Viêm đài bể thận: Nguyên nhân và cách điều trị bệnh

Tổng quan bệnh lý viêm đài bể thận

Viêm đài bể thận là bệnh lý nhiễm trùng đường tiết niệu ( viết tắt là UTls), xảy ra ở hai khu vực là đài thận và bể thận.

Tuy có phần ít gặp hơn so với các dạng nhiễm trùng đường tiết niệu khác. Nhưng viêm đài bể thận lại gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn đối với chức năng thận nói riêng và sức khỏe của người bệnh nói chung nếu không được phát hiện và điều trị một cách kịp thời.

Các dạng viêm đài bể thận

Viêm đài bể thận cấp

Viêm đài bể thận cấp hay còn gọi là bệnh lý nhiễm khuẩn đường tiết niệu trên, xảy ra ở cả nam giới và nữ giới. Các vi khuẩn này xâm nhập từ môi trường bên ngoài vào đài bể thận thông qua đường tiết niệu hoặc đường sinh dục ngoài sau đó qua niệu đạo, bàng quang rồi đến đài thận, bể thận.

Một số trường hợp khác, vi khuẩn có thể xâm nhập vào đài bể thận qua đường máu, khi người bệnh bị nhiễm trùng huyết.

Với viêm đài bể thận cấp, các triệu chứng xuất hiện nhanh chóng và đột ngột với những biểu hiện rất cụ thể và rõ nét. Nhất là đối với trường hợp do nhiễm khuẩn huyết thì mức độ tiến triển của bệnh sẽ cực kỳ chóng vánh đối với người bệnh. Đi kèm với đó là nguy cơ biến chứng cao cho người bệnh.

Viêm đài bể thận mạn

Viêm đài bể thận mạn xuất hiện phổ biến ở những người bệnh có bất thường về mặt giải phẫu. Đây là tình trạng tổn thương ở hai nơi là kẽ thận và nhu mô. Đây cũng chính là hậu quả của quá trình nhiễm khuẩn từ đài bể thận vào thận, gây xơ hóa các tế bào thận trong cơ thể.

Trái ngược với viêm đài bể thận cấp, những người bị viêm đài bể thận mạn tính có thể không có triệu chứng gì. Tuy nhiên, tình trạng viêm đài bể thận mạn thường tái đi tái lại nhiều lần. Một số có biểu hiện thoáng qua như đau vùng lưng và sườn hay sốt nhẹ…

Việc chẩn đoán bệnh phụ thuộc chính vào hình ảnh siêu âm, cấy nước tiểu hoặc sinh hóa nước tiểu. Viêm đài bể thận mạn không được điều trị một cách đúng lúc có thể dẫn đến suy thận, tổn thương thận vĩnh viễn.

Nguyên nhân gây ra viêm đài bể thận

Nguyên nhân chủ yếu mắc viêm đài bể thận là do vi khuẩn gram âm, phổ biến nhất là khuẩn E-coli xâm nhập và gây hại cho đường tiết niệu của con người. Ngoài ra, trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas, Klebsiella, Enterobacter hay Proteus marabilis… cũng có thể là nguyên nhân gây nên bệnh viêm đài bể thận.

Có 3 con đường tấn công của vi khuẩn gây viêm đài bể thận là:

Nhiễm trùng ngược dòng

Đây là con đường lây lan phổ biến nhất của vi trùng. Vi khuẩn sau khi xâm nhập các bộ phận của đường tiết niệu dưới đó là niệu đạo, bàng quang, niệu quản… sẽ di chuyển ngược lên phía trên, gây hại cho đài bể thận và tấn công sâu vào thận của người.

Nhiễm trùng qua đường máu

Đây là trường hợp hiếm gặp nhất trong ba trường hợp nhưng lại có mức độ nguy hiểm cao nhất. Khi máu của người đã bị nhiễm khuẩn thì tất cả các cơ quan trong cơ thể đều có thể bị tấn công, trong đó có thận.

Có thể hiểu rằng, máu đi đến đâu thì vi khuẩn sẽ lây lan đến đó với tốc độ vô cùng nhanh chóng. Nếu như không kịp thời chữa trị, không chỉ ảnh hưởng đến thận mà còn đe dọa lớn đến tính mạng người bệnh.

Nhiễm trùng qua đường bạch huyết

Mỗi người đều có mạng lưới bạch huyết rải rác khắp cơ thể, nó có tác dụng bảo vệ các tế bào, ngăn chặn sự tấn công tàn phá của các tác nhân gây hại. Vì thế, khi hệ thống bạch huyết bị vi khuẩn xâm nhập, chúng sẽ rất nhanh lây lan sang các bộ phận khác, trong đó có đài bể thận.

Triệu chứng viêm đài bể thận

Ở mỗi trường hợp cụ thể, tương ứng với mức độ nặng nhẹ khác nhau, người bệnh sẽ có những triệu chứng khác nhau.

Dấu hiệu viêm đài bể thận cấp

Đối với những trường hợp viêm đài bể thận cấp tính, người bệnh có thể gặp phải những triệu chứng rõ ràng và cụ thể như:

• Đầu tiên là thân nhiệt lên cao, có thể lên đến 39-40 độ kèm rét run, ớn lạnh.
• Môi bị nứt nẻ, lưỡi trắng bẩn mặc dù được vệ sinh thường xuyên hàng ngày.
• Cơ thể người bệnh trở nên rệu rã, suy sụp chỉ sau một thời gian ngắn.
• Người bệnh đau tức hố sườn đằng sau lưng và hông.
• Bị rối loạn tiểu tiện với những biểu hiện là tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu hoặc mủ, mùi nước tiểu rất khó chịu hơn bình thường.
• Cuối cùng là trướng bụng, đau bụng dưới, buồn nôn và cảm giác không muốn ăn dù đói.

Khi bạn thấy xuất hiện những triệu chứng trên, người bệnh cần được thăm khám y khoa để điều trị kịp thời. Nếu không, bệnh sẽ chuyển thành mạn tính, gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như: thận ứ mủ, hoại tử núm thận, suy thận, nhiễm khuẩn huyết…

Dấu hiệu viêm đài bể thận mãn

Đối với viêm đài bể thận mạn, những dấu hiệu trên chỉ xuất hiện một cách thoáng qua nhưng tái đi lặp đi lặp lại nhiều lần. Bên cạnh đó còn đi kèm các biểu hiện như:

• Huyết áp cơ thể tăng cao
• Da dẻ người xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt, chân tay trở nên run rẩy, hoa mắt chóng mặt… do thiếu máu trầm trọng
• Chân tay, cơ thể tích nước sưng phù

Đối tượng có nguy cơ bị viêm đài bể thận

Những đối tượng được liệt kê dưới đây có nguy cơ cao mắc bệnh:

• Thứ nhất là những người có sỏi thận, sỏi bàng quang
• Thứ hai là những người đang hoặc đã từng đặt stent niệu quản, đặt ống thông tiểu.
• Tiếp theo là người mắc chứng trào ngược bàng quang khiến nước tiểu chảy ngược vào thận gây nhiễm trùng.
• Thứ tư là những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có tiền sử tiểu đường.
• Kế tiếp là những người mắc các bệnh lý suy giảm hệ miễn dịch như: HIV, lupus ban đỏ…
• Thứ sáu là người thường xuyên uống nhiều rượu bia, sử dụng chất kích thích.
• Cuối cùng là phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài.

Phương pháp chẩn đoán viêm đài bể thận

Ngoài việc người bệnh có thể khai thác tiền sử bệnh lý hay tiến hành khám lâm sàng, bệnh nhân sẽ được chỉ định bắt buộc thực hiện các kỹ thuật sau để chẩn đoán viêm đài bể thận chuẩn xác và hiệu quả nhất.

• Một là sinh hóa nước tiểu: việc này giúp phát hiện tế bào mủ, tế bào hồng cầu, bạch cầu, nồng độ protein niệu… trong nước tiểu người bệnh.
• Hai là cấy vi khuẩn niệu: phương pháp này được thực hiện với những ca có triệu chứng khá phức tạp hoặc không điển hình. Từ đó giúp xác định nhóm vi khuẩn và đưa ra kháng sinh đồ phù hợp với người bệnh.
• Ba là sinh hóa máu: bệnh nhân mắc viêm đài bể thận có chỉ số bạch cầu tăng, đặc biệt đó là bạch cầu đa nhân trung tính. Ngoài ra thì giai đoạn viêm cấp, chỉ số ure và creatinin trong máu cũng tăng cao.
• Bốn là cấy máu: phương pháp này có tác dụng tương tự như cấy vi khuẩn niệu, nhằm xác định chính xác vi khuẩn đang ở đâu.
• Năm là tiến hành siêu âm, chụp CT, MRT: việc giúp phát hiện các bất thường như giãn đài bể thận, giãn niệu quản, u, sỏi… Qua đó tìm ra nguyên nhân gây viêm đài bể thận.
• Cuối cùng là xạ hình chức năng thận: đây là phương pháp dùng để đánh giá khả năng hoạt động và mức độ tổn thương của thận.

Phương pháp điều trị viêm đài bể thận

Đối với bệnh nhân bị viêm đài bể thận thì điều trị theo Tây y được cho là phương pháp hiểu quả nhất.

Thuốc kháng sinh

Công dụng của thuốc kháng sinh giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn, tiêu diệt những ổ viêm nhiễm, hạn chế lây lan, tổn hại sang các vùng lân cận. Tùy vào từng chủng vi khuẩn mà bác sĩ sẽ chỉ định những loại kháng sinh phù hợp.

Thuốc chống tăng huyết áp

Đối với bệnh nhân viêm đài bể thận mạn, đặc biệt là với các trường hợp biến chứng suy thận thì nguy cơ tăng huyết áp thường vô cùng cao. Nguyên nhân là do sự co hẹp của các động mạch thận khiến lượng máu đi qua cơ quan này bị gián đoạn và gây tăng huyết áp đột ngột.

Chính vì điều đó, khi tiến hành điều trị các bệnh lý liên quan đến thận, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc giúp ổn định huyết áp cơ thể để đề phòng các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, đứt mạch máu não…

Kết hợp thuốc giảm đau

Ở giai đoạn khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh phải trải qua những vô cùng cơn đau dữ dội, nhất là ở khu vực lưng thận và bụng dưới. Để giảm bớt cơn đau này, bác sĩ sẽ kê thêm thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ cho người bệnh.

Điều trị ngoại khoa

Với người bệnh viêm đài bể thận khi kiểm tra phát hiện sỏi làm ứ đọng, tắc nghẽn dòng chảy gây nhiễm trùng thì biện pháp xử lý đầu tiên chính là tiến hành phẫu thuật để loại bỏ sỏi.

Các trường hợp nhiễm trùng huyết thì bệnh nhân buộc phải lọc máu. Trường hợp xuất hiện các biến chứng khác như suy thận, xơ hóa thận bắt buộc phải ghép thận để duy trì sự sống hoặc cắt bỏ một bên thận.

Bên trên là những thông tin cần thiết mà bệnh viện Phương Đông tin rằng sẽ giúp ích cho bạn. Bệnh viện Đa khoa Phương Đông với đội ngũ y khoa uy tín và trình độ chuyên môn cao sẽ tư vấn và đưa ra phương pháp chữa trị an toàn, tránh để lại những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe của bạn.