xét nghiệm máu nhằm kiểm tra chỉ số cholesterol, triglycerid, định lượng men gan AST, ALT, GGT tăng hay không. Trong trường hợp nghi ngờ tiến triển lên xơ gan, người bệnh sẽ thực hiện thêm xét nghiệm Bilirubin, Albumin, protein máu và đông máu cơ bản.

(Xét nghiệm máu nhằm phát hiện gan thoái hóa mỡ)

- Xét nghiệm virus viêm gan A, B, C nhằm phát hiện, ngăn ngừa kịp thời viêm gan virus kết hợp.

- Siêu âm ổ bụng là có thể chẩn đoán gan nhiễm mỡ, nếu xuất hiện xơ gan có thể thực hiện đo độ đàn hồi gan của người bệnh.

Cách trị gan nhiễm mỡ hiệu quả

Nếu đang trong tình trạng béo phì, bị gan thoái hóa mỡ thì người bệnh cần thực hiện giảm cân. Tuy nhiên không được áp dụng chế độ giảm cân cấp tốc, vì có thể làm tổn thương gan và suy giảm đề kháng insulin, khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Nếu không bị đái tháo đường, bệnh nhân có thể xin tư vấn của bác sĩ về sử dụng vitamin E để cải thiện viêm gan. Chống chỉ định dùng vitamin E điều trị gan thoái hóa mỡ với bệnh nhân nam có tiền sử, hoặc gia đình có người mắc ung thư tiền liệt tuyến.

Mỡ máu cao là một trong những nguyên nhân gây bệnh, vậy nên cách điều trị tiếp theo là cần kiểm soát lipid máu. Việc giữ nồng độ cholesterol ổn định hỗ trợ giảm tình trạng gan nhiễm mỡ, tránh được những biến chứng nguy hiểm.

(Điều trị bệnh lý bằng cách ổn định chỉ số cholesterol)

Phương pháp cuối cùng, bạn cần thực hiện tiêm phòng đủ ba mũi viêm gan A, B và C. Việc tiêm phòng sẽ giúp bạn phòng tránh được sự xâm lấn của virus, bảo vệ lá gan khỏe mạnh và tránh khỏi các tác nhân xấu.

Tựu chung lại, gan nhiễm mỡ có thể điều trị nhưng tùy thuộc giai đoạn, mức độ và khả năng phối hợp của người bệnh với phác đồ. Phát hiện sớm bằng cách thực hiện xét nghiệm chức năng gan từ 6 tháng - 1 năm, đặc biệt với những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Nên ăn và không nên ăn gì?

Trong bảng dưới, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ chia sẻ đến bạn những thực phẩm nên ăn và không nên ăn khi bị gan nhiễm mỡ. Để chắc chắn phù hợp với bệnh lý, người bệnh có thể tham vấn ý kiến của bác sĩ điều trị.

Trên đây là danh sách những thực phẩm nên, không nên ăn trong, sau thời gian điều trị gan nhiễm mỡ, bản thân người bệnh và thân nhân cần lưu ý để tránh làm tình trạng biến chuyển xấu.

Một số câu hỏi về gan nhiễm mỡ

Trong nội dung cuối của bài, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ tổng hợp lại một số câu hỏi liên quan đến gan nhiễm mỡ. Cùng theo dõi để hiểu hơn về căn bệnh này.

Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?

Giai đoạn 1 gan nhiễm mỡ không gây nguy hiểm đến chức năng gan cũng như sức khỏe của người bệnh, tuy nhiên khi chuyển dần sang giai đoạn 3, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan, đe dọa đến tính mạng.

Gan nhiễm mỡ có lây truyền không?

Gan nhiễm mỡ là xảy ra khi mỡ tích tụ quá nhiều trong tế bào gan, không phải do virus hay vi khuẩn nên không lây truyền. Người bệnh có thể sinh hoạt, tiếp xúc với mọi người xung quanh bình thường.

Phụ nữ bị gan nhiễm mỡ có mang thai được không?

Bệnh lý gan nhiễm mỡ không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, người bệnh là nữ giới vẫn có thể mang thai. Tuy nhiên cần lưu ý theo dõi tình trạng gan để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé, đặc biệt ba tháng đầu và ba tháng cuối thai kỳ.

Điều trị gan nhiễm mỡ ở đâu?

Điều trị gan nhiễm mỡ tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, chuyên khoa Tiêu hóa và Gan mật quy tụ đội ngũ chuyên gia và bác sĩ giàu kinh nghiệm. Từng công tác tại bệnh viện tuyến đầu như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhiệt đới Quốc gia,...

Cùng với đó là sự trợ giúp của hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy siêu âm Philips Affiniti, máy chụp CT Scanner 128 lát cắt, giúp phát hiện sớm các bất thường tại gan, mật, ổ bụng,...

(Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sở hữu trang thiết bị hiện đại)

Với bệnh lý gan nhiễm mỡ, khoa Tiêu hóa và Gan mật còn phối hợp với khoa Xét nghiệm và Ngân hàng máu để cho kết luận chính xác. Từ đó có những tư vấn, hướng điều trị bệnh lý phù hợp với  từng đối tượng thăm khám.

Như vậy, bài viết trên đã làm rõ gan nhiễm mỡ là tình trạng ứ đọng quá mức chất béo tại tế bào gan, nguyên nhân không chỉ xuất phát từ rượu bia mà còn do chế độ ăn uống, bệnh lý từng mắc phải. Liên hệ 1900 1806 để được đặt lịch tư vấn và giải đáp chuyên sâu.